نکاتی مهم برای معامله خودرو

خودرو، به عنوان یک کالای سرمایه ای بخش قابل توجهی از اموال و دارایی های خانواده را تشکیل می دهد و به تبع آن ، نقل و انتقال خودرو نیز رایج ترین معاملات افراد جامعه محسوب می شود. آنچه در پی می آید برای آگاهی از مراحل تنظیم سند و آشنایی با مقررات موجود در این زمینه است که امید است در سلامت معاملات افراد و حفظ منافع آن ها موثر باشد.

تنظیم سند خودرو

شاید بتوان گفت یکی از مهم ترین مواردی که نیاز به دقت و البته احتیاط بسیار در معامله خودرو دارد، مساله تنظیم سند خودرو است. در بسیاری موارد، افراد به دلیل ناآگاهی دست به اقداماتی می زنند که ممکن است قابل جبران نباشد. این نکته را در نظر داشته باشید که تنظیم سند را با کمک یک مشاور حقوقی و به صورت دقیق انجام دهید تا همه نکات لازم برای درج در قرارداد لحاظ شود. حقوق اولیه خود را بشناسید و نسبت به آن هوشیار باشید. آگاهی به این موارد می تواند به شما کمک کند تا از خسارت های احتمالی جلوگیری کنید.

اولین نکته در تنظیم سند خودرو، مساله قولنامه ماشین است. سعی کنید به جای گرفتن وکالت از طرف مقابل، مبایعه نامه ای تنظیم کرده و همه موارد ضروری را در آن لحاظ کنید. در عین حال، این مساله را هم در نظر داشته باشید که مساله برگ سبز خودرو و سند مالکیت هنوز هم یک جدال جدی میان پلیس راهور و قوه قضائیه و حل نشده است.

به همین خاطر برگ سبز خودرو هنوز سند محسوب نمی شود و باید انتقال سند را به صورت قطعی انجام دهید. در بسیاری از موارد اینطور عنوان می شود که برگ سبز به منزله سند خودروست و اصلا نیازی به انتقال سند خودرو یا سرعت در انجام آن نیست. دست کم تا زمانی که این مساله به صورت قطعی میان نهادهای اجرایی حل شود، انتقال سند را به صورت قطعی انجام دهید و به برگ سبز خودرو اکتفا نکنید. با این کار سند رسمی مالکیت خودرو در اختیار شما خواهد بود. این مساله را هم در نظر داشته باشید که آخرین قسط پول را در دفترخانه تسویه کنید تا مشکلی ایجاد نشود.

تعویض پلاک

مرحله دیگری که در معامله خودرو باید سراغ آن بروید، تعویض پلاک خودرو و انتقال آن به خریدار است. برخی معتقدند که این کار با ارائه یک وکالت نامه قابل حل است. اگر قصد دارید از این روش برای تعویض پلاک خودروی معامله شده استفاده کنید، بهتر است زمان موردنظر برای انجام این کار را هم در وکالت قید کنید.

از جمله مدارک لازم برای تعویض پلاک می توان به اصل کارت شناسایی خودرو، سند مالکیت، شناسنامه و کارت ملی فروشنده (یا نماینده قانونی او)، بیمه نامه شخص ثالث معتبر، برگه عدم خلافی، اصل فیش پرداخت بهای پلاک و کارت معاینه فنی و همچنین احراز سکونت خریدار (با مواردی از جمله سند خانه، اجاره نامه و …) و مفاصا حساب شهرداری اشاره کرد. در عین حال، فروشنده یا نماینده قانونی او برای مدارک لازم برای تعویض پلاک یا همراه خود داشته باشد. با ارائه این مدارک فک پلاک صورت گرفته و پلاک جدید برای خریدار نصب می شود.

مالکیت خودرو را بررسی کنید

با وجود اینکه تمامی مدارک فروشنده و خریدار در پروسه انتقال سند بررسی می شود، اما بهتر است قبل از هر کاری اصالت اسناد خودرو را یک بار دیگر خودتان هم بررسی کنید.

البته علاوه بر مالکیت خودرو، مساله اهلیت طرف مقابل در معامله نیز از جمله مسائلی است که باید مورد بررسی قرار گیرد. به همین خاطر هم در ابتدای مقاله اشاره کردیم که باید از یک مشاور حقوقی برای بررسی مفاد مبایعه نامه و مراحل انجام معامله کمک بگیرید.

خرید و فروش خودرو یا تعویض پلاک توسط اتباع خارجی

دقت در نحوه نوشتن قولنامه

نکته دیگری که باید به آن اشاره کنیم، نحوه نوشتن قولنامه است. قولنامه یا همان مبایعه نامه در مرحله اول و برای مشخص شدن کلیات قرارداد نوشته می شود و باید دقت بسیاری روی آن صورت گیرد. شاید اولین نکته ای که باید در این رابطه موردتوجه قرار گیرد این باشد که طرفین باید حتما خودشان طرف معامله بوده یا وکالتنامه رسمی از فروشنده در اختیار داشته باشند. در برخی مواقع، فروشنده کار را به فرد دیگری می سپارد و خودش در انجام مراحل کار حاضر نمی شود. دقت کنید که اگر طرف فروشنده در تنظیم مبایعه نامه حضور ندارد، فردی طرف معامله شما باشد که وکالت رسمی از فروشنده داشته باشد.

در عین حال، باید به این نکته هم توجه داشت که مشخصات طرفین باید به صورت دقیق نوشته و کارت ملی دو طرف هنگام نوشتن مبایعه نامه ارائه شود. همچنین شماره شاسی و پلاک باید الزاما در مبایعه نامه قید شود. بهتر است رقمی برای خسارت در تاخیر یا عدم پرداخت مشخص کنید تا در صورت لزوم، از آن استفاده کنید.

مورد دیگری که باید در مبایعه نامه عنوان شود، ساعت و روز مراجعه به دفترخانه و نوشتن شماره دفترخانه مربوطه است که باید به صورت دقیق درج شود.

معامله را در جای مطمئن انجام دهید

قدیم ترها برخی مراحل اولیه معامله در فضای باز یا به اصطلاحی که آن زمان گفته می شد، شیطان بازارها صورت می گرفت. همین مساله هم سبب می شد چفت و بست معامله محکم نباشد و نتوان به طور صددرصد درباره صحت آن مطمئن بود. این نکته را در نظر داشته باشید که تحت هر شرایطی، حتی اگر به هر دلیلی برای فروش خودرو عجله دارید، معامله را در نمایشگاه های معتبر انجام دهید. در صورت امکان، مجوز نمایشگاه مربوطه را هم بررسی کنید که با مشکل روبرو نشوید.

همچنین آدرس خریدار و فروشنده باید به طور کامل در قرارداد درج شود. این مساله از آن جایی اهمیت دارد که در برخی مواقع، مکان و جزئیات فروشنده یا خریدار مشخص نیست و این مساله در مراحل بعدی باعث ایجاد مشکلات جدی می شود.

روش های کلاهبرداری در خرید و فروش خودرو

حتی الامکان وکالتی نخرید

یک نکته بسیار مهمی که در گزارش های دیگر هم به آن اشاره کردیم، انجام وکالتی معامله خودروی دست دوم است. برخی مواقع فروشنده وکالت نامه ای را به خریدار ارائه می کند تا از طریق آن، اقدام به انجام کارهای اولیه کند. هیچ وقت این کار را نکنید چرا که وکالت نامه به راحتی با فوت شدن طرف مقابل، بی اعتبار می شود و اثبات معامله کار سختی خواهد بود. حتما مبایعه نامه ای تنظیم کنید تا هم جزئیات قرارداد روشن باشد و هم موارد و بندهای ضروری در آن قید شود. مساله مهمی که باعث می شود خرید و فروش وکالتی خودرو قدری خطرناک باشد، احتمال مهجور یا فوت شدن طرف مقابل است که به کلی معامله را با فسخ خواهد کرد. با آگاهی از برخی نکات، می توانید با خیال راحت تری معامله کرده و خاطره بهتری از این کار داشته باشید.

هزینه انتقال سند خودرو برعهده کیست؟

هزینه انتقال سند خودرو شامل دو بخش است؛ اولی مربوط به هزینه های مالیاتی است که به حساب دولت واریز می گردد و بخش دوم مربوط به هزینه های دفترخانه است که به منظور حق التحریر واریز می شود. هزینه بخش اول را فروشنده پرداخت می کند و هزینه های مربوط به بخش دوم بین دو طرف معامله تقسیم می شود. اگر فروشنده و خریدار با هم توافقی برخلاف آنچه گفته شد، داشته باشند، محترم بوده و اجرای آن منعی ندارد.

به یاد داشته باشید که چه خریدار و چه فروشنده باشید، باید فرآیند انتقال سند قطعی خودرو را در سریع ترین زمان ممکن انجام دهید تا دچار مشکلات احتمالی در آینده نشوید.

همه چیز درباره گیربکس دوکلاچه یا گیربکس DCT

توصیه هایی کاربردی برای نقل و انتقال سند خودرو

۱. قانونی عمل کنید

حتی اگر با دوست، آشنا و اقوام برای خرید خودرو معامله می کنید، همه مراحل را قانونی و مو به مو اجرا کنید. زیرا اگر روزی به مشکل قانونی خورید صحبت های شفاهی و نسبت های فامیلی به کارتان نمی آید و حتما باید دست به دامن شاهدها شوید که آن هم کار پر دردسری است.

۲. قولنامه بنویسید

حتما قبل از معامله رسمی، نوشتن قولنامه ماشین (یا همان مبایعه نامه) را فراموش نکنید و جزئیات مربوط به خرید و فروش، زمان و نحوه پرداخت وجه معامله و زمان تحویل خودرو را در آن قید کنید. در این صورت اگر در حین ثبت سند یا بعد از آن مشکل حقوقی پیش بیاید می توانید به قولنامه رجوع کنید، اما اگر قولنامه وجود نداشته باشد، کارتان بسیار سخت می شود.

۳. اول وکالت نامه را چک کنید

هیچکس نمی تواند بدون اجازه مالک یا بدون داشتن وکالتنامه، اقدام به فروش خودروی مالک را کند. اگر خودرو را از دلال می خرید، باید حتما وکالت نامه او را ببینید در غیر این صورت، به حرف های او اعتماد نکنید.

۴. به محض اطلاع از کلاهبرداری معامله را فسخ کنید

اگر خودرو را از دلال یا واسطه خریدید و بعد متوجه شدید اجازه یا وکالتنامه از مالک اصلی نداشته، باید به دلیل فروش مال غیر و کلاهبرداری از او به دادگاه شکایت کرده و فسخ معامله ماشین را انجام دهید.

۵. در خرید قسطی، پس از تسویه حساب می توانید سند بزنید

برای خرید و فروش خودروهایی که از نمایندگی به صورت قسطی خریداری شده است، فروشنده وکالتی به خریدار می دهد که در آن قید شده بعد از تسویه حساب کامل با نمایندگی اجازه انتقال سند را دارد.

۶. مدارک پرداخت وجه را نزد خود نگه دارید

اگر وجه معامله را پرداخت کرده اید ولی فروشنده حاضر به سند زدن آن نشد، باید مستنداتی را که درباره خرید خودرو (مثل مبایعه نامه، رسیدهای بانکی، برگه تعویض پلاک و…) دارید را به مراجع قضایی ببرید و دادخواست «الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی» تنظیم کنید. دادگاه بعد از بررسی مدارک فروشنده را ملزم به انتقال سند می کند و اگر باز هم فروشنده امتناع کرد، دادگاه نماینده ای برای این کار تعیین می کند تا خودرو را به نام شما سند بزند.

۷. در وکالتنامه برای انتقال سند بازه زمانی تعیین کنید

اگر به خریدار برای فک پلاک و ثبت سند وکالتنامه می دهید، باید حتما در وکالتنامه تاریخ انقضا ذکر شود تا خریدار فقط در زمان مشخصی ملزم به انتقال سند شود و از زیر بار سند زدن شانه خالی نکند. بعد از این تاریخ انقضا، وکالت لغو شده و باید وکالتنامه جدیدی صادر شود.

۸. بهتر است سند خودرو به نام یک نفر باشد

اموال منقول مثل اتومبیل را هم می توان مثل اموال غیرمنقول (خانه، باغ، زمین و…) به صورت دانگی و مشارکتی معامله کرد. اما این شراکت فقط در سند دفترخانه ای ثبت می شود. کارت سبز خودرو، پلاک و کارت ماشین حتما باید به نام یک نفر صادر شود. به خاطر مشکلات بعدی معمولا سند زدن خودرو به نام چند نفر توصیه نمی شود.

۹. در دفاتر اسناد رسمی هم خودرو را باید سند بزنید

خودرو را باید بعد از انتقال در مرکز فک پلاک، در دفاتر اسناد رسمی هم به نام بزنید. هزینه سند قطعی خودرو که دفترخانه بابت سند زدن خودرو می گیرد، به مدل خودرو، داخلی یا خارجی بودن آن، سال تولید خودرو و قیمت آن مربوط است. در این مبلغ مالیات نقل و انتقال، حق ثبت، حق التحریر، مالیات بر ارزش افزوده و هزینه صدور الکترونیکی سند هم لحاظ شده است. این مبلغ را طبق عرف، فروشنده پرداخت می کند، اما ممکن است با توافق طرفین، خریدار هم آن را بپردازد.

۱۰. ترجیحا خودرویی که سند دفتر خانه ای ندارد، نخرید

اگر خودرویی بدون ثبت دفترخانه ای چند دست فروخته شود و نفر آخر بخواهد برای گرفتن سند دفترخانه ای اقدام کند، باید برای ثبت سند به تمام مالک های قبلی مراجعه کند. بنابراین خرید خودروی دست دومی که فقط برگ سبز دارد و سند دفترخانه ای برای آن گرفته نشده عاقلانه نیست.