خورش چغرتمه یا چخرتمه یکی از غذاهای گیلانی می باشد که بیشتر در آستانه طبخ می شود این خوراک خوشمزه را بعضی محلی به صورت کوکو هم در می آرودند و گویا خواستگاه آن بادکوبه در قفقاز بوده است و از آنجا به گیلان آمده است و به شکل امروزی در آمده است. خورش چغرتمه بسیار خوشمزه و با مرغ تهیه می شود تقریبا طعم شیرینی دارد ولی تفاوت آن با دیگر خورش ها در این است که خورش چغرتمه غلیظ و آب کمی دارد. همیشه گیلان مهد غذاهای خوشمزه بوده که همراه غذاهای خود انواع ترشیجات و زیتون را سرو می کنند و شما با تهیه یک غذایی گیلانی یک سفره رنگین خواهید داشت بی شک می تواند گفت کل ایران و هر شهر تنوع غذایی خودش را دارد و ما با تهیه غذاهای آن شهر با فرهنگ غذایی آنها آشنا خواهیم شد توجه داشته باشید این غذا در شهرهای مانند اردبیل به روش های گوناگون تهیه می شود ولی بیس غذا از مرغ و تخم مرغ و دارچین است و با چکدرمه ترکمنی بسیار متفاوت است.
استفاده از مواد غذایی خوش عطر و متنوع را می توان راز خوش طعم بودن این خورشت گیلانی به شمار آورد. خورش چغرتمه یکی از این غذاهای معروف گیلان است که طرز تهیه راحتی دارد و توصیه می شود که آن را تهیه و نوش جان کنید. این خورش با آب نارنج، آبلیمو یا دیگر ادویه ها و چاشنی های ترش مزه طعمی ترش و ملس پیدا می کند. چغرتمه خورشی است که در آن از مرغ و تخم مرغ استفاده می شود و با آب لیمو ، آب نارنج و ادویه جات خوش عطر دیگری طعم داده می شود. چغرتمه طعم و خواص فوق العاده ای دارد و امیدواریم پس از آشنایی با طرز تهیه این خورش، از پخت آن لذت کافی را ببرید. در این خورش پر خاصیت استفاده از آب نارنج موجب طعم متفاوت آن شده است. آب نارنج دارای طبع سرد و خشک است و سرشار از انواع ویتامین ها است و ویتامینc به میزان فراوانی در آن یافت می شود. آب نارنج خاصیت ضدعفونی کنندگی بدن را دارد، فشار خون بالا را کنترل می کند، در درمان ترش کردن و رفع عفونت های معده موثر است و همچنین در طب سنتی برای درمان سرماخوردگی و کاهش ورم گلو استفاده می شود. در تهیه انواع غذاها به ویژه خورش هایی مانند چغرتمه از آب نارنج استفاده می شود. علاوه بر نارنج زعفران مورد استفاده در این خورش نیز که از برترین ادویه های گرم و معطر محسوب می شود باعث شده تا خورش عطری ویژه به خود بگیرد و به خوبی جا بیفتد.
مواد لازم
- مرغ: ۲ تکه (سینه یا ران)
- زعفران حل شده در آب: ۲ قاشق غذاخوری
- فلفل سیاه و نمک: به مقدار لازم
- زردچوبه، پودر دارچین: به مقدار لازم
- تخم مرغ: ۲ عدد
- پیاز خرد شده به صورت نگینی: ۱ عدد
- آب نارنج تازه: ۵۰ میلی لیتر
- تخم گشنیز: به مقدار لازم (اختیاری)
طرز تهیه
مرحله اول طرز تهیه خورشت چغرتمه گیلانی؛ مزه دار کردن مرغ
در اولین مرحله از طرز تهیه خورش چغرتمه (احتمالا کلمه چغترمه به معنای چکدرمه در زبان اهالی استان گلستان و ترکمن ها است) باید مرغ ها را خوب بشویید و سپس با کمک یک چاقوی تیز روی سرخ مرغ برش های ایجاد کنید. این کار باعث می شود تا هم مرغ بهتر مزه دار شود و هم راحت تر پخته شود. سپس مرغ را داخل یک کاسه قرار دهید و مقداری زردچوبه، فلفل، نمک، دارچین و در صورت نیاز تخم گشنیز و آب نارنج تازه به آن اضافه کنید.
مرحله دوم طرز تهیه خورش چغرتمه؛ سرخ کردن مرغ
در دومین مرحله از روش طرز تهیه غذای شمالی خورشت چغرتمه مرغ گیلانی باید مقداری روغن در ماهیتابه بریزید و آن را با شعله ملایم روی گاز قرار دهید. بعد از داغ شدن روغن مرغ ها را به ماهیتابه اضافه کنید و خوب سرخ کنید. برای سرخ کردن مرغ اجازه دهید دو طرف مرغ کمی طلایی رنگ شود. سپس مرغ ها را از ماهیتابه خارج کنید و داخل یک طرف قرار دهید.
مرحله سوم طرز تهیه چغرتمه گیلانی؛ ترکیب پیاز و مرغ
در این مرحله از دستور پخت چغرتمه مرغ گیلانی باید بعد از خارج کردم مرغ ها، پیازهای نگینی شده را به ماهیتابه اضافه کنید. کمی پیازهای را سرخ کنید تا تغییر رنگ دهند. سپس مرغ را به پیاز اضافه کنید. ۱ لیوان فرانسوی دسته دار آب به ترکیب مرغ و پیازها اضافه کنید. اجازه دهید مرغ ها برای حدود نیم ساعت کمی پخته شوند.
مرحله چهارم طرز تهیه غذای گیلانی چغرتمه؛ آماده کردن خورشت
در آخرین مرحله از درست کردن چغرتمه مرغ گیلانی باید همان طور که مرغ ها در حال پخت هستند، به سراغ تخم مرغ ها بروید. برای درست کردن تخم مرغ ها مقداری روغن داخل یک ماهیتابه بریزید. اجازه دهید ماهیتابه با حرارت ملایم داغ شود. سپس ۳ تخم مرغ را برای درست کردن چغرتمه غذای شمالی شکسته و خوب هم بزنید و به ماهیتابه اضافه کنید. در زمان پخت تخم مرغ خوب آن ها را هم بزنید تا کاملاً حالت تکه تکه پیدا کنند. بعد از اینکه آب خورشت کم شد، تخم مرغ سرخ شده را به همراه آب نارنج تازه یا آب لیمو و زعفران به خورشت اضافه کنید.اجازه دهید چغرتمه غذای شمالی شما برای ۱۵ دقیقه دیگر بجوشد و جا بیفتد. سپس این غذای خوشمزه را همراه با برنج کته و مخلفات شمالی مثل زیتون، کال کباب و سیر ترشی میل کنید.
نکات طلایی پخت بهتر خورشت چغرتمه :
در صورت تمایل میتوانید مقداری رب گوجه فرنگی به خورشت اضافه کنید که در این حالت خورشت شما از رنگ زعفرانی به رنگ ربی در می آید.اضافه کردن دارچین سلیقه ای است و در صورت تمایل میتوانید آن را حذف کنید این خورشت به صورت غلیظ است و نباید زیاد آب داشته باشد.اگر در هنگام اضافه کردن پیاز داغ به مرغ پخته شده درون قابلمه آب خیلی کم بود مقدار خیلی اندکی آب اضافه نمایید تا مواد مخلوط شود.