آش دندونی یکی از انواع آش های خوشمزه و معروف ایرانی است که به صورت مناسبتی تهیه می شود. این آش خوشمزه از نظر مواد و ظاهری شباهت زیادی به آش جو دارد ، البته در آش دندونی علاوه بر حبوبات از گوشت گوسفندی هم استفاده می شود.
آش دندونی به طور معمول با گوشت گوسفندی طبخ می شود ، البته در صورت تمایل می توانید این آش را مانند آش ترخینه با سیرابی هم درست کنید. در صورتی که منع مصرف گوشت قرمز دارید می توانید گوشت را از مواد لازم حذف کنید و آش را بدون گوشت درست کنید.
مواد لازم برای آش دندونی
- گوشت گوسفند 500 گرم
- نخود 1 لیوان
- لوبیا چیتی 1 لیوان
- لوبیا قرمز 1 لیوان
- جو 1 لیوان
- لوبیا سفید 1 لیوان
- عدس 1 لیوان
- برنج 1 لیوان
- گندم 2 لیوان
- پیاز داغ و کشک و نعنا مقدار لازم
طرز تهیه آش دندونی
حبوبات را از روز قبل خیس دهید و تا روز بعد چند بار آب آنها را تعویض کنید.نخود و لوبیاها را داخل قابلمه بریزید و بپزید. گوشت را با پیاز و مقداری پودر دارچین داخل قابلمه دیگری بریزید و بپزید تا نرم شود. در قابلمه دیگری عدس ، جو ، گندم و برنج را بریزید و بپزید.
مخلوط عدس ، برنج ، گندم و جو پخته را با حبوبات پخته مخلوط کنید و بگذارید آش جا بیفتد. سپس آب گوشت و گوشت پخته ریش ریش شده ، پیاز داغ ، نعنا داغ و مقداری کشک را به آن اضافه و مخلوط کنید. پس از چند دقیقه که جوشید آش را در ظرف بکشید و سرو کنید.
استفاده از نعنا داغ درون آش سلیقه ای است. این آش بر خلاف آش های دیگر سبزی ندارد ، استفاده از قلم گاو یا گوسفند آش را خوشمزه تر میکند.آش دندانی یا دندانک به مناسبت رویش اولین دندان کودک پخته میشود. اعتقاد بر این است که این آش در راحتی رشد دندان های کودک موثر است. به شکرانه رویش دندان کودک مقداری دانه غلات را پیش از شروع به کار برای پرندگان می ریزند و برای کودک آرزوی سلامتی می کنند.
مواد لازم آش دندونی بدون گوشت روش دوم
- یک پیمانه نخود
- یک پیمانه عدس
- یک پیمانه لوبیا سفید
- یک پیمانه لوبیا قرمز
- یک پیمانه لوبیا چیتی
- آب گوشت به مقدار لازم
- دو پیمانه گندم پوست کنده
- دو قاشق غذاخوری پیاز سرخ شده
- نمک، فلفل سیاه و زردچوبه به میزان لازم
طرز تهیه آش دندونی بدون گوشت روش دوم
حبوبات را از ۲۴ ساعت قبل خیس کنید و چند بار آب آن ها را عوض کنید تا نفخ آن ها به طور کامل گرفته شود و کمی نرم شوند.حبوبات را به همراه گندم و مقداری آب در یک قابلمه بریزید و روی حرارت قرار دهید تا با هم نیم پز شوند. پس از نیم پز شدن مواد، آب گوشت را در قابلمه بریزید و اجازه دهید تا همه مواد به خوبی بپزند و لعاب بدهند. در این مرحله باید آش را مرتب هم بزیند تا ته نگیرد.پیاز سرخ شده را به همراه نمک، زردچوبه تفت داده شده و فلفل به آش اضافه کنید و آن ها را برای حدود ۴۵ دقیقه دیگر بپزید.آش را در ظرف بکشید و تزئین کنید.