رصدخانه ابوریحان بیرونی وابسته به دانشگاه شیراز است. اگر می‌خواهید بخشی از سفر خود را صرف رصد آسمان کنید و غرق در زیباییهای ستارگان شوید، حتماً این مقاله را تا انتها بخوانید تا با آدرس، زمان بازدید و اطلاعات کاربردی درباره رصدخانه ابوریحان بیرونی آشنا شوید.
قبل از آنکه با تاریخچه رصدخانه آشنا شوید، بهتر است که شخصیت ابوریحان بیرونی را بیشتر بشناسید. ابوریحان بیرونی یکی از نوابغ ایرانی است که در سال‌های 362 هجری قمری تا 442 هجری یعنی قرن‌های چهارم و پنجم زندگی میکرد. او تخصص‌های مختلفی از جمله ستاره‌شناسی، تاریخ‌نگاری، تقویم شناسی، انسان‌شناسی داشت. او یک طبیعی‌دان نیز بود. تعداد کتاب‌های او به 113 عدد می‌رسد و به‌خاطر تبحری که در زمینه ستاره‌شناسی و نجوم داشت، نام این رصدخانه را ابوریحان بیرونی قرار دادند.
رصدخانه ابوریحان بیرونی نیز از سال 1352 تا سال 1355 ساخته شد. این رصدخانه دو بخش پژوهشی و آموزشی دارد. در بخش پژوهشی در زمینه‌های مختلفی نظیر موارد زیر مطالعاتی انجام می‌گیرد:
کیهان‌شناسی
سیاه‌چاله‌ها
اختر ذره
مطالعه ساختار ستارگان
در این رصدخانه کارگاه‌ها و همایش‌های مختلفی در زمینه علم نجوم برگزار می‌شود. همچنین دانشجویان دیگر دانشگاه‌های ایران نیز می‌توانند برای انجام پژوهش‌های خود در مقطع تحصیلات تکمیلی از امکانات این رصدخانه استفاده کنند.
در این رصدخانه دوره‌های آموزشی مختلفی نیز برگزار می‌شود که ازجمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
دوره آموزشی نجوم مقدماتی
دوره آموزشی عکاسی نجوم مقدماتی
دوره آموزشی نجوم کودکان (7 تا 10 سال)
دوره آموزشی نجوم مقدماتی نوجوانان (13 تا 16 سال)
دوره آموزشی کیهان‌شناسی برای عموم
ساختمان رصدخانه 3 طبقه دارد و مساحت آن به 400 مترمربع می‌رسد. پلان ساختمان شش‌ضلعی است. برای درست کردن آن از سیمان استفاده‌شده است. جالب است بدانید که رصدخانه ابوریحان بیرونی در برابر زلزله با 8٫5 ریشتر مقاوم است.
ازجمله بخش‌های ساختمان رصدخانه می‌توان به دفتر مرکزی، اتاق کار، اتاق جلسات، سه گنبد متحرک، آشپزخانه و لابراتوار عکاسی اشاره کرد.
رصدخانه ابوریحان بیرونی در دانشگاه شیراز قرار گرفته است. این رصدخانه بر روی تپه‌ای به نام چمران قرار دارد. اگر به دانشگاه شیراز بروید به‌وسیله‌ی یک جاده می‌توانید خودتان را به این رصدخانه برسید. دانشگاه شیراز نیز در بلوار دانشجو، میدان ارم، روبروی باغ ارم شیراز قرار گرفته است. بعد از آنکه وارد دانشگاه شیراز شدید، باید به پردیس ارم دانشگاه بروید و از آنجا راهی تپه چمران شوید.
راه دیگری نیز برای دسترسی به رصدخانه شیراز وجود دارد. اگر اهل پیاده‌روی هستید، می‌توانید به بلوار چمران، خیابان چمران 32، پارک قندیلی مراجعه کنید و مسیر کوه‌پیمایی تپه چمران را طی کنید تا به این رصدخانه برسید.
حداکثر ظرفیت رصدخانه برای بازدید 35 نفر و حداقل تعداد نفرات برای هر بار بازدید 15 نفر است.
شما به‌صورت تکی نمی‌توانید از رصدخانه بازدید کنید.
زمان بازدید از این رصدخانه نهایتاً 2 ساعت طول می‌کشد.
درصورتی‌که تعداد نفراتتان کم‌تر از 15 نفر باشد، می‌توانید با پرداخت هزینه 15 نفر از این رصدخانه بازدید کنید.
بهتر است زمان بازدید خود را هنگامی قرار دهید که هوا ابری نیست و به‌راحتی می‌توانید آسمان پر ستاره را مشاهده کنید.
حتماً قبل از اقدام برای بازدید از این رصدخانه، با شماره‌های زیر تماس بگیرید یا به وب‌سایت رسمی رصدخانه ابوریحان بیرونی مراجعه کنید و نسبت به زمان بازدید از این رصدخانه مطمئن شوید.
شماره تماس رصدخانه ابوریحان بیرونی: 07136269422-07136134327
در رصدخانه ابوریحان بیرونی انواعی از تلسکوپ‌های مختلف و دوربین‌های عکاسی وجود دارد. در ادامه نام امکانات و تجهیزات رصدی این رصدخانه را مشاهده می‌کنید:
تلسکوپ 4٫5 اینچی انعکاسی نیوتنی
2 دوربین سی‌سی دی
2 دوربین دی اس آی
2 عدد نورسنج
2 تلسکوپ انعکاسی 5 اینچی اشمیت کاسگرین
2 دوربین 8 اینچی اشمیت کاسگرین
یک تلسکوپ 8 اینچی انعکاسی نیوتنی
یک تلسکوپ 8 اینچی کاسگرین
یک تلسکوپ 11 اینچی انعکاسی اشمیت کاسگرین
یک تلسکوپ 12 اینچی مجهز به دوربین سی‌سی دی
یک تلسکوپ انعکاسی 14 اینچی کاسگرین
یک تلسکوپ انعکاسی 20 اینچی کاسگرین
برای بازدید از رصدخانه ابوریحان بیرونی ابتدا باید به شهر شیراز سفر کنید. برای سفر به این شهر می‌توانید به سراغ بلیط پرواز شیراز بروید و در کمترین زمان ممکن خودتان را به شیراز برسانید. اگرنه، می‌توانید به سراغ وسایل حمل‌ونقل دیگر نظیر قطار، اتوبوس یا خودروی شخصی بروید.
به طور مثال با خرید بلیط هواپیما تهران شیراز نهایتاً 1 ساعت و 20 دقیقه در راه خواهید بود. مسافت بین این 2 شهر حدوداً 900 کیلومتر است و با خودروی شخصی و اتوبوس حدوداً 10 ساعت را در راه خواهید بود. با خرید بلیط قطار نیز حدود 15 ساعت در مسیر بین این دو شهر خواهید بود.
از طرفی بلیط هواپیما گران‌تر از بلیط وسایل نقلیه دیگر است. به طور مثال قیمت بلیط هواپیمای تهران شیراز در تیر ماه 1403 بین 1 میلیون و 300 هزار تومان تا 3 میلیون و 600 هزار تومان است. درحالی‌که بلیط قطار 4 ستاره مسیر تهران به شیراز حدوداً برابر با 460 هزار تومان است. بلیط اتوبوس وی آی پی این مسیر نیز قیمتی برابر با 400 هزار تومان دارد.
درصورتی‌که قصد دارید در هزینه‌های سفر خود صرفه‌جویی کنید به موارد زیر دقت کنید:
1. زمان سفرتان را بعد از تعطیلات نوروز قرار دهید.
2. اگر می‌خواهید در تابستان به شهر شیراز سفر کنید، به سراغ بلیط چارتر این مسیر بروید و منتظر شوید تا قیمت بلیطی در لحظات آخر کم شود تا بتوانید با هزینه‌ی کمتری آن را خریداری کنید.
3. به سراغ بلیت هواپیمایی بروید که در اواسط هفته پرواز می‌کند یا ساعت شروع آن از نیمه‌شب تا اوایل صبح است.
4. حتماً برای خرید بلیط قطار از چند هفته زودتر اقدام کنید و زمان خرید خود را در هنگامی قرار دهید که پیش‌فروش بلیت قطار برای ماه آینده آغاز شده است.
5. به سراغ قطارهای 3 ستاره یا نهایتاً 4 ستاره بروید.
علاوه بر رصدخانه ابوریحان بیرونی که برای علاقه‌مندان به نجوم، جاذبه گردشگری مناسبی است؛ در شهر شیراز تعداد زیادی آثار تاریخی، باغهای ایرانی و آرامگاه مشاهیر ایران وجود دارد. در ادامه نام برخی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری شیراز را مشاهده می‌کنید:
آرامگاه سعدی و حافظ
باغ ارم شیراز
مسجد نصیرالملک
بازار، حمام و مسجد وکیل
شاه‌چراغ
باغ دل‌گشا
دروازه قرآن
باغ پرندگان شیراز
آب انبار وکیل
باغ نارنجستان قوام
جمع‌بندی
شهر شیراز یکی از جذاب ترین شهرها برای سفر کردن است. علاوه‌بر آثار تاریخی و باغهای ایرانی، می‌توانید از رصدخانه ابوریحان بیرونی نیز دیدن کنید. این رصدخانه یکی از فعال‌ترین رصدخانه‌های ایران است. اگر عاشق نجوم و رصد آسمان شب هستید، بازدید از این رصدخانه برای شما مناسب است. حتماً قبل‌از بازدید به وب‌سایت رسمی آن مراجعه کنید یا با شماره تلفن آن تماس بگیرید تا از ساعت و روز بازدید و هزینه آن مطمئن شوید.
