طرز تهیه سمنو برای سفره هفت سین در منزل
خواص سمنو
از جمله خواص آن میتوان به دارا بودن مقدار زیادی کلسیم و پتاسیم و مقداری فسفر که از عناصر ضروری برای بدن هستند اشاره کرد . کلسیم آن باعث تقویت استخوان ها و جلوگیری از پوکی استخوان میشود و همانطور که میدانید فسفر هم برای فعالیت و کارکرد مغز بسیار مفید میباشد
آهن ، اسید فولیک و ویتامین های موجود در سمنو برای خون سازی ، تنظیم هورمون ها و هم چنین آرامش اعصاب و رفع خستگی مفید میباشد.
سمنو مقدار کالری ( کربوهیدرات ) پایینی دارد و حاوی درصد قابل توجهی پروتئین است اما همانطور که از طعم آن مشخص است میزان قند در آن کمی زیاد است البته قند موجود در سمنو نسبت به ساکاروز که قند تشکیل دهنده ی بسیاری از مواد شیرین است از نظر طعم ، شیرینی کمتری دارد و همین امر باعث زیاده روی بعضی افراد در مصرف آن میشود اما توجه داشته باشید که قند موجود در آن اگر به میزان زیاد وارد بدن شود باعث بروز چربی و چاق شدن و بالا بردن قند خون میشود بنابراین مصرف زیاد از حد آن برای افراد مبتلا به چاقی و دیابت و چربی خون بالا ممنوع است.
تهیه سمنو کمی مشکل میباشد اما اگر دستور تهیه آن را بدانید و دقیقا به همان صورت اجرا کنید میتوانید یک سمنوی خانگی خوشمزه و مفید تهیه کنید که بسیار بهتر و سالم تر از سمنو هایی است که بصورت آماده خریداری میکنید.
مواد لازم برای درست کردن سمنو :
- گندم : 1 کیلو
- آرد نان سنگک : 3 کیلو
طرز پخت سمنو
تهیه سمنو را باید از درست کردن جوانه گندم و گرفتن شیره اش آغاز کنید.
اگر دوست دارید طرز تهیه سمنو را یاد بگیرید یادتان باشد که به ازای هر مقدار گندمی که می گذارید جوانه بزند باید سه برابرش آرد استفاده کنید.
مثلا برای یک کیلوگرم گندم حدود سه کیلو گرم آرد مصرف می شود. پس اگر اولین بار هست که می خواهید سمنو درست کنید با مقدار کمی شروع کنید که حجم زیادش موقع پخت خسته تان نکند.
سمنو در واقع یه حلوای شیرین کشدار محسوب می شود که شیرینی اش فقط از جوانه گندم به دست می آید. اما چگونه؟
در جوانه گندم آنزیمی وجود دارد که محلول نشاسته را در حرارت بالای ۸۰ درجه سانتی گراد به قند تبدیل می کند!!
آماده کردن جوانه گندم برای تهیه سمنو
در مرحله اول که گندم ها رو خوب پاک می کنیم و دانه های شکسته رو جدا می کنیم.
بعد با آب سرد می شوریم و دو روز می ذاریم تا خوب خیس بخورن. یادتون باشه ارتفاع گندم توی ظرف کمتر از هشت سانتیمتر باشه و روزی دو بار آب ظرف رو عوض کنید که ترش نشه و بو نگیره.
محل نگهداری ظرف هم جایی دور از نور مستقیم خورشید باشه و خیلی سرد یا خیلی گرم هم نباشه.
روز سوم گندم ها رو می ریزیم توی آبکش. اگر دقت کنید احتمالا تو این مرحله جوانه های خیلی ریز رو روی گندم ها می بینید.
تو مرحله بعد یه پارچه نخی تمیز می آریم و گندم ها رو توش می پیچیم. پارچه باید کمی نمناک باشه ولی خیلی خیس نباشه.
بعد اون رو توی یک کیسه پلاستیکی بزرگ قرار می دیم و می ذاریم تا یکی دو روز بمونه. البته روزی چند بار گندم ها رو باز کنید و مقدار کمی آب به اون ها بپاشید که خشک نشن.
تو این دوره هم گندم ها رو توی محیطی دور از نور و در دمای معتدل قرار بدید.
در تمام این مراحل جابجایی گندم ها باید با آرامش و ملایمت انجام بشه تا فشار اضافی باعث آسیب دیدن گندم ها و جوانه های کوچک نشه.
بعد از این مدت که دیگه جوانه ها آشکارتر شدن، گندم ها رو توی آبکشی به ارتفاع حدود دو سانت می ریزیم و روی اون ها رو با پارچه نخی مرطوب می پوشونیم.
روزی چندبار زیر شیر آب می گیریم که هم آب لازم به گندم ها برسه، هم شسته بشن و بو نگیرن.
تازه چون توی آبکش هستن آب اضافی شون هم خارج میشه و مشکلی پیش نمیاد.
شدت آب نباید خیلی زیاد باشد تا به جوانه ها آسیب نرسد.
نگهداری جوانه ها
با این روش تقریبا بعد از سه روز ریشه های گندم ها زیاد و فشرده می شه و جوانه های ظریف در رنگ های سفید مایل به نقره ای به ارتفاعی کمی بیشتر از قد دانه گندم رشد می کنن.
این مرحله زمانی هستش که آنزیم قند به حد اعلاش رسیده و زمان شیره گرفتن از گندم هاست.
یادتون باشه به هیچ وجه نذارید گندم ها به مرحله سبز شدن برسن، چون سبز شدن باعث می شه شیرینی شون کم بشه و مزه گس پیدا کنن.
اگر به هر دلیلی بعد از رسیدن به این مرحله فرصت شیره گیری و ادامه کارو نداشتید جوانه ها رو به یخچال منتقل کنید که جلوی رشد بیشترش گرفته بشه.
جوانه ها توی یخچال تا چند روز تازه و سالم می مونن.
توی یه دیگ با گنجایش مناسب، آرد رو با این شیره به دست اومده مخلوط می کنیم، طوری که یک خمیر شل به دست بیاد؛ مایعی صاف و رقیق بدون هیچ گلوله خمیری که بشه اونو با ملاقه برداشت.
معمولا برای تهیه سمنو از آرد سبوس دار استفاده می شه که در ایران می شه از نانوایی ها تهیه کرد اما اگر امکانش وجود نداشت، استفاده از آرد سفید هم هیچ مانعی نداره و مشکلی برای سمنوی شما ایجاد نمی کنه.
خب حالا خمیر تهیه شده رو روی حرارت ملایم می ذاریم و مرتب هم می زنیم تا به جوش بیاد.
تو این مرحله می بینید که اول کار محتویات توی دیگ کمی غلیظ می شه ولی بعد از چندبار جوش خوردن به اصطلاح می بُره و آب می اندازه.
این همون لحظه ایه که نشاسته آرد به خاطر آنزیم جوانه گندم به قند تبدیل می شه و حالت لعاب مانندش رو از دست می ده.
از حالا به بعد سمنو باید اونقدر روی حرارت بمونه و به هم بخوره تا آردش کاملا بپزه و آب اضافه خارج بشه و به قول معروف حسابی جا بیفته.
هم زدن مرتب رو فراموش نکنید، چون سمنو خیلی زود ته می گیره.
وقتی به مراحل آخر پخت می رسیم سمنو به رنگ قهوه ای خوشرنگ درمی آد، غلظتش زیاد و مزه ش بسیار شیرین می شه.
راستی تو این مرحله اگر حرارت زیاد بشه چون مایع غلیظ تر شده ممکنه یه کمی به اطراف بپره، پس حسابی مراقب باشین که یه وقت رو دستتون نریزه.
نکته های تغذیه ای سمنو :
تغییراتی که در یک دانه درحین جوانه زدن رخ می دهد، بسیار جالب است و این مساله است که ارزش تغذیه ای آن را افزایش می دهد.
انرژی و کربوهیدرات آن کاهش می یابد و در عوض پروتئین، کلسیم، پتاسیم، سدیم، آهن و فسفر آن بسیار بالا می رود و ویتامینA،B2، B3وC آن هم بسیار بالا می رود.
خصوصاً برای مردان مصرف آن بسیار پرفایده است.جوانه گندم منبع غنی ویتامین های گروهB و نیز ویتامینE است. ویتامین های گروهB برای بهبود وضعیت پوست ، تقویت موی سر و جلوگیری از ریزش آن مفید هستند. ویتامینE نیز در تولید مثل نقش مؤثری دارد. همچنین به علت دارا بودن خاصیت آنتی اکسیدانی باعث پیشگیری از سرطان می شود.