دکتر سید جواد میری: در غیبت "من سازمانی" در سازمان های ایرانی

  دوشنبه، 03 شهریور 1399 ID  کد خبر 98858
دکتر سید جواد میری: در غیبت "من سازمانی" در سازمان های ایرانی
دکتر سید جواد میری دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در تهران، فارغ التحصیل دکترای جامعه شناسی از دانشگاه بریستول و یکی از پرکارترین اساتید دانشگاهی فارغ التحصیل اروپا در حوزه نشر است. او کتاب های متعددی در زمینه جامعه شناسی، تاریخ دین و نقد اجتماعی منتشر ساخته است. وی در مصاحبه اختصاصی با ساعد نیوز به تحلیل مفهوم "من سازمانی" پرداخت.

ساعد نیوز: از آن جایی که یکی از ویژگی های جوامع پیشرفته در عصر حاضر، سازمان و سازماندهی است، آیا مشکلات بسیاری که ما در ایران با آن در زمینه های اجتماعی و مدنی درگیر هستیم، ریشه در این مسأله داشته باشد؟
دکتر سید جواد میری: مشکل ما چیست؟ آیا این کشور مشکلاتش لاینحل است؟ آیا هیچ راهی جز انقلاب و جنگ برای تغییر رویه های نادرست وجود ندارد؟ به نظر من این پرسشی است که در ذهن تک تک افراد این جامعه و حتی مسئولان و مدیران کشور خانه کرده است ولی صورتبندی درستی برای عبور از این نوع مشکلات هنوز نیافته اند. یکی از شاخصه های مهم جامعه مبتنی بر نظام "ملت-دولت" (nation-state) سازمان-یافتگی آن است و این سخن بدین معناست که در همگی ساحات زندگی بشری نوعی "دست-کاری" رخنه کرده است. به سخن دیگر، حتی قدیمی ترین نهادهای بشری که پیش از نظم نوین ملت-دولت وجود داشتند (مثلاً خانواده و دین) با ظهور نظم سازمان-یافته دولت این نهادها هم دگرگون شده اند ولو ظاهر آنها محفوظ باقی مانده باشد اما بافتارهای درونی آنها کن فیکون شده اند. به عبارت دیگر، سازمان (organization) بنیان اصلی و رکن رکین جامعه کنونی در جهان است. اما ایجاد و نهادینه شدن و بسط این اصل مهم تبعات بنیادینی برای انسان بوجود میآورد که انسان ایرانی کما کان با پیامدهای آن "از در شوخی" وارد شده است و در برابر آن "پادزهری بومی" خلق کرده است که مانند موریانه سازمان-یافتگی جامعه را خرد و پودر و خمیر می کند.

ساعد نیوز: آن پادزهر بومی چیست که انسان ایرانی برای از بین بردن قوه سازماندهی آن را آفریده است؟

اصل رفاقت و تیپولوژی تکثیر مدل های رفاقتی برای "دور زدن" پرنسیپ سازمانی تا اجازه ظهور و بروز و نهادینه شدن و بسط و توسعه "منِ سازمانی" ناممکن شود و در جای آن "منِ رفاقتی" شکل گیرد و گسترش پیدا کند و چرخه اتلاف در یکصد سال اخیر تاریخ معاصر ایران تبدیل به یک مدل کلاسیک در علوم اجتماعی بشود. به زبان صریحتر بگویم، جامعه ایرانی جامعه "سازمان-یافته" نیست بل جامعه "رفیق-باز" است و دولت برآمده از جامعه رفیق-باز نمی تواند مانند دولت ژاپن رفتار کند و اگر این کند جامعه منفجر خواهد شد.

ساعد نیوز: منظورتان از جامعه رفیق باز چیست؟

به سخن دیگر، در ظاهر ساختمان ها و بناهای سازمانی وجود دارند ولی در درون آنها بافتارهای منِ سازمانی صرفاً در چارچوب ساز و کارهای رفاقتی و شبکه های رفاقتی کارایی دارند و اگر زمانی زد و خوردی یا افشاگری ممکن می گردد به دلیل این است که خللی در ساختار رفاقت ها ایجاد شده است نه اینکه منِ سازمانی بر اساس اصول سازمان -که باید "مصلحت عمومی" را مد نظر داشته باشد و بر اساس آن پاسخگو باشد - رفتار کرده است. شاید وقت آن رسیده است که اصحاب علوم اجتماعی که تبدیل به اهل خطابه شده اند و دائم از بدیو و بوردیو سخن-رانی می کنند تاملی در باب تضعیف منِ رفاقتی در درون سازمانِ دولت (به معنای وسیع کلمه) بنمایند و راه های تقویت منِ سازمانی را مبتنی بر مطالعات جامعه و فرهنگ ایرانی بیابند. البته این بدین معنا نیست که رفاقت امری مذموم است بل جایِ رفاقت در سازمان نیست بل در عرصه های دیگر و حوزه های دیگر حیات است. باید بین حوزه سیستم و ساحت حیات تفکیک قائل شد و منطق هر کدام را به دقت فرا گرفت تا بتوان از سنگلاخ مشکلات عبور کرد.

دیدگاه ها

  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
مازیار لرستانی: من خودم گیج ام توی مسیر یابی ولی مجبورم در اسنپ کار کنم! می‌گفتند شناسنامه بیار بعد که شناسنامه آمد گفتند ریش ات کامل نیست! (185 نظر) همزاد نرگس محمدی، با شباهت صد در صدی پیدا شد+عکس/یکی از یکی معروف تر و هنرمندتر (182 نظر) مهراوه شریفی نیا: خودم رو پذیرفتم با نقایصم، صورت استخونی ندارم لپ دارم همه ام بچگی می کشیدن دماغ زیبایی ندارم بزرگ هم نیست بخوام عمل کنم خوشحال میشدم اگر سربالاتر بود+ویدئو (120 نظر) قباد ایرانی یا قباد ترکیه‌ای؛ نگاهی به استایل و چهره اسماعیل حاجی اوغلو بازیگر نقش شهاب حسینی در سریال شهرزاد+عکس/ بنظرتون کدوم یکی خوشتیپ‌ترن؟ (114 نظر) بهاره رهنما: به من میگید پیرزن ناراحت نمیشم چون من پیرزن جذابی هستم/ هر چی پیرتر هم بشم دوست داشتنی تر میشم+ویدئو (111 نظر) خلاقیت خنده دار اوستا بنا با طراحی توالت در سقف حمام حماسه آفرید / هنر نزد ایرانیان است و بس😂 (98 نظر) علی دایی: من پنت هاوس ندارم یه خونه 418 متری دارم؛ اگر می‌خواستم جور دیگری زندگی کنم 20 برج 20 طبقه داشتم+ویدیو (92 نظر) حدیث فولادوند بازیگر نقش فوزیه: من خیلی شبیه فوزیه هستم همین باعث شد گریم سنگینی نداشته باشم/ رسیدن به نقش خیلی مشکل بود (83 نظر) رهبر معظم انقلاب:هم پدرم، هم مادرم و هم خود من می‌خواستم طلبه بشم؛ از کلاس پنجم دبستان، عملاً درس طلبگی را در داخل مدرسه شروع کردم (77 نظر) خلاقیت تحسین برانگیز میوه فروش تهرانی با نوشته جالب در مغازه حماسه آفرین شد/ نمونه واقعی یک فرشته زمینی+عکس (75 نظر) دارا حیایی: به پول امین حیایی احتیاجی ندارم؛خونه 50متری خودمو به خونه 300متری بابام ترجیح میدم؛ کمک خانواده خیانته، فردا همسرم چه فکری در مورد من میکنه+ ویدئو (64 نظر) نعیمه نظام دوست: کورتن مصرف کردم پناه بردم به غذا در حال حاضر نعیمه نظام دوست هستم یک چاق بی پول! فکر میکردم پف کردم نگو چاق شدم😂 (58 نظر) مهران مدیری: دختر که هیچ، گربه هم به هنرمند نمی دهم! شهرزاد رو میخوام ترشی بندازم پسرمو هم زن نمیدم +فیلم (57 نظر) مهران مدیری: رفته بودم مراسم ختم برگشتم دیدم یه خانوم زده به ماشین من داره گریه میکنه خواستم جنتلمن باشم گفتم اشکالی نداره اما بعدش که رفت نشستم گریه کردم🤣+ویدیو (58 نظر) شاهرخ استخری: همسرم از 16 سالگی کف کارخونه کار کرده ، خانواده خانمم اصلا پولدار نیستن ، من متاسفم که تو جامعه ما سوئیچ ماشین از هنر و تحصیلات بیشتر اعتبار داره (50 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
حمله روزنامه اصولگرا به پزشکیان: چرا در برابر آمریکا گفتید«با دشمنان مدارا»؟؛ نکند می‌خواهید با ترامپ، پنهانی مذاکره کنید؟
بررسی 100 روزگی دولت وفاق: بلاتکلیفی و بی‌برنامگی کاملا مشخص است
کلاهبرداری به نام فوتبالیست معروف در اینستاگرام به بهانه کار خیر!
آخرین وضعیت وزیر صمت پس از تصادف صبح امروز
مقایسه جنجالی سلبریتی‌ها با دست راست ترامپ: سلبریتی‌های ما سگ و گربه بغل می‌کنند!
راهنمای کامل دانلود استوری اینستاگرام در اندروید؛ از برنامه تا سایت / InstaSaver بهترین برنامه برای دانلود استوری دیگران در اینستاگرام
از بازار چه خبر؟ | قیمت خودروهای خارجی و وارداتی امروز پنج‌شنبه 23 آبان 1403
از بازار چه خبر؟ | قیمت خودروهای داخلی و مونتاژی، امروز پنج‌شنبه 24 آبان 1403
از بازار چه خبر؟ | قیمت دلار و یورو امروز پنچ‌شنبه 24 آبان 1403 + جدول
از بازار چه خبر؟ | قیمت سکه و طلا امروز پنج‌شنبه 24 آبان 1403 + جدول
وقوع زمین‌لرزه‌ 4.3 چند شهر خراسان رضوی را لرزاند
بهاره رهنما: من با شقایق از خواهر هم نزدیک‌ترم/شقایق دهقان: دیگر شدم فامیل شوهر و قوم ظالمین!
بهترین ساعت هوشمند تا 5 میلیون / 3پیشنهاد شگفت‌انگیز برای خرید
آموزش زبان‌های آلمانی، فرانسوی، ایتالیایی، اسپانیایی و روسی در دستور کار آموزش و پرورش
کسب رتبۀ دانشگاه امیرکبیر در 7 حوزۀ رتبه‌بندی شانگهای
منتخب روز   
وقوع زمین‌لرزه‌ 4.3 چند شهر خراسان رضوی را لرزاند انگشتر رهبر معظم انقلاب برای روز خواستگاری +ویدیو/ انگشتری که عشق را جاودانه می‌کند کشف جسد مرد میاندوآبی در زرینه‌ رود / او 14 روز گم شده بود! آمار تاسف بار و حزن انگیز خودکشی بین دانش آموزان ایران/13 دانش‌‏آموز بر اثر خودکشی از اول سال 1403 جان باختند اتهام آدم‌ربایی برای زنی که می‌خواست شوهرش را سورپرایز کند! قرار شرم آور سیامک برای رسوایی دختر 22 ساله / اعتراف سیاه در کلانتری 4 کشته و 14 مجروح در واژگونی اتوبوس زائران حسینی در مسیر قروه به زنجان با 45 سرنشین قتل ناموسی دختر با شلیک گلوله در جنوب تهران توسط پدرش / از دامادم حرفی شنیدم که خونم را به جوش آورد پشیمان نیستم سگ هار جان کودک 9 ساله را در خوزستان گرفت/بیشتر مراقب کودکان باشید ننه لیلا، مادر جیب‌برهای ایران بود | جزئیات گفت و گو با دختر جیب‌بری که مدعی است نزد حرفه‌ای ترین جیب‌بر ایران آموزش دیده است! مردی سر همسرش را با کلنگ شکافت/ «10 روز بود به خاطر اختلاف خانوادگی با من روابط عاطفی نداشت» قتل دختر 19 ساله در باشگاه زیر زمینی بوکس/پسر رزمی کار از قصاص نجات یافت