رولوه یا برداشت در معماری و ساختمان سازی

تعریف برداشت یا رولوه

رولوه به معناي برداشت (تهيه نقشه هاي ) وضع موجود است. در حقيقت كار رولوه برعكس كاري است كه به طور معمول براي ساخت يك بنا بكار مي رود. هنگام ساخت و ايجاد يك بنا، ابتدا نقشه هاي آن تهيه مي گردد و سپس بر اساس نقشه هاي اجرايي، ساختمان ساخته مي شود. حال اگر ساختمان موجود باشد ولي نقشه اي از آن در دست نباشد مي توان از روي ساختمان نقشه هاي آن را تهيه كرد كه به اين كار رولوه مي گويند.

«رولوه» از کجا آمده است؟

کلمه ی رولوه (roleve) در زبان انگلیسی وجود ندارد. گویا از زبان فرانسه وارد فارسی شده است: احتمالا همراه آرشیتکت های فرانسوی (مانند آندره گدار و ماکسیم سیرو) در دورانی که نخستین آرشیتکت های ایرانی دانش آموخته ی داخل کشور (گروه فروغی و پیرنیا و...) در دانشکده ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران، درس می خواندند؛ و یا شاید قدیمتر، یعنی زمانی که جوانان ایرانی از دربار ناصری، برای یاد گرفتن آرشیتکتور به فرنگ اعزام شدند. هر چه هست جای تحقیق بیشتر دارد. به گمانم تنها جایی که این کلمه را دیدم در راهنمای نقشه (legend) هایی است که ماکسیم سیرو از بناهایی مانند مسجد جامع یزد تهیه کرده است

دلایل نیاز به برداشت یا رولوه

1. با این کار ، می توان بافت ها و محل های تاریخی را شناسایی نمود تا بتوان تصمیمات لازم را بطور منطقی درباره آنها اعمال نمود .
2. با برداشت بناهای تاریخی می توان ، بناهایی را که که در بافتهای فرسوده هستند و دارای ارزش هنری بوده را شناسایی و جهت مرمت آنها اقدام نمود .
3. با این کار می توان ، بناهای تاریخی را با جزئیات در معرض آموزش به دانشجویان و استفاده اساتید قرارداد .
4. از طریق برداشت می توان به نقشه های پلان ، نما ، برش ها و پلان معکوس ، جزئیات سازه ای و تزئینات و حتی الحاقات و تغییرات در بناها پی برد.
5. به وسیله برداشت وضع موجود یک بنا می توان از آسیب ها ، تغییرات و عوارضی مانند نشست ، رطوبت ، سرسفتی و عوارض دیگر آنها آگاهی یافت .

کاربرد رولوه در ساختمان

در واقع رولوه بر عکس روال رایج ساختمان سازی بکار میرود.در روال معمول ساختمان سازی , قبل از احداث یک ساختمان,نقشه های ان تهیه می شود,ولی در رولوه ,از بنای ساخته شده ,نقشه تهیه میشود.به بیان دیگر,در رولوه,بعد از ساختمان سازی,نقشه ان را رسم میکنند.

کاربرد رولوه در معماری

در معماری رایج امروزی، ابتدا نقشه ساختمان کشیده شده و سپس با توجه به آن ساختمان ساخته خواهد شد. اما در رولوه، نقشه بر اساس بنای ساخته شده، تهیه و ترسیم خواهد شد. در ادامه به برخی از کاربردهای رلوه در معماری اشاره خواهیم کرد:

• با استفاده از رولوه، بافت و سازه های تاریخی تشخیص داده خواهد شد، تا در نهایت تصمیمات درست و مناسبی درباره آن ها گرفته شود.
• با برداشت حالت موجود یک بنا، می توان از آسیب ها و عوارضی حاصل از رطوبت، نشست و دیگر موارد آگاهی پیدا کرده و از آن ها پیشگیری کرد.
• رولوه به شناسایی بناهای تاریخی در معرض بافت های فرسوده کمک کرده و کارشناسان خواهند توانست اقدامات لازم برای مرمت آن ها را انجام دهند.

انواع رولوه در معماری

رولوه با روش های مختلفی انجام خواهد شد. محاسبه فاصله، به روش های مختلف و با استفاده از ابزار متفاوتی انجام خواهد شد. از روش های اندازه گیری فاصله می توان به اندازه گیری قدم زدن، متر پارچه ای، با متر فلزی، گردونه ثابت، فتوگرامتری، و امکانات اینترنتی اشاره کرد.

از روش های رایج انجام رلوه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ترازیابی با شمشه و تراز بنایی
• ترازیابی با شلنگ تراز
• محاسبه و اندازه گیری فواصل
• استفاده از ماهواره و عکس های هوایی
• استفاده از دوربین های نقشه برداری
• استفاده از روش مثلث بندی

رلوه به شیوه مثلث بندی

یکی از روش های بسیار رایج در انجام رولوه، مثلث بندی است. همان طور که از نام این روش پیداست از ترسیم مثلث ها استفاده خواهد شد. در مثلث بندی، کل فضا باید به مثلث هایی به هم چسبیده تقسیم شوند. دلیل استفاده از مثلث نیز این است که وقتی طول سه ضلع مثلث به دست بیاید، زاویه بین اضلاع به طور خودکار درست خواهد بود. به دلیل عدم استفاده ابزار پیچیده و خاصی در روش مثلث بندی، این روزش از محبوبیت بالایی در میان معماران برخوردار است. روش مثلث بندی به صورت زیر اجرا خواهد شد:

• باید طول یک دیوار که داخل فضا قرار دارد را محاسبه کنید.
• طول دیوار دیگری که در مجاورت با دیوار اول است، محاسبه شود.
• باید فاصله انتهای دیوار دوم و ابتدای دیوار اول را اندازه گیری کنید. بدین صورت، مثلثی ایجاد شده که دو ضلع آن، دو دیوار متقاطع است. همچنین فاصله دو انتهای دو دیوار از هم نیز به دست آمده است، زاویه مابین دیوارها ثابت است.
• طول دیوار دیگر که با دیوار دوم در تقاطع است را اندازه گیری کنید.
• حال باید باز هم مثلثی ساخته شود، یک ضلع این مثلث دیوار سوم است، ضلع دیگر این مثلث نیز فاصله ابتدا و انتهای دو دیوار اول و دوم است.
• به همین صورت باید محاسبه دیوارهای بعدی انجام شود تا مجدداً به دیوار اول برسید.

آشنایی با خانه های هیبریدی و ویژگی های آن ها