به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از خبرآنلاین، این جنگنده که نخستین پرواز خود را در سال ۱۹۶۶ انجام داد، از یک دستگاه پیشرانه AL-۲۱F (و در برخی نمونه ها R-۲۹) با توان رانش ۱۷۰۰۰ پوند در حالت عادی و ۲۴۵۰۰ پوند در حالت پس سوز نیرو می گیرد که به آن توانایی دستیابی به سقف پرواز ۴۶۵۰۰ پا (۱۴ کیلومتر) ، سرعت کروز ۱۸۶۰ کیلومتر بر ساعت در ارتفاع بالا و ۱۴۰۰ کیلومتر بر ساعت در سطح دریا و نهایت سرعت ۲ ماخ (دو برابر سرعت صوت) را می دهد.
برد پروازی این جنگنده با ۲ مخزن سوخت خارجی و با تسلیحات متعارف بین ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ کیلومتر و برد انتقالی آن بدون حمل سلاح، ۲۳۰۰ کیلومتر است. این جنگنده همچنین می تواند تا ۸ هزار پوند (۳۶۰۰ کیلوگرم) سلاح را با خود حمل کند.
آنگونه که خبرگزاری فارس روایت کرده است، از جمله تسلیحاتی که این جنگنده قادر به حمل آنها است می توان به موشک های هوا به هوای هدایت حرارتی R-۶۰، موشک های هوا به سطح هدایت لیزری و تلویزیونی Kh-۲۵ و Kh-۲۹ و ضد رادار Kh-۵۸، بمب های سقوط آزاد خانواده FAB اشاره کرد.
اولین حضور رسمی سوخو-۲۲ و اعلام عملیاتی شدن این جنگنده ها، رژه نیروهای مسلح در ۳۱ شهریور ۱۳۹۵ در شهر بندرعباس بود که در این رژه ۳ فروند فیتر اورهال شده از مقابل جایگاه عبور کردند. گام بعدی مرداد ۱۳۹۷ بود که با اورهال و ارتقاء و عملیاتی کردن ۱۰ فروند از جنگنده های سوخو-۲۲ که سالها در آشیانه ها رها شده بودند، مجددا این جنگنده ها وارد فاز عملیاتی و البته رزمی شدند.
طی سال های گذشته طیف متنوعی از تسلیحات مختلف بر روی جنگنده های سوخو-۲۲ سپاه نصب شده که از جمله آنها می توان به بمب های هدایت ماهواره ای JDAM، بمب ۷۵۰ پوندی خوشه ای «سیمرغ»، موشک هوا به سطح لیزری «بینا»، بمب های یاسین و... اشاره کرد.
اما اخیرا در سالروز بازدید فرمانده معظم کل قوا از نمایشگاه دستاوردهای نیروی هوافضای سپاه در سال ۱۳۹۳، کلیپی از این بازدید منتشر شد که حاوی تصاویر جدیدی از برخی دستاوردهای جدید این نیرو بود. در بخشی از این کلیپ تصاویر شلیک یک راکت هواپایه از جنگنده های سوخو-۲۲ نیروی هوافضای سپاه منتشر شد که در حقیقت نمونه هواپایه راکت هدایت شونده فجر-۴ محسوب می شود.
استفاده از موشک های بالستیک به صورت پرتابه ای هواپایه ایده ای است که قدمت آن به سال های پایانی دهه ۵۰ میلادی و موشک Bold Orion باز می گردد. در آن زمان پس از چندین تست موفق و ناموفق این پروژه به دلیل ضعف سیستم هدایت و دقت پایین کنار گذاشته شد. اما با پیشرفت فناوری های هدایتی مبتنی بر ماهواره در سالهای گذشته؛ مجددا موضوع استفاده از موشک های بالستیک هواپرتاب در دستور کار نیروهای نظامی قرار گرفت که از جمله آنها می توان به موشک کینژال روسی که بر پایه موشک بالستیک زمین به زمین اسکندر توسعه یافته و موشک EXTRA رژیم صهیونیستی که در قالب پروژه رمپیج از جنگنده F-۱۶ این رژیم شلیک می شود اشاره کرد.
چرا باید به سمت موشک های بالستیک هواپایه رفت؟
پرتاب موشک های بالستیک از سکوهای پرنده می تواند قابلیت های خوبی در اثرگذاری این موشک ها ایجاد کند. افزایش ارتفاع پرتاب موشک و همچنین سرعت بالای جنگنده در هنگام پرتاب سبب ذخیره شدن انرژی قابل توجهی در موشک می شود که با رها کردن موشک این انرژی انباشته شدن آزاد و در نهایت بر روی مولفه هایی چون برد و سرعت سلاح اثر می گذارد.
بعنوان مثال موشک کینژال روسیه که بر اساس موشک اسکندر توسعه یافته است در صورت شلیک از جنگنده میگ-۳۱ بردی معادل ۲ هزار کیلومتر و در صورت شلیک از بمب افکن Tu-۲۲M۳ بردی معادل ۳ هزار کیلومتر خواهد داشت این در حالی است که بیشترین برد موشک اسکندر ۵۰۰ کیلومتر است که به معنای افزایش ۵ تا ۶ برابری برد موشک در نسخه هواپایه است.
علاوه بر برد؛ افزایش سرعت پرتابه نیز دیگر مزیت شلیک موشک های بالستیک از سکوهای پرتاب هوایی است. به دلیل سرعت هواپیما در حین پرواز پس از پرتاب موشک انرژی جنبشی بیشتری درون موشک ذخیره می شود که پس از برخورد با هدف موجب آزاد شدن این انرژی و در نتیجه اثربخشی بیشتر سرجنگی خواهد بود.
حالا نیروی هوافضای سپاه در ابتکاری کم نظیر؛ یکی از راکت های توپخانه ای کشور را بعنوان یک پرتابه بالستیک هواپایه بر روی جنگنده های سوخو-۲۲ خود نصب کرده است؛ راکت فجر-۴ یکی از اعضای خانواده نام آشنای راکت های فجر است که کالیبر آن ٣٣٣ میلیمتری و در نمونه غیر هدایت شونده و دو نمونه هدایت شونده وجود دارد. نمونه هدایت شونده راکت فجر-۴ دارای بالکهای هدایتی در قسمت میانی بدنه و بالک های انتهایی شبیه به بالک های انتهایی موشک های خانواده فاتح است.
طول این راکت حدودا ۵ متر است و در سال های گذشته گونه ای دیگر از نمونه هدایت شونده آن تحت عنوان F۴CL رونمایی شد که به صورت هدایت ترکیبی بود و از یک سیکر اپتیکی در قسمت ابتدایی خود برخوردار بود.
اطلاعات چندانی پیرامون برد، وزن سرجنگی و ... راکت فجر-۴ در دسترس نیست؛ اما با بررسی برد دیگر اعضای خانواده راکت های فجر درباره راکت های فجر ۴ می توان بردی حداقل ۱۰۰ کیلومتری را برای این مدل برآورد کرد. از سوی دیگر پرتاب چنین راکتی از یک سکوی پرتاب هوایی مانند جنگنده به دلیل همان مولفه سرعت و انرژی اولیه که پیشتر از آن سخن گفته شد، می توان برد و سرعت بیشتری را نسبت به نمونه های زمین پایه برای این موشک در نظر گرفت.
در کلیپ منتشر شده همچنین نشان داده می شود که همزمان با موشک فجر-۴، یک بمب سقوط آزاد FAB-۲۵۰ نیز پرتاب می شود که این بمب در حقیقت برای سنجش سرعت کاهش ارتفاع برای بررسی پارامترهای پروازی موشک به کار می رود.
از جمله کاربردهای اصلی که می توان برای دستاورد جدید موشکی سپاه برشمرد؛ سرکوب پدافند هوایی دشمن و اجرای حملات موشکی هواپایه دورایستا با قابلیت اطمینان بالا از اصابت به هدف و همچنین اثرگذاری و قدرت انفجار بیشتر سرجنگی است.
ذکر این نکته ضروری است که در سال های گذشته کشورمان دستاوردهای قابل توجهی در انواع سامانه های هدایتی داشته که از جمله آنها می توان به سیکرهای (جستجوگر) اپتیکی و فروسرخ مانند موشک خلیج فارس و فاتح مبین، راداری مانند موشک هرمز و ... اشاره کرد که در صورت توسعه راکت فجر-۴ با استفاده از این سیکرها می توان از ترکیب سوخو-۲۲ و این موشک بعنوان ابزاری برای اجرای عملیات سرکوب پدافند هوایی، ضد کشتی و ... نیز استفاده کرد.
