تایپوگرافی چیست؟
مطمئنا اگر شما با کسب و کار و کارآفرینی سر و کار دارید یا به به فکر راه اندازی سایت یا استارتاپ خود هستید، اولین چالشی که بعد از دردسر های مختلف برای شروع کار به نظر شما میرسد انتخاب اسم مناسب و در قدم دوم طراحی لوگو خلاقانه و چشمگیر است. در مراجعه به طراحان گرافیک همواره با اصطلاحات تخصصی شغل آنها روبه رو هستیم و از طرفی انتقال تصورات خود به طراح کمی مشکل است.
کاربردهای تایپوگرافی
هدف اصلی تایپوگرافی تنظیم چینش حروف و کاراکترهای متن، به گونه ای است که متن را برجسته، خوانا و زیبا جلوه دهد. به همین منظور در عصر حاضر شاهد کاربردهای گوناگون این هنر نوین هستیم.
از حروف چینی روزنامه ها گرفته تا کارهای دم دستی تری همچون خطاطی، می توان ردپایی از تایپوگرافی را در هر زمینه ای که با حروف و متون سر و کار دارد، مشاهده کرد. اما برای آشنایی هرچه دقیق تر شما با کاربردهای تایپوگرافی، چند مورد از مهم ترین زمینه های استفاده از تایپوگرافی را درادامه معرفی می کنیم:
- طراحی اسناد
- ساخت ارائه ها
- طراحی نقشه ها و عنوان ها
- طراحی لباس
- طراحی صنعتی لوازم خانگی و مصرفی
- استفاده در انتشار اشعار مدرن
- طراحی ابزارهای مرتبط با خودرو
- تقویت برند
- افزایش تعامل مصرف کننده با برند
- بهبود تجربه ی کاربری
عناصر تایپوگرافی
تمامی اجزایی که باعث می شوند یک کلمه از نظر بصری برجسته و زیبا دیده شود، عناصر تایپوگرافی نام می گیرند. عناصر تایپوگرافی با توجه به نوع کارکردشان در دو دسته ی عناصر بنیادی و عناصر پیشرفته قرار خواهند گرفت. درادامه به بررسی این دو دسته بندی اصلی از عناصر تایپوگرافی می پردازیم.
عناصر بنیادی تایپوگرافی
- تایپ فیس (Typefce) یا طرح حروف: این اصطلاح به نام طرح کاراکترهای متن اشاره دارد.Arial و Helvetica دو نمونه از متداول ترین تایپ فیس ها هستند.
- فونت: به طرح خاصی از تایپ فیس ها که دارای ارتفاع و پهنای مشخصی است، فونت گفته می شود. Courier، Calibri، Tahoma، Times New Roman شناخته شده ترین فونت ها در دنیای نوشتاری هستند.
- ارتفاع کاراکتر (x-height): همانطور که گفتیم، هر تایپ فیس دارای اندازه ی مشخصی است، به ارتفاع هر کاراکتر x-height گفته می شود. طراحان باید در هنگام استفاده از دو تایپ فیس متفاوت به ارتفاع آن ها دقت کنند و کاراکترهایی با ارتفاع یکسان انتخاب کنند.
- پهنای تنظیم شده ی کاراکتر: پهنای تنظیم شده به فضای اشغال شده توسط کاراکتر و فضای حائل هریک از آن ها اطلاق می شود.
- بد نیست بدانید که سیستم خاصی برای اندازه گیری حروف وجود داد که به سیستم امتیازدهی معروف است. در این سیستم یک امتیاز مساوی با ۴.۴ سانتی متر و ۱۲ امتیاز مساوی با یک پیکاست.
عناصر پیشرفته تایپوگرافی
- فاصله ی بین خطوط (Leading): لیدینگ یا فاصله ی بین خطوط، به فضای موجود بین یک خط با خطوط بالایی و پایینی خود گفته می شود. بیشتر انتشاراتی ها فاصله ی بین خطوط را چیزی حدود ۱.۲۵ تا ۱.۵ برابر اندازه ی کاراکتر استفاده شده در نظر می گیرند.
- فاصله ی بین کاراکترها (Tracking): به فاصله ي بین کاراکترها ترکینگ یا فاصله ی بین حروف گفته می شود.
- فاصله ی بین کاراکتر و حروف (Kerning): کرنینگ نیز شبیه به ترکینگ عمل می کند با این تفاوت که به فاصله ی بین کاراکتر و حرف از یکدیگر اطلاق می شود.
- طول خط: به طول استاندارد متن گفته می شود که توسط حاشیه های صفحه کنترل می گردد.
- سلسله مراتب: سلسله مراتب با سایزبندی عنوان ها و زیرعنوان ها خواننده را در طول متن هدایت می کند. طبق قوانین سلسله مراتب تایپوگرافی، عنوان اصلی با اندازه ی بزرگ، زیرعنوان ها با اندازه ی متوسط و متن اصلی با اندازه ی کوچک نوشته می شوند.
- اندازه: معیار اصلی نشان دهنده ی سلسله مراتب در متن است و با کمک رنگ ها، ابعاد و فاصله ها مشخص می شود.
اصول طراحی تایپوگرافی
برای اینکه بتوانید تایپوگرافی حرفه ای و خلاقانه ای تولید کنید، پیش از هرچیز باید با قوانین آن آشنا باشید. به همین منظور، درادامه ۵ اصل طراحی تایپوگرافی را به شما معرفی خواهیم کرد:
- رعایت تعادل به گونه ای که ساختاری همیشگی ایجاد کند
- داشتن سلسله مراتبی که تشکیلات و مسیر حرکت تان را مشخص کند
- ایجاد کنتراست (تضاد) برای تاکید بر نکات مهم
- استفاده از المان تکرار برای ایجاد حس سازگاری و آشنایی
- تنظیم ترازها برای ایجاد تصویری قدرتمند و ساختاریافته
در کنار رعایت این اصول، همیشه باید به تصاویری که توسط کلمات تان خلق شده اند توجه کنید. ذهن تان را به چالش بکشید و سعی کنید به جای دیدن پیام کلمات تان، چهره ی آن ها را ببینید.
اهمیت استفاده از تایپوگرافی
حتما تا اینجای کار متوجه شده اید که طراحی تایپوگرافی تنها به انتخاب فونت های زیبا و خوش رنگ محدود نمی شود و گستره ی وسیع تری را در بر می گیرد. در دنیای امروز که دسترسی به فضای وب بیش از پیش ساده شده است، تایپوگرافی خوب، می تواند یکی از ابزارهای حیاتی در طراحی رابط کاربری استاندارد باشد.
تایپوگرافی هوشمندانه سلسله مراتب بصری بسیار قدرتمندی ایجاد می کند که می تواند تعادل گرافیکی وب سایت شما را حفظ نماید و تم کلی محصول تان را تنظیم کند.
از دیگر وظایف تایپوگرافی، راهنمایی و هدایت کاربران، بهبود دسترسی و خوانایی وب سایت و اطمینان از خلق تجربه ای فوق العاده برای کاربر است. اما اهمیت استفاده از تایپوگرافی تنها به این نکات محدود نمی شود، بلکه موارد زیر اهمیت، دلایل اصلی اهمیت تایپوگرافی هستند:
- باعث شناخت برند شما می شود: تایپوگرافی خوب در کنار شکل دادن به هویت برندتان می تواند موجب شود که کاربران فیس تایپ های استفاده شده در وب سایت یا محصولات تان را به طور مداوم به برندتان ارتباط دهند. بنابراین طراحی تایپوگرافی منحصربه فرد و همیشگی به شما کمک می کند تا کاربران بیشتری را با خود همراه کنید، اعتمادشان را به دست آورید و نام برندتان را بالا ببرید.
- بر تصمیم گیری کاربران تان تاثیر می گذارد: تایپوگرافی می تواند تاثیر بسیار عمیقی بر درک کاربران از پیام متن شما داشته باشد. تایپوگرافی های چشمگیر نسبت به فونت های ضعیفی که توانایی انتقال پیام برندتان را ندارند، قدرت بیشتری در متقاعد کردن افراد دارند.
- توجه خوانندگان را به خود جلب می کند: تایپوگرافی خوب می تواند زمان باقی ماندن کاربران در صفحه ی شما را افزایش دهد. درصورتی که به خوبی طراحی شده باشد، تصویری تحریک کننده و به یاد ماندنی را برای کاربرانی که در حال بررسی برند شما هستند، به نمایش می گذارد.
تایپوگرافی درمورد برند شما چه می گوید؟
تایپوگرافی نقشی حیاتی در طراحی هویت برند شما ایفا می کند. اگر نگاه دوباره ای به تعریف تایپوگرافی بیاندازید، متوجه خواهید شد که می تواند همچون طراحی گرافیکی لوگو، نقش تعیین کننده ای در انتقال پیام لوگوی شما داشته باشد.
حتی اگر لوگوی شما گرافیکی باشد، می توان با اضافه کردن تایپوگرافی به آن، تاثیر لوگو در انتقال پیام برندتان را چند برابر کرد. برای اینکه تاثیر تایپوگرافی در انتقال پیام برند به مخاطب را بهتر درک کنید، در ادامه به بررسی ۷ گزینه ی مهم که باید در طراحی تایپوگرافی لوگو رعایت شوند، می پردازیم:
- انتخاب درست فونت: واضح ترین المان در طراحی تایپوگرافی لوگو، انتخاب نوع فونت است. فونت انتخابی شما، پنجره ای است که لوگو از طریق آن هویت برندتان را در قالب نام و شعار کسب وکارتان به سایرین نشان می دهد.
- ترکیب فونت ها: هنگامی که تصمیم می گیرید از فونت های متنوع در طراحی تایپوگرافی لوگوی برندتان استفاده کنید، باید به خاطر داشته باشید که فونت ها نیز همچون رنگ ها باید مکمل یکدیگر باشند. در غیر این صورت چهره ی برندتان را با بی سلیقگی و عدم هماهنگی خراب خواهند کرد.
- تعداد فونت ها: این روزها فونت های بسیار متنوعی در دسترس طراحان قرار دارند که هر کسی دوست دارد ازتک تک آن ها استفاده کند. اما هنگامی که قرار است به صورت ترکیبی از فونت ها استفاده کنید، باید در استفاده از آن ها کمی خسیس باشید! استفاده از دو تا سه فونت که با یکدیگر در هماهنگی و توازن هستند به لوگوی برند شما چهره ای حرفه ای و زیبا می بخشد.
- استفاده از فونت های بیشتر در هنگام تبلیغات می تواند ایده ی خوبی باشد، اما هنگامی که پای طراحی هویت برندتان در میان باشد، سادگی انتخاب مناسب تری است.
- مقیاس بندی حروف: فرقی نمی کند که از فونت های پهن استفاده می کنید یا باریک، فقط فراموش نکنید که مقیاس بندی افقی متن در طراحی لوگو باعث می شود تا سبک طراحی شما هویت برندتان را تعریف کند.
- فاصله گذاری بین حروف: پیش از این شما را با انواع فاصله گذاری بین حروف آشنا کردیم. استفاده از این فاصله گذاری ها به روش های گوناگون می تواند پیام متفاوتی را به بیننده انتقال دهد.
برای مثال استفاده از فاصله گذاری نزدیک آن هم همراه با فونت برجسته می تواند بسیار تاثیرگذار باشد، در حالی که فاصله گذاری آزاد همراه با فونت باریک طراحی زیبایی برای برندهای مدرن و پیشرفته است.
- وزن فونت: فونت های سنگین قدرت و برجستگی را نشان می دهند. در مقابل فونت های سبک، نشان دهنده ی شیک بودن و لطافت هستند.
- توجه به حروف بزرگ و کوچک: استفاده از حروف کوچک و بزرگ نیز می تواند در دیدگاه مخاطبان برندتان تاثیرگذار باشد. حروف بزرگ معمولا نشان دهنده ی سادگی و تاثیرگذاری هستند و حروف کوچک برای القای حس دوستی و راحتی استفاده می شوند.