نکاتی در مورد کاهش وزن سریع

کاهش وزن سریع

در جامعه امروزی مردم دوست دارند همه چیز را سریع و به ساده ترین شکل ممکن به دست بیاورند. کاهش وزن نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ به خصوص که در این مدت زمان کوتاه لاغری بیش از حد مد شده است. هنگامی که تصمیم به رژیم می گیریم اولین هدف کاهش وزن سریع است ولی به عواقب آن فکر نمی کنیم. کاهش وزن معمولا با اصلاح برنامه غذایی و فعالیت جسمی اتفاق می افتد که در رژیم های سریع از بسیاری اصول غافل می شویم.

در ۹۰ روز ۶ سایز کم کنید! ” ” در ۷ روز ۵ کیلو کم کنید! ” ” چگونه در طول سه روز وزن کم کنید! ” متاسفانه این روزها شاهد تبلیغات بسیاری هستیم در حالی که متخصصان تغذیه روش آهسته و پیوسته را توصیه می کنند. کاهش وزن بی خطر توسط سازمان جهانی غذا، نیم تا یک کیلو در هفته اعلام شده است. بنابراین چه اتفاقی می افتد اگر رژیم های ادعا کننده کاهش وزن سریع این کار را انجام می دهند؟ کاهش وزن خیلی سریع به خصوص با تکنیک های گرسنگی در طولانی مدت منجر به عوارض جانبی بسیاری می شود. شاید یکی از مشهودترین عوارض کاهش وزن سریع این مورد باشد که وقتی افراد خیلی سریع لاغر می شوند قادر به ثابت نگه داشتن وزن کم شده نیستند. پژوهش ها نشان دادند حدود دو سوم این افراد بعد از کاهش وزن دوباره به وزن قبلی باز می گردد و حتی از مقدار وزن اولیه نیز بیشتر می شود. این تنها یکی از راه های کاهش وزن خیلی سریع است که به ضررتان تمام می شود. در ادامه به شما نشان خواهیم داد که ضررهای کاهش وزن سریع نسبت به بهره مندی از آن بیشتر خواهد بود.

در واقع، کاهش وزن سریع که به طور معمول در جریان کم خوری و ورزش شدید روی می دهد، بدن را تحت فشار قرار داده و بدن در برابر لاغری مقاومت می کند. بدین ترتیب، به تدریج سرعت کاهش وزن کند و بالاخره در جایی کاهش وزن متوقف می شود. علت این امر نیاز بدن به حفظ بافت چربی به عنوان ذخیره حیاتی انرژی بدن در مواقع گرسنگی و قحطی است و بدن تلاش می کند به هر صورت ممکن ذخیره چربی را حفظ کند.

شخصی که با انجام تمرینات ورزشی شدید و کم خوری لاغر شده است اگر به هر دلیلی نتواند به همان شدت سابق ورزش کند، ورزش را رها کرده یا غذای خود را افزایش دهد، بدن سریع واکنش نشان می دهد، مجددا وزن افزایش یافته و آن شخص چاق می شود. از طرف دیگر، کم خوردن و گرسنگی سرانجام مقاومت فرد را در هم شکسته و ممکن است باعث شود که حتی بیشتر از قبل غذا بخورد و چاق تر شود.

عوارض کاهش وزن سریع

شما را از دریافت مواد مغذی محروم می کند

بسیاری از رژیم های سریع و برنامه های غذایی یک گروه غذایی را به کلی حذف می کنند یعنی ممکن است مواد مغذی کلیدی، ویتامین ها و مواد معدنی که برای سالم ماندن نیاز دارید را از دست بدهید. برای مثال رژیم غذایی که در آن لبنیات حذف می شود سبب کمبود کلسیم می شود و رژیمی که کربوهیدرات ندارد به اندازه از آن فیبر دریافت نمی کنید. در رژیم کم کالری بسیار اهمیت دارد که به دریافت مواد مغذی مانند کلسیم، ویتامین D، ویتامین B-12، فولات و آهن توجه شود.
عواقب بالقوه کمبود مواد مغذی

• کاهش انرژی
• موها و ناخن های شکننده
• ریزش مو
• خستگی شدید
• کاهش عملکرد سیستم ایمنی
• تضعیف استخوان ها و پوکی استخوان

سرعت سوخت و ساز را کم می کند

کاهش وزن سریع معمولا به دلیل کمبود شدید کالری اتفاق می افتد برای مثال افرادی که از ۳۰۰۰ کالری در روز به ۱۲۰۰ کالری می روند. مشکل اینجاست که بدن این تغییر را به علت کمبود و محدودیت منابع غذایی شناسایی می کند و به همین دلیل بدن به حالت قحطی می رود. در نتیجه، سرعت سوخت و ساز پایین می آید تا بدن انرژی ذخیره کند و تمایل آن به ذخیره چربی نیز بیشتر می شود. پژوهشگران با بررسی رژیم های غذایی بسیار کم کالری به این نتیجه رسیدند که شرکت کنندگان در این نوع رژیم ها هرچقدر وزنشان کمتر می شود سرعت سوخت و سازشان نیز پایین تر می آید. در نهایت این کندی سرعت سوخت و ساز منجر شد شرکت کنندگان دوباره وزنشان بازگردد و حتی اضافه وزنشان از ابتدای کار نیز بیشتر شود.

راهکار: بیشتر از ۵۰۰ کالری کم نکنید مجبور نیستید کالری رژیم غذایی خود را به شدت پایین بیاورید، اگر روزانه ۵۰۰ کالری کمتر غذا بخورید و در کنار آن رژیم و برنامه ورزشی داشته باشید به راحتی هر هفته نیم کیلو وزن را از دست می دهید. این رویکرد شاید بلافاصله سبب ایجاد تغییر و خوشنودی فرد نشود اما در طولانی مدت و به شکلی اصولی بدن تغییر خواهد کرد.

گاهی به جای چربی، عضله می سوزانید

وقتی وزن کم می کنید، می خواهید از دست قسمت هایی دارای بافت چربی و نه بافت عضلانی خلاص شوید. تا به حال کسی نبوده است که از درصد بالای بافت عضلانی خود شکایت کند اما اگر خیلی سریع کالری کم کنید بافت عضلانی نیز دچار آسیب می شود. رژیم های غذایی بسیار کم کالری بدن را مجبور می کند تا برای تامین انرژی بافت عضلانی را نیز بشکند. با از دست دادن بافت عضلانی باید با فرم زیبای بدن خود خداحافظی کنید و سرعت سوخت و ساز نیز کم می شود. عضله از نظر سوخت و ساز نسبت به چربی خیلی فعالتر است یعنی نیم کیلو عضله کالری بسیار بیشتری نسبت به نیم کیلو چربی می سوزاند. در واقع از دست دادن بافت عضلانی با سوزاندن کالری کمتر در طول روز برابر است. تثبیت بافت عضلانی کمک می کند سوخت و ساز بالا بماند. تراکم مواد معدنی استخوان نیز ممکن است با کاهش وزن سریع کاهش بیابد این یعنی در خطر پوکی استخوان قرار می گیرید. کاهش وزن سریع در چند هفته ابتدایی بیشتر برنامه های غذایی شایع است. با این حال کاهش وزن باید به صورت نرمال نیم تا یک کیلوگرم در هفته باشد. اعداد بالاتر از این مطمئناً چیزی بیشتر از چربی را شامل می شوند.

برنزه کردن و عوارض آن

تغییر در گوارش ( یبوست یا اسهال )

دنبال کردن یک برنامه غذایی بسیار کم کالری و حتی کم کالری می تواند به شدت جریان گوارشتان را تغییر دهد. با کاهش وزن شدید، ممکن است یبوست یا اسهال را تجربه کنید چون سرعت گوارش تغییر می کند که تا حدودی به نوع غذایی که می خورید بستگی دارد. برای مثال اگر برنامه کم کالری را دنبال کنید و مصرف گوشت را افزایش دهید، ممکن است دچار یبوست شوید چون به شکل چشمگیری مصرف فیبر را کاهش داده اید.با این حال اگر به عنوان بخشی از برنامه غذایی مصرف میوه و سبزیجات را افزایش دهید، ممکن است سرعت فرآیند گوارش خود را افزایش دهید. بعد از چند هفته سیستم گوارش می تواند به صورت کلی یا تا قسمتی خود را با تغییر در برنامه غذایی سازگار کند. اگر برای تسریع کاهش وزن از خوردن مایعات پرهیز می کنید، ممکن است دچار کم آبی شوید و همین خطر یبوست را افزایش می دهد. برای کاهش وزن به هیچ وجه پرهیز از مصرف آب توصیه نمی شود. قطع استفاده از نوشیدنی های شیرین برای افزایش سلامت کلی بدن و کمک به کاهش وزن توصیه می شود. اما فراموش نکنید نوشیدن مایعات برای سلامت کلی بدن بسیار با اهمیت است.

سردرد

سردرد یکی از عوارض شایع دنبال کردن برنامه های غذایی بسیار کم کالری و کم کالری است. دلیل سردرد ها این است که چنین برنامه غذایی ممکن است کربوهیدرات کمی داشته باشد و منجر به کمبود گلیکوژن در بدن شود. وقتی چنین اتفاقی می افتد بدن بافت عضلانی را می شکند تا گلیکوژن ذخیره شده در آنها را برای مغز ارسال کند. مغز تنها می تواند از گلیکوژن به عنوان سوخت استفاده کند. اگر ذخایرش دچار کمبود شوند بدن چربی های ذخیره شده می گیرد و تبدیلشان می کند به چیزی شبیه گلوکز که مغز بتواند از آنها استفاده کند. وقتی چنین اتفاقی می افتد ممکن است عوارضش سردرد باشد.

خطر سنگ کیسه صفرا

بر اساس تحقیقات حدود 15 تا 25 درصد افرادی که کاهش وزن شدید را تجربه کرده اند ممکن است دچار سنگ کیسه صفرا شوند. کیسه صفرا حاوی صفرایی است که کبد می سازد. کیسه صفرا می تواند صفرا را در روده کوچک آزاد کند تا مولکول های چربی در آنجا را بشکند. کاهش وزن سریع می تواند خطر شکل گیری سنگ های کوچک در کیسه صفرا را افزایش دهد. این سنگ ها می توانند نهایتا منجر به گرفتگی شوند که برای درمانش مجبور به برداشتن کیسه صفرا با جراحی می شوید. اگر مقدار زیادی وزن کم کرده اید و یا می خواهید سریع وزن کم کنید، باید حتما با پزشک خود صحبت کنید و زیر نظر او پیش بروید.

ممکن است وزن کم شده دوباره باز گردد

تحقیقات نشان داده حدود 20 درصد افراد دچار اضافه وزن که برنامه ای بلند مدت برای کاهش وزن را رعایت کرده اند حداقل تا یک سال وزن کم شده را ثابت نگه داشته اند.

این افراد موفق چگونه وزن خود را پایین نگه داشته اند؟

یک راه مشخص برای کاهش وزن موفق وجود ندارد. اما برای کاهش وزن موفق باید دو چیز را حتما رعایت کرد، اول اینکه باید پیگیر برنامه غذایی خود باشید و بی وقفه ادامه اش دهید و دوم اینکه ورزش را حتما باید وارد برنامه کنید. مشکل کاهش وزن سریع این است که در بلند مدت دوامی ندارد و نمی تواند کمک زیادی به سلامت کلی بدن کند. برای مثال دنبال کردن برنامه ای که روزانه تنها 800 کالری دارد کمک خواهد کرد سریع وزن کم کنید اما سرعت سوخت و ساز بدنتان را نیز کم می کند. بعد از اینکه چنین الگوی غذایی را کنار می گذارید، سوخت وسازتان کند شده و بیشتر در خطر افزایش وزن قرار می گیرید.

چه زمانی کاهش وزن سریع اشکالی ندارد؟

در بعضی مواقع دنبال کردن یک برنامه غذایی بسیار کم کالری توصیه می شود و آن زمانی است که زیر نظر متخصص تغذیه این کار را بکنید. کاهش وزن سریع برای کسی که بسیار چاق است و به دلیل مشکلات سلامت باید وزن کم کند توصیه می شود. یک برنامه غذایی بسیار کم کالری زیر نظر متخصص تنها برای مدت زمان کوتاه تجویز می شود و همانطور که گفتیم تنها برای کمک به سالمتر شدن فرد است.