تفاوت‌های دکتری DBA و PhD
تحصیل در مقطع دکتری می‌تواند نقش مهمی در پیشرفت افراد ایفا کند. مسیر اصلی برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری را بعنوان Ph.D معرفی می‌کنند. اما DBA یک مقطع تحصیلی نیست، بلکه یک برنامه آموزشی حرفه ای در حوزه مدیریت و رهبری کسب و کار است که در نهایت به دانشپذیران یک گواهینامه اعطا می‌شود. هر کدام از این موارد، محتوا و کاربرد متفاوتی دارند و انتخاب میان آن‌ها بستگی به علاقه و هدف فرد دارد.
تفاوت اصلی این است که در Ph.D فرد به صورت آکادمیک با کلیه مسائل و روندهای مدیریتی در دانشگاه‌ها آشنا می شود و به صورت حرفه ای و تخصصی به این مهم می رسد. در حالیکه DBA دوره آموزشی پسادانشگاهی یکساله است که بر تقویت مهارت های حرفه ای مدیریت کسب و کار و رهبری تاکید دارد. در این مقاله، به بررسی تفاوت‌های اساسی میان این دو دوره و مزایای هر یک می‌پردازیم.
DBA به‌عنوان دوره پسادانشگاهی دکتری مدیریت کسب و کار، برنامه ای حرفه‌ای و پیشرفته در زمینه مدیریت است که به تقویت مهارت‌های مدیریتی و رهبری مدیران می‌پردازد. در این دوره، دانشپذیران بیشتر روی مسائل عملی و چالش‌های مدیریتی تمرکز دارند و به دنبال توسعه راهکارهایی برای حل این مشکلات در دنیای واقعی کسب و کار هستند. برخلاف Ph.D که بر پژوهش‌های نظری و علمی تأکید دارد، DBA به کاربرد تئوری‌ها و دانش مدیریتی در مواقع بحرانی و روزمره محیط کسب و کار پرداخته و توانایی‌های رهبری و مدیریت استراتژیک شرکت کنندگان را ارتقا می‌دهد.
Ph.D مدرک دکتری آکادمیک دانشگاهی است که به پژوهش‌های نظری و علمی در زمینه مدیریت یا سایر رشته‌ها می‌پردازد. هدف اصلی این دوره ایجاد دانش جدید و توسعه نظریات و الگوهای مدیریتی است. دانشجویان Ph.D با انجام پژوهش‌های دقیق به دنبال کشف مفاهیم جدید و تجزیه و تحلیل عمیق مسائل مدیریتی هستند. فارغ‌التحصیلان این دوره عموماً در نقش‌های آکادمیک مانند استاد دانشگاه یا پژوهشگر فعالیت می‌کنند و به تدریس و تحقیق در حوزه‌های مدیریتی می‌پردازند.
بسیاری از افراد می‌دانند که مسیر تحصیلات دانشگاهی از کارشناسی به کارشناسی ارشد و سپس به دکتری (Ph.D) است، اما مفهوم دقیق مدرک Ph.D برایشان روشن نیست. این مدرک که مخفف "Doctor of Philosophy" است، به عنوان بالاترین درجه علمی در تمامی رشته‌ها شناخته می‌شود و به فردی که آن را دریافت می‌کند، تخصص عمیق در حوزه خود را می‌دهد. همچنین، در برخی کشورها دوره‌های فوق دکتری وجود دارد که به عنوان تخصصی پس از دکتری ارائه می‌شود و مدرک Ph.D نشان‌دهنده تسلط و اجتهاد فرد در آن رشته است.
DBA، که به‌عنوان یک دوره پسادانشگاهی یکساله شناخته می‌شود، به دانشجویان فرصتی می‌دهد تا مهارت‌های مدیریتی و عملی را به‌طور متمرکز توسعه دهند و مدرکی به‌عنوان گواهینامه آموزشی از موسسات معتبر دریافت کنند. این مدرک بیشتر به کسانی که به دنبال پیشرفت در عرصه کسب‌وکار هستند، کمک می‌کند. Ph.D یا دکتری فلسفه، به‌عنوان بالاترین مدرک دانشگاهی در تمامی رشته‌ها، به پژوهش و تولید دانش جدید در یک حوزه خاص می‌پردازد. افرادی که این مدرک را کسب می‌کنند، به عنوان متخصصان و پژوهشگران شناخته می‌شوند که توانایی‌های علمی و تحقیقی عمیقی دارند.
از دوره DBA می توان بعنوان یک دوره کوتاه مدت و مکمل رشته های مرتبط با مدیریت کسب و کار دانست تا با مهارت های عملی قوی‌تر وارد بازار کار شوند. در نتیجه تنها وجه اشتراک Ph.D وقتی است که مدرک تحصیلی دکتری Ph.D در رشته های مرتبط مدیریت کسب و کار مانند MBA را با DBA مقایسه کنیم.
مهم‌ترین تفاوت بین DBA و Ph.D در هدف و رویکرد آموزشی آن‌ها نهفته است. در حالی که DBA به دنبال تقویت مهارت‌های عملی مدیریتی است، Ph.D به تولید دانش جدید و گسترش نظریات در رشته‌های مختلف توجه دارد. دانشپذیران دوره DBA از تجربیات عملی و مدیریت در سازمان‌ها بهره می‌گیرند و سعی می‌کنند تا تئوری‌ها را در محیط واقعی کسب و کار به کار ببرند. در مقابل، دانشجویان Ph.D بیشتر به تحقیق و تجزیه و تحلیل مفاهیم مرتبط با رشته تحصیلی کارشناسی ارشد می‌پردازند و دانش جدیدی را به جامعه علمی اضافه می‌کنند.
مخاطبان دوره DBA عموماً مدیران ارشد با سابقه کاری هستند که به دنبال ارتقاء مهارت‌های حرفه‌ای خود می‌باشند. این افراد معمولاً سال‌ها تجربه مدیریتی دارند یا در رشته‌های تحصیلی مرتبط با مدیریت کسب و کار تحصیل کرده‌اند و به دنبال بهبود رهبری، مدیریت استراتژیک، حل مسئله و غیره در کسب و کار خود هستند. در مقابل، مدرک Ph.D برای افرادی طراحی شده است که علاقه‌مند به تحقیق و تدریس در مقطع دکتری هستند و بیشتر به دنبال توسعه نظریات علمی می‌باشند. مخاطبان Ph.D عموماً فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد هستند که به تحقیق و پژوهش علاقه دارند.
مدت زمان آموزش در دوره DBA قطعا کوتاه‌تر از Ph.D است. DBA به‌دلیل ماهیت عملی و حرفه‌ای خود، برای افراد شاغل که تمایل به بهبود مهارت‌های خود در کنار کار دارند، گزینه مناسبی محسوب می‌شود. در مقابل، Ph.D به دلیل تحقیقات طولانی و پیچیده خود در دوره تحصیلی دکتری، زمان بیشتری می‌طلبد.
تحقیقات در DBA معمولاً به مسائل عملی مدیریتی در سازمان‌ها و کسب و کارها مربوط می‌شود و هدف از آن، ارائه راهکارهایی برای حل چالش‌های واقعی مدیریتی است. از سوی دیگر، تحقیقات Ph.D بر تولید دانش جدید و تجزیه و تحلیل تئوری‌های مدیریتی تمرکز دارد. این پژوهش‌ها به توسعه نظریات جدید در زمینه‌های مختلف و ارائه راهکارهای تئوریک می‌پردازند.
دانشپذیران DBA به‌دلیل تمرکز دوره بر مهارت‌های عملی، می‌توانند به‌عنوان مدیران ارشد در سازمان‌ها فعالیت کنند و نقش‌های کلیدی در توسعه استراتژی‌های مدیریتی ایفا کنند. از طرف دیگر، فارغ‌التحصیلان Ph.D به دلیل توانایی در تحقیق و پژوهش، معمولاً در نقش‌های آکادمیک و پژوهشی مانند استاد دانشگاه یا محقق فعالیت می‌کنند.
انتخاب میان DBA و Ph.D بستگی به هدف و علاقه فرد دارد. اگر شما به دنبال ارتقاء مهارت‌های مدیریتی خود در محیط کسب و کار هستید و تمایل دارید تا به‌عنوان یک مدیر موفق در سازمان‌ها فعالیت کنید، دوره DBA گزینه مناسبی برای شماست. این دوره با تمرکز بر کاربرد عملی تئوری‌های مدیریتی، به شما کمک می‌کند تا در مواجهه با چالش‌های کسب و کار، راهکارهای مناسبی پیدا کنید و توانایی‌های مدیریتی و رهبری خود را ارتقا دهید.
در مقابل، اگر علاقه‌مند به تحقیق و تدریس هستید و می‌خواهید در حوزه مرتبط با مدرک کارشناسی ارشد خود به تولید دانش جدید بپردازید، Ph.D می‌تواند مسیر مناسب‌تری باشد. این دوره شما را برای فعالیت در محیط‌های آکادمیک و پژوهشی آماده می‌کند و به شما این امکان را می‌دهد تا به پیشرفت علمی در زمینه مدیریت کمک کنید.
برای جمع‌بندی باید گفت که DBA و Ph.D دارای مزایا و کاربردهای خاص خود هستند و انتخاب میان آن‌ها به اهداف حرفه‌ای و علاقه‌های فرد بستگی دارد. DBA به‌عنوان یک دوره حرفه‌ای کوتاه مدت، مدیران را برای مقابله با چالش‌های مدیریتی آماده می‌کند و یک برنامه آموزشی پسادانشگاهی با ارائه گواهینامه است، در حالی که Ph.D به توسعه دانش جدید و مفاهیم نظری در حوزه‌های مختلف می‌کند و یک مدرک دانشگاهی در مقطع دکتری است.
