زالزالک، خَفجه،کیالک، و یا کویج نام یکی از گیاهان خوراکی است که در مناطق مختلفی از ایران از جمله در استان آذربایجان شرقی به ویژه شهر مراغه ،استان گیلان ،استان مرکزی ، کهگیلویه و بویراحمد، استان فارس و استان اصفهان به خصوص شهرستان نجف آباد می روید. این گیاه در استان کردستان و استان همدان و استان کرمانشاه و شمال استان آذربایجان غربی هم به وفور یافت می شود.
زالزالک را در زبان ترکی "یمیشان" گویند. در زبان کردی به آن بلچ "Belch" و "گویژ" نیز می گویند. در همدان به "گیویج" و در نجف آباد به "کوج" معروف است. همچنین در زبان لری به این میوه سیسه "sisa" گفته می شود. همچنین این گیاه در مازندران به "ولیک" یا "ولیگ" معروف است.
زالزالک را معمولا به عنوان یک میوه پاییزی میل می کنند اما مانند اکثر میوه ها، با این گیاه می توان هم ترشی و هم دمنوش تهیه کرد. در ادامه قصد داریم طرز تهیه ترشی زالزالک را به شما آموزش دهیم که بسیار ساده و خوشمزه است و مانند ترشی آلبالو، به سرعت خورده می شود و همه از آن لذت می برند.
مواد لازم برای تهیه ترشی زالزالک
- زالزالک ۱ کیلو
- سرکه ۲ لیتر
- نمک به مقدار لازم
طرز تهیه ترشی زالزالک
مرحله اول : آماده سازی مواد ترشی
زالزالک ها را داخل یک لگن آب سرد برای چند دقیقه قرار بدهید سپس آبکش کنید این مرحله را دو بار تکرار کنید تا تمیز شود سپس روی پارچه آبگیر ریخته تا خشک شوند و اصلا رطوبت نداشته باشند.
مرحله دوم : تهیه ترشی زالزالک
داخل ظرف مورد نظر که شسته و خشک کردید مقداری از زالزالک ها را ریخته و کمی نمک روی آن بریزید این کار را ادامه داده تا زالزالک ها تمام شود سپس سرکه را داخل ظرف ریخته تا حدی که تا بالای زالزالک ها سرکه باشد و رویش خالی نباشد سپس درب ظرف را خوب سفت می کنیم و در جای خشک و خنک قرار بدهید این ترشی خوشمزه ۲ ماه دیگر رسیده و می توانید بعد از آن در یخچال نگهداری کنید. از این ترشی خوشمزه کنار دورچین غذا ها نیز می توانید استفاده کنید. نوش جان
خواص ترشی زالزالک
- بسیار قابض و در درمان اسهال خونی مؤثر است.
- برای تقویت قلب و معده بسیار توصیه شده است.
- برای معالجه بیماران مبتلا به فعالیت نامنظم قلب کاربرد دارد.
- در مواقع کم خونی و سل اثر خوبی دارد.
- برای روماتیسمی ها و مبتلایان به ورم روده مفید است.
- اشتها را زیاد می کند.
- جهت درمان قطره قطره آمدن ادرار توصیه شده است.
خواص زالزالک
- زالزالک ملين است و مقوی معده است.
- زالزالک از چاقی جلوگيری مي نماید.
- زالزالک که یک گیاه ضد نارسایی قلبی و کاهش دهنده فشارخون است.
- زالزالک دارای خاصیت ضد اضطراب می باشد.
- زالزالی برای رفع كم خونی مفيد است.
- دمنوش زالزالک یا دم كرده گل زالزالک برای رفع اختلالات عصبی از جمله نگرانی، بی خوابی، سرگيجه يا احساس صدا در گوش مفيد است.
- زالزالک تقويت كننده ريه و دستگاه تنفسی است.
- همچنین دم كرده گل زالزالک برای درمان ناراحتی های دوران يائسگی مفید است.