آیا تاکنون آوازه روستایی در ایران که مردم آن، اصالتی اروپایی دارند و به زبانی غیر از فارسی و زبان‌های محلی ایرانی مسلط هستند، به گوش شما رسیده است؟ روستای زرگر، یکی از جاهای دیدنی قزوین است که مردم آن به‌غیر از زبان فارسی و ترکی قزوینی، به زبان رومانو صحبت می‌کنند. افسانه‌ها و روایت‌های بسیاری درباره اصالت اهالی این روستا و چگونگی رسیدن این قوم به نزدیکی پایتخت ایران وجود دارند که بسیار قابل‌توجه هستند. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با روستای زرگر که لقب عجیب‌ترین روستای ایران را به خود اختصاص داده است، آشنا کنیم.
تاریخچه مبهم این روستا بعلاوه افسانه‌هایی که درباره آن نقل می‌شود، از این روستا مقصدی جذاب ساخته است.
در این روستا گندمزارهای فراوانی وجود دارد که طبیعت آن را بسیار زیبا و منحصر‌به‌فرد کرده است.
تنها روستای ایرانی که مردمانش زبان خاصی دارند و داستان‌های متفاوتی برایش نقل می‌شود.
مقصدی فوق‌العاده برای سفر یک روزه و تنفس هوای پاک است.
کوهپایه‌های سرسبز، هوای مه‌آلود و آب‌‌وهوای دل‌پذیر آن را به مقصدی ایده‌آل برای سفر در بهار تبدیل کرده است.
آشنایی با فرهنگ اهالی این منطقه و شنیدن داستان‌های جالب از زبان خودشان.
اهالی این روستا به درستی نمیدانند به کجای جهان تعلق دارند. داستان‌های مختلفی درباره سکونت زرگری‌ها در این منطقه وجود دارد. عده‌ای بر این باورند که زرگرها عشایری بودند که سالیان سال قبل به این روستا مهاجرت کردند. عشایر رومانی زبان در روستای وسمق استان مرکزی نیز وجود دارند که زبان آن‌ها به دلیل نزدیکی با سایر اقوام فارسی است. به گفته همایون زرگر، گروهی رومانو در زمان ساسانیان وارد ایران شدند که سبک زندگی کوچ‌نشینی داشتند. گروه دیگری از رومانوها در دوران صفویه دوباره وارد ایران و در روستای زرگر ساکن شدند و از همین جا به چند نقطه در ایران مهاجرت کردند. مستندات نشان می‌دهد افراد ساکن روستای زرگر بازماندگان همان گروهی هستند که در دوران صفویه وارد ایران شده‌اند. نقل‌های مختلفی وجود دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم:
اهالی روستای زرگر طایفه‌ای بودند که سال‌ها و قرن‌های پیش از مرزهای شمالی ایران وارد کشورمان شده‌اند و با توجه به سبک زندگی عشایری در قسمت‌های مختلف ایران به صورت پراکنده ساکن شده و بعد از سال‌ها یکجانشینی، کشاورزی و دامداری را انتخاب کرده‌اند.
در روایت دوم گفته شده که زرگرها در اصل ایرانی و از سربازان قزلباش شاه عباس صفوی بوده‌اند که به دلیل جنگجویی و دلیری و از آن‌جایی که با حکومت‌ها سازگاری نداشتند در کشور و حتی دنیا پخش می‌شدند تا حکومت‌ها مصون بمانند.
روایت سوم می‌گوید در جنگ ایران و روم، 400 نفر از رومانوها به دست پادشاه ایران اسیر شدند که به دلیل داشتن اندام‌های ورزیده و قوی مورد عفو پادشاه قرار گرفته و در نزدیکی قزوین ساکن شدند.
نقل است هنگامی که برای اهالی این منطقه شناسنامه تهیه می‌کردند زنان به ساخت زیورآلات اشتغال داشتند و به همین دلیل نام زرگر را برای این روستا انتخاب کردند.
در روایت دیگر آمده است که حدود 300 سال قبل نادر شاه سه برادر طلاکار به نام‌های احمد، سیف‌الله و زبدالملک را از امپراطوری عثمانی به ایران آورد و این روستا را به عنوان چراگاه قشقایی به احمد سپرد.
بر اساس آنچه نقل شده، هنگام جنگ جهانی دوم سه سرباز رومانو به این روستا پناه می‌آورند و طی 10 سال حضور در این منطقه زبان خود را به مردم می‌آموزند. علاقه مردم به این زبان منجر شد تا آن را به زبان محلی‌شان تبدیل کنند. با استناد به منابع تاریخی، رومانی زمانی بخشی از عثمانی بوده که اهالی آن از مرزهای شمالی به ایران مهاجرت کردند.
افراد کهنسال روستا می‌گویند که در زمان جوانی آن‌ها پیرمردی ساکن روستا بوده که زبان روسی می‌دانسته و تمام کارهای خود را به زبان روسی انجام می‌داده است. این فرد آخرین نفری بوده که در این روستا به روسی تسلط داشته و پس از مرگ وی زبان رومانیایی ترویج پیدا کرده است.
برای اولین‌بار زبان‌شناسی به نام «گرنوت وینفور» بر روی زبان زرگری تحقیق کرد وی این زبان را ترکیبی از زبان رومانیایی اروپایی می‌داند که ریشه آن به روم باستان برمی‌گردد. تکلم به زبان رومانیایی در میان اقلیت‌های مختلف در کشورهایی مانند آلمان لهستان، پرتغال، نروژ، هلند، اسلوواکی، صربستان و غیره دیده می‌شود. ناگفته نماند زبان رومانوهای ایرانی در گذر زمان و به علت همسایگی با شهرهای فارس‌نشین و ترک‌نشین تغییراتی داشته و کلمات فارسی و ترکی به علت تاثیر از ترک‌های شاهسون به آن اضافه شده است. به‌عنوان مثال آن‌ها به خانواده «فمل»، به برنج «ریس»، به شتر «قمیل» و به عدد سه «درن» می‌گویند. بنابراین درک زبان رومانیایی برای کسانی که با زبان زرگری آشنایی ندارند، کار دشواری است.
روستای زرگر از روستاهای اطراف تهران است و در جهت شمال غربی آن قرار دارد. این روستا در بخش بشاریات شرقی در شهرستان آبیک استان قزوین واقع شده است. زرگر در 22 کیلومتری شهر آبیک و در جهت غربی آن قرار دارد. فاصله روستای زرگر تا تهران، حدود 115 کیلومتر است. زرگر تا کرج، نیز حدود 67 کیلومتر فاصله دارد. کرج در جنوب شرقی روستای زرگر آبیک واقع شده است.
شهر قزوین با فاصله 51 کیلومتر از روستای زرگر آبیک، در جهت شمال غربی این روستا واقع شده است و تاکستان نیز در غرب زرگر قرار دارد؛ البته با فاصله حدود 100 کیلومتری. منطقه الموت در شمال روستای زرگر قرار دارد و برای رسیدن به آن باید حدود 108 کیلومتر رانندگی کنید. علم‌کوه نیز در شمال شرقی روستای زرگر قزوین واقع شده است و حدود 260 کیلومتر با روستا فاصله دارد.
اگر از تهران به‌سمت زرگر می‌روید، باید حدود 115 کیلومتر در آزادراه تهران-کرج و سپس کرج-قزوین، رانندگی کنید تا به آبیک برسید. پس از عبور از آبیک، حدود 15 کیلومتر دیگر در آزادراه کرج - قزوین پیش بروید تا به یک مسیر فرعی برسید. دشت شقایق قزوین در حاشیه این راه فرعی قرار گرفته است. وارد این جاده فرعی شوید تا در نهایت به روستای زرگر قزوین برسید. ورود به روستای زرگر قزوین، رایگان است.
آدرس: استان قزوین، آبیک، بخش بشاریات
در ایران مناطق بسیاری هستند که آثار تاریخی‌شان یا فرهنگ و شیوه زندگی مردم، برای بسیاری هنوز معماست. مناطقی که اگر به تاریخ و فرهنگ آن‌ها دقت کنیم، شگفتی‌های بسیاری را پیدا خواهیم کرد. اگر به ماجراجویی در این مناطق عجیب‌وغریب علاقه‌مند هستید، پیشنهاد می‌کنیم که تا پایان این مطلب با ما همراه باشید؛ زیرا در این مطلب قرار است به‌سراغ روستای زرگر در آبیک قزوین برویم. این روستا جایی است در استان قزوین که مردمانش به زبان رومانو یا همان زبان زرگری سخن می‌گویند.
