بستک از شهرهای استان هرمزگان با قدمتی تاریخی و سیاسی که در گذشته مرکز حکومت جهانگیریه بوده است. شهر بستک در منطقه ای کوهستانی قرار دارد که از شمال و غرب به استان فارس و از شرق و جنوب به استان هرمزگان متصل است. این شهر مرکز شهرستان بستک است.این شهر تا سال ۱۳۳۴ جزءاستان فارس بوده است.بستک پیشینه تاریخی و سیاسی طولانی دارد. دارای بیش از دویست روستا بوده، که در سال ۱۳۶۴ بخش وسیعی از روستاهای منطقه ای به نام روئیدر از بستک جدا شد و به بخش خمیر پیوند دادند و در سال ۱۳۷۰ تعدادی دیگر از روستاها در حوالی لمزان از بستک جدا شدند.از اقسام خوردنی های سنتی منطقه بستک و بخش های آن مهوه است که در جنوب ایران شهرت فراوانی دارد. بعضی آن را مهیاوه نیز می نامند.مظاهر عرفان و تصوف در شهرستان بستک به وفور دیده می شود که این خود نشانه رایج بودن زهد و تقوا میان مردمان این شهرستان و مناطق اطراف بوده است. صوفیان بستک بسیار بوده اند.
پیشنه تاریخی شهر بستک
داستان ها و روایت های محلی که سینه به سینه نقل شده حکایت از آن دارد که منطقه بستک حداقل تا قرن ۴ و ۵ ه.ق جایگاه و مأمن زرتشتیانی بوده که بعد از حمله اعراب مسلمان به ایران، در این منطقه ساکن بوده اند. در زبان محلی به این زرتشتیان «گبر» یا گور گفته می شد. دلایل و قراینی وجود دارد که دال بر قدمت منطقه بستک و حضور زرتشیان در این منطقه است از جمله آنها می توان به وجود آثار و بناها و قنات های قدیمی اشاره کرد که به قلعه گبری ها، چاه ها و قنات های گبری معروف هستند، همچنین وجود اسامی برجای مانده در این منطقه مانند گری سسین در جنوب شرقی بستک حکایت از قدمت این منطقه دارد که گری همان گریوه لغت پهلوی است که به معنای گردنه و پشته سسن مخفف کلمه ساسان است که روی هم رفته به معنای گردنه ساسان است. دخمه ها یا به گویش بستکی دهمه در شمال بستک و زیر کوه گاوبست و سکوهای آن جا که محل قرار دادن و گذاشتن مردگان بر روی آن ها بوده و نیز همچنین وجود خطوط موجود بر روی سنگهای قدیمی در تنگ پی در کوه گاوبست که شبیه خطوط پهلوی و میخی قبل از اسلام است و نیز نقاشی های قدیمی موجود در غارهای این کوه نشان دهنده این قدمت است.
جمعیت شهر بستک
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این مکان ۹٬۹۵۹ نفر (۲٬۶۶۱ خانوار) بوده است.
فرهنگ و معماری بستکی در کرانه های خلیج فارس
فرهنگ و معماری بستک با توجه به کوچ ها و مهاجرت های مردمان منطقه به امارات متحده عربی، افزون بر شکل دادن محله ای به نام بستکیه در دبی، به عنوان یک الگوی فرهنگی با روندی نامحسوس و آرام و به تدریج به یکی از نمادهای هویت بومی در امارات تبدیل شده است.شهر بَستَک در جنوب ایران و در فاصله ای نزدیک به بندرلنگه، در زمان های نه چندان دور، نقش مهمی در فرهنگ کرانه های خلیج فارس داشت. اهمیت فرهنگی، مذهبی و بازرگانی آن در سده های گذشته، نوعی نقش مرکزی برای این شهر در منطقه ایجاد نمود و معماران این شهر با حضور در مناطق پیرامون، شیوه معماری خود را فراتر از محدوده بستک، تا بندرلنگه و بسیاری از کرانه های شمالی و جزایر خلیج فارس گسترش دادند. از سال ۱۸۹۰ م. به بعد، و هم زمان با مهاجرت گستردهٔ بازرگانان بستکی ایران به دبی، محله ای با بافتی خاص و هماهنگ برای سکونت آنان، به دست معماران بستکی بناشد و به یاد بستک ایران، البستکیه نام گرفت. این محله اگرچه به عنوان میراث فرهنگی دبی، در تبلیغات دولتی امارات معرفی می شود، اما بنا به شواهد ارائه شده در پژوهش های مهندس فریدن فراهانی، نمونه آشکاری از خلاقیت و هنر معماران بستکی در کرانه های جنوبی خلیج فارس است. افزون بر اینکه ردپای تأثیر معماری بستکی در آن سوی خلیج فارس، تنها محدود به بستکیهٔ دبی نیست و باید از شیوهٔ معماری بستکی به عنوان سبکی فراگیر و مهم در دوسوی خلیج فارس یاد کرد.
جغرافیای شهر بستک
طول جغرافیائی شهر بستک ۵۴ درجه و ۲۳ دقیقه و عرض آن ۲۷ درجه ۱۴ دقیقه است ارتفاعش از سطح دریا ۲۱۲۰ گز است. حدود وسعت شهرستان بستک با ۵۹/۵۵۲۵ کیلومتر مربع وسعت و در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع شده است. شهرستان بستک از شمال شهرستان لار، و از جنوب شهرستان بندر لنگه، و از مغرب شهرستان لامرد و از سمت مشرق به شهرستان بندرعباس محدود می گردد.
موقعیت اقلیمی شهر بستک
شهر بستک به علت نزدیکی به خلیج فارس و نزدیکی به منطقه حاره و داشتن موقعیت کوهستانی، دارای ویژگی های اقلیمی مخصوص به خود است، با توجه به موقعیت منطقه دارای آب وهوای گرم و خشک در تابستان، و سرد و خشک در زمستان است. شهر بستک به علت نزدیکی به مدار خط السرطان دارای آب وهوای گرم و خشک به لحاظ تقسیم بندی اقلیمی است. میانگین درجه حرارت در طول دوره آماری ۵/۴۹ درجه سانتیگراد وحد اقل مطلق آن صفر درجه سانتیگراد است. اصولاً آب وهوای منطقه گرم است از این جهت منطقه بستک منطقه «گرمسیر» یا «گرمسیرات» نامیده شده است. قسمت اعظمی از روزها ی سال گرمای هوایش از حد مطلوب ومورد نیاز یعنی ۲۵ درجه است. به طوری که حدود ۳۰۰ روز از روزهای سال از گرمای بیش از حد مطلوب برخوردار است.
پوشش گیاهی شهر بستک
اغلب اراضی شهرستان بستک دارای قابلیت مرتعی است ومناسب ترین اراضی جهت استفاده های مرتعی و برداشت علوفه محسوب می شوند. محدودیت های عمده این اراضی شیب بسیار تند، فرسایش بسیار زیاد محدودیت عمق خاک، پستی و بلندی و ناهمواری، وجود سنگریزه، شوری و قلیایی بودن، محدودیت آب زیر زمینی و خطرات سیل گیری است که با عملیاتی همچون حفاظت از حوز آبخیز، کنترل چرا، رعایت اصول مرتعداری، احیاء
جاذبه های گردشگری شهر بستک
اگر با بستک آشنایی ندارید و یا این که برای نخستین بار نام این مکان را شنیده اید، در ادامه معروفترین و دیدنی ترین جاذبه های گردشگری بستک را به شما عزیزان معرفی می کنیم تا با دید بازتری به این دیار سفر کنید.
منطقه حفاظت شده پرزوئیه
این منطقه در شمال بستک و حدّفاصل استان های هرمزگان و فارس واقع شده است. این منطقه در تاریخ ۱۳۸۹/۹/۱۴ به عنوان منطقه حفاظت شده معرفی گردید. بخشی از منطقه پرزوئیه با منطقه حفاظت شده هرمود در لارستان استان فارس همپوشانی دارد. این منطقه حدود ۱۲۰ هزار هکتار مساحت دارد که ۷۵ درصد آن را اراضی کوهستانی، صخره های مارنی، بریدگی های پی در پی، پرتگاه ها و دره های عمیق و دامنه های شیب دار تشکیل می دهد. در داخل منطقه در حدّفاصل ارتفاعات، تپه ماهورهایی با شیب ملایمی وجود دارند. در بخش جنوبی و بخش هایی از شمال منطقه دشت های مشجر و تُنُکی وجود دارند و غالب روستاهای منطقه در این عرصه ها استقرار یافته اند.اقلیم حاکم بر منطقه گرم و خشک بوده و بیشتر ایام سال دارای هوای گرم و خشک می باشد. میانگین سالانه درجه حرارت در این منطقه ۲۷ درجه سانتی گراد است. فصل بارندگی عمدتاً زمستان و به ویژه ماه های دی و بهمن می باشد. به هنگام بارندگی، آبراهه های دامنه شمالی ارتفاعات مرکزی منطقه، رودخانه بنگره و آبراهه های دامنه ارتفاعات مرکزی منطقه، رودخانه شور را تغذیه می کنند.پوشش گیاهی این منطقه از طیف متفاوتی از گونه های گرمسیری و سردسیری در بخش های دشتی و کوهپایه ای میان بند و ارتفاعات برخوردار می باشد از این رو واجد تنوع گیاهی بسیار بالایی است. این تنوع بیش از هر چیز تحت تأثیر تغییرات ارتفاعی و شرایط اقلیمی است به همین دلیل مجموعه ای از درختان و درختچه ها و گیاهان گرمسیری با خاستگاه خلیج عمانی و گونه های گرمسیری ایران- تورانی را در خود جمع کرده است. در ارتفاعات کوه بر و کوه سیاه، پوشش گیاهی به صورت جنگل و بیشه زار با تراکم مناسبی وجود دارد. در گستره دشت ها تا دامنه های کم ارتفاع عناصر خلیج عمانی با تشکیل جامعه چیره کنار، کهور و آکاسیا تورتیلیس به خوبی خود را نشان داده اند. استبرق، گز، گیشدر، فرفیون و … از دیگر گیاهان همراه این تیپ می باشند. دومین تیپ گیاهی در مناطق میان بند می رویند که گونه های غالب آن شامل قیچ، ناترک، آویشن، انجیر و گون می باشند. گونه هایی همچون بادامک، شکرتیغال، پنیرک، درمنه دشتی، ریش بز، ترشک و … نیز به همراه گونه های ذکر شده می رویند. ارتفاعات این منطقه رویشگاه گونه هایی همچون آبنوس، انواع گون، بنه، کیکم، بادام کوهی و اجتماعات باشکوه ارس می باشد و از دیگر عناصر این تیپ گیاهی می توان مورخوش، مور تلخ، آنقوزه، ریش بز و تنگرس را نام برد.با توجه به وضعیت توپوگرافی، منطقه شکار ممنوع پرزوئیه زیستگاه های مختلفی برای حیات وحش دارد. تنوع زیستی آن به گونه ای است که می توان گونه های دشت زی نظیر جبیر و گونه های کوه زی همچون قوچ و میش، کل و بز را مشاهده نمود. از گونه های حیوانی این منطقه می توان از کفتار، شغال، روباه معمولی، تشی، خرگوش و گراز را نام برد. تنوع پرندگان نیز در این منطقه حائز اهمیت است. انواع پرندگان بزرگ شکاری حمایت شده نظیر کرکس، دال سیاه، قرقی، تیهو، کبک، بلبل خرما، کبوتر چاهی، شبگرد دشتی، چکاوک کاکلی، زنبورخوار معمولی و … در این منطقه زندگی می کنند.
کاروانسرای الفتح خان
کاروانسرای الفتح خان یکی از کاروان سراهای غرب استان هرمزگان در جنوب ایران است که مربوط به دوره صفویه است.این کاروانسرا در شهر بستک و در بخش مرکزی شهرستان بستک هرمزگان واقع شده و یکی از آثار تاریخی و نقاط دیدنی استان هرمزگان به شمار می آید. این مکان یکی از آثار تاریخی سر راه ارتباطی شهرستان لار به شهرستان بندر لنگه است.این کاروانسرا دربخش شرقی میدان آزادی شهر بستک واقع است، و از آثار دورهٔ صفویه به شمار می رود. بنا بصورت دو ایوانی با حجره های در طرفین است. دو اصطبل نیز در اضلاع شرقی وغربی کاروانسرا احداث شده است.
قلعه کوهیج
قلعه کوهیج قلعه ای تاریخی واقع در روستای کوهیج از توابع بخش مرکزی شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان ، یکی از آثار های تاریخی و از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است .« قلعه کوهیج » یکی از قلعه ها و مستحکمات دوران کذشته است . مصالح به کار رفته ، سنگ های بزرگ و ملاط آن گل و گچ و ساروج است .در زمان اغتشاش و شورش و نا امنی منطقه بستک و جهانگیریه ، و خروج عده ای بر علیه حاکمان محلی چندین بار قلعه کوهیج مورد حمله قرار گرفته است . در زمان حکم محمد رفیع خان که بیشتر توجه بامور شرعی داشت و به امور انتظامی و سیاست علاقه چندانی نمی ورزید ، عده ای یاغی شدند و شورش و غوغا بر پا نموده و باعث نا امنی در منطقه شده بودند . تاج الدین نامی که سمت کدخدایی روستای کوهیج به عهده داشته بود بمخالفت محمد رفیع خان برخاست و قلعه کوهیج که سراخانه مستحفظین گماشتگان حکومتی محمد رفیع خان بود غفلتاً اشغال نموده و تفنگداران محمد رفیع خان را بیرون رانده و از پرداخت مالیات و انجام مراجعات حکومتی خود داری نموده و از زیر فرمان محمد رفیع خان بیرون می رود ، بعد از مدتی تمام اشغالگران و یاغی گران دستگیر و محاکمه و زندانی می شوند . این قلعه روی تپه ای در پایه کوه گاه بست واقع شده است .این قلعه متعلق به دوره صفویه است که کارشناسان قدمت آن را بالغ بر۶۰۰ سال تخمین زده اند.این قلعه که اسفند ماه سال ۸۴ خورشیدی بعنوان اثر تاریخی به ثبت رسیده برای اولین بار حدود ۲۰ سال پیش نیز توسط مردم روستای کوهیج بازسازی شد.
کاروانسرای نیمه
مسجد جامع شهر بستک
بنگله کریکی
منطقه پرزوئیه در شمال بستک و حد فاصل استان های هرمزگان و فارس واقع شده است که پس از طی مراحل و تشریفات قانونی به عنوان منطقه حفاظت شده مشترک این استان ها به ثبت رسیده است. شایان ذکر است بخشی از منطقه پرزوئیه با منطقه حفاظت شده هرمود در لارستان فارس همپوشانی دارد. این منطقه دارای وسعت حدود ۱۲۰ هزار هکتار بوده که ۷۵ درصد آن را اراضی کوهستانی، صخره های مارنی، بریدگی های پی در پی، پرتگاه ها و دره های عمیق و دامنه های شیب دار تشکیل می دهد. این منطقه دارای طول حداکثر حدود ۷۵ کیلومتر و عرض ۲۵ کیلومتر است. روستاهای هرمود میرخو، پیرحاج عبدالرباب، گشان، چاه سرمه، گابری، بدخ، بیسه، انوه، فاریاب سنگویه، برکه پوزه، هرمود و کرمستج از روستاهای واقع شده در حوالی این منطقه است.این زیستگاه دارای تنوع زیستی متفاوتی بوده که جبیر، قوچ و میش، کل و بز، کفتار، روباه، خرگوش، گراز، کرکس، قرقی، تیهو، کبک، بلبل خرما، کبوتر چاهی و شبگرد از جمله حیوانات و پرندگان منطقه پرزوئیه را تشکیل می دهد. این منطقه به دلیل دامنه تغییرات زیاد از تنوع زیستی و پوشش گیاهی بسیار مناسبی برخوردار است که سبب شده تنوع زیستی گوناگونی در این منطقه شکل گیرد. کوه پردی با ارتفاع ۲ هزار و ۲۱۶ متر از بلندترین قله های منطقه پرزوئیه بوده و دشت های مهم این منطقه شامل دشت دهنگ و فتویه است. کوه پردی باارتفاع ۲۲۱۶متر درمنطقه پرزوئیه از توابع بستک که در شمال بستک و حد فاصل استان های هرمزگان و فارس واقع شده است.در سال ۱۳۸۷ به عنوان منطقه حفاظت شده پیشنهاد و طبق مصوبه ۳۵۴در تاریخ ۱۴/۹/۸۹ به عنوان منطقه حفاظت شده پرزوئیه آگهی رسمی گردید.
موقعیت عمومی منطقه بنگله کریکی
منطقه پرزوئیه درشمال شهرستان بستک، حد فاصل استان هرمزگان و استان فارس قرار دارد بخش جنوبی در حوزه سیاسی شهرستان بستک از توابع استان هرمزگان و بخش شمالی در حوزه سیاسی شهرستان لار از توابع استان فارس می باشد .وسعت منطقه:۱۲۳۱۰۱ هکتار ویژگی و سیمای عمومی منطقه(شامل وضعیت توپوگرافی،چشم انداز، پوشش گیاهی و گونه های شاخص گیاهی، وضعیت عمومی حیات وحش و گونه های شاخص و کریدور ها)منطقه پرزوئیه بین مختصات جغرافیایی N2716 الی N2733 عرض شمالی و E5410 الی E5458 طول شرقی واقع شده است. دارای حداکثر طول در حدود ۷۵ کیلومتر و عرض ۲۵ کیلومتر می باشد . نام پرزوئیه(Parzoyeh) برگرفته شده از نام کوه پردی می باشد که در بین مردم منطقه به کوه پرزوئیه معروف است .بیش از ۷۵ درصد مساحت منطقه را اراضی کوهستانی، صخره های مارنی، بریدگی های پی در پی، پرتگاه ها و دره های عمیق و دامنه های شیبداری تشکیل می دهند. در داخل منطقه، بعضاً در حد فاصل ارتفاعات تپه ماهور هایی با شیب ملایمتر وجود دارند. در بخش جنوبی و بخش هایی از شمال منطقه ، دشت های مشجر و تنکی وجود دارد. غالب روستا های منطقه دراین عرصه ها اسکان یافته اند. دامنه تغییرات ارتفاعی منطقه بین ۳۷۵ و۲۲۲۵ متر از سطح دریا درنوسان است. این کمربند های ارتفاعی باعث بوجود آمدن میکروکلیما ها و زیستگاه های متفاوتی در منطقه شده اند.
وضعیت طبیعی منطقه بنگله کریکی
سیمای کلی منطقه را اراضی پرعارضه وکوهستانی تشکیل می دهند. دشتهای شمالی وجنوبی حوزه وفواصل بین ارتفاعات رانیزتپه ماهورهای کم شیب فراگرفته است . کوه پردی با ۲۲۱۶ مترارتفاع، بلندترین قله این تشکیلات است. این منطقه از نظر ساختار زمین شناسی در واحد زاگرس چین خورده واقع شده و در حقیقت دنباله چین و شکن های منظم رشته کوه زاگرس جنوبی بوده و از تعدادی رشته کوه با قلل نه چندان مرتفع تشکیل شده است . این کوه عبارتند از : کوه بادینی(Badini) در شمال شرقی ، کوه نمک با ارتفاع ۲۰۱۱ متر در شمال ، کوه سیاه با بیشترین ارتفاع (۲۲۲۵ متر )در شرق ، کوه گتـه و کوه گچ در جنوب و حنوب شرقی ، کوه بر و کوه سیاه در مرکز منطقه و کوه پردی در ضلع غربی منطقه .از مهمترین دشتهای منطقه میتوان به دشت دهنگ و دشت فتوئیه نام برد .با توجه به گسترش زیاد تشکیلات هرمز که به صورت گنبد های نمکی رخ نموده اند. قسمت اعظمی از خاک وآب منطقه شوربوده وخاکهای سدیمی وسولون چاک پهنه وسیعی ازآنرا پوشانده است ازاین رو روستاهای گوشه وکنار ازطریق آب انبارهای سنتی به جمع آوری آب باران پرداخته وبه مصرف شرب می رسانند.
اقیلم منطقه بنگله کریکی
اقلیــم حاکم برمنطقه گرم وخشک بوده بیشتر ایام سال دارای هوای گرم و خشک می باشد . میانگین سالانه درجه حرارت در آن ۲۷ درجه سانتیگراد است . موسم بارندگی عمدتاً زمستان و خصوصا ً ماههای دی وبهمن می باشد. به هنگام بارش، آبراهه های دامنه شمالی ارتفاعات مرکزی منطقه، رودخانه بنگره وآبراهه های دامنه ارتفاعات مرکزی منطقه، رودخانه شور راتغذیه می کنند.
پوشش گیاهی منطقه بنگله کریکی
جامعه گیاهی این منطقه ازطیف متفاوتی از گونه های گرمسیری وسردسیری دربخشهای دشتی وکوهپایه ای میانبند وارتفاعات برخوردارمی باشد ازاین رو واجد تنوع گیاهی بسیار بالایی است. این تنوع قبل از هر چیز مدیون تغییرات ارتفاعی و به تبع شرایط اقلیمی است. به همین دلیل مجموعه ای از درختان و درختچه ها و گیاهان گرمسیری با خاستگاه خلیج عمانی و گونه های گرمسیری ایران _ تورانی را در یکجا در خود جمع کرده است. در ارتفاعات کوه بر و کوه سیاه پوشش گیاهی به صورت جنگل و بیشه زار با تراکم مناسبی وجود دارد .درگستره دشتها تادامنه های کم ارتفاع عناصر خلیج عمانی با تشکیل جامعه چیره کنارZiziphusspinachirsti، کهور Prosopis .sp و آکاسیا تورتیلیس Acacia tortilisبخوبی خودرا نشان داده اند. استبرقCalitropisprocera ، گزTamarix.sp ، گیشدرPeriplocaaphylla ، فرفیونEphorbia l.، و…. ازدیگر گیاهان همراه این تیپ می باشند. دومین تیپ گیـاهی منطقه راتیپ میانبند تشکیل می دهد که به گونه های غالب قیچZygophyllumeurypterum ، ناترکDodonea viscose ، آویشنZataria .sp انجیر Ficusjohamisگون Astragalus.spاختصاص دارد . ازدیگر ترکیبات این تیپ می توان به گونه های بادامکAmygdaluslycioides، شکرتیغالEchinops sp.، پنیرکMalva l.، درمنه دشتی Artemisia sp. ، ریش بز Ephedra procera ، ترشکRumex sp. و… اشاره کرد.تیپ نهایی که درارتفاعات مشهوداست به گونه های با آبنوسDiospyrusebenum ، انواع گونEbenus l. ونیز بنهPistaciaatlantica، کیکمmonspessulanumAcerبادام کوهیAmygdalusscoparia واجتماعات باشکوه ارس Juniperusexcelsa اختصاص دارد . ازدیگرعناصر این تیپ گیاهی می توان مور خوش Zhumeriamajda ، مورتلخTeucriumorientale l.، آنقوزه Ferula l.، ریش بز Ephedra procera ، تنگرسAmygdaluslycioidesرانام برد.
حیات وحش منطقه بنگله کریکی
منطقه شکار ممنوع پرزوئیه باتوجـه به توپوگرافی خاص خود که از دشتها ، دامنه ها ، تپه ماهورها ، دره ها و ارتفاعات صخره ای تشکیل شده ، زیستگاههای مختلفی رابرای حیات وحش فراهم کرده است . تنوع زیستی آن به گونه ای است که هم می توان گونه های دشت زی نظیر جبیرGazelladorcasرا دید وهم گونه های کوه زی قوچ ومیشOvissp، کل وبز Capra aegagrusرامشاهده کرد. ازسایر گونه های این منطقه می توان از کفتارHyaena h.، شغالcanisaureus، روباه معمولیVulpes v.، تشیHystrixindica، خرگوشLepuscapensis وگراز Susscoroaنام برد.تنوع پرندگان خشکزی منطقه نیز حائز اهمیت است . انواع پرندگان بزرگ شکاری حمایت شده نظیر کرکس ، دال سیاه ، قرقی ، انواع پرندگان قابل شکار همچون تیهو AmmoperdixGriseogularis ، کبکAlectorischukar، بلبل خرما Pycnonotusleucotis ، کبوتر چاهیColumbalivia ، شبگرد دشتیCaprimulgusaegyptius، چکاوک کاکلی Galeridacristata، زنبور خورمعمولیMeropsapiastarو … دراین منطقه بسرمی برند.
جاذبه های اکوتوریستی منطقه بنگله کریکی
وجود تنوع زیستی گیاهی و جانوری به همراه ارزشهای زیبا شناسی و همچنین تعدیل هوا در ارتفاعات باعث ایجاد شرایط مطلوب برای صنعت گردشگری و بهره گیری بهینه از استعداد و ارزش های منطقه شده است که با برنامه ریزی همه جانبه و همسو با خواسته های گردش می توان از قابلیت های منطقه استفاده نمود .
خانه بنی عباس
خانه بنی عباس واقع در شهر بستک در بخش مرکزی شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان، یکی از آثارهای تاریخی و از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است. خانه بنی عباسی در قسمت شرقی شهر بستک جنب حمام خانی واقع شده است. این ساختمان در حدود ۱۱۰ _ ۱۰۰ سال قبل توسط بزرگان بستکی (حاکمان وقت) ساخته شده است، ومعماران سازندهٔ بنا، معماران بستکی بوده أند. این خانه در اصل سه طبقه بوده که طبقات فوقانی آن بر أثر زلزله خراب گشته است. بنا در حدود ۲۰۰ تا ۲۱۰ أتاق داشته و از سه قسمت مجزا از هم تشکیل می شد که هر قسمت دارای حیاط و متعلقات کامل بود.
کاربرد بنای خانه بنی عباس
این ساختمان، هم محل سکونت خانواده بود وهم قسمتی از آن برای رسیدگی به امور روز مره مردم استفاده می شد، ومسائلی را در خصوص شهر ومردم ومناطق اطراف حل وفصل می کردند. درب اصلی ورودی وخروجی قلعه در ضلع جنوبی بنا واقع شده، در دوطرف در ورودی، دو برج موجود بوده که ارتفاع آن از سه طبقهٔ ساختمان بیشتر بوده است. زیر بنای این عمارت، زمینی است در حدود ۴۵۰۰ متر مربع که دیوار بلندی گرداگرد آن را احاطه کرده و از بیرون ساختمان وبنا، منفرد به نظر می رسد در حالی که از درون شامل سه قسمت ابتدایی، میانی وانتهایی می باشد. قسمت ابتدایی که خود دارای حیاط واتاق های متعدد مورد نیاز بوده، محل حکومتی و اداری محسوب می شد و دو قسمت دیگر بالوازم کامل از جمله حوض و آب انبار (برکه)، مختص سکونت اعضای خانواده بود. وجود پنجره های مشبک چوبی وفلزی پیچ در پیچ وگچبری ها نه تنهابر زیبایی وجذابی بنا افزوده بلکه خود منظری برای ساکنین خانه بود است. اتاق ها وتالارهای بزرگ این بنا دارای درب های چوبی متعددی بوده که اغلب دو جداره أند. یعنی عرض دیوارها دارای دو در بوده، یکی در ابتدا ویکی در انتهای عرضی دیوار.
تالار آینه خانه بنی عباس
وجود اتاق ها وتالارها آینه، یکی دیگر از زیبایی های این بنا بوده است. آینه کاری هایی که در تمام قسمت های تالار اعم از دیوارهای بدنه وسقف، به کار رفته أند. نقوش تزئینی گل و بته، پرندگان، درختان سرو و دیگر نقش ها، زیبایی وظرافت خاصی به تالار می بخشند. این معماری و تزئینات نشان می دهد در زمان قاجار که زمان ساخت این بنا بوده است معماران چگونه می کوشیدند، با به کارگیری حجم های گوناگون بر زیبایی بنا بیفزایند، آینه های به کار رفته در اندازه ها و اشکال گوناگون نور تابیده را با پرتوهای متعدد انعکاس داده به طوری که حتی با یک چراغ، روشنایی کل اتاق تأمین می شده است وبر زیبایی وجلوهٔ درونی بنا می افزایند. سبک معماری این گونه بناها بیشتر از نوع درون گرا است. چرا که هر گونه تزئینات، درون اتاق ها وتالارهای داخلی دیده می شود، اما بر روی دیوارهای خارجی وقسمت های بیرونی بنا هیچ گونه آثاری وجود ندارد.سوانع طبیعی مانند زلزله و بویژه باران های سیل آسا أثری از برج و باروهای نگهبانی که روزگاری نگهبانان بر بالای آن پاسداری می دادند، باقی نگذاشته است. قبلاً در هر طبقه دو اتاق آینه کاری وجود داشت که این روزه فقط یک تالار آینه کاری باقی مانده است.
مصالح ساختمان خانه بنی عباس
مصالح به کار رفته علاوه بر چوب و سنگ از خشت خام بوده و تقریباً تمام بنا از خشت می باشد. پهنای دیوارهای این عمارت در بعضی از قسمت ها از ۹ تا ۱۲ خشت می باشد. این بنا به تدریج ساخته شده است یعنی ابتدا طبقهٔ اول وبعد از چند سال طبقهٔ دوم وسپس بعد از گذشت چند سال طبقهٔ سوم، که در حال حاضر قسمت های زیادی از این بنا ویران گردیده است.
بازار شهر بستک
بازار بستک معروف به ( مجموعهٔ بازار بستک ) واقع بخش مرکزی شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان ، یکی از آثارهای تاریخی و از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است.این بازار در وسط شهر بستک واقع شده و شامل سه بازار است که قدمت آن به دوره صفویه و قاجاریه می رسد . این بنا در سال ۱۲۹۵ هجری قمری به همت استاد عبدالله امینایی معروف به حاجی استاد ساخته شده است وبه صورت فضای مربع شکلی است که فضای مرکزی آن مرکب از دو ردیف حجره می باشد،معماری بازار مدنی بستک درنوع خود بی نظیر است. این بازار هم اکنون نیز دایر است وکسبه در آن مشغول داد وستد می باشند، أما به علت های مختلف، دیگر آن رونق سابق وقدیم را ندارد. این بنای تاریخی در چند سال اخیر تعمیر وبازسازی شده است ، این بنای تاریخی سازه ای سنگی با مصالح گچ است، ودر وسط شهر بستک واقع شده است.
و در پایان...
بستک از شهرهای استان هرمزگان، با قدمتی تاریخی، در قدیم محلی برای استراحت کاروان ها بوده است. شهر بستک در منطقه ای کوهستانی قرار دارد که از شمال و غرب به استان فارس و از شرق و جنوب به استان هرمزگان متصل است. این شهر مرکز شهرستان بستک است.شهرستان بستک به علت نزدیکی به خلیج فارس ونزدیکی به منطقه حاره وداشتن موقعیت کوهستانی، دارای ویژگیهای اقلیمی مخصوص به خود است، با توجه به موقعیت منطقه دارای آب وهوای گرم وخشک در تابستان، وسرد وخشک در زمستان است.امیدواریم از خواندن این مطالب لذت برده باشید با ساعد نیوز همراه باشید.