بیشترین موضوعی که دانشجویان را نگران می کند، جلسه دفاع از پایان نامه است. اینکه داورها چه سوالاتی از آنها خواهند پرسید و برای آن چه پاسخی باید داشته باشند. یکی از مهم ترین عللی که می تواند باعث شود یک ارائه خوبی از پایان نامه خود نداشته باشید، عدم تسلط کافی به مطالبی هست که در پاورپوینت خود آماده کرده اید. عامل دیگر استرس پیش از حد است که باعث می شود حتی با اینکه آمادگی و تسلط کافی بر مطلب دارید، نتوانید در جلسه مصاحبه ارائه خوبی داشته باشید.
در این بخش به بررسی عوامل مختلف تاثیرگذار بر جلسه دفاع پایان نامه و مواردی که بایستی مد نظر داشته باشید تا بتوانید نتیجه خوبی از جلسه دفاع خود بگیرید، می پردازیم.
نکات مهم برای روز دفاع از پایان نامه
- برای فراموش نکردن مطالب، اسلاید power point آماده کنید تا هم به مطالب نگاه کوتاهی بیندازید و هم در ذهن خود آماده کنید که مطلب بعدی چیست.
- اگر اشکال بصری و نمودارها به حافظه تصویری شما کمک می کنند، یادداشت برداری هایی به آن صورت آماده کنید و تا قبل از جلسه خوب آنها را مطالعه کنید.
- برای تمرین و آگاهی از آمادگی و وضعیت خود، صدای تان را ضبط کنید و مطالبی را که روز دفاع می خواهید، بگویید و سپس با شنیدن صدای خود به نقاط ضعف خود پی ببرید. گوش دادن مداوم به صدایتان باعث می شود که متن دفاع، خوب در ذهن تان بماند.
- متنی که آماده می کنید نباید دقیقا عین پایان نامه تان باشد بلکه باید خلاصه و چکیده ای از آن باشد به طوری که همان ابتدا نظر داوران را جلب کند.
- قبل از دفاع حتما با استاد راهنمای خود مشورت کرده و نظر وی را راجع به دفاع پایان نامه تان بپرسید.
- سعی کنید مکث بلند مدت نداشته باشید زیرا داوران باید درگیر توضیحات شما باشند و به حرف های شما بیاندیشند تا ارزیابی خوبی داشته باشند.
- به نظرات و پیشنهادات داوران احترام بگذارید و با زیرکی و درایت به سوالات آنها پاسخ دهید.
- همان میزانی که برای انجام پایان نامه خود وقت گذاشته اید باید برای جلسه دفاع نیز زمان بگذارید تا بدون استرس بهترین دفاع را ارائه دهید تا روند کاری انجام پایان نامه خود (پایان نامه ارشد و تز دکترا) به بهترین شکل ممکن به اتمام برسانید.
نکات مهم برای دانشجویان
- دانشجو باید چند برگ سفید برای یادداشت برداری تذکرات اساتید به همراه داشته باشد.
- دانشجو نباید مابین سخنان اساتید وارد شود. این امر ممکن است موجب ناراحتی برخی از اساتید شود.
- در صورت تقاضای استاد داور، دانشجو می تواند پاسخ سوال یا سوالات مطروحه را بدهد.
- دانشجو در پشت میز دفاع باید سمت یا عنوان خارج از دانشگاه خویش را فراموش کند و فقط به عنوان دانشجو سخنرانی کرده و به سوالات پاسخ دهد.
- قبل از دفاع بهتر است که دانشجو چند بار ارائه پایان نامه را در حضور جمع دوستان یا خانواده تمرین کرده باشد.
- پوشیدن لباس مناسب توصیه می شود. استفاده از لباس های آستین کوتاه، کراوات یا امثالهم مناسب جلسه دفاع نیست.
- دانشجو سعی کند از مجادله با اساتید پرهیز کند و در کمال احترام و آرامش به سوالات پاسخ دهد.
- دانشجو سعی کند اساتید را با لفظ استاد، آقای دکتر و … خطاب قرار دهد. بیان نام اساتید بدون لفظ دکتر ممکن است موجب ناراحتی برخی از اساتید شود.
- آوردن کادو یا امثال آن برای اساتید در روز جلسه دفاع شایسته نیست و ممکن است موجب سوءبرداشت شود.
- بعد از پایان جلسه لازم است حضار سالن را ترک نمایند تا هیات داوران جهت تعیین نمره وارد شور بشوند.