لزوم تعیین وصی برای شخص محجور که تحت ولایت قهری پدر و پدر بزرگ خود قرار دارد و یکی از آنها فوت می کند ، بر کسی پوشیده نیست . بر اساس قانون مدنی ، اختیار تعیین وصی مخصوص پدر و جد پدری است و هر یک از آنان می تواند در صورتی که ولی قهری دیگری وجود نداشته باشد ، برای اداره امور اولاد تحت ولایت خود وصی معین کند . در این مقاله قصد داریم به بررسی این سوال بپردازیم که تعیین وصی توسط ولی قهری چیست و در چه صورتی ولی قهری می تواند وصی معین کند . به همین دلیل به بررسی تعیین وصی توسط پدر و جد پدری و اختیارات وصی تعیین شده توسط ولی قهری خواهیم پرداخت .
ولایت قهر و انواع آن
محتوا تنظیم شده توسط وکیل خانواده در خصوص ولایت قهری، انواع آن و و حدود اختیارات ولی قهری برای آشنایی شما عزیزان تنظیم گردیده است. معنای لغوی ولایت به معنی تسلط داشتن بر اشخاص و حکومت کردن است. ولایت قهری در اصطلاح به معنی سلطه ای که به حکم قانون پدر یا جد پدری بر فرزند محجور خود دارد. مطابق ماده 1194 قانون مدنی ولایت قدرت و اختیاری است که به حکم قانون به پدر یا جد پدری داده می شود و ولایت قابل واگذاری و اسقاط نیست. در واقع ولایت قهری حق و تکلیفی است که قانون گذار برای اداره اموال و حقوق مالی و نیز مراقبت و مواظبت اشخاص محجور به پدر و جد پدری اعطا گردیده است.
- ولایت عام : ولی عام کسی است که کسی است که مرجع صلاحیتدار یعنی دادگاه او را به این سمت برگزیده است و امور مربوط به عموم افراد را در حدود قانون انجام می دهد مانند دادستان در خصوص تعیین امین برای اداره امور غایب و جنین و تعیین قیم برای حفظ اموال مجانین بر عهده دادستان می باشد.
- ولایت خاص : ولایت در قانون فقط اختصاص به پدر و جد پدری است ولی تا زمانی که طفل که به سن قانونی یعنی 18 سالگی نرسیده است تحت ولایت پدر و جد پدری قرار دارد. ولایت قهری پدر و جد پدری در عرض هم هستند به همین دلیل هیچ یک بر دیگری تقدم و ترجیح ندارند.
تعیین وصی توسط پدر و جد پدری
یکی از اختیارات ولی قهری این است که می تواند برای محجور تحت ولایت خود ، وصی تعیین کند ، تا پس از فوت او ، امور محجور را اداره نماید . ماده 1188قانون مدنی در این خصوص مقرر می دارد : هر یک از پدر و جد پدری ، بعد از وفات دیگری می تواند برای اولاد خود که تحت ولایت قهری او می باشد ، وصی معین کند تا بعد از فوت خود در نگاهداری و تربیت آنها مواظبت کرده و اموال آنها را اداره نماید . علاوه بر این ، طبق ماده 1189 قانون مدنی ، هیچ یک از پدر و جد پدری نمی تواند با حیات دیگری برای مولی علیه خود وصی معین کند . بنابراین ، ولی قهری در صورتی می تواند برای سرپرستی محجور تحت ولایت خود وصی تعیین کند که ولی قهری دیگری وجود نداشته باشد .
اختیارات وصی تعیین شده توسط ولی قهری
در قسمت قبل از تعیین وصی توسط ولی قهری صحبت کردیم ؛ اما سوالی که ممکن است در این خصوص مطرح شود آن است که وصی تعیین شده توسط ولی قهری چه اختیاراتی دارد ؟ در پاسخ به این سوال ، باید گفت که بر اساس قانون ، اختیارات وصی تعیین شده توسط ولی قهری ، تابع اداره موصی ( شخص وصیت کننده ) و مندرجات وصیت نامه است و ولی قهری می تواند کلیه اختیاراتی را که خود داشته است ، به موجب وصایت به شخص دیگری واگذار کند ؛ حتی برابر ماده 1190 قانون مدنی ، ممکن است پدر یا جد پدری به کسی که به سمت وصایت معین کرده ، اختیار تعیین وصی بعد از فوت خود برای مولی علیه بدهد . البته وصی باید دارای اهلیت و شایستگی برای اداره امور محجور باشد و ولی قهری نمی تواند شخص محجور یا ناشایسته ای را به عنوان وصی تعیین کند . همچنین ماده 1192 نیز اختیار ولی قهری را از جهت دیگر محدود کرده است و مقرر داشته است که ولی مسلمان نمی تواند برای مولی علیه خود وصی غیر مسلمان تعیین کند
شرایط تعیین وصی توسط پدر و جد پدری
همانگونه که اشاره شد ، طبق قانون مدنی به ولی قهری این اختیار داده شده است که بعد از فوت ولی قهری دیگری ، اقدام به تعیین وصی نمایند . در خصوص شرایط تعیین وصی توسط ولی قهری ، ماده 1188قانون مدنی حایز اهمیت است که طبق این ماده ، هر یک از پدر و جد پدری ، بعد از وفات دیگری می تواند برای اولاد خود که تحت ولایت او می باشد ، وصی معین کند تا بعد از فوت خود ، در نگاهداری و تربیت آنها مواظبت کرده و اموال آنها را اداره نماید و طبق ماده 1189 قانون مدنی ، هیچ یک از پدر و جد پدری نمی تواند با حیات دیگری برای مولی علیه خود وصی معین کند . بنابراین ، از جمله شرایط تعیین وصی توسط پدر و جد پدری آن است که ولی قهری دیگری وجود نداشته باشد .
نحوه تعیین وصی توسط ولی قهری
در قسمت قبل ، به شرایط تعیین وصی توسط پدر و جد پدری پرداخته شد . اما سوالی که در این قسمت قصد داریم به بررسی آن بپردازیم آن است که نحوه تعیین وصی توسط ولی قهری به چه صورت است ؟ بر اساس قانون مدنی ، تعیین وصی توسط ولی قهری به موجب وصیت نامه صورت می گیرد که به وصیت نامه ای که برای تعیین وصی توسط ولی قهری نوشته می شود در اصطلاح حقوقی ، وصیت عهدی یا وصایت نیز گفته می شود . وصیت عهدی را ناظر به وصیتی می دانند که در آن ، شخصی یک یا چند نفر را برای انجام امر یا اموری یا تصرفات دیگری مامور می کند که این کار می تواند مراقبت از فرزندان صغیر موصی باشد . مطابق این نوع وصیت ، شخصی که وصیت می کند را موصی می گویند و شخصی که متعهد به نگهداری از فرزند صغیر موصی است را وصی می گویند . نکته دیگری که در مورد نحوه تعیین وصی توسط ولی قهری وجود دارد آن است که برابر ماده 1190 قانون مدنی ، ممکن است پدر یا جد پدری به کسی که به سمت وصایت معین کرده نیز اختیار تعیین وصی بعد از فوت خود برای مولی علیه را بدهد.
امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .
موارد ضم امین به ولی قهری
