سوژه در لغت به معنای موضوع، مفاد، مضمون، فاعل است سوژه یا موضوع، یکی از ارکان اساسی تولید در محتوا های خبری می باشد. سوژه یابی از مهم ترین مراحل کار خبری است و نخستین قدم در کار خبر تعیین موضوع و یا همان سوژه می باشد.به دلیل کثرت شبکه های خبری که باعث رقابت بسیار بالا و همچنین پخش سریع خبر می شود سوژه یابی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است به گونه ای که به گفته کارشناسان 50 درصد تولیدات خبر را سوژه ها تشکیل می دهند وعلاوه بر آن باید سوژه ای معرفی شود که جدید باشد یعنی حرفی برای گفتن داشته باشد و یا سوژه از زاویه دید جدید مورد بررسی قرار گیرد تا بتواند مورد پسند مخاطب قرار گیرد.
ویژگی های مهم سوژه
سوژه موضوعی است که دارای ارزش خبری می باشد و برای مخاطب جذابیت دارد سوژه باید جلب توجه کند و مبنای جلب توجه کردن، نیاز مخاطب می باشد. بهتر است سوژه با شرایط اجتماعی انطباق داشته باشد تا بتواند تاثیر گذار شود سوژه باید جدید باشد اگر سوژه جدید نیست با زاویه دید جدید به سوژه بنگریدو همچنین خبرنگار باید به نیاز مردم در رابطه با سوژه انتخابی و اثر گذاری مثبت یا منفی آن دقت نماید و اینکه آیا سوژه حقیقی و قابل لمس می باشد این موارد در انتخاب سوژه مناسب بسیار تاثیر گذار است.یافتن سوژه مناسب اولین گام در سوژه یابی می باشد پس از ان مطالعه مقدماتی، گرد اوری اطاعات و نگارش براساس ایده مورد نظر می توانید تولیدات خبری خوبی ارائه دهید.
پژوهش خبري چه نقشي در فرايند تولید خبر دارد
انواع سوژه ها
برای درک عمیق تر وانتخاب آگاهانه تر سوژه ها بهتر است آن ها را طبق بندی کنیم و اینگونه تاثیر بیشتر بر مخاطب خواهیم گذاشت ودرنتیجه بهتر دیده خواهیم شد.سوژه ها را می توان به دسته های مختلفی تقسیم بندی کرد
سوژه از نظر زمان : فوریتی، کم فوریتی، عادی
سوژه فوریتی سوژه های هستند که پخش نکردن آن در تلویزیون ویا رادیو موجب اعتراضات مردم و خشمگین کردن انان خواهد شدکم فوریتی سوزه هایی مثل کلاهبردای های شبکه های هرمی اگر از سوی رسانه پخش نشود کمکی به روند توسعه جامعه از سوی رسانه انجام نشده است.عادی می توان به غیر از زمان فوق در هر زمانی آن را از رادیو و تلویزیون پخش کرد.
سوژه از نظر نحوه بیان: سوژه هاي احساسی، سوژه هاي عقلاني و تحقيقي، سوژ ه هاي احسا سی و عقلاني تحقيقي
سوزه های احساسی، مثل مشکلات کودکان بی سرپرست، درد دل های افراد سالمند هدف از این خبر برانگیختن احساسات مردم در جهت اهداف تععین شده.سوژ ه هاي عقلاني و تحقيقي، برنامه های توسعه ی اقتصادی مالیات بر ارزش افزوده بازار اوراق بهادار که توسط کارشناسان این زمینه با ارقام واعداد تجزیه وتحلیل شده وجهت افزایش اگاهی عموم ارائه می گردد.سوژه احساسی عقلانی تحقیقی مثل مواد مخدرو اعتیاد، دلایل بیکاری جوانان،و... هدف این نوع تحقیق اگاهی بخشی روانشناسی به مخاطبان می باشد.
سوژه از نظر کیفیت
سوژه جدید: اغلب این نوع خبرها برای عموم جذابیت بسیار بالایی دارد
سوژه ی تکراری: این نوع سوژه ی اعتماد مخاطب به رسانه را کاهش می دهد وبه رسانه ضربه وارد می کند
سوژهی تکراری با زاویه ی دید جدید: انتخاب سوژه تکراری با نگاهی متفاوت می تواند موثر ومفید باشد.
سوژه از نظر منابع: منابع خاص، عام
منابع خاص: برای تهیه ی گزارش در رابطه با رابطه کارآفرینی و رشد اقتصادی وهمچنین در رابطه با علل کسری بودجه و آثار آن، باید به کارشناس مربوطه مراجعه و از طریق اسناد معتبر گزارش تهیه گردد. ونمی توان از طریق مردم عادی به تهیه ی گزارش پرداخت.
فرمول کلی برای تهیه ی سوژه
سوژه= نیاز مخاطب + اهداف رسانه+ انتخاب سوزه جدید(اگر سوژه ی تکراری انتخاب کردید آنرا با زاویه ای جدید ببینید)
روش های پیدا کردن سوژه
- از تجربیات خود استفاده نمائید: شما بعنوان فردی بر امده از جامعه دارای احساسات نیازها و مشکلات مشابه با اغلب افراد جامعه دارید به مشکلات که برایتان پیش می آید دقت کنید چه چالش های برایتان مطرح می شود از درون آنها می توانید سوژه ی جدید پیدا کنید مشکلات شما می تواند مشکلات مخاطب هم باشد. شما با سطح جامعه به صورت روزمره برخورد می کنید کافی است کمی حساس باشی وبا بی تفاوتی از کنار سوژه ها نگذرید، سوزه های برامده از دل جامعه مخاطبان زیادی را به سوی خود خواهد کشید.
- به مردم گوش فرا دهید: هر جا که جمعی وجود داشته باشد می توانید سوژه های به روز را از میان لابه لای حرف های آنان انتخاب کنید آنان معمولا در رابطه با مشکلات وچالش های پیش روی عموم صحبت می کننددر بنگاه های املاک، اتوبوس ها، مترو و مغازه ها و هر جایی که عده ای گرد هم می آیند معمولا موضوعاتی برای گفتگو دارند از قیمت نان گفته تا قیمت خانه های میلیاردی بالای شهر، مشکلات بیکاری، اعتیاد، ازدواج، مسکن و...
- خبرها را پیگیری کنید: پیگیری مداوم تحولات باعث می شود کوچکترین لغزش ها و یا چیز هایی که دیگران به آن نپرداخته اند را ببینید.خبر های مطبوعات آنلاین روزنامه ها مجلات خبر های تلویزیون وسایر شبکه ها را دنبال کنید آنگاه خواهید دید که در مدت کمسوژه های بسیار به ذهنتان می رسد حتی شده در هنگام تماشای گزارشی ایده ای به ذهنتان برسد ویا زاویه دیدی جدید به موضوع حتما ان ها را یاد داشت نمائید.
- مشورت با همکاران: استفاده از پیشنهادات همکاران وهمفکری با آنان به شما در انتخاب سوژه بهتر کمک شایانی خواهد کرد حتما برای پیشرفت اتاق فکر ایجاد کنید از دوستان وهمکارانتان بخواهید سوزه ها وایده های خود را هر چند به نظر مضحک برسد ودور از ذهن باشد به شما بگویند هر چقدر پیشنهاد دوستانتان بیشتر باشد باعث ایجاد جرقه و خطور سوژه مناسب به ذهنتان خواهد شد.
- خلاقیت: اگر ذهنی خلاق داشته باشید خیلی راحت تر می توانید سوژه انتخاب کنید ویا می توانید از طریق یادگیری خلاقیت مثل نیلوفر آبی ویا ایجاد طوفان فکری در سوژه یابی از آن استفاده کنید. از روش های معمولی که برای سوزه یابی استفاده می شود استفاده نمایئید و بر ان ها تسلط داشته باشید ولی بیشتر افراد خلاق همیشه روش های که عادی نیستند را اجرا می کنند واین موجب خلاقیت می شود، در روش ها دگرگونی ایجاد کنید وهمیشه فکر نکنید که برای پیدا کردن یک سوژه باید از یک روش خاص استفاده کنید. فکر کردن به موضوعات مطالعه به چرایی و علت های اتفاقات می تواند به خلاقیت شما کمک شایانی بکند.
