پرورش رزماری
رز ماری، یک گیاه خانگی عالی است و همانند دیگر گیاهان مدیترانه ای، قادر به تحمل خشکسالی است و آفتاب دوست است.شاید از همه مهم تر، این است که بسیار خوشبو و لذیذ می باشد ؛ کافی است که با دستتان برگ های آنرا لمس کنید و ببینید که بوی آن روی دستتان خواهد ماند.
گیاه شناسی:
رزماری یک گیاه چند ساله، بسیار خوشبو، رونده است، برگ های گیاه رزماری سوزنی شکل و کرک دار است، شاخه های این گیاه به مرور زمان و بالا رفتن سن چوبی می شوند، رزماری در فصل رشد گل های آبی رنگ زیبایی می دهد که قابل استفاده نیستند. بیشترین قسمتی که از این گیاه استفاده دارویی می شود سرشاخه های این گیاه است، این گیاه اغلب به صورت خودرو در نواحی مختلف کشور رشد می کند، که در کشور ما پرورش آن به صورت عمده در جنوب کشور صورت می گیرد.
عطری که از این گیاه تراوش می شود یکی از معروف ترین و خاص ترین عطر هایی است که باعث محبوب شدن رزماری شده است. این گیاه، گیاهی بسیار مقاوم نسبت به گرما و سرما است پس هر فردی می تواند به راحتی به پرورش و تکثیر رزماری در منزل خود بپردازد و همچنین به دلیل این حجم از مقاومت به گرما و سرما کاربرد فراوانی در زیبا سازی فضای سبز دارد.
نحوه پرورش و تکثیر رزماری
برای کاشت و تکثیر رزماری شما می توانید هم از طریق بذر اقدام کنید و هم از طریق قلمه اما به دلیل رشد کندی که بذر رزماری دارد استفاده از قلمه برای کاشت توصیه می شود.
ابتدا یک قلمه ۱۰ سانتی متری از گیاه رزماری جدا کنید، قلمه ای را که انتخاب می کنید کاملا سالم و بدون آفات باشد.
زمانی که قصد جدا کردن ساقه از قلمه را دارید از یک ابزار تیز و ضد عفونی شده استفاده کنید.
بعد از جدا کردن قلمه تمام برگ های قسمت پایین قلمه را جدا کنید، وجود برگ در انتهای ساقه باعث می شود تا در خاک فاسد شود.
سپس باید قلمه ها را در یک گلدان کوچک حاوی شن و ماسه، مقداری پیت ماس و خاک باغچه بکارید. شما می توانید برای تسریع در روند ریشه دهی قبل از کاشتن قلمه انتهای قلمه را به هورمون ریشه زایی آغشته کنید.
بعد از آن گلدان را به محیطی گرم در دما ۱۰ تا ۲۸ درجه سانتیگراد و به دور از نور مستقیم خورشید انتقال دهید، خاک گیاه را آبیاری کرده تا دارای رطوبت مناسبی شود.
در طول مدت ریشه دهی گیاه رزماری خاک آن را مرطوب نگه دارید، شما می توانید با کشیدن یک پلاستیک بر روی گلدان کمکی در جهت تسریع در ریشه دهی قلمه کنید.
توجه داشته باشید که هر روز گیاه خود را آبیاری کنید و از وجود زهکش بودن گلدان هم اطمینان حاصل نمایید.
به طور تقریبی به مدت ۳ هفته بعد از کاشت گیاه ریشه دار می شود.
بعد ار ریشه دار شدن پلاستیک را از روی گلدان کنار بزنید و گلدان را به محیطی پر نور تر با دمای مناسبی انتقال دهید.
از آنجایی که گیاه رزماری قادر است در هر شرایطی رشد کند و شما می توانید تصمیم بگیرید که از آن در محیط بیرون نگهداری کنید و یا در محیط خانه، اگر منطقه ای که در آن زندگی می کنید دارای آب هوایی سردی است و یا اگر قصد دارید از آن در مصارف غذایی خود استفاده کنید بهتر است از آن در گلدان نگهداری کنید. اما اگر قصد دارید از گیاه رزماری در بیرون از منزل نگهداری کنید باید گیاهتان به اندازه کافی دارای ریشه شده باشد.
نکته ای که در مورد پرورش و تکثیر رزماری وجود دارد این است که ریشه رزماری نسبت به غرقابی بودن خاک بسیار حساس است و فورا دچار پوسیدگی ریشه می شود.
نیاز های پرورش گیاه رزماری
آبیاری:
رزماری خاک خشک را به خاک مرطوب ترجیح می دهد، در آبیاری آن زیاد روی کنید، نیاز آبی این گیاه در حدی است که می تواند به بارش باران هم اکتفا کند. اگر از رزماری در محیط خانه نگهداری می کنید هفته ای ۲ بار اما اگر در محیط خانه نگهداری می شود هر ۲ هفته ۱ بار اقدام به آبیاری کنید البته در زمستان. در تابستان هم هر زمان سطح خاک کاملا خشک شد اقدام به آبیاری کنید.
خاک:
مهم ترین چیزی که برای کاشت گیاه باید توجه کنید خاک آن است، ابتدا باید به گلدانی که قرار است خاک را درون آن بریزید توجه داشته باشید تا دارای سوراخ هایی در کف داشته باشد سپس از خاکی مرغوب جهت پر کردن گلدان استفاده کنید، در مورد خاک رزماری باید گفت که تقریبا با تمام خاک ها سازگار است. اما ترجیحا می توانید از خاک باغچه به همراه شن درشت برای کاشت و تکثیر رزماری استفاده کنید.
نور:
گیاه رزماری خواستار دریافت نور مستقیم به اندازه ۶ الی ۷ ساعت است، فرقی نمی کند گیاه رزماری را در کجا نگه می دارید، این گیاه به نور بسیاری احتیاج دارد. در فصل زمستان گیاه را به پرنورترین مکان در منزلتان انتقال دهید.
نکات مهم در کاشت رزماری
زمستان فصل خواب رزماری است به همین دلیل گیاه را به داخل خانه انتقال دهید.
رزماری را به دور از رطوبت قرار دهید مانند آشپزخانه و یا حمام.
گردش هوا برای گیاه رزماری بسیار مهم است پس تا جای ممکن محیطی مطلوب و سرشار از اکسیژن را برای نگهداری آن در نظر بگیرید.
شما می توانید برای تقویت گیاه از کود های نیتروژن استفاده کنید.
ساقه های گیاه رزماری قادر است تا ۵۰ سانتی رشد کند که شنا می توانید با انجام عملیات هرس گیاه را تشویق به رشد بوته ای کنید.
نحوه برداشت
زمانی که گیاه رزماری شروع به گل دادن می کند زمان برداشت آن است، گل ها معمولا تا اواخر خرداد به گل می شینند. برای برداشت ان باید سرشاخه های گیاه رزماری را به اندازه ۳۰ سانتی متر جدا کنید. برداشت رزماری باید به گونه ای باشد که فقط ۲۰ در صد از ان برداشت شود. بعد از برداشت شما می توانید به صورت مستقیم و یا به صورت خشک کرده به عنوان چاشنی در غذاهایتان استفاده کنید.
همانطور که می دانید از رزماری در صنایع مختلف دارو سازی، آشپزی، آرایشی و بهداشتی استفاده های فراوانی می کنند، از این رو شما می توانید با کاشت آن از تمام خاصیت های این گیاه با ارزش استفاده کنید.