به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از اقتصادآنلاین، باوجود اینکه قرار بر آزادسازی ۴۰درصد باقی مانده تا پایان سال ۱۳۹۹ بود، اما این امر صورت نگرفت. از طرف دیگر فروش سهام عدالت از ۲۵ آبان ماه برای مشمولانی که روش مستقیم را انتخاب کرده بودند، متوقف شد. مسئولان سازمان بورس و اوراق بهادار، دلیل توقف فروش سهام عدالت را، فشار بر بازار سهام اعلام کردند. در یادداشت پیش رو به کلیات فروش سهام عدالت و چگونگی آن پرداخته می شود.
سهام عدالت من مستقیم است یا غیرمستقیم؟
برای آزادسازی سهام عدالت دو روش مدیریت مستقیم و غیرمستقیم وجود دارد. تفاوت میان مدیریت مستقیم و غیرمستقیم سهام عدالت در این بود که سهامدار در روش مدیریت مستقیم سهام عدالت، دسترسی مستقیم و کامل به مدیریت، خرید و فروش و نگهداری سهام خود دارد. اما در مدیریت غیرمستقیم از طریق شرکت های سرمایه گذاری استانی سهام عدالت مالکیت را در دست دارد، اما مدیریت را به این نهادها واگذار می کند.
حدود ۴۹ میلیون نفر دارنده سهام عدالت هستند که از این تعداد، ۱۹ میلیون نفر روش مدیریتی مستقیم و ۳۰ میلیون نفر، روش مدیریتی غیرمستقیم را انتخاب کرده اند. مشمولان، تا پایان تیرماه سال گذشته فرصت داشتند، نحوه مدیریت سهام عدالت خود را انتخاب کنند و با گذشت این تاریخ، دیگر امکان تغییر روش مدیریت وجود ندارد. پس از گذشت زمان اعلامی، هر شخصی که به سامانه سهام عدالت مراجعه نکرده بود، به صورت خودکار سهام آنها به شرکت های سهام عدالت استانی منتقل می شد (روش مدیریتی غیرمستقیم).
برای فروش سهام عدالت روش مستقیم باید چه کاری انجام بدهم؟
فروش سهام عدالت به صورت مستقیم از طریق بانک ها و کارگزاری ها، امکان پذیر بود. در فروش سهام عدالت از طریق بانک ها، فرد می بایست با تکمیل مدارک و مراجعه به بانکی که شماره حساب آن را برای دریافت سود سهام عدالت استفاده کرده، درخواست فروش ۶۰درصد از سهام عدالت خود را ثبت کند.
برای فروش از طریق کارگزاری ها، مشمولان می بایست با انتخاب یک کارگزار به عنوان نماینده خود برای خرید و فروش سهام عدالت، آن را به فروش برسانند. پس از ثبت سفارش فروش نیز باید صبر کنند تا پس از تجمیع سفارش ها و فروش آن ها در بازار، وجه حاصل از فروش سهام عدالت به حساب آنها واریز شود.
ثبت سفارش توسط سهامداران با روش مدیریتی مستقیم تنها در صورتی به فروش سهام منجر می شد که مراحل قبلی اعم از احراز هویت، ارائه اطلاعات شماره تماس و شبای شخص به درستی در سامانه سهام عدالت به ثبت می رسید.
غیرمستقیمی ها چگونه سهام عدالت خود را بفروشند؟
این افراد برای فروش سهام خود، در ابتدا باید با ورود به سامانه SEJAM.IR ثبت نام کرده و کد بورسی دریافت کنند. پس از انجام این فرآیند باید به سامانه معاملات کارگزاری مراجعه کرده و در قسمت تغییر کارگزار ناظر، نماد استانی خود را انتخاب و درخواست خود را ثبت کنند تا نماد تا ۴۸ ساعت بعد به پرتفوی فرد اضافه شود. سرانجام فرد باید به پنل کارگزاری خود مراجعه کند، نماد خود را انتخاب کرده و به فروش برساند.
چند درصد سهام عدالت آزاد شده است؟
تا کنون در دو مرحله که در هر مرحله ۳۰درصد بوده، سهام عدالت آزاد شده است. قرار بود در دهه فجر سال ۱۳۹۹، ۴۰درصد دیگر نیز آزد شود که ابتدا به انتهای سال موکول شد. در حال حاضر مشخص نیست ۴۰درصد باقی مانده سهام عدالت مستقیم چه زمانی آزاد می شود.
چرا فروش سهام عدالت متوقف شد؟
در ماه های ابتدایی آزادسازی سهام عدالت، قرار بر عرضه بلوکی این سهام بود، اما فروش به صورت بلوکی صورت نگرفت و سهام عدالت در زمان معاملات بازار سرمایه مانند بسیاری از نمادها به فروش رسید (فروش خرد در بازار سهام).
اما همانطور که اشاره شد، فروش سهام عدالت، آبان ماه سال گذشته متوقف شد. مسئولان سازمان بورس و اوراق بهادار، دلیل توقف فروش سهام عدالت را فشار بر بازار سهام اعلام کردند. با اعلام این خبر، فروش سهام عدالت به صورت خرد در بازار سرمایه، ممنوع شد. هم اکنون نیز فروش بلوکی سهام عدالت متوقف شده است.
چگونه فروش سهام عدالت خود را لغو کنیم؟
پس از توقف فروش سهام عدالت در آبان ماه ۱۳۹۹، به سهامداران فرصت داده شد تا ۵شهریورماه ۱۴۰۰ سفارش فروش خود را لغو کنند. تمام سفارشاتی لغو نشده باشند و پیش از توقف فروش سهام عدالت به ثبت رسیده اند، تجمیع شده است و وجه حاصل از فروش واریز خواهد شد. در نتیجه افرادی که تا تاریخ ۵شهریور سفارش فروش خود را لغو نکرده اند، مبنا بر تصمیم فروش آن ها خواهد بود.
فروش سهام عدالت از چه زمانی شروع می شود؟
طبق اعلام رئیس سازمان بورس، در صورتی که فروش سهام عدالت آغاز شود، فروش به صورت بلوکی خواهد بود. اما در حال حاضر، برنامه ای برای شروع مجدد فروش سهام عدالت وجود ندارد. همچنان امکان فروش بلوکی سهام عدالت مانند قبل وجود دارد. از آنجا که در ماه های قبل خریدار نداشت، اکنون با توجه به وجود خریدار بالقوه فروش بلوکی امکان پذیر است.
خرید و فروش سهام عدالت در خارج از بورس ممکن است؟
در حال حاضر، سهام عدالت تنها از طریق بازار سرمایه معامله می شود. البته روش مستقیم معاملات آن متوقف است. بر اساس مصوبه شورای عالی بورس و اوراق بهادار نقل و انتقال وکالتی سهام عدالت ممنوع است. اما بر خلاف قانون بازار سرمایه، مردم می توانند مطابق با قانون تعاونی ها، سهام عدالت خود را به فرد مورد نظر خودشان در قالب نقل و انتقال سهام واگذار کنند.
چه زمانی پول فروش سهام عدالت برای من واریز می شود؟
در صورت برقرار شدن مجدد فروش بلوکی، با توجه به اینکه تجمیع سفارش های فروش سهام عدالت و پیدا شدن مشتری برای خرید آن ها زمان بر است، نمی توان به صورت مشخص اعلام کرد که چه زمانی وجه حاصل از ثبت سفارش فروش برای فروشندگان واریز می شود.
همچنین در صورتی که افرادی از مدت ها پیش اقدام به ثبت سفارش فروش کرده اند و هنوز وجه کامل را دریافت نکرده اند، احتمالا به دلیل فروش نرفتن سهام عدالت آن هاست. در صورت برقراری مجدد و پس از فروش سهام عدالت، وجه آن ها واریز می شود.
چرا هنگام ثبت سفارش فروش، پیام خطا برای من نشان داده می شود؟
در شرایط فعلی، با توجه به ممنوعیت فروش سهام عدالت حتی به صورت بلوکی، امکان فروش برای سهامداران مستقیم از طریق بانک ها و کارگزاری ها وجود ندارد. در نتیجه در برخی از کارگزاری ها هنگام ثبت سفارش فروش، پیام خطا برای کاربر نمایش داده می شود.
فروش بلوکی سهام عدالت چگونه است؟
فروش بلوکی سهام عدالت به معنی این است که سفارش فروش همه فروشندگان سهام عدالت، در کارگزاری و یا بانک یکجا تجمیع می شود و سپس در تابلو ۴ هر نماد (برای مثال شراز۴) در بازار عمده به خریداران فروخته می شود. تصویر زیر یکی از پیام هایی است که ناظر بازار بیش از یکسال قبل (۵ شهریور ۱۳۹۹) برای فروش بلوکی سهام عدالت ارسال کرده بود.