رتبه دوم ایران از لحاظ کودک همسری دختران در دنیا

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از خبرآنلاین، عبدالصمد خرمشاهی در واکنش به خبر شکسته شدن رکورد ازدواج دختران ۱۰ تا ۱۴ ساله در بهار ۱۴۰۰ با توجه به آمارهای مشابه فصلی طی دو سال اخیر گفت: شرایط ازدواج در قانون مدنی در طول زمان تغییرات زیادی را پشت سر گذاشته به همین خاطر هم همیشه عنوان شده که قوانین باید متناسب با اوضاع و احوال زمانه باشند. در ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی عنوان شده بود که نکاح قبل از بلوغ ممنوع است بعدها در سال ۱۳۷۰ تبصره ای قرار داده شد که عقد نکاح قبل از بلوغ با اجازه ولی و به شرط رعایت مصلحت مولی علیه صحیح است.

وی افزود: در همان سال اصلاحیه ای قرار دادند که نکاح دختر باکره اگر چه به سن بلوغ رسیده باشد موقوف به اجازه پدر یا جد پدری اوست و هرگاه پدر یا جد پدری بدون علت موجه از دادن اجازه مضایقه کند، اجازه او ساقط و در این صورت دختر می تواند با معرفی کامل مردی که می خواهد با او ازدواج کند و رعایت شرایط نکاح و مهری که بین آن ها قرار داده شده پس از اخذ اجازه از دادگاه مدنی خاص به دفتر ازدواج مراجعه و نسبت به ثبت ازدواج اقدام کند.

این حقوقدان با بیان این که بحث ازدواج به خصوص در مناطق دورافتاده و به دلیل نیاز مالی خانواده دختر که معمولا به این دلیل ازدواج صورت می گیرد، قانون پذیر نیست گفت: بسیاری از ازدواج های دختران زیر ۱۳ سال بدون مراجعه به دادگاه صورت می گیرد و ضمانت اجرایی هم ندارد و عامل اصلی آن هل فقر فرهنگی و فقر مالی است. چطور دختری که هنوز به سن رشد نرسیده هرچند از لحاظ فقهی و قانونی بالغ تلقی می شود می تواند مصلحت خود را تشخیص دهد و برای زندگی مشترک آمادگی داشته باشد؟

خرمشاهی با بیان این که اکثر دختران زیر ۱۳ یا حتی زیر ۱۵ سال درک درستی از هدف ازدواج و زندگی مشترک ندارند گفت: آمارها نشان می دهد که ما بعد از کشور گینه، بیشترین آمار ازدواج دختران کم سن و سال را داریم و از طرفی هم آمار طلاق در کشور ما بالا است و این نشان می دهد که این دو مقوله به هم ارتباط تنگاتنگی دارند. ازدواجی که با تفکر انجام نشده طبیعتا تبعات منفی دارد و به سرعت موجبات طلاق و اختلاف پیش می آید.

وی با تاکید بر قانون پذیر نبودن ازدواج کودکان تصریح کرد: کمتر مشاهده می کنیم که دادگاه ها با این قضیه برخورد کرده باشند و محاکم هم قصد کمک به خانواده دو طرف را دارند و تابع فرهنگ منطقه موردنظر هستند و آن چنان سخت نمی گیرند و باید گفت مشکل ما در این حوزه قانون نیست. شما شدیدترین قوانین را هم درنظربگیرید باز هم مقتضیات دیگری در مناطق مختلف وجود دارد که توجهی به این قضیه نمی شود و در این جا فرهنگ و مسائل مالی اهمیتی دوچندان می یابد. در واقع در این ازدواج ها معامله ای صورت می گیرد و موارد استثنایی وجود دارد که دختر ۱۳-۱۴ ساله عاشق پسری می شود و دوست دارد با او ازدواج کند که آن هم منطقی نیست.

این حقوقدان در پایان گفت: در یک کلام، تنها آموزش، تربیت و رفع مشکلات مالی می تواند جلوی ازدواج کودکان را بگیرد و باید گفت آمار بالای ازدواج کودکان نمی تواند حاکی از یک وضعیت فرهنگی سالم باشد و با وضع قوانین نمی توان اوضاع را سر و سامان داد.

گفتنی است مطابق با آمار اخیر منتشر شده از سوی مرکز آمار که مربوط به بهار سال جاری است، تعداد ازدواج دختران ۱۰ تا ۱۴ ساله در بهار ۱۴۰۰ با حدود ۳۲ درصد رشد در قیاس با آمار مشابه خود در بهار سال گذشته به ۹۷۵۳ ازدواج رسیده و از سوی دیگر این آمار فصلی ازدواج برای این بازه سنی از دختران با توجه به آمارهای مشابه فصلی طی دو سال اخیر بالاترین تعداد را نشان می دهد.

مطابق با همین آمار، ۴۵ هزار و ۵۲۲ دختر ۱۵ تا ۱۹ ساله نیز در بهار ۱۴۰۰ ازدواج کرده اند و این در حالی است که آمار مذکور تنها مربوط به ازدواج های ثبت رسمی شده در سازمان ثبت احوال کشور است و به گفته کارشناسان اغلب ازدواج کودکان ثبت نشده و همین امر منجر به نبود آمار دقیق در این حوزه می شود.