در قانون ورشکستگی به تقصیر به دو دسته تقسیم شده است: مواردی که اعمال تاجر به گونه ای است که باید ورشکسته به تقصیر شناخته شود و مواردی که ممکن است تاجر ورشکسته به تقصیر شناخته شود. به دسته اول ورشکستگی به تقصیر اجباری و به دسته دوم ورشکستگی به تقصیر اختیاری گفته می شود. از این رو در این محتوا به بررسی انواع ورشکستگی به تقصیر از جمله ورشکستگی به تقصیر اجباری و ورشکستگی به تقصیر اختیاری می پردازیم .
بنابراین در صورت احراز یکی از شرایط بالا تاجر ، ورشکسته به تقصیر خواهد بود و مشمول مجازات جرم ورشکستگی به تقصیر خواهد شد. موارد ورشکستگی به تقصیر اجباری در ماده 541 قانون تجارت مشخص شده است. طبق این ماده در موارد زیر اعلام ورشکستگی به تقصیر اجباری است :
در صورتی که محقق شود مخارج شخصی یا مخارج خانهی تاجر در ایام عادی به نسبت درآمد او بسیار بیشتر بوده است .
در صورتی که محقق شود که تاجر نسبت به سرمایه ی خود مبالغ عمده صرف معاملاتی کرده که در عرف تجارت موهوم یا نفع آن منوط به اتفاق محض است
اگر تاجر به قصد تأخیر انداختن ورشکستگی خود خریدی بالاتر یا فروشی نازلتر از مظنهی روز کرده باشد یا اگر به همان قصد وسایلی که دور از صرفه است به کار برده تا تحصیل وجهی نماید اعم از این که از راه استقراضی یا صدور برات یا به طریق دیگر باشد؛
اگر یکی از طلبکارها را پس از تاریخ توقف بر سایرین ترجیح داده و طلب او را پرداخته باشد.
اما مواردی وجود دارد که حکم ورشکستگی به تقصیر ، اجباری نخواهد بود و در واقع ممکن است تاجر ، ورشکسته به تقصیر اعلام شود . موارد ورشکستگی به تقصیر اختیاری در ماده 542 قانون تجارت مشخص شده است . در این ماده آمده است که در موار زیر هر تاجر ورشکسته ممکن است ورشکسته به تقصیر ، اعلام شود :
اگر به حساب دیگری و بدون آن که در مقابل عوضی دریافت نماید تعهداتی کرده باشد که نظر به وضعیت مالی او در حین انجام آنها آن تعهدات غیر ضروری باشد؛
اگر عملیات تجارتی او متوقف شده و مطابق ماده 413 این قانون رفتار نکرده باشد؛
اگر از تاریخ اجرای قانون تجارت مصوب 25 بهمن 1303 و 12فروردین و 12 خرداد 1304 دفتر نداشته یا دفاتر او ناقص یا بیترتیب بوده یا در صورت دارایی وضعیت حقیقی خود را اعم از قروض و مطالبات به طور صحیح معین نکرده باشد (مشروط براین که در این موارد مرتکب تقلبی نشده باشد).
بنابراین امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب مرتبط دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .