فرسودگی زنان
. به عهده داشتن چندین وظایف و نقش موجب می شود فشار و استرس زیادی بر افراد وارد شود . بحث ما در رابطه با زنان خود سرپرست و یا زنانی که در مشاغل سخت و حرفه ای فعالیت می کنند نیست ، بلکه خانم هایی است که چندین نقش و وظیفه را با هم انجام می دهند و در هر سن و سال و هر موقعیت شغلی در معرض خطر می باشند که موجب فرسودگی زنان در زندگی می شود .
اثرات استرس بر زنان چگونه نمودار می شود؟
احتمال وقوع اضطراب و افسردگی در زنان، دوبرابر مردان است. این احتمال در تلفیق با نوسانات هورمونی مانند آنچه در حوالی عادت ماهیانه، پس از زایمان یا قبل از یائسگی رخ می دهد هم افزایش پیدا می کند. اختلالات در خلق وخو گاهی اوقات باعث می شوند یک فرد کاملا از پا دربیاید و ناتوان شود؛ مثلا روی عملکرد روزانه زندگی اثر می گذارند و استرس بیشتری را در کنار تغییرات شدیدتر خلق وخو به وجود می آورند. راهکار نجات زنان پرمشغله چیست؟ اینجاست که کمک گرفتن از متخصصان حرفه ای ضرورت پیدا می کند.
به اشتراک گذاشتن و تقسیم حجم زیاد استرس ها با فردی دیگر می تواند راهکاری برای خلاصی از فشار فوق العادۀ آنها باشد؛ اما واقعیت این است که حرف بسیار ساده تر از عمل است؛ یعنی گاهی رفع خستگی ناشی از مشغول بودن به کارهای متنوع، به تلاش های بیشتری نیاز دارد.
پرمشغله بودن دقیقا به چه معناست؟
به طور کلی، زنان به مسئولیت پذیری گرایش دارند. حتی اگر چنین چیزی درباره تمام موضوعات صادق نباشد، در زمینه پذیرش وظایف منزل و مراقبت از دیگران، زنان بسیار راغب تر از مردان هستند. اگر شما هم به عنوان یک زن، این موضوع را قبول دارید، باید از خودتان علتش را بپرسید. یکی از دلایل این میل می تواند رشد یافتن در محیطی سنتی باشد. در محیط های سنتی معمولا انجام چنین وظایف و نقش هایی به زنان دیکته می شود. شاید هم میل به کنترل و مدیریت اوضاع باعث می شود که برخی از زنان در نقش های مختلف به ویژه نقش های مذکور ظاهر شوند.
دلایل مختلفی برای پذیرش مسئولیت های مختلف از سوی زنان وجود دارد. برخی از زنان هم فکر می کنند که هیچ کس نمی تواند به خوبی آنها از عهده مسئولیت های مختلف برآید و آن طور که مایل هستند، کارها را پیش ببرد؛ برای همین ترجیح می دهند خودشان همه نقش ها را ایفا کنند. پذیرش مسئولیت های مختلف، به هر دلیلی که باشد، نهایتا به عصبانیت، آسیب پذیری و نوعی خشم می انجامد. کار و مشغله زیاد می تواند عاملی برای شکل گیری خستگی و بی خوابی باشد؛ ضمن اینکه فرد خسته و بی خواب با کمبود شادی و انگیزه در زندگی رو به رو می شود. اینها تعدادی از نشانه های فرسودگی شغلی هستند.
اگر نشانه های فرسودگی شغلی را کتمان کنید، این مشکل روی روابط تان با کسانی که با آنها زندگی می کنند (مثلا فرزندان و همسر) یا افراد دورتر یعنی دوستان و همکاران اثر می گذارد.
راهکارهای مؤثر برای پرهیز از فرسودگی چیست؟
زنان برای پرهیز از فرسودگی شغلی و داشتن جسم و روانی سالم در کنار روابطی مناسب و مطلوب به راهکارهایی نیاز دارند. یکی از این راهکارها، واگذاری مسئولیت ها به دیگران یا تفویض اختیار است. زمانی که کارها و وظایف میان افراد مختلف تقسیم می شود، فشار ناشی از آنها بین همه افراد تقسیم می گردد. باوجودِاین، برخی از زنان از واگذاری مسئولیت ها به دیگران و درخواست مشارکت و کمک از دیگران استقبال نمی کنند.
اگر چنین ویژگی هایی دارید، به این راهکارها عمل کنید:
۱. بله قربان گو نباشید
از «بله» گفتن به تمام درخواست های کاری و مسئولیت های مختلف در زندگی و کارتان خودداری کنید. نباید تمام کارها را بر عهده بگیرید، به ویژه مواردی که اصلا به چشم نمی آیند. بیشتر زنان در طول روز کارهای زیادی انجام می دهند که وقت و انرژی بسیاری را از آنها می گیرد؛ اما درظاهر کسی متوجه آنها نمی شود، مثلا جمع کردن لباس های کثیف، شستن و تا کردن آنها، و هماهنگی های مختلف برای مدیریت امور خانه و بیرون از خانه. اگر به همۀ کارهای ریزودرشت اطراف تان «بله» بگویید، یعنی به آرامش خود یک «نه» به بزرگیِ کره زمین گفته اید! پس هوای خودتان را داشته باشید.
۲. برای خود وقت بگذارید
همان طور که برای دکتر بردن، مراقبت های فردی و امور مختلف اعضای خانه وقت صرف می کنید، برای خودتان هم وقت بگذارید. زنان معمولا رسیدگی به خود را اولویت آخر قرار می دهند؛ این اشتباه است. باید برای ورزش و علائق تان زمانی را در نظر بگیرید و حداقل ۷ ساعت در شب بخوابید.
۳. معیارها و استانداردهای بیهوده را دور بیندازید
قبول کنید که هیچ کس نمی تواند از عهده انجام تمام کارها برآید؛ پس زمانی که بقیه اعضای خانواده برای کمک کردن پیش قدم می شوند، باید از پیشنهادشان استقبال کنید و از انتقاد کردن بپرهیزید، مثلا:
- بگذارید فرزندان تان تخت خواب شان را به روش خودشان مرتب کنند؛
- بعد از اینکه یکی از اعضای خانه ظرف ها را جمع وجور کرد، دوباره جاظرفی را مرتب نکنید؛
- اگر همسرتان دقیقا همان اجناسی را که خواسته بودید از فروشگاه نخریده است، عصبانی نشوید و صرفا از او تشکر کنید.
سخن آخر
کمک گرفتن از دیگران نشانه ضعف نیست. شلوغ ترین زندگی ها و پرمشغله ترین افراد هم می توانند با برنامه ریزی در مسیری درست و منطقی به حرکت درآیند؛ اما اگر دوست داشته باشید که تمام امور را به خوبی و به دور از فشار پیش ببرید، باید به فکر دریافت کمک باشید یا دست کم زمانی که به شما پیشنهاد کمک می شود، امتناع نکنید.
یادتان باشد که کمک گرفتن از دیگران نشانه ضعف نیست؛ بلکه نشانه وجود روحیه مدیریت قوی در فردی است که می تواند انجام هم زمان مسئولیت های مختلف را به خوبی مدیریت کند.