شرکت به چه معناست؟
به طور کلی شرکت یک نهاد حقوقی است که جدا و متمایز از اعضای تشکیل دهنده آن می باشد. این نهاد حقوقی بسیاری از حقوق و مسئولیت هایی را که اعضا دارا هستند نیز به عهده دارد. در واقع شرکت ترکیبی از اعضایی است که برای رسیدن به هدف واحد دور هم گرد آمده اند. به عنوان مثال یک شرکت می تواند یک طرف انعقاد قرارداد باشد، می تواند مستقلا وام دریافت کند، کارکنان را استخدام کند و در نهایت این که دارای اموال و دارایی های مختص به خود است. نهاد شرکت در عالم حقوق به شخص حقوقی معروف است. حال برای انجام فعالیت های تجاری و غیر تجاری منظم و سازمان دهی شده می توان از طریق ثبت شرکت به انجام این امور اقدام کرد. این امر موجب می شود که بتوان از مزایایی که ثبت شرکت دارد بهره مند شد و این امر رسیدن به اهداف بزرگ و سودآور را ملموس تر می سازد.
شرکت سهامی چیست؟
یکی از متداول ترین انواع شرکت های تجاری در ایران، شرکت های سهامی هستند. طبق ماده ۴ لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب ۲۴ اسفند ماه ۱۳۴۷،شرکت های سهامی به دو نوع شرکت های سهامی عام و شرکت های سهامی خاص تقسیم می شوند:
شرکت های سهامی عام شرکت هایی هستند که موسسین آنها قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین می کنند.
شرکت های سهامی خاص شرکت هایی هستند که تمام سرمایه آنها در موقع تاسیس منحصراَ توسط موسسین تامین گردیده است.
منظور از شرکت های خصوصی، شرکت های تجاری است که در ماده 20 قانون تجارت انواع آن ها به شرح ذیل ذکر شده است :
- شرکت سهامی( شامل شرکت سهامی عام و خاص )
- شرکت های با مسئولیت محدود
- شرکت های تضامنی
- شرکت های نسبی
- شرکت های مختلط سهامی
- شرکت های مختلط غیرسهامی
- شرکت های تعاونی( شامل تولید ، مصرف ، اعتبار ، وام و روستایی )
طبق ماده 195 قانون تجارت ایران، ثبت کلیه شرکت های تجاری مذکور در این قانون ، الزامی و تابع جمیع مقررات ثبت شرکت ها است.
به موجب ماده اول قانون ثبت شرکت ها مصوب 11/ 3/ 1310، برای ثبت شرکت های خصوصی باید تقاضای ثبت، از اداره ثبت شرکت ها به عمل آید. تقاضای ثبت کردن شرکت، به وسیله تنظیم اظهارنامه صورت می پذیرد که در تهران به اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیرتجاری تهران تسلیم و در شهرستان ها به ادارات ثبت محل تحویل می شود.
همچنین به استناد ماده 25 قانون ثبت شرکت ها: ثبت شرکت های ایرانی باید مطابق مقررات قانون تجارت به عمل آید.
الزامات مربوط به ثبت شرکت های تجاری، صرف نظر از تفاوت های اندک، مشابه و یکسان است که ذیلاَ به مراحل ثبت آن ها اشاره می گردد.
لازم به ذکر است آثار ناشی از انجام تشریفات ثبت به شرح ذیل است :
- با ثبت کردن شرکت، شخصیت حقوقی و قانونی معنی پیدا می کند.
- از این طریق، اساسنامه، شرکتنامه و سایر اسناد رسمیت می یابد.
- عملکرد مدیران شرکت در گرو تثبیت شرکت است و حصول اطمینان سهامداران ( شرکاء ) و هیات موسس نیز نسبت به روند قانونی تشکیل شرکت در اثر ثبت حاصل می شود.
- از نظر قانون، ایجاد هر گونه فعالیت اقتصادی، مالی و حقوقی مستلزم ثبت شرکت است.
خصوصیات شرکت سهامی خاص
- سرمایه شرکت به هنگام تاسیس نباید کمتر از یک میلیون ریال باشد و نیز شرکای شرکت نباید کمتر از 3 نفر باشند.
- سهام شرکت، قابل معامله در بازار بورس نمیباشد و نقل و انتقال سهام شرکت، مشروط به موافقت مدیران یا مجامع عمومی صاحبان سهام است. ضمناً این شرکت نمی تواند مبادرت به صدور اوراق قرضه نماید.
- در شرکت سهامی خاص، مسئولیت هر یک از صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آن ها است. تمام سرمایه آن باید به وسیله موسسین تاسیس گردد و تعداد شرکای آن نباید کمتر از 3 نفر باشد.
نام شرکت سهامی خاص
در نام شرکت باید کلمه خاص قبل از ذکر نام شرکت و یا بعد از آن بلافاصله اضافه شود و این کلمه در کلیه نوشتجات شرکت و آگهی ها باید رعایت گردد. مانند: شرکت سهامی خاص الوند و قید کلمه خاص باید در تمام نوشتجات شرکت تصریحاَ معلوم باشد.زیرا این نوع شرکت ها در حقیقت یک قسم شرکت سهامی خانوادگی و خصوصی است که مراجعه کنندگان باید از آن اطلاع داشته باشند.
همچنین در تعیین نام باید موارد ذیل رعایت گردد:
- از نام و نام خانوادگی و اسامی خاص استفاده نگردد.
- اسامی پیشنهادی قبلاَ ثبت نشده باشد.
- دارای معنا و مفهوم باشد و با فرهنگ اسلامی مطابقت داشته باشد.
- عدد نباشد.
- لاتین نباشد.
- از فرهنگ لغات فارسی استفاده شده باشد و در صورتی که نام پیشنهادی متداول نیست تصویری از مستند ضمیمه گردد.
- از کلماتی نظیرشاهد، شهید، جانباز، آزاده، اسامی متبرکه، انتظام، نظام، موزه، کیش، نیروی انسانی، اینترنت، کارگشا استفاده نگردد.
برخی از قوانین ثبت شرکت سهامی خاص
- برای ثبت شرکت سهامی خاص حداقل سرمایه ای که لازم است یک میلیون ریال معادل صد هزار تومان است.
- به هنگام ثبت بایستی 35 درصد سرمایه شرکت در حساب ویژه ای سپرده شود.
- حداقل تعداد مدیران 3 نفر است.
- حداقل تعداد سهامداران 3 نفر است.
- مبلغ اسمی سهام شرکت های سهامی خاص محدودیتی ندارد.
مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت سهامی خاص
- تکمیل دو نسخه اظهارنامه شرکت سهامی خاص
- تکمیل دو نسخه اساسنامه شرکت سهامی خاص
- ارائه دو نسخه صورتجلسه مجمع عمومی موسسین
- فتوکپی شناسنامه برابر اصل شده تمامی اعضای هیئت مدیره و سهامداران و بازرسین
- فتوکپی کارت ملی برابر اصل شده تمامی اعضای هیئت مدیره و سهامداران و بازرسین
- در صورتیکه اعضاء هیئت مدیره یا سهامداران اشخاص حقوقی باشند ارائه کپی آخرین روزنامه رسمی،شخص حقوقی و نامه معرفی نماینده (در سربرگ شرکت)و کپی شناسنامه و کپی کارت ملی برابر اصل شده نماینده شخص حقوقی
- در صورت داشتن سهامدار خارجی برای اشخاص حقیقی ارائه کپی برابر اصل پاسپورت و برای اشخاص حقوقی ارائه گواهی ثبت شرکت نزد مرجع ثبت شده حاوی آخرین وضعیت شرکت و همچنین ارائه اصل و ترجمه وکالتنامه و اختیارنامه وکیل سهامدار خارجی (اعم از حقیقی و حقوقی)
- ارائه گواهی عدم سوءپیشینه کیفری برای کلیه اعضا ی هیات مدیره و بازرسان شرکت از طرف متقاضی ثبت شرکت(مراکز پلیس +10)
- ارائه اقرارنامه در متن صورتجلسه جهت کلیه ی اعضای هیات مدیره،مدیر عامل و بازرسان شرکت مبنی بر اینکه مشمول ممنوعیت های مندرج در اصل 141 قانون اساسی نبوده و هیچگونه ممنوعیت قانونی موضوع مواد 111و 126 قانون تجارت برای آن ها جهت عضویت در هیات مدیره و مدیر عاملی وجود ندارد.در زیر همین بند نمونه اقرارنامه آورده شده است:
- نمونه متن اقرارنامه:کلیه اعضا هیئت مدیره و مدیر عامل اقرار نمودند مشمول ممنوعیت های مندرج در اصل 141 قانون اساسی و مواد 111 و 126 لایحه اصلاحی قانون تجارت نمی باشند.
- ارائه اقرارنامه بازرس یا بازرسان در متن صورتجلسه مبنی بر اینکه هیچگونه نسبت فامیلی اعم از نسبی و سببی با مدیران و مدیر عامل شرکت تا درجه سوم از طبقه اول و دوم ندارند و خود و یا همسرشان نیز از مدیران و مدیر عامل شرکت بطور موظفی حقوق دریافت نمی دارند .در صورت کشف خلاف مشمول بند 3 ماده 243 لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت خواهد بود.ارائه گواهی عدم سوءپیشنه کیفری کلیه اعضای هیات مدیره،مدیر عامل و بازرسان شرکت از طرف متقاضی ثبت لازم می باشد.در زیر همین بند نمونه اقرارنامه آورده شده است:
- نمونه متن اقرارنامه:بازرس(بازرسین)اقرار نمودند مشمول ممنوعیت های مندرج در اصل 141 قانون اساسی و مواد 111 و 126 لایحه اصلاحی قانون تجارت نمی باشند.
- ارائه اصل وکالتنامه یا کپی برابر اصل وکالتنامه
- ارائه اصل قیم نامه یا کپی برابر اصل قیم نامه
- پرداخت فیش بعنوان هزینه
- ارائه گواهی بانکی مبنی بر پرداخت حداقل 35% سرمایه اولیه شرکت
مراحل ثبت شرکت سهامی خاص
- برای ثبت شرکت سهامی خاص، پس از ارائه مدارک لازم جهت ثبت شرکت سهامی خاص، جهت ارسال درخواست خود به اداره ثبت شرکتها مراجعه کرده و اطلاعات لازم از قبیل نوع شرکت، سرمایه شرکت، تعداد سهام، ارزش اسمی در هر سهم، موضوع فعالیت را مشاهده نمایید. شرکت، اعضای شرکت، محل و میزان سهام هر عضو، آدرس شرکت، کد پستی شرکت، امضا کنندگان شرکت، نام روزنامه و غیره را با دقت کامل کنید.
- نوع شخص حقوقی را انتخاب کرده و اطلاعات متقاضی را تکمیل کنید و نام شخص حقوقی (نام شرکت را انتخاب کنید) مورد نظر خود را پیشنهاد دهید.
- پس از درج اطلاعات مورد نیاز و بارگذاری مدارک مورد نیاز در سیستم، کارشناس دفتر ثبت شرکتها، اطلاعات وارد شده را بررسی کرده و در صورت عدم نقص در اطلاعات ارسالی از طرف کارشناس اداره ثبت مورد تایید قرار می گیرد.
- پس از دریافت تایید پذیرش، باید نسخه اصلی مقررات و پیوستها را از طریق صندوق پستی که انتخاب کرده اید، به آدرس ثبت شرکتها که در تایید پذیرش قرار دارد ارسال نمایید.
- با ارسال اسناد از طریق پست، اسناد به اداره ثبت شرکتها ارائه شده و فرد مسئول مدارک را بررسی می كند.
- در صورت تکمیل اسناد و مدارک مطابق با اطلاعات وارد شده در سیستم، اداره ثبت شرکتها پیش نویس اعلامیه ثبت شرکت را تهیه می کند.
- سپس متقاضی اسناد را به اداره ثبت شرکتها و شخص مسئول تسلیم می كند و پس از ثبت نام در دفتر و مشخص كردن شماره ثبت متقاضی، متقاضی (یكی از مدیران یا نماینده رسمی شركت) برای دریافت مدارك به اداره ثبت شرکتها مراجعه می نماید.
- سپس یک نسخه از اسناد در پرونده شرکت در بایگانی اداره ثبت شرکتها نگهداری شده و نسخه دوم تحویل یكی از مدیران یا نماینده رسمی شركت می گردد.
- نسخه دوم اطلاعیه ای که در روزنامه رسمی و روزنامه کثیر الانتشار منتشر می شود.
- هزینه روزنامه رسمی بصورت آنلاین پرداخت می شود و هر دو روزنامه به آدرس متقاضی ارسال می شوند.
- آخرین مرحله در ثبت شرکتها چاپ و دریافت نسخه اعلامیه ثبت شرکت سهامی خاص در روزنامه های فوق است.
معرفی شرکت های تعاونی و نحوه فعالیت آن ها
