خودروهای هاچ بک، یکی از محبوب ترین انواع خودرو هستند. این ماشین ها عموما به دلیل جمع و جور بودن، که به هنگام پارک کردن ماشین بسیار مفید است، طرفداران زیادی در سراسر دنیا دارند. خوشبختانه به همت برندهای مختلف و معروفی مثل مینی (Mini) و فولکس واگن (Volkswagen)، با وارد شدن انواع خودروهای لوکس و مدرن، انواع سدان ها و شاسی بلندها، هاچ بک ها فراموش نشده اند. از جمله معروف ترین هاچ بک های مدرن، می توان به مینی هاچ بک (Mini Hatchback) و گلف (Golf) که محصولاتی از این دو برند هستند، اشاره کرد.
اگر به دنبال یک ماشین مقرون به صرفه از لحاظ سوخت و اقتصادی هستید، همیشه می توانید روی یک هاچ بک حساب کنید.
ماشین هاچ بک چیست؟
اصولا به خودروهایی هاچ بک گفته می شود که صندوق عقب ندارند. یعنی در صندوق عقب با شیشه پشتی یک سره بوده و همزمان با یک دیگر به صورت عمودی باز می شوند. در برخی از مدل ها، همزمان با باز کردن این در، می توانید به کابین مسافرها نیز دسترسی داشته باشید. لازم به ذکر است که گاهی انواع مدل های خودرو همچون خودروهای شاسی بلند، لوکس و اسپرت هم به شکل هاچ بک طراحی می شوند، بنابراین این بدنه و طراحی، تنها مختص به خودروهای اقتصادی یا جمع و جور نیست. هاچ بک های کوچک و متوسط طرفداران زیادی در آسیا و آمریکای شمالی دارند. این ماشین ها، به ماشین های شهری معروف هستند.
در ادامه به بررسی برخی ویژگی های خودروهای کلاس هاچ بک می پردازیم که آگاهی از آن ها پیش از خرید الزامی است.
ابعاد خارجی هاچ بک
خودروهای هاچ بک به ذات ابعاد کوچک تری در مقایسه با خودروهای سدان دارند مخصوصا اگر از نمونه های سه در باشند. این ابعاد کوچکتر در رانندگی های درون شهری و اجرای مانورهای رانندگی کمک قابل توجهی به راننده می کنند و سهولت سواری بیشتری با خود به همراه دارند. اما نباید فراموش کنید که این ابعاد کوچک تر مخصوصا در ترافیک های سنگین کلان شهری چون تهران ممکن است چندان انقلابی و چشمگیر نباشد.
به عنوان مثال اختلاف طول هاچ بک پژو 206 با نسخه صندوق دار آن (206 SD) و اختلاف طول سایپا 111 و 132، به ترتیب تنها برابر با 353 و 279 میلی متر است که به واقع اختلاف چشمگیر و متغیر اساسی به حساب نمی آید. اگرچه طول کمتر همواره به معنای پارک و مانوردهی ساده تر است اما این اختلاف جزئی تر از آن است که برای یک راننده باتجربه محسوس باشد.
فضای صندوق هاچ بک
اولین هدف از طراحی و تولید خودروهای هاچ بک در دهه 1960 میلادی، کاهش ابعاد نهایی خودرو بود. در نتیجه هچ چاره ای وجود نداشت تا سیستم رایج انتقال نیرو از موتور جلو/متحرک عقب (FR) به نوع موتور جلو/متحرک جلو (FF) تغییر پیدا کند چرا که وجود دیفرانسیل در بخش انتهایی خودرو به میزان قابل توجهی از فضای نشیمن عقب و فضای صندوق می کاست.
در نتیجه نیاز به توضیح نیست که خودروسازان به منظور کاهش هزینه های طراحی و تولید، نسخه ها بک محصولات خود را بر پلتفرم مشترک با نمونه های سدان به تولید رساندند. در نتیجه حتی با تغییر سیستم انتقال نیرو به موتور جلو/متحرک جلو نیز فضای صندوق خودروهای هاچ بک بسیار محدود و فضای نشیمن ردیف عقب در آن ها معمولا تنگ است. در نتیجه نباید از حجم صندوق عقب 206 هاچ بک معادل 245 لیتر در مقایسه با حجم 400 لیتری نسخه صندوق دار آن متعجب شوید. به همین دلیل خودروهای هاچ بک معمولا اولین انتخاب خانواده ها برای مسافرت های بین شهری نیست اما برای افراد مجرد و مسافت های بین شهری و نفره می توان نقش قابل قبول را بازی کند.
مصرف سوخت هاچ بک
با توجه به ابعاد کوچک تر خودروهای هاچ بک انتظار می رود که وزن این خودروها در مقایسه با نسخه سدان آن ها به مراتب کمتر و همچنین مصرف سوخت بسیار اقتصادی تری به همراه داشته باشند، اما در حقیقت اینطور نیست.
به عنوان مثال بر اساس اطلاعات ارائه شده از وبسایت رسمی ایران خودرو، 206 تیپ 5 وزن خالصی برابر با 1054 کیلوگرم دارد. این وزن در نسخه صندوق دار 206 برابر با 1086 کیلوگرم است و اختلاف بسیار ناچیز 32 کیلوگرمی را به نمایش می گذارد که شاید در بهترین حالت برابر با وزن یک کودک 12 ساله باشد. در نتیجه نمی توان انتظار داشت این اختلاف وزن اندک، بر مصرف نهایی سوخت متوسط خودرو تاثیر شگرفی بگذارد. به همین دلیل اختلاف مصرف سوخت شهری دو خودرو 206 هاچ بک تیپ 5 و 206 صندوق دار تنها برابر با 200 سی سی در هر 100 کیلومتر و مصرف سوخت میانگین آن با یکدیگر کاملا برابر است. به عبارت دیگر می توان گفت تصور اینکه نسخه هاچ بک یک خودرو از دیدگاه وزن و مصرف سوخت متوسط تفاوت فاحشی با نسخه سدان آن دارد تنها یک تصور باطل و اشتباه است.
عملکرد فنی هاچ بک
خودروهای هاچ بک مخصوصا از نمونه های اقتصادی، در درجه اول به منظور ارائه مجموعه ای از ویژگی های اقتصادی نظیر قیمت نهایی و مصرف سوخت پاین طراحی و تولید شده اند، در نتیجه نمی توان از آن ها انتظار عملکردی اسپرت و جوان پسند داشت.
به عبارت دیگر هر خودرو هاچ بکی از کلاس هات هچ (هاچ بک اسپرت) به حساب نمی آید. هات هچ ها همان خودروهای هاچ بک با پیشرانه هایی قدرتمندتر و جوان پسند (معمولا از نوع سه در) هستند که متاسفانه به بازار ایران راه نیافتند. این خودروها به دلیل داشتن ویژگی های فنی برتر و طراحی جذاب تر، قیمت نهایی بالاتری دارند که نفس وجودی کلاس هاچ بک را زیر سوال می برند. در نتیجه این خودروها در بازار ایران عرضه نشده و جای خالی آن ها به شدت حس می شود.
در خانواده پژو 206، نسخه اسپرت RC را می توان نمونه هات هچ 206 دانست. این مدل در حقیقت نسخه ارتقا یافته GTi پژو 206 است که در سال 2003 روانه بازار جهانی شد. نسخه RC از پیشرانه قدرتمندتر 2.0 لیتری و ظاهری متفاوت بهره می گرفت و می توانست در حدود 7.5 ثانیه به سرعت 100 و حداکثر سرعت 220 کیلومتر بر ساعت برسد.
در نتیجه باید در ذهن داشته باشید که خودروهایی چون 206 تیپ 5، هاچ بک 315 مدیران خودرو، جک J3، سایپا 111 و حتی نسل های نوین تر فولکس واگن گلف های موجود در بازار ایران (نمونه های دهه 1990/مارک 3 و مارک 4)، الزاما خودروهای تیز و بز و از کلاس هات هچ به حساب نمی آیند. پس از آن ها انتظار واکنش های سریع و اسپرت نداشته باشید.
هزینه های نگهداری هاچ بک
با توجه به توضیحاتی که در زمینه تفاوت های میان عملکرد فنی و میزان مصرف سوخت خودروهای هاچ بک و سدان عنوان شد، حدس زدن این موضوع که هر دو خودرو از یک سیستم انتقال نیرو استفاده می کنند، بسیار ساده خواهد بود.
در نتیجه دو خودرو سایپا 111 و 132 یا 206 هاچ بک تیپ 5 و نسخه صندوق دار آن، هر دو از یک پیشرانه و سیستم انتقال نیرو واحد بهره می گیرند. پس نباید انتظار داشته باشید که هزینه های نگهداری و تعمیرات در نسخه هاچ بک کم تر از نسخه سدان باشد، چرا که هیچ توجیح منطقی برای این موضوع وجود. اختلاف این دو کلاس از خودروها معمولا تنها اندکی وزن کمتر در غیاب صندوق عقب در نسخه هاچ بک است پس هیچ تفاوت دیگری را نمی توان در بخش فنی آن ها متصور شد.
اعتبار اجتماعی هاچ بک
حقیقت آن که نظر دیگران در مورد ما هیچ اهمیتی ندارد، الزاما از سوی همه افراد در جامعه درک نمی شود. در نتیجه هنوز افرادی هستند که دیدگاه دیگران درخصوص آن ها نظیر بعد اجتماعی و کلاس خودرو مورد انتخاب آن ها در دیدگاه دیگران برایشان بسیار مهم جلوه می کند.
برای این دست از افراد باید تاکید کرد که در بازار ایران خودروهای هاچ بک معمولا مناسب جوانان و رانندگی اسپرت تلقی می شود. در نتیجه بسیاری از افراد میان سال یا مسن دوست ندارند الزاما در نگاه دیگران دل جوان (یا شاید سبک) جلوه کنند. بنابر این به این افراد توصیه اکید می شود که از خودروهای کلاس هاچ بک دوری کنند چرا که این تصور اجتماعی در بازار ایران بسیار قالب و مورد توجه است. خودروهای سدان برای این گروه از افراد انتخابی بسیار سنگین تر و متین تر خواد بود.
قیمت ارزان هاچ بک، دلیل مهمی برای خرید
در مقایسه دو خودرو کاملا یکسان و قرار گرفته بر یک پلتفرم مشترک، نظیر 206 هاچ بک و 206 صندوق دار می توان گفت که نسخه هاچ بک همیشه از نسخه سدان ارزان تر است. اما این موضوع همیشه و همه جا درست نیست. بازه ای از خودروهای هاچ بک در جهان وجود دارند که با هدف لوکس گرایی عملکرد بسیار اسپرت طراحی و تولید شده اند. خودروهایی نظیر ولوو C30 و مرسدس بنز AMG A45 را می توان به ترتیب گزینه هایی از این دو کلاس دانست. در نتیجه با میزان لوکس گرایی که در C30 به کار گرفته شده است یا توان فنی خودرویی چون AMG A45، نمی توان انتظار داشت این دست خودروها در مقایسه با برادران سدان احتمالی خود حتما ارزان تر و اقتصادی تر باشند، چرا که هدف از تولید آن ها الزاما بعد اقتصادی و ارزان قیمت بودن خودرو کلاس هاچ بک نبوده است.
این موضوع شاید در بازار ایران و میان خانواده خودروهایی چون پژو 206 و سایپا 111 صدق کند اما در بازارهای متنوع جهانی این موضوع به هیچ عنوان وحی منزل و حقیقتی همیشه درست به حساب نمی آید.
آشنایی با انواع کاور بدنه خودرو
