خورش ساک یکی از غذاهای سنتی شهر گلستان است به ویژه در شهرهای گرگان و کردکوی است که از محبوبیت زیادی برخوردار است که معمولا به همراه پلو یا زرشک پلو در تابستان ها تهیه می شود. گرگانی ها هم در مراسم عروسی و هم در سوگواری و همچنین برای ادای نذرشان در ماه محرم این خورش ساک را طبخ می کنند اما خورش ساک از مواد بسیار مقوی مانند اسفناج و نخود تهیه شده که علاوه بر خوشمزه بودن بسیار مقوی بوده زیرا اسفناج منبع بسیار خوبی از آهن است در کنار این خورش خوشمزه بورانی سرو می شود. هر شهری غذاهای خوشمزه خودش را دارد و ما سعی داریم سنتی ترین غذاهای کشور عزیزمون را به شما آموزش دهیم.
مواد لازم برای خورش ساک
- گوشت 400 گرم
- نخود 250 گرم
- پیاز متوسط 1 عدد
- اسفناج 700 گرم
- آب نارنج 1/2 پیمانه
- روغن به میزان لازم
- زردچوبه 1 قاشق چایخوری
- آرد 4 قاشق چایخوری
- سیر 4 حبه
- نمک و فلفل به میزان لازم
- آب 6 پیمانه
نکات لازم قبل از تهیه خورش ساک خوشمزه و لذیذ:
1- جدا کردن پوست نخود شاید به نظر کار سختی باشد ولی شما قبل از تهیه این خورش یاد بگیرید که چگونه پوست نخود را جدا کنید برای اینکار دو راه وجود دارد اول اینکه میتوانید موقعی که نخودها را به صورت جدا میپزید مقداری جوش شیرین به آب نخود اضافه کنید تا به همراه جوش شیرین نخود شما بپزد. راه دوم این است که با یک جسم مثل گوشکوب به نخودها فشار بیاورید تا پوستشان جدا شود من به شخصه این راه را توصیه نمیکنم زیرا ممکن است نخود له شود.
2- ما در اینجا برای اینکه خورش لعاب دار شود و غلظت بیشتری پیدا کند مقداری آرد به خورش اضافه کردیم ولی شما میتوانید به جای آرد از جو پرک استفاده کنید.
3- اگر آب نارنج در منزل نداشتید میتوانید از آب لیمو استفاده کنید ولی خورش ساک را معمولا با آب نارنج درست میکنند.
4- میتوانید علاوه بر اسفناج از جعفری نیز در خورش استفاده کنید که طعم و عطر خورش را خوب میکند.
طرز تهیه خورش ساک
مرحله اول:
اولین مرحله برای تهیه خورشت ساک این است که نخودها را از شب قبل بخیسانید. بهتر است در این مدت چندین دفعه آب نخود را عوض کنید تا نفخ آن کاملا از بین برود.
مرحله دوم:
حالا نخودها را با آب روی حرارت بگذارید تا بجوشند. همین که نخودها کمی نرم شوند، کافی است. آن ها را از روی حرارت بردارید. و بعد پوستشان را (به کمک روش های گفته شده در قسمت نکات) بگیرید.
مرحله سوم:
در این مرحله از تهیه خورش ساک نوبت به آماده کردن گوشت می رسد. یک قابلمه بردارید و آن را روی حرارت متوسط قرار دهید. مقداری روغن در قابلمه بریزید و صبر کنید تا داغ شود. سپس پیازهای نگینی خرد شده را در قابلمه بریزید تا طلایی شوند.
مرحله چهارم:
گوشت خورشتی را به پیازها اضافه کنید و با هم تفت دهید. کمی زردچوبه، فلفل و در صورت تمایل دارچین بریزید و خوب بهم بزنید. حالا نخودها را به قابلمه اضافه کنید و روی آن ها 5 یا 6 پیمانه آب بریزید. حرارت اجاق را روی درجه زیاد تنظیم کرده و صبر کنید تا به جوش بیاید.
مرحله پنجم:
وقتی آب خورش ساک به جوش آمد، حرارت را کم کنید و درب قابلمه را بگذارید تا گوشت آرام آرام بپزد.
مرحله ششم:
بعد از گذشت حدودا دو ساعت و نیم، وقتی گوشت خورشت پخته شد، اسفناج هایی را که قبلا خرد کرده اید، به آن اضافه کنید. آرد را با نصف پیمانه آب سرد مخلوط کرده و در قابلمه بریزید. این کار لعاب و غلظت خورش را بیشتر می کند.
مرحله هفتم:
حالا نمک را به خورش اضافه کنید و صبر کنید تا 20 الی 30 دقیقه دیگر به طور کامل بپزد.
مرحله هشتم:
در یک ماهیتابه دیگر، مقداری روغن بریزید و سیر خرد شده را با زردچوبه تفت دهید. در صورت تمایل میتوانید نعنا هم تفت داده و نعنا داغ آماده کنید.
مرحله نهم:
حالا به خورش ساک مقداری آب نارنج اضافه کنید. طعم غذا را بچشید و میزان نمک و ترشی آن را مطابق با ذائقه خودتان تنظیم کنید.
مرحله آخر:
در این مرحله میتوانید سیر داغ و نعنا داغ را داخل خورش بریزید یا فقط هنگام سرو روی آن قرار داده و تزیین کنید. سپس خورش را در ظرف سرو بکشید و به همراه پلو یا زرشک پلو نوش جان کنید.