سیستم معاملاتی فارکس و معاملات آن چگونه است؟

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز ،

فارکس چیست؟

فارکس در ایران قانونی است؟ سیستم معاملاتی فارکس و معاملات آن چگونه است؟ این ها تنها بخشی از سؤالات سرمایه گذارانی است که به دنبال روش های مختلف سرمایه گذاری هستند.

در ادامه توضیحاتی درخصوص آشنایی با بازار معاملات فارکس و درک ریسک های آن ارائه خواهد شد. شایان ذکر است با توجه به ممنوعیت معاملات فارکس در ایران و بالا بودن ریسک معاملاتی آن، سرمایه گذاری در این بازار مورد تائید کارگزاری آگاه و بآشگاه مشتریان آگاه نیست.

طبق تعاریفی که در سایر منابع معتبر آمده است: «فارکس (Forex) اصطلاحی لاتین و برگرفته از دو کلمه Foreign Exchange به معنی تبادل ارزهای خارجی است. منظور از تبادل ارزهای خارجی، تبدیل یک ارز به ارز دیگر است که این تبادل برای خریدوفروش کالا، خدمات شرکت ها و دولت ها، هزینه های سفر و خرید مسافران یا سرمایه گذاری اشخاص و بنگاه ها در کشورها مورداستفاده قرار می گیرد.

در بازار تبادل ارز جهانی، ارزهای مختلفی همچون دلار آمریکا، یورو، پوند، ین و … توسط مؤسسات مالی بزرگ، بانک ها، شرکت های چندملیتی، تجار، شرکت های بیمه ای، شرکت های صادرات و واردات، سفته بازها و اشخاص حقیقی مورد معامله قرار می گیرد.

«معامله در بازار فارکس عبارت است از خرید یک ارز و هم زمان، فروش ارزی دیگر. این بازار مکان فیزیکی مشخصی ندارد و بانک ها، مؤسسات و معامله گران از طریق شبکه الکترونیکی، یک ارز را در مقابل ارز دیگر معامله می کنند. هرچند ماهیت معاملات فارکس، خارج از بورس (OTC) یعنی Over the counter است. اما مراکز اصلی تجارت ارز به ترتیب در لندن، نیویورک و توکیو قرار دارد و بانک ها از سراسر جهان در این معاملات شرکت می­ کنند.

در بازار مبادلات ارز گروه های مختلف سرمایه گذاران فعالیت کرده که بازیگران بازار فارکس نیز نامیده می­ شوند و با انگیزه های کاملاً مختلفی در این بازار به معامله می پردازند.

این به آن معنا است که حضور در معاملات بازار فارکس فقط برای اهداف سفته بازی نیست و هرکدام از فعالان نقش خود را در بازار ایفاء می­کنند که تمامیت و ثبات آن را فراهم می­ آورد. برای تحلیل حرکات قیمتی جفت ارزهای مختلف در بازار فارکس مانند تمام بازارهای مالی دیگر، از تحلیل­ های بنیادی و تکنیکال استفاده می شود. برای تحلیل بنیادی یک جفت ارز می بایست وضعیت اقتصادی و سیاسی دو ارز مورد بررسی قرار گیرد. ازجمله عوامل اقتصادی می توان به سیاست های پولی بانک مرکزی و تمایل آن ها به افزایش و یا کاهش نرخ بهره، میزان رشد اقتصادی، نرخ تورم و … اشاره کرد که لیست کامل این اطلاعات و رویدادهای اقتصادی تحت عنوان تقویم اقتصادی در بسیاری از سایت های معتبر مانند forexfactory.com، fxstreet.com و … به همراه پیش­ بینی کارشناسان خبره ارائه می شود و باتوجه به عدد گزارش شده و تفاوت آن با میزان پیش بینی شده یا مقادیر دوره های قبل، ارزش یک جفت ارز در مقابل جفت ارز دیگر تقویت یا تضعیف خواهد گشت.

اخبار سیاسی مانند انتخابات، جنگ و … نیز تأثیر مستقیم بر چشم ­­انداز سرمایه گذاران از روند آتی نرخ ارز کشورهای مختلف داشته و می بایست به طور مستمر توسط معامله­ گران موردتوجه قرار گیرد. به عنوان مثال با انتشار نتیجه رفراندوم جدایی انگلستان از اتحادیه اروپا، ارزش پوند در مقابل ارزهای دیگر کاهش شدیدی را تجربه نمود.

در بازار معاملات ارزی در کنار تحلیل بنیادی (فاندامنتال) به دلیل حجم بالای معاملات و حضور سرمایه­ گذاران بزرگ، نمودار تغییرات قیمتی نیز از اعتبار بالایی برخوردار است و بهره گیری از تحلیل تکنیکال می­ تواند کمک مؤثری به پیش بینی رفتار آینده قیمت نماید.

معاملات در فارکس چگونه است؟

در گذشته معاملات ارز تنها از طریق بانک های عامل که امکان خریدوفروش ارز را داشتند صورت می گرفت؛ اما به تدریج بانک ها برای افزایش منافع خود اقدام به اولویت دادن برخی مشتریان کردند؛ سایر مؤسسات مالی، شرکت های چندملیتی و صندوق های سرمایه گذاری هم مسیر مشابهی را در پیش گرفتند.

امروزه با توسعه و پیشرفت اینترنت، اشخاص نیز در شرایط یکسان می ­توانند با سفته­ بازان، شرکت های سرمایه گذاری و … در هرلحظه نرخ ارزها را از بانک­ های مختلف جمع­ آوری کنند و به معاملات بپردازند. به همین منظور کارگزارانی شکل گرفتند که در نرم ­افزارهای معاملاتی اختصاصی خود، نرخ ارزها را به صورت لحظه ای به نمایش می گذارند و مشتریان نیز سفارش خود را از طریق همان نرم افزار به کارگزار مربوطه منتقل می­ نمایند. درواقع عامل واسطه بین معامله­ گران شخصی (Traders) و بازار، کارگزاران هستند و مهم ترین نقش کارگزاران نیز انتقال سفارش های معاملاتی فرد معامله گر به بازار جهانی است.

بنابراین قدم اول برای انجام معاملات در بازار ارز انتخاب یک کارگزار مناسب است و برای انجام معاملات ارزی افراد بایستی با کارگزار موردنظر خود قرارداد ببندند و مبلغی که برای سرمایه گذاری در این بازار در نظر دارند را به عنوان سپرده به حساب کارگزار واریز نمایند. این سپرده درواقع پشتوانه انجام معاملات است و به نام خود مشتری گشایش می شود. در مرحله بعد کارگزار، نام کاربری و رمز عبوری را به حساب معاملاتی گشایش شده، اختصاص می دهد تا به وسیله آن مشتری بتواند از طریق نرم افزار معاملاتی بر خط کارگزاری به انجام معاملات ارزی خود بپردازد.

همان طور که اشاره شد هر کارگزار جهت انجام دستورات معاملاتی مشتریان خود، نرم افزار معاملاتی خاصی را طراحی می کند تا از طریق آن بتواند با مشتری های خود ارتباط برقرار کرده و درعین حال که آن ها را از روند قیمت ها آگاه می سازد، شرایطی را فراهم سازد که بر اساس آن بتوانند مراحل انجام یک معامله را به ثبت برسانند.

اصولاً این مراحل شامل دریافت تقاضاهای پیش خرید، پیش فروش و باز کردن و بستن معاملات بر روی کالاها یا ارزهای بخصوص است که هر کارگزار با استفاده از نرم­ افزار (پلتفرم) خاصی این خدمات را ارائه می دهد و گاهی ممکن است این پلتفرم در میان بسیاری از کارگزاری ها مشترک باشد؛ مانند نرم افزار متاتریدر (Metatrader)، از معروف ترین نرم­ افزارهای معاملات بازار فارکس که شرکت روسی­ه ای به نام MetaQuotes آن را طراحی کرده است. آخرین نسخه این نرم افزار بیش از ۲۰ زبان مختلف دنیا ازجمله فارسی را پشتیبانی می نماید… به طورکلی هر فرد مواردی مانند نوع ارز مورد معامله، قیمت انجام شده معامله، حجم معامله و تعیین نوع عملیات (خرید یا فروش) را در اکانت نرم افزار معاملاتی خود مشاهده می­ کند و کارگزاران درازای این خدمات کارمزد معاملاتی (Spread) دریافت می ­نماید.

معاملات در بازار فارکس به صورت جفت ارز صورت می پذیرد؛ یعنی همواره ارزش یا قیمت هر ارز در بازار فارکس با ارز دیگری تعیین می­ شود.

به عنوان مثال ارزش یورو باید براساس ارز دیگری بیان شود. برای مثال قیمت یورو در مقابل دلار (هر یک یورو چه میزان برابری نسبت به دلار ارزش دارد) یا قیمت یورو در مقابل پوند (برای هر یک یورو چه مقدار پوند باید پرداخت شود).

جفت ارزها با نماد اختصاری (ISO) دو ارز مشخص می شوند مانند:

EUR/USD (میزان برابری یورو در مقابل دلار)

GBP/USD (میزان برابری پوند در مقابل دلار)

USD/CHF (میزان برابری دلار در مقابل فرانک سوئیس)

USD/JPY (میزان برابری دلار در مقابل ین ژاپن)

از خصوصیات منحصربه فرد فارکس کارکرد ۲۴ ساعته و ساختار غیرمتمرکز آن است. یعنی از روز دوشنبه تا پایان روز جمعه، امکان تبادلات شبانه روزی وجود دارد.

حجم تبادلات در زمان های مختلف بستگی به ساعت کاری کشورهای مشارکت کننده در فارکس دارد. ارزها در بزرگ ترین بورس های سهام و بازارهای سرتاسر جهان معامله می شوند. در زوریخ، هنگ کنگ، نیویورک، توکیو، فرانکفورت، لندن، سیدنی و پاریس.

هرگاه بازار در ایالات متحده بسته شود، روز کاری در توکیو و هنگ کنگ شروع می ­شود.

انعطاف زمان کار را برای معامله ­گرانی که برنامۀ کاری پرمشغله ای دارند راحت کرده و لازم نیست آن ها نگران ساعات باز و بسته شدن بازار باشند و در هر ساعتی می توانند معاملات خود را انجام دهند.

میزان بالای اعتبار اهرمی High Leverage

یکی از نکات مهم دیگر در مورد بازار فارکس وجود اعتبار اهرمی بالا است. برای شروع ابتدا به بیان مفهوم اعتبار اهرمی یا همان لوریج می پردازیم.

در بازار فارکس همانند بازار آتی در ایران، برای انجام معاملات از طریق کارگزار (Broker) نیازی نیست تا مشتری تمام سرمایه لازم برای انجام معامله موردنظر را در اختیار داشته باشد بلکه تنها با پرداخت سهم کوچکی از حجم کلی معامله موردنظر (معمولاً ۱ تا ۲ درصد) می تواند اقدام به انجام آن معامله نماید. به این اعتبار اعطاشده اصطلاحاً Leverage گفته می شود. ازآنجایی که معمولاً میزان نوسانات نرخ یک ارز در طور روز به ندرت از یک یا دو سنت بیشتر می شود، اگر از این اعتبار در معاملات استفاده نگردد، میزان سود (ضرر) در معاملات بسیار پایین خواهد بود و جذابیتی برای سرمایه گذار در این بازار ایجاد نخواهد شد.

اعتباری که به طورمعمول در بازار فارکس وجود دارد برابر ۱:۱۰۰ (یک به صد) یا ۱:۵۰۰ است. این بدین معنی است که هر ۱۰۰۰ دلار از پول شما به ترتیب معادل صد هزار و پانصد هزار دلار خواهد بود. فرض کنید که کل سرمایه شما ده هزار دلار آمریکا باشد و این پول را برای سرمایه گذاری در بازار سهام در نظر گرفته باشید؛ بنابراین بزرگ ترین معامله ای که می توانید انجام دهید از کل پول شما تجاوز نخواهد کرد؛ اما اگر با این مقدار پول در بازار فارکس فعالیت کنید می توانید تا صد برابر حجم سرمایه خود به معامله بپردازید. درواقع با سرمایه اولیه ده هزار دلاری خود، می توانید تا سقف یک میلیون دلار معامله کنید.

وجود لوریج بالا برای بسیاری از افراد تازه وارد در بازارهای مالی جهانی می تواند در نگاه اول بسیار جذاب و وسوسه کننده باشد، زیرا ممکن است افراد این تصور را داشته باشند که با این میزان اعتبار اهرمی و یک معامله موفق، یک شبه بتوانند راه چندین ساله را طی نموده و به ثروت گزافی دست یابند. دریغ از اینکه معجزه ای که منتظرش هستند، کابوسی بیش نخواهد بود و به قطع یقین هرکس که کمترین سابقه معامله در این بازار را داراست به خوبی از میزان خطرناک بودن آن و امکان از بین رفتن تمام سرمایه در چشم برهم زدنی به خوبی آگاه است.

البته این گفته بدان معنا نیست که اعتبار اهرمی الزاماً باعث زیان معامله گران می شود، بلکه باید به این نکته توجه کرد که معامله گری در بازارهای مالی بیشتر از هر کسب وکار دیگری نیازمند کسب دانش، تجربه و مدیریت صحیح سرمایه است. برخلاف بسیاری از کسب وکارها که اقدامات اشتباه و بی تجربگی در آن ها ممکن است منجر به این شود که شما چیزی به دست نیاورید، ولی در بازار فارکس اولین اشتباه آخرین اشتباه شماست و نه تنها چیزی به دست نیاورده اید، بلکه تمام آن چیزی که داشته اید نیز از بین خواهد رفت.

به عبارت دیگر وجود و یا عدم وجود اعتبار معاملاتی قطعاً تأثیری در موفقیت شما در بازارهای مالی نخواهد داشت. این جمله را به خاطر داشته باشد که «اگر نمی توانید بدون اعتبار اهرمی سود کسب کنید، هرگز با اعتبار اهرمی نیز سود نخواهید کرد.» حتی اگر می خواهید در بازار فارکس معامله کنید، اعتبار اهرمی ۱:۱۰۰ را فراموش کنید و ابتدا یاد بگیرید که چگونه باید معامله کرد.

واحد سنجش تغییرات جفت ارزها (Pips)

به علت حجم بالای معاملات در فارکس، معمولاً نرخ برابری ارزها تا چهار یا پنج رقم اعشار محاسبه می شوند و به رقم چهارم بعد از اعشار پیپ (Pips) یا (Point) می گویند. مثلاً اگر قیمت یورو به دلار از ۱٫۱۶۰۲ به ۱٫۱۶۰۹ برسد، می گوییم ارزش یورو نسبت به دلار ۷ پیپ افزایش یافته است.

آشنایی با مفهوم اسپرد (Spread) و قیمت خریدوفروش (Bid & Ask)

در بازار فارکس، برای هر جفت ارز در هرلحظه دو قیمت متفاوت وجود دارد. یکی قیمتی است که شما می توانید در آن قیمت خرید انجام دهید که این نرخ را Ask می گویند و دیگری قیمتی است که شما می توانید در آن قیمت فروش انجام دهید و این قیمت را Bid می گویند. تفاوت این دو قیمت را اسپرد (Spread) می ­نامیم که در بروکرهای گوناگون نرخ متفاوتی برای آن در نظر گرفته می شود. اسپرد درواقع هزینه ای است که معامله گر برای انجام معامله خود می پردازد.

واحد اندازه گیری حجم معاملات

واحد اندازه گیری حجم معامله در بازار مبادلات ارز لات (Lot) است. در بیشتر قراردادها هر لات برابر با ۱۰۰۰۰۰ واحد ارز پایه است که در اکثر جفت ارزها معادل ۱۰ دلار سود یا زیان در هر پیپ است. حداقل حجم معامله نیز در اغلب بروکرها برابر ۰٫۰۱ لات است.

محاسبه سود و زیان حساب معاملاتی

در بازار فارکس سود و زیان حساب معاملاتی در لحظه، با توجه به تغییرات ارزش جفت ارزها و متناسب با حجم پوزیشن های معاملاتی به مانده حساب آن ها افزوده و از آن کاسته می شود. لزوم توجه ویژه به مبحث مدیریت سرمایه و رعایت حجم مناسب حساب معاملاتی نیز در اینجا نمود پیدا می کند؛ زیرا ممکن است تحلیل شما از روند میان مدت یا بلندمدت یک جفت ارز کاملاً صحیح باشد، اما اگر قبل از اقدام به انجام معامله نسبت به تعیین حد زیان خود اقدام ننمایید و بر مبنای آن حجم معاملاتی مناسب را انتخاب نکنید، تنها یک اصلاح عمیق در خلاف روند اصلی حرکت می تواند موجب زیان سنگین یا از بین رفتن کل حساب معاملاتی شما گردد و باتحمل این زیان علاوه بر بار روانی فراوان، حتی درصورتی که شما سرمایه مجدد برای ورود به بازار داشته باشید، به یک تلاش دوچندان نیاز خواهید داشت تا به پله قبل بازگردید و مانند معاملات سهام، مسکن و … در شرایط نزول قیمتی نمی توانید دارایی خود را نگه دارید تا براساس تحلیل بلندمدت خود در آینده آن را به قیمت مدنظر خود به فروش برسانید. همیشه به خاطر داشته باشید که در فارکس انجام معامله بدون قرار دادن حد زیان، مانند پریدن از یک هواپیما بدون چتر نجات است.

معایب فارکس و محدودیت های معاملات فارکس در ایران و جهان

فارکس ازنظر حجم معاملات بزرگ ترین بازار موجود است و امکان ورود و خروج به آن با هر یک از ارزهای عمده ی دنیا در کسری از ثانیه وجود دارد.

به دلیل نقدشوندگی بالا، بانک ها و کارگزار های فارکس معمولاً با دادن اعتبار به مشتریان، امکان مدیریت موقعیت ها و فرصت های بسیاری را با سرمایه اندک برای آن ها فراهم می کنند. البته مبادله ارز فعالیتی در حوزه اقتصاد کلان است. برای شناخت و بهره بردن از عواملی که باعث تغییر ارزش ارز کشورها می شود، افراد باید به دنبال کسب اطلاعات درباره اقتصاد کلان کشورهای مختلف و ارتباطات میان آن ها باشند.

ممکن است برای برخی از فعالان بررسی اقتصاد کلان و پیش بینی بر مبنای آن، آسان تر از فعالیت در بازار سهام بر پایه ی بررسی و تحلیل شرکت های خاص و کسب دانش در زمینهٔ صنعت مربوط به آن باشد. ولی بالعکس این حالت نیز ممکن است؛ زیرا بررسی اقتصاد کلان شرکت ها به شناخت دقیق از جوامع و برنامه ریزی های اقتصادی آن ها نیاز دارد.

بازار فارکس در ایران به دلایلی، نامشروع اعلام شده است و مبادله ارزهای خارجی تنها توسط صرافی ها مجاز خواهد بود. اولین دلیلی که برای عدم مشروعیت فارکس در ایران باید درنظر گرفت بحث اعتبار کارگزاری ها به معامله گران بازار فارکس است. اگر کارگزاری ها برای معامله گران اهرم معاملاتی ندهند، جذابیت این بازار از بین می رود و بسیاری از معامله گران به خاطر اندک سرمایه آورده، قادر به انجام معاملات نخواهند بود و اگر اعتبار بدهند، تعداد زیادی تحت تأثیر فشارهای روانی و وسوسه های اغواکننده قرار گرفته و با هدف سودآوری بیشتر با حجم سنگین معامله وارد بازار شده و متضرر خواهند شد.

نتیجه گیری

به طورکلی معاملات در بازارهای مالی، به خصوص فارکس، ریسک ها،مزایا و معایب خود را دارد. مزایایی مانند نقدشوندگی بالا، امکان استفاده از اهرم معاملاتی و باز بودن همیشگی بازار باعث شده برخی از سرمایه گذاران به این بازار علاقه مند شوند. ولی معایبی مانند عدم وجود قوانین مشخص، نبود نظارت دقیق، احتمال کلاه برداری، نوسانات شدید و ریسک بسیار بالا نیز در این بازار وجود دارد. باید توجه داشته باشید که با سرمایه گذاری در این بازار ممکن است کل دارایی خود را درنتیجه تغییرات قیمتی از دست بدهید. معامله در این بازار نیازمند اطلاعات جامع و به روز اقتصادی و سیاسی و قدرت تحلیل آن ها، آشنایی کامل با اصول روانشناسی معامله گری، تجربه بسیار و درنهایت مدیریت سرمایه، مدیریت سرمایه و مدیریت سرمایه است.

حتماً به خاطر داشته باشد قبل از اقدام به انجام هر معامله ای می بایست نسبت به تعیین حد سود و زیان و محاسبه سود به زیان (risk/reward) اقدام نموده و با توجه به میزان دارایی حساب معاملاتی خود، حجم مناسب معاملاتی خود را انتخاب نمایید.

لذا درصورتی که تمایل به سرمایه گذاری در این بازار دارید حتماً می بایست با مازاد سرمایه خود در این بازار سرمایه گذاری نموده تا در صورت متحمل شدن زیان با مشکلی روبرو نشوید و صرفاً آن را تجربه ای در مسیر پرپیچ وخم دنیای معامله گری و سرمایه گذاری قلمداد کنید تا بتوانید با طراحی استراتژی معاملاتی مناسب و کسب تجربه در این مسیر موفق گردید.