ساعدنیوز
ساعدنیوز

شوک اوپک به بازار انرژی؛ تقابل عربستان با آمریکا یا طرحی برای فشار مضاعف بر روسیه؟

  پنجشنبه، 14 مهر 1401   کد خبر 225489
شوک اوپک به بازار انرژی؛ تقابل عربستان با آمریکا یا طرحی برای فشار مضاعف بر روسیه؟
خبر کاهش دو میلیون بشکه ای نفت تولیدی روزانه در اوپک زلزله ای در بازار ملتهب انرژی دنیا به پا کرده است. عربستان سردمدار این کاهش انرژی و مغضوب رسانه های غربی است. اما آیا این رویداد همان چیزی است که به نظر می آید یا سناریویی در پشت پرده در جریان است؟ ساعدنیوز در گفتگو با دکتر قنادباشی سفیر سابق ایران در لیبی به این موضوع پرداخته است.

با توجه به این که دولت عربستان پایگاه مردمی بسیار ضعیفی دارد و ترامپ به درستی گفته بود که اگر دو روز آمریکا حمایت خودش از عربستان را قطع کند، این رژیم ساقط می شود، نمی توان این تصمیم اوپک را به عربستان نسبت داد.

ساعدنیوز: اوپک در یک تصمیم غیرمنتظره اعلام کرد که 2 میلیون بشکه تولید روزانه خودش را کاهش خواهد داد. این تصمیم در شرایطی اتخاذ شده است که ایالات متحده آمریکا به شدت خواستار افزایش تولید نفت اوپک خصوصاً کشورهای متحد آمریکا بود. در اجلاس کشورهای عرب در عربستان، بن سلمان صریحاً اعلام کرد که عربستان توان افزایش تولید را ندارد. به نظر می رسد که با توجه به جایگاه عربستان در اوپک و تأثیرگذاری فرآوان این کشور در جریان تصمیم سازی، این تصمیم باعث تنش میان دو متحد استراتژیک یعنی ریاض و واشنگتن شود. خصوصاً در کنفرانس خبری اوپک، خبرنگاران آمریکایی از وزیر انرژی عربستان پرسیدند که آیا این تصمیم به معنای به خطر افتادن روابط راهبردی عربستان و آمریکا نیست! به نظر حضرتعالی چه پرونده ها و سناریوهایی منجر به اتخاذ این تصمیم کلیدی در اوپک شده است؟

دکتر سید جعفر قنادباشی: بسم الله الرحمن الرحیم؛ یقیناً این سناریویی است که پشت پرده های بسیاری می تواند داشته باشد. این نخستین باری نیست که عربستان و آمریکا به یک معنا وارد چالش در حوزه نفت می شوند. در دوران ملک فیصل و بحث حمایت از اسرائیل، ما شاهد تحریم نفتی عربستان بودیم. در آن زمان، استراتژی ایالات متحده این بود که به سمت جایگزین کردن منابع نفتی دیگر به جای خاورمیانه حرکت کند تا هیچگاه از ناحیه تحریم نفتی در غرب آسیا آسیب نبیند.

در آن زمان، تلاش های زیادی برای کشف چاه های نفت در آفریفا شد؛ در چاد و در نیجریه اکتشافاتی صورت گرفت و حتی در آمریکای لاتین نیز همین استراتژی دنبال شد. همین استراتژی باعث شد که آمریکا در آن زمان، آسیب کمتری از ناحیه تحریم نفتی متحمل شود. بعد از انقلاب اسلامی نیز تنش در بازار نفت ایجاد شد و تهدیدهای جدیدی از تحریم نفتی در خاورمیانه مطرح گردید. به همین دلیل، حتی آمریکا به وارد کردن نفت آنگولا به بازار هم فکر کرد.

اما بحث تصمیم اوپک در این شرایط باید از منظر سناریویی پیچیده تر تحلیل شود. قضیه به این سادگی نیست. با توجه به این که دولت عربستان پایگاه مردمی بسیار ضعیفی دارد و ترامپ به درستی گفته بود که اگر دو روز آمریکا حمایت خودش از عربستان را قطع کند، این رژیم ساقط می شود، نمی توان این تصمیم را به عربستان نسبت داد و حرکتی انقلابی محسوب کرد چرا که اصولاً کشورهای دیکتاتوری مثل عربستان نمی توانند پایه گذار حرکت های ضدامپریالیستی باشند!

یکی از سناریوهای احتمالی می تواند حول ارتباط این تصمیم در اوپک با انتخابات میان دوره ای کنگره در آبان ماه باشد! به هر صورت، بن سلمان و حاکمان عربستان سرنوشت خودشان را با ترامپ گره زده بودند و در مقابل، مردم آمریکا به بایدن رأی دادند. شاید عربستان این را یک شکست بزرگ برای خودش به حساب می آورد و می خواهد با فشار به دولت بایدن بر روی نتایج انتخابات آتی در آمریکا تأثیر بگذارد.

از سوی دیگر، نباید لابی رژیم صهیونیستی را فراموش کنیم. اسرائیل هم در اینجا منافعی دارد که شاید با تصمیم اخیر اوپک بهتر قابل وصول باشند. شاید در اینجا، بده و بستان هایی پنهانی میان اسرائیل و عربستان سعودی در کار باشد که البته نمی توانیم آن را تأئید یا نفی کنیم. این طبیعتاً یک سناریوی محتمل است. اما این مطلب یقینی است که عربستان به عنوان یک نظام دیکتاتوری طبیعتاً بدون حامی نمیتواند چنین اقدامی کرده باشد.

به این نکته هم باید توجه داشته باشیم که رد پیشنهاد افزایش تولید نفت از سوی عربستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس یک واقعیت است. به این معنا که آنها واقعاً توان سخت افزاری افزایش تولید را در حال حاضر ندارند.

سناریوی محتمل بعدی، بحث تطهیر بن سلمان از تهمت نوکری آمریکا است. سالهاست که بن سلمان به عنوان نوکر آمریکا مطرح است. اگر او می خواهد سال ها در این کشور حکومت کند، ترسیم چهره ای ضدامپریالیستی و مستقل از او می تواند کمک حالش باشد. حتی این موضوع برای تطهیر تلویزیون ایران اینترنشنال هم می تواند کارایی داشته باشد!

البته به عقیده من، فارغ از سناریوهای احتمالی ای که مورد اشاره قرار گرفت، تصمیم اخیر اوپک بیشتر به نظر بخشی از یک سناریو است. این کاهش می تواند موقتی باشد تا افزایش آتی را توجیه کند! عربستان سعودی در مقامی نیست که واقعاً بتواند از آمریکا گروکشی کند!

یک تحلیل اوپراتوری و سطحی هم می تواند این باشد که به نوعی بده و بستان میان ریاض و کرملین در کار است. به همین دلیل، پوتین قطعنامه های مطرح شده علیه عربستان در جنگ یمن را وتو می کرد! تا امروز عربستان از او دستگیری کند! اما به نظر من این تحلیل دقیقی نیست.

البته تعارض منافع انگلیس و آمریکا هم می تواند زمینه چنین تصمیمی باشد. عربستان سعودی به انگلیس نزدیک تر از امریکا است. انگلیس یکی از تولیدکنندگان نفت در جهان است و می تواند از این تصمیم برای بازاریابی برای نفت خودش استفاده کند.

قدر مسلم آن است که موضع عربستان یک موضع اصیل نیست چون اصلاً عربستان یک حکومت اصیل مردمی ندارد! این کشور در حدی نیست که بخواهد برای آمریکا چالش درست کند. آمریکا می تواند در دو روز این کشور را محو و نابود کند.

تصویر

به نظر می رسد این تصمیم اوپک برای روسیه هم خشنودکننده نخواهد بود، چون رقبا در بازار زیاد خواهند شد. یقین دارم که این تصمیم اوپک حاصل چند ماه کار جمعی و هم اندیشی است و شوکه کننده است.

ساعدنیوز: بعد از جنگ اوکراین، وضعیت بازار انرژی بسیار متلاطم شده است و سنگین ترین بهای این تلاطم توسط کشورهای اروپایی متحد ایالات متحده آمریکا پرداخت می شود. با توجه به این که آمریکا تلاش فرآوانی برای کاهش قیمت انرژی و مدیریت بهتر بازار انرژی برای جلب رضایت اروپایی ها برای ادامه حمایت از تحریم هایی که آمریکا بر علیه روسیه وضع کرده، کرد. شوک اخیر اوپک می تواند وضعیت را به مراتب بغرنج تر کند. آیا این حرکت اوپک میتواند تأثیری راهبردی در روند جنگ اوکراین داشته باشد؟

دکتر سید جعفر قنادباشی: نمی توان تأثیر این تصمیم در روند جنگ را انکار کرد. واقعیت این است که جنگ اوکراین در واقع جنگ انرژی است. این جنگ هم از خیلی وقت پیش در جبهه دیگری در جریان بود و امروز خودش را در جبهه اوکراین آشکار ساخته است.

اما نباید این واقعیت را فراموش کنیم که هر زمان قیمت نفت در بازار بالا می رود، اوپک با ریختن نفت به بازار سعی در کنترل قیمت نفت را دارد. دلیل این موضوع هم در واقع جلوگیری از ورود نفت چاه های غیرفعال به بازار است. این چاه های غیرفعال در واقع چاه هایی هستند که هزینه تولید و حمل و نقل انها با قیمت جاری نفت همخوانی ندارد و به علت پائینتر بودن قیمت نفت در مقایسه با قیمت مورد انتظار آنها برای تأمین هزینه و توجیه پذیر کردن تولید، به بازار عرضه نمی شوند.

تحلیل من آن است که با تصمیم کنونی اوپک، قیمت نفت افزایش خواهد یافت. کاهش 2 میلیون بشکه نفت تولیدی اوپک در روز، رقم بالایی است و بازار انرژی تحمل این مقدار از کاهش را ندارد. طبیعتاً با افزایش قیمت نفت، چاه های غیرفعال وارد چرخه تولید نفت خواهند شد و به این طریق رقبای جدیدی برای نفت روسیه در بازار هویدا خواهد شد. در مغرب در سومالی و برخی کشورهای آفریقایی، چاه هایی هستند که استخراج نفت از آن ها به دلیل عدم همخوانی قیمت با هزینه تولید نفت غیرفعال اند.

بنابراین، به نظر می رسد این تصمیم اوپک برای روسیه هم خشنودکننده نخواهد بود، چون رقبا در بازار زیاد خواهند شد. یقین دارم که این تصمیم اوپک حاصل چند ماه کار جمعی و هم اندیشی است و شوکه کننده است. عربستان رژیمی نیست که بتواند یکه تازی کند.

از سوی دیگر، اگر درآمد نفتی کشوری مثل عربستان بالا برود، خرید تسلیحات از سوی این کشور افزایش خواهد یافت. همه اینها به نفع ایالات متحده آمریکا است. شاید این طرح، تلاشی باشد برای تأمین کسری بودجه شدید ایالات متحده آمریکا! امروز بایدن تمام کمک های تسلیحاتی آمریکا به اوکراین را به دلار می گوید تا در زمان مناسب تمام این دلارها را از زلنسکی بخواهد تا برگرداند. می خواهد اوکراین را به آمریکا بدهکار کند.

بنابراین، من معتقدم با تصمیم کنونی اوپک، حتی منابع نفتی در جنوب مدیترانه اعم از الجزایر، لیبی و مصر، فعال خواهد شد و حتی گازی که در این مناطق وجود دارد هم بعید نیست که وارد بازار شود.

پایگاه خبری ساعدنیوز را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید.

دیدگاه ها
  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
مراسم سلام عید نوروز و اهداء سکه توسط فرح پهلوی به همسران مقامات دولتی +عکس/ ولخرجی زن تازه به دوران رسیده زمانی که مردم غرق در فقر و بدبختی بودند! (383 نظر) میزبانی حسن روحانی از سیاستمداران و اقوام در مراسم عید دیدنی در منزل زیبا و ایرانی پسندش+ عکس/ چه مبلمانی، چه فرش هایی، از همه مهمتر چه خونه دلبازی😍 (380 نظر) خلاقیت خنده دار یک ایرانی برای گرم کردن آب حماسه ساز شد/ خسته نباشی هم وطن+ عکس (251 نظر) تلاوت زیبا و دلنشین سوره شمس توسط رهبر معظم انقلاب+ویدئو (240 نظر) صبحانه مفصل و رنگارنگ دو نفره رضا گلزار و آیسان خانوم+عکس/از خاویار گرفته تا آواکادو و انار وحشی... (195 نظر) تصویری از عیادت نجم الدین شریعتی، مجری برنامه سمت خدا از رهبر معظم انقلاب و استقبال گرم ایشان (189 نظر) روایتی از هواپیمایی که برای آوردن یک روبان عروسی برای فرح پهلوی از تهران به پاریس رفت! (174 نظر) سوژه شدن موجودی حساب هوش پران مشتری مغازه آجیل فروشی+عکس/ تا حالا این همه عدد رو کنار هم ندیده بودم که امروز دیدم🙄 (173 نظر) رونمایی منوچهر هادی از خواهر و شوهر خواهر پزشکش+ عکس/ به قولی مخ خانواده ایشون هستن که پسرش هم دکتره (153 نظر) خلاقیت منحصر به فرد پسر مشهدی با ساخت تریلی حماسه آفرید/ هیلتر هم مغز اینو نداشت!+عکس (145 نظر) دو پادشاه یکی از ایران (ناصرالدین شاه) و دیگری از ژاپن (میجی) در یک زمان به اروپا رفتند/ تفاوت ها را بنگرید (137 نظر) مراسم تولد جگرسوز آزاده نامداری در خانه ابدی اش و گریه های دلخراش همسر و پدرش/ روحت شاد+ عکس (128 نظر) حضور علی دایی در رستوران شیک فریبا نادری به صرف افطار+عکس/ ذوق و خوشحالی خانم بازیگر از حضور شهریار ایران در رستورانش (127 نظر) خواهر یکتا ناصر سکوتش را شکست (125 نظر) خنده های رهبر معظم انقلاب به اشعار شاعر طنزپرداز با موضوع آقازاده+ویدئو/ ای صورت و سیرت تو مطلوب، به‌به به‌به به این ژن خوب (118 نظر)
دیگران می‌خوانند   
آمار تلفات حمله اسرائیل به حلب سوریه + جزئیات دیزاین شیک کیک حامد سلطانی مجری برنامه سال تحویل با یک عکس عاشقانه برای سالگرد ازدواجشان+عکس بارش باران و کاهش دمای برخی استانها گام های استوار دولت در مسیر «جهش تولید»؛ غول‌های صنعت به میدان بازگشتند (عکس) ابتکار خنده دار جوان ایرانی در پیوند موفقیت آمیز درب بازکن نوشابه به در ماشین/ سلطان مدیریت بحران😂👌 پرهیز از تخریب در انتخابات، همواره مورد تاکید رهبری بوده است عزای خانواده شیرازی به جشن تبدیل شد + جزئیات (عکس) خلاقیت خنده دار یک ایرانی در نصب شیر آب روشویی به پراید/ لامصب از مغزش بهینه استفاده کرده😂 انتشار اولین عکس از رهبر معظم انقلاب با لباس محلی سیستان و بلوچستان 10 آقازاده ای که تاکنون پای میز محاکمه رفته اند / اجرای عدالت حتی برای فرزندان هاشمی رفسنجانی، آیت الله جنتی و .... علی دایی 4 برادر خوش تیپ و عجیب‌تر از خود دارد؛ افسانه 5 برادران خانواده شهریار خانه تاریخی حیرت انگیز در گود چهک شهر بهبهان + تصاویر توصیه به استعفای سفیر ایران در باکو به خاطر مصاحبه با یک خبرنگار با پوشش زننده از سوی رسانه اصولگرا پاسخ جالب رهبر انقلاب به طلبه‌ای که از ایشان افطاری می‌خواست +فیلم/ما کجاییم در این بحر تفکّر ... پاداش 4 میلیارد تومانی برای بچه‌دار شدن خبرساز شد عکس عجیب ماشین آتش‌نشانی 90 سال پیش! (ویدئو) عجیب ترین و خاص ترین بستنی ایران/ خلاقیت بستنی فروش تهرانی مثل بمب صدا کرد (ویدئو) مدل عجیب و غریب فنجان فضایی برای نوشیدن چای در فضا استوری مشترک ترلان پروانه و شروین حاجی پور با یک نوزاد بامزه +عکس (ویدئو) ترکیب هنر و علم ریاضیات مساوی می‌شود با خلق اثری بی‌نظیر از تصویر مریم میرزاخانی/ کاش هنرمندش رو هم نشون میداد دعای زیبای محیا مهمان برنامه محفل برای امام زمان (عج) + فیلم حواشی داغ امروز جمعه 10 فروردین 1403 / یادگاری عجیب علیرضا جهانبخش برای دختر هلندی! خلاقیت بی نظیر بستنی فروش تبریزی، با نوشته جالب روی شیشه مغازه اش حماسه آفرین شد/ آدم حَظ میکنه از این درک و فهم بالا تصاویری از جسدی 800 ساله که قبل مرگش بسیار ترسیده بوده!/ رنج‌های انسان جایی در تاریخ ثبت میشوند؟ سفره هفت سین فوق العاده ساده و بدون تجملات خانه شیک کریم باقری+ عکس کیک تولد متفاوت نرگس محمدی در کانادا و حضور فریبا نادری، پری سیمای سریال ستایش در تولدش +عکس سکانس خنده دار ذهن منحرف یوسف تیموری درباره فیلمنامه محیا دهقانی/ همه از شدت خنده منفجر شدن+ویدیو حضور مهران مدیری، رامبد جوان و المیرا شریفی مقدم در یک ضیافت افطاری مشترک/ یک میز با غذاهای ساده و رنگارنگ+عکس (ویدئو) ستاره فوتبال آسیا امام جماعت شد! شام عاشقانه رامید جوان و همسرش نگار جواهریان در یک جگرکی/ چقدر این زوج خاکی و خاص هستن+عکس (تصاویر) تغییر چهره و تیپ «جمیله» همسر تقی معمولی در سریال پایتخت بعد 5 سال فال انبیاء روزانه جمعه 10 فروردین ماه 1403 عکس جنجالی با استایل بهاری مرجانه گلچین/ فخر فروشی مرجانه گلچین با طلا و جواهراتش ! (عکس) نمایی دیده نشده و خاص از دکوراسیون داخلی و نوروزی خانه ملیکا شریفی نیا/دکور شاد و رنگی رنگی! عکس عاشقانه امیر علی نبویان و همسرش بهار نوروزپور با دسته گل زیبا و بهاری/ جذاب ترین زوج تلویزیون ! جلوه‌گری فرح دیبا با چادر توری در حرم امام رضا/اقدامات ریاکارانه برای بهره برداری سیاسی از دین! (عکس) عکس لو رفته و متفاوت از نرگس محمدی بازیگر سریال ستایش و خواهر پژمان جمشیدی در کانادا/خوش گذرانی خانم ها کنار آبشار نیاگارا! کتابخانه شخصی دلنشین و مملو از کتاب سید حسن خمینی در خانه‌اش با رونمایی از قاب عکس رهبری و دخترشان+عکس/ محبوب‌ترین بخش منزل نوه امام (عکس) منوی غذای مفصل کافه هنر شهاب حسینی، قباد سریال شهرزاد در لواسان/ از کیک شکلاتی گرفته تا آیس آمریکانو... استعداد و هوش بالای خانمهای شرکت کننده در مسابقه حامد آهنگی و عصبانیت بانمک او از نباختنشون+ویدئو
تیتر امروز   
آمار تلفات حمله اسرائیل به حلب سوریه + جزئیات بارش باران و کاهش دمای برخی استانها گام های استوار دولت در مسیر «جهش تولید»؛ غول‌های صنعت به میدان بازگشتند پرهیز از تخریب در انتخابات، همواره مورد تاکید رهبری بوده است عزای خانواده شیرازی به جشن تبدیل شد + جزئیات 10 آقازاده ای که تاکنون پای میز محاکمه رفته اند / اجرای عدالت حتی برای فرزندان هاشمی رفسنجانی، آیت الله جنتی و .... علی دایی 4 برادر خوش تیپ و عجیب‌تر از خود دارد؛ افسانه 5 برادران خانواده شهریار توصیه به استعفای سفیر ایران در باکو به خاطر مصاحبه با یک خبرنگار با پوشش زننده از سوی رسانه اصولگرا پاداش 4 میلیارد تومانی برای بچه‌دار شدن خبرساز شد حواشی داغ امروز جمعه 10 فروردین 1403 / یادگاری عجیب علیرضا جهانبخش برای دختر هلندی! جلوه‌گری فرح دیبا با چادر توری در حرم امام رضا/اقدامات ریاکارانه برای بهره برداری سیاسی از دین! 12 دروغ شاخداری که پدر و مادرها در بچگی به ما گفتند / خیلی از باورهای کودکیمان حقیقت ندارد و باید با واقعیت رو به رو شد اگر این 10 رفتار را در اولین قرارتان دیدید پا به فرار بگذارید / اگر طرف مقابل این رفتارها را داشت بدون فرد مناسبی برای ازدواج نیست جزئیات مسمومیت شدید یک جوان در پی بلعیدن مواد مخدر علی دایی: زندگی مرفه حق من است، اما پنت هاوس ندارم