طرز تهیه گز اصفهان

گز هم مثل سوهان یکی از قدیمی ترین شیرینی ها و دسرهای ایرانی است که قدمت آن به دوره صفویه برمی گردد. گز معمولا سوغات شهرهای اصفهان و کرمان است که به دو صورت آردی و ساده و با انواع مغزها مثل پسته و بادام و … تهیه می شود. اما چگونه گز درست کنیم؟

مواد لازم برای تهیه ی گز :

• شکر : 250 گرم
• گلوگز مایع:375 گرم
• سفیده تخم مرغ : 5 عدد
• گلاب مرغوب : 3 تا 4 ق غ
• مفز دلخواه پسته ، بادام و یا فندق : 100 تا 150 گرم
• آب : 3/4 پیمانه
• آرد سفید : مقداری

طرز تهیه گز لقمه ای:

ابتدا مغزیجات مورد نظرتان را بر روی حرارت ، بدون روغن ،کمی تفت دهید تا برشته شوند و از خامی در بیایند.در یک قابلمه مسی آب و شکر را مخلوط کنید و بر روی حرارت کم قرار دهید تا شکر حل شود و آب داغ شود.ولی به جوش نیاید. (حتما روی حرارت شعله پخش کن بگذارید) بعد از حل شدن شکر گلوکز را اضافه کنید و با لیسک و یا قاشق چوبی خوب هم بزنید تا زمانی که شهد کشدار شود و به اصطلاح نخ بدهد.در این فاصله سفیده تخم مرغ را هم با دور تند هم زن برقی آنقدر هم بزنید تا پف کند و حجمش دو برابر شود. بعد گلاب را به آن اضافه کنید و کمی هم بزنید.باید مراقب باشید که شهد در حین هم زدن به جوش نیاید.شهد را بین دو انگشت تست کنید تا به مرحله نخ دادن برسد ، یعنی بین دو انگشت کش بیاید.

وقتی شهد آماده شد ، مقداری از آن را داخل سفیده هم زده میریزیم تا هم دما شوند و بعد از کمی هم زدن همه سفیده را داخل قابلمه شهد میریزیم و به صورت پارویی مواد را هم میزنیم.

به این مرحله داغ زدن میگویند که باید خیلی با دقت انجام شود. به وسیله هم زن و با دور تند آن مواد را به مدت 10 الی 15 دقیقه هم میزنیم و ما بین آن چند بار هم زن را خاموش میکنیم و با قاشق چوبی مواد را هم میزنیم تا همه مواد زیر رو شوند و ته نگیرند.این مرحله یک و نیم تا 2 ساعت طول مکشد تا به اصطلاح گز برسد.چون حرارت زیر قابلمه کم است و از شعله پخش کن استفاده کردید میتوانید هر از گاهی قابلمه را رها کنید و دوباره هم زدن را شروع کنید تا خسته نشوید.وقتی مواد به مرحله ای رسید که سفت شد و از قاشق دیگر نریخت ، گز آماده است و میتوانید شعله را خاموش کنید.در این مرحله مغزهای بو داده شده را به گز اضافه کنید و مخلوط گز و مغزیجات را هم بزنید.صبر کنید تا مایه گز از داغی بیفتد و ولرم شود.سپس آن را به هر شکلی که میخواهید در بیاورید و یا با قالب مورد نظر شکل دهید.فقط حتما داخل قالب کمی آرد بپاشید و گز را داخل آن فرم دهید.گز را یک روز در یخچال نگهداری کنید و بعد استفاده کنید.

دومین روش تهیه گز خانگی

مواد لازم عبارتند از :

• شکر ۲۰۰ گرم
• گلاب یا عرق بیدمشک ۲۰۰ سی سی
• گلوکز (بادکا) ۳۰۰ گرم
• سفیده تخم مرغ ۲۰۰ گرم
• مغز پسته ۱۵۰ تا ۲۰۵ گرم
• شیرخشت یا گزانگبین ۱۰ گرم

دستورالعمل روش دوم

در ظرف، شکر و سه چهارم گلاب را حرارت دهید تا بجوشد و کمی قوام بیاید. گلوکز را اضافه کرده و به هم زدن ادامه دهید تا غلیظ شود. سفیده تخم مرغ را با همزن برقی بزنید تا سفت شود طوری که اگر ظرف را برگردانید نریزد، شیرخشت را در مابقی گلاب خیس کنید و سپس صاف نمایید و آن را کم کم اضافه کنید و به هم زدن ادامه دهید. سفیده را فوراً به مایه اضافه کنید و با همزن مرتب هم بزنید. ظرف حاوی مایه را بر روی ظرف آب دیگری که در حال جوش است قرار داده و به روش بن ماری آن را بپزید.

دقت کنید این مایه باید مرتب هم زده شود تا غلیظ و سفت گردد. طوری که اگر با قاشق از مایه برداشتند و بالا گرفتید کش پیدا نکند سپس مغز پسته را اضافه کنید و خوب مخلوط نمایید. ظرف را از روی آب جوش بردارید و با دست آغشته به آرد به اندازه­ی یک گردو از مایه برداشته، در دست گرد کنید و در قالب گز آغشته به آرد به غلتانید و به شکل گرد درآورید. گزها را در ظرف قرار دهید تا خنک و سفت شوند. لازم به ذکر است زمان پخت گز حدود یک ساعت طول می کشد.

خواص گز اصفهان

گز یکی از سوغاتی های استان اصفهان است که حاوی انواع ویتامین های A ، C ، E ، گروه ویتامین های B مانند B۱، B۲، B۳، B۶ ، سدیم، پتاسیم، کربوهیدرات، قند مانند گلوکز ، فروکتوز، ساکاروز و مالتوز، فیبر، کلسیم، آهن، منیزیم، اسید فولیک، لوتئین و زآگزانتین است.این شیرینی نقش موثری در تقویت عمومی و افزایش انرژی بدن دارد؛ گز همو گلوبین خون را افزایش می دهد و کم خونی را هم برطرف می کند. این شیرینی به علت داشتن ویتامین های A ، C ، E ، لوتئین و زآگزانتین خاصیت آنتی اکسیدانی دارد بنابراین سیستم ایمنی بدن را تقویت و بدن را در برابر بیماری های مختلف به ویژه انواع سرطان ها محافظت می کند.

گز تاثیر بسزایی در بهبود عملکرد مغز و تقویت حافظه دارد؛ این شیرینی بینایی و قوای جنسی را هم تقویت می کند.این شیرینی اضطراب و استرس را از بین می برد و برای زنان باردار بسیار مفید است، ولی در مصرف آن باید احتیاط را رعایت کنند.گز به زیبایی و شادابی پوست و مو کمک شایانی می کند؛ این شیرینی خاصیت آنتی بیوتیکی دارد بنابراین عفونت های بدن را از بین می برد. افراد در استفاده از گز نباید زیاده روی کنند، زیرا مصرف بیش از اندازه این شیرینی سردرد و بی قراری را به همراه دارد.

روش تهیه ی پولکی کنجدی