تفاوت سکه قدیم و سکه جدید در چیست؟

قیمت انواع سکه تابع قیمت سکه تمام طرح جدید است

نرخ سکه تمام که معیار مشخصی برای سنجش وضعیت بازار انواع سکه به حساب می آید، همواره به دو شکل طرح جدید (سکه امامی) و طرح قدیم (بهار آزادی) در بازار وجود داشته است. البته آن نرخی که به عنوان شاخص اصلی برای قیمت سکه در بازار تعیین کننده است و به نوعی بیان گر وضعیت کلی بازار سکه در جهت ثبات یا نوسان نرخ ها محسوب می شود سکه تمام طرح جدید (امامی) است و معمولا دیگر سکه ها مانند نیم، ربع و گرمی تحت تاثیر نرخ سکه تمام طرح جدید هستند.اما در کنار سکه تمام طرح جدید (امامی) که از سال ۱۳۷۰ ضرب و در بازار توزیع شد، سکه تمام طرح قدیم (بهار آزادی) نیز در بازار موجود بوده است.

معمولا نرخ این دو سکه در بازار آزاد به هم نزدیک بود و سکه تمام طرح قدیم با اختلاف بین ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ تومان ارزان تر از سکه تمام طرح جدید در بازار عرضه می شد اما از دو - سه ماه پیش فاصله قیمت بین این دو سکه بیشتر شده است و در حال حاضر حدود ۲۵ تا ۳۰ هزار تومان سکه تمام طرح جدید گران تر از سکه تمام طرح قدیم در بازار به فروش می رسد.

سکه طرح قدیم خریدار ندارد

این روند به نوعی نشان می دهد که تاثیر نرخ این نوع سکه بیش از گذشته در حال کم رنگ شدن است و در حال خارج شدن از چرخه خرید و فروش بازار سکه است؛ موضوعی که رئیس اتحادیه فروشندگان طلا و جواهر تهران هم تلویحا آن را تایید کرد.محمد کشتی آرای در این زمینه به ایسنا گفت: آنچه به عنوان نرخ اصلی برای سکه شناخته می شود، نرخ سکه تمام طرح جدید است. سکه تمام طرح قدیم در بازار طرفدار و تقاضایی ندارد و برای همین باعث شده فاصله قیمت آن با سکه تمام طرح جدید زیاد شود. نمی توان گفت به طور کلی سکه تمام طرح قدیم از میان رفته است اما نزول تقاضای آن باعث شده که در بازار عرضه نشود.

فرق سکه قدیم و سکه جدید

بسیاری از افراد با شنیدن سکه طرح قدیم فکر می کنند منظور از سکه طرح قدیم سکه هایی است که در زمان پهلوی ( محمد رضا پهلوی ) ضرب می شده اند و منظور از سکه طرح جدید سکه های ضرب شده بعد از انقلاب اسلامی ایران است. باید بگوییم این نظریه کاملاً اشتباه است! همین الان فرق این دو سکه را برایتان بازگو می کنیم:

سکه های طرح جدید و طرح قدیم هر دو برای زمان بعد از انقلاب اسلامی ایران هستند؛ این یعنی هم سکه های طرح قدیم و هم سکه های طرح جدید ( امامی ) از نوع بهار آزادی هستند. بعد از انقلاب اسلامی ایران سکه های بهار آزادی جایگزین سکه های پهلوی ( اصطلاحاً زمان شاه ) شدند. این سکه ها بعد از انقلاب به دو نوع ضرب شدند؛ یکی سکه بهار آزادی که از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۰ ضرب شده است و با عنوان سکه طرح قدیم شناخته می شود. ( تصویر یک روی این سکه مزین به نام حضرت علی سه بار تکرار «علی» به خط معقلی تزیینی در داخل یک شش ضلعی است و قید عبارت «بانک ملی ایران» در زیر آن است. تصویر روی دیگر این سکه بارگاه امام رضا(ع) به همراه عبارت «نخستین بهار آزادی» است. )

و دیگری سکه بهار آزادی طرح جدید است که با طرح امام خمینی (ره) ( رهبر انقلاب اسلامی ایران ) همراه است و به همین خاطر است که در بین مردم به سکه امامی معروف شده اند؛ از سال ۱۳۷۰ نیز ضرب سکه بهار آزادی با طرح جدید یا همان سکه امامی آغاز شد. این نوع سکه که به عنوان سکه طرح جدید در بازار عرضه می شود، تصویر یک طرف آن بنیان گذار جمهوری اسلامی، حضرت امام خمینی (ره) و تصویر طرف دیگر آن هم بارگاه امام رضا (ع) است.

10 برند از معروف ترین و لوکس ترین جواهرات

سکه های طرح قدیم از سکه افتاده اند! این روز ها دیگر سکه های طرح قدیم در بازار طرفدار ندارند و به ندرت خرید و فروش می شود، چرا که دیگر این سکه ها سود دهی خوبی ندارند و کسانی که برای پس انداز یا سرمایه گذاری سکه می خریدند، بیشتر به سراغ خرید سکه های طرح جدید می روند. به گفته ی رئیس اتحادیه طلا و جواهر: «دیگر سکه های طرح قدیم در بازار طلا و سکه متقاضی ندارند؛ کم کم سکه های طرح قدیم باید از بازار بروند و جمع آوری شوند.» نکته ی مهم دیگر این است که سکه های طرح جدید ( امامی ) نیز قدیم و جدید دارند! سکه های امامی که در سال های ۱۳۷۴ تا ۱۳۸۶ ضرب شده اند ( سکه های امامی قدیم ) و سکه های امامی که از سال ۱۳۸۶ به بعد ضرب شده اند ( سکه های امامی جدید )! جالب است بدانید سکه های امامی سال ۱۳۸۶ به بعد بهترین مدل سکه برای خرید و پس انداز است.

سکه طلا جزو مسکوکات طلا به شمار می رود و باید زیر نظر بانک مرکزی و قانونی باشد. با وجود این ممنوعیت، بعضی از کارگاه های طلاسازی طرح سکه های امامی و بهارآزادی را ضرب می کنند و به بازار عرضه می کنند. به اینگونه سکه ها، سکه های غیر بانکی می گوییم. اینگونه سکه ها غیر قانونی می باشد و با سکه های بانکی متفاوت است که در ادامه به بررسی آن می پردازیم.

روش محاسبه قیمت سکه بهار آزادی

به روش زیر می توان قیمت سکه بهار آزادی را به دست آورد، لازم به ذکر است که اغلب بانک مرکزی در محاسبه قیمت سکه عددی را نیز تحت عنوان حق ضرب لحاظ می کند که برخی معتقدند حدود 5 هزار تومان است و این رقم را نیز باید به قیمت بدست آمده اضافه کرد.به عنوان مثال، در زمان ویرایش این مطلب نرخ اونس طلای جهانی 1550 دلار و نرخ برابری دلار به ریال 13000 تومان بوده است. با یک ضرب ساده این اعداد با هم قیمت سکه تمام بهار آزادی در زمان نگارش این متن برابر بوده است با:

تومان 4,746,899.5 = (13,000 * 1,550 * 0.23533) + 5,000

سکه یک گرمی چیست؟

در بین سکه های بهار آزادی، سکه یک گرمی از سال 1390 به بعد ضرب گردید، به همین دلیل کمتر بین مردم شناخته شده است. دلیل پیدایش این نوع سکه در چرخه مالی کشور این بود که با افزایش قیمت سکه ها و کاهش قدرت خرید مردم مردم برای دید و بازدیدها و هدیه دادن روی به خرید سکه پارسیان آوردند. به همین دلیل بانک مرکزی تصمیم به ضرب سکه ای جدید با عیار بیشتر نسبت به پارسیان (عیار سکه یک گرمی 22 است در حالی که عیار سکه پارسیان 18 است.) گرفت تا بتواند جوابگوی نیاز افرادی که خواهان ضرب سکه یک گرمی با قیمت مناسب تر و عیار بیشتر نسبت به پارسیان هستند، با رعایت استانداردهای ضرب سکه باشد.

اصل بودن سکه های طلا

برای تشخیص سکه، باید سکه را روی زمین بیندازید با توجه به صدای زنگ دار و ممتدی که ایجاد می کند و همچنین نوشته های واضح و مشخصی که روی آن درج گردیده می توان سکه های طلا را تشخیص داد.یکی دیگر از راه های تشخیص اصل بودن طلا و سکه از قدیم، گاز گرفتن آن بوده است. احتمالا این حرکت را در فیلم ها، انیمیشن ها یا حتی در هنگام اهدای مدال به ورزشکاران زیاد دیده باشید. این موضوع، پیشینه ای تاریخی دارد. در گذشته ها برای اطمینان از اصل بودن و خلوص سکه های رایج، آن را گاز می گرفتند، اگر سکه از طلای خالص باشد، جای دندان ها بر آن باقی می ماند.

نکته: تنها مرجع قانونی برای تعیین عیار فلزات گرانبها در داخل کشور موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران می باشد.