به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از اقتصاد آنلاین، اعتراض ها، نظرسنجی ها و استدلال های کارشناسی، هیچ کدام نتیجه ندادند و ظاهرا طبقه بندی اینترنت در ایران به تدریج در حال اجراست. این طرح که با اینترنت کودک و نوجوان کلید خورده، قرار است با عنوان «اینترنت تخصصی» به اقشار دیگر جامعه هم گسترش پیدا کند. وزیر ارتباطات روز شنبه از راه اندازی اینترنت کودک و نوجوان در آینده نزدیک خبر داد و تاکید کرد که فهرست سفید هم آماده است. مروری بر وضعیت اینترنت، قطعی ها و اختلالات مکرر آن در ماه های اخیر، اعمال قفل کودک بر اینترنت و همزمانی این اتفاقات با اصرار برخی از نمایندگان مجلس، شورای عالی فضای مجازی و حتی رئیس قوه قضائیه در روزهای اخیر مبنی بر تحقق کامل شبکه ملی اطلاعات، نگرانی های مردم از اجرای خاموش و بی سر و صدای طرح صیانت را بیشتر کرده است.
اعمال قانون به بهانه تخصصی کردن اینترنت
در شرایطی که کاربران در ماه های اخیر و همچنان به تداوم اختلالات و افت کیفیت اینترنت معترض هستند، وزیر ارتباطات بارها بر اجرای طرح تخصصی کردن اینترنت برای اعمال قانون بر فضای مجازی تاکید و البته اعلام کرده بود که این طرح هیچ ارتباطی با طرح صیانت ندارد. در مقابل اما گسترش نگرانی ها از اعمال محدودیت های بیشتر، نقض حریم خصوصی کاربران و نظارت بر نوع محتوای مورد استفاده آنها، نشان داد که هر چند طبقه بندی اینترنت از دیدگاه مسوولان ارتباطی با طرح صیانت ندارد، اما در حقیقت اقدامی در همان راستاست. زار ع پور با تاکید بر لزوم همکاری دستگاه های دیگر برای اجرای اینترنت کودک، در گفت وگو با خبرگزاری فارس گفته است: «مصوبه ای در شورای عالی فضای مجازی وجود دارد که می گوید دستگاه ها باید در ارائه یک محیط ایمن برای حضور بچه ها در فضای مجازی همکاری کنند.» او به جزئیات طرح اینترنت کودک هم اشاره کرده و گفته است: «طی برنامه ای که مدنظر است سیم کارت ها با وارد کردن کدی در حالت کودک قرار می گیرند که در این حالت یک لیست سفید وجود دارد و کودک فقط به سایت های خاصی دسترسی خواهد داشت. علاوه بر این ها، ابزارهای دیگری هم طراحی شده است که در اختیار والدین قرار می گیرند.»
با این همه واکنش کاربران به نظرسنجی که سخنگو و مدیر سابق مرکز روابط عمومی وزارت ارتباطات در شبکه اجتماعی توییتر برگزار کرد، به وضوح نشان داد که اکثر کاربران با اجرای طرح اینترنت کودک و نوجوان مخالف هستند. مهدی سالم در جریان یک نظرسنجی در حساب کاربری توییترش از کاربران خواست تا اعلام کنند که با استفاده از اینترنت ایمن برای مراقبت از فرزندان شان در فضای مجازی، موافق هستند یا خیر و تنها چند ساعت بعد از انتشار این پست، اکثر کاربران با اعلام مخالفت خود و در واکنش به این نظرسنجی، فرهنگ سازی و آموزش به والدین برای استفاده از ابزارهای کنترلی موجود در سیستم عامل ها، نرم افزارها، شبکه های مجازی و گوشی های موبایل را روشی بهتر و موثرتر برای محافظت از فرزندان شان دانستند. با تمام اینها و دو روز بعد از زمان برگزاری این نظرسنجی، مهدی سالم در توییتی از احتمال ورود روبات ها به این نظرسنجی، دستکاری و ایجاد خطا خبر داد و دیگر آن را معیار خوبی برای سنجش آرای کاربران ندانست.
مدتی بعد هم نخستین نشانه های اجرای طرح طبقه بندی اینترنت با اعلام برداشتن فیلترینگ اینترنت برای اساتید و اعضای هیات علمی برخی دانشگاه های خاص، بروز کردند. به این ترتیب و درست در روزهایی که کاربران به اعمال قفل کودک بر اینترنت معترض بودند، یکی از اعضای کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه از برداشتن فیلترینگ اینترنت برای بعضی گروه ها خبر داد و این اقدام را حرکت در مسیری برای توسعه اینترنت بدون فیلتر دانست. جواد حسینی کیا در این مورد گفت: «برخلاف برخی نگاه هایی که درباره فیلترینگ وجود دارد، در حال برداشتن فیلترینگ اینترنت برای اساتید و اعضای هیات علمی برخی دانشگاه های خاص هستیم. این طرح در مقطعی کوتاه و به شکل آزمایشی اجرا می شود و در گام بعدی، برای اساتید کل دانشگاه های کشور اجرا خواهد شد.» او با بیان اینکه تا پیش از بررسی و اجرایی شدن طرح صیانت از فضای مجازی، کمیته تعیین مصادیق مجرمانه نقش کلیدی را در کشور برعهده دارد، گفت: «باید فیلترینگ را در شرایطی قرار دهیم که افرادی که ظرفیت لغزش دارند با محدودیت مواجه شوند. امروز درباره یکسری افراد با توجه به سن و جایگاه علمی که دارند، این احساس وجود دارد که اگر اینترنت آزاد در اختیار آنها قرار بگیرد، این گروه به سمت استفاده نادرست از فضای مجازی نمی روند؛ این افراد مصداق کسانی هستند که مبتلا به دیابت هستند و خودشان در برابر استفاده از شیرینی پرهیز می کنند.»
به دنبال آن یکی دیگر از حامیان اصلی اجرای طرح صیانت هم از اعمال محدودیت بر دسترسی به اینترنت دفاع کرد و گفت: «وضع هر محدودیتی لزوما بد نیست و حتی جنگل هم قانون دارد.» مجید نصیرایی، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس درباره اعمال قفل کودک بر اینترنت به پایگاه خبری انتخاب گفت: « این همه شهید داده شد و مردم این همه فشار را دارند تحمل می کنند برای این نظام. اینکه عزیز شما در فضای مجازی در معرض چه محتوا و آموزشی قرار دارد، برای تان مهم نیست؟»
محدودیت یا توسعه شبکه ملی اطلاعات
در نخستین ساعات اعمال قفل کودک بر اینترنت، بعضی کارشناسان اعلام کردند که ممکن است این اتفاق در اثر یک اشتباه فنی به دنبال فعال سازی اینترنت امن برای سیم کارت های کودک رخ داده باشد و بعضی دیگر هم احتمال دادند که این اقدام از سوی شرکت زیرساخت و در راستای اجرای پروژه شبکه ملی اطلاعات، انجام شده باشد؛ احتمالی که با توجه به اجرای آزمایشی طرحی در خوزستان برای هدایت کاربران به آدرس های مربوط به پروژه های تحت مالکیت همراه اول و ترویج ابزارهای اینترنت ملی و موتور جست وجوی بومی، چندان هم دور از ذهن به نظر نمی رسید. از طرفی درست در روزی که کاربران ایرانی با محدودیت جدیدی برای دسترسی به اینترنت و نتایج جست وجوی گوگل مواجه شدند، اعضای شورای عالی فضای مجازی در جلسه ای بر راه اندازی مرورگرها و موتورهای جست وجوی بومی تاکید کردند و خواستار پیشرفت بیشتر پروژه شبکه ملی اطلاعات تا پایان سال جاری شدند. یک هفته بعد از اعمال قفل کودک بر اینترنت و ایجاد محدودیت های مرتبط با آن، نایب رئیس اول مجلس هم بر ضرورت ایجاد اینترنت امن تاکید کرد و در اختتامیه نخستین کنفرانس بین المللی «رسانه، ارتباطات و حکمرانی سایبری» گفت: «حتی اگر قانون بد باشد باید قانونی شکل بگیرد. مدیریت مجازی در دست کسانی است که حکمرانی را که نه غربی و شرقی است و در جمهوری اسلامی ایران جریان دارد، برنمی تابند. راهکار این است که ما تحقق شبکه ملی اطلاعات را داشته باشیم.»
علی نیکزاد اینترنت امن را مشخصا اینترنتی دانست که شبکه ملی اطلاعات داشته باشد و در این مورد گفت: «در بحث اینترنت امن می گوییم لازم نیست اطلاعات کشور به سرورهای خارجی برود و برگردد. نظر ما داشتن اینترنت اخلاق مدار بر مبنای ارزش های اسلامی است. استفاده از اینترنت سن مجاز خودش را دارد. ما هم دنبال همین موضوعات هستیم و حکم حضرت آقا بر همه واجب است.» رئیس قوه قضائیه هم در بازدید از مرکز ملی تبادل اطلاعات سازمان فناوری اطلاعات ایران، بر تحقق کامل و سریع شبکه ملی اطلاعات تاکید کرد. محسنی اژه ای گفت: «هر مقدار هزینه کرد در بخش ایجاد شبکه ملی اطلاعات و توسعه زیرساخت ها در این عرصه، به منزله یک سرمایه گذاری محسوب می شود و چنانچه این مهم تحقق نیابد، در آینده هزینه های زیادی به کشور تحمیل می شود.»
از طرفی، مردم همچنان از افت سرعت و کیفیت اینترنت به شدت ناراضی هستند و حتی یکی از نمایندگان مجلس توجیهات فعلی را نامناسب و ناکافی دانسته است. جلال رشیدی کوچی، نماینده مردم مرودشت در گفت وگو با پایگاه خبری انتخاب گفته است: «اینکه تمام ایرانیان را زیر سن قانونی در نظر بگیریم و این گزینه را فعال کنیم، قطعا باعث افزایش استفاده از راه های دور زدن امن اینترنت و استفاده از فیلترشکن ها می شود.» او وزیر ارتباطات را مسوول پاسخگویی به این وضعیت دانست و چند روز بعد هم عیسی زارع پور از برنامه وزارت ارتباطات برای بی نیاز کردن مردم از فیلترشکن ها و توسعه شبکه ملی اطلاعات خبر داد و گفت: «ما در وزارت ارتباطات برنامه داریم سرویس های مورد نیاز مردم راه اندازی شود تا استفاده از فیلترشکن به حداقل برسد. شبکه ملی اطلاعات مبانی روشن و طرح مصوب دارد و ما اکنون تمام امکانات وزارت ارتباطات را بسیج کرده ایم تا استقرار کامل شبکه ملی اطلاعات محقق شود. شبکه ملی اطلاعات چیزی جز یک شبکه پرسرعت، با کیفیت و امن نیست که انواعی از محتواها و خدمات عمدتا بومی و با کیفیت روی آن عرضه می شود.»
اجرایی شدن «پنجره ملی خدمات دولت هوشمند» پس از ۲۰ سال
