سواد رسانه در واقع مهارت درک پیام های رسانه ای و تجزیه وتحلیل آن هاست که به دلیل نفوذ و کاربرد بسیار بالای رسانه در عصر حاضر می توان گفت این سواد برای هر فردی لازم می باشد تا بتواند نحوه ی تاثیر گذاری و اهداف رسانه را به خوبی درک نماید.ارتباطات یکی از عناصری است که بیشتر تحت تأثیر تحولات فناوری است. این تغییر در حوزه ارتباطات جامعه را در همه ابعاد تحت تأثیر قرار می دهد. امروز رسانه ها که به نیرویی تبدیل شده اند که زندگی اجتماعی را به طور جدی تحت تأثیر، تغییر و تحول قرار می دهد، یکی از مهمترین عناصر جامعه پذیری است. سواد رسانه ای یک مفهوم بسیار مهم برای درک عملکرد و سیاست های نهادهای رسانه ای است تا اطمینان حاصل شود که افراد در معرض اثرات دستکاری تولید رسانه قرار نمی گیرند و قادر به تحلیل دقیق رسانه ها هستند
شناخت رسانه و اهداف رسانه
در دانش اطلاعات رسانه به مفهوم ابزاری برای رساندن داده و یا اطلاعاتی به مخاطب است که امروزه رسانه شامل مطبوعات چاپی ویا الکترونیکی، رادیو، تلویزیون، سینما، اینترنت می باشد. رسالت و هدف اصلی رسانه های جمعی دستیابی به وسیع ترین مخاطبان ممکن و اطمینان از بالاترین سطح مصرف نشریات و برنامه های منعکس کننده محصولات و ایدئولوژی آنها با پیام هایی است که آنها به بازار عرضه می کنند. تعیین محتوا در پیام های رسانه ای با مداخلات بسیاری شکل می گیرد، و این از روند تولید تا لحظه ملاقات با مخاطب شروع می شود. محتوای ایجاد شده با فریم های خاص بر درک بیننده تاثیر دارد. پیام های رسانه و یا محتوای رسانه در قالب های مختلف از جمله خبر، بعضی اوقات یک سریال تلویزیونی که به زندگی ایده آل اشاره دارد، بعضی اوقات یک برنامه سرگرمی یا یک فیلم تبلیغاتی که باعث شکل گیری رفتار مصرف کننده می شود با مخاطب دیدار می کند. نمای بیننده یا خواننده طبق قاب های مرجع ارائه شده توسط این محتوا شکل می گیرد. بیننده / خواننده ای که درباره واقعه ای که موضوع روزنامه یا کانال تلویزیونی است فکر می کند واقعیتی را که توسط رسانه ها ارائه می شود درک می کند. به تصویر زیر دقت نماید:
مزایای سواد رسانه ای
امروز در عصری زندگی می کنیم که از آن بعنوان عصر اطلاعات نام برده می شود و ما توسط رسانه های بسیاری مورد تغذیه ی اطلاعاتی قرار می گیریم سواد رسانه ای به ما کک می کند تا بدانیم چه مقدار اطلاعات از رسانه ها مورد نیاز ما است و چطور از آن استفاده کنیم و همچنین سواد رسانه ای به شما کمک خواهد کرد تا دروغ های رسانه ای ویا قسمت هایی را که کتمان می کنند ویا باور هایی را که می خواهند به شما القاء کنند را تشخیص دهید شما با یاد گیری سواد رسانه ای می توانید همچون یک دژ در مقابل با اطلاعات غلط مقابله کنید و همچنین می توانید پیام ها رسانه ای را در رابطه با باور ها و فرهنگ و معیار های خود ارزیابی و تحلیل کنید. در واقع سواد رسانه ای به شما کمک می کند تا چگونگی شکل گیری فرهنگ و تاثیر عمیق رسانه بر افکار را بهتر و راحت تر درک کنید. شناخت رسانه و داشتن مهارت سواد رسانه باعث می شود تا ما کمتر مورد دستکاری قرار گیریم.در واقع می توان گفت سواد رسانه ای قدرت تجزیه وتحلیل و معنی سازی در رسانه ها را به شما آموزش می دهد.
هدف سواد رسانه ای
سواد اطلاعاتی و رسانه ای به مردم این امکان را می دهد که به عنوان کاربران اطلاعات و رسانه ها، قضاوت های آگاهانه را نشان دهند و قضاوت کنند، و همچنین به عنوان خالقان ماهر و تولید کننده اطلاعات و پیام های رسانه ای در نوع خود قرار بگیرند. افراد باید بتوانند تشخیص دهند که آیا اطلاعات صحیح است یا نادرست و هنوز هم می دانند چگونه می توانند اطلاعات را در قالب های مختلف پیدا کنند، ارزیابی، استفاده و ارتباط برقرار کنند.