ویژگی های افراد باهوش آن ها را از جنبه های مختلفی از دیگر افراد متمایز می کند. افراد بسیار باهوش هر جا که بروند مانند نوری در تاریکی هستند. توانایی آن ها برای دیدگاه گسترده تر، خلاقیت و توانایی خارق العاده شان برای اتصال نقطه های به ظاهر جدا از هم، به آن ها این امکان را می دهد تا راه حل های بدیع را در جایی که بیشتر شکست می خورند، بیابند. با این حال، ویژگی های افراد باهوش بسیار فراتر می رود.
شناخت ویژگی های افراد باهوش
برای چندین دهه هوش تنها با IQ شناسایی می شد. امروزه می دانیم که هوش به سطح فکری و حل مسائل انتزاعی محدود نمی شود، بلکه در تمام زمینه های زندگی گسترش می یابد. در واقع یک تعریف ساده و عملیاتی از هوش، توانایی حل مسائل با سرعت و هوشمندی نسبی است.از این منظر، هوش تنها به معنای استدلال در سطح انتزاعی و کاربرد منطق نیست، بلکه از طریق درک حالات عاطفی، خلاقیت و حتی توانایی تحمل فشار بدون فروپاشی می گذرد. همچنین شامل فراشناخت عمیق است. یعنی درک اینکه ذهن ما چگونه کار می کند.
1. بی نظم هستند
شاید تصور کنید آدم های باهوش بی نهایت منظم هستند. با این حال، اغلب اوقات این طور نیست. بسیاری از آدم های خیلی باهوش میزهای نامرتب دارند، که برخی آدم ها آن را به خلاقیت زیاد نسبت می دهند. محل کار برخی از مشهورترین نابغه ها از جمله آلبرت انیشتین بسیار نامرتب بوده است. شاید علت اش این باشد که به واسطه ی یادآوری این که کاغذ مورد نیازشان دقیقا کجا است نیاز مداوم به حل مسئله را رفع می کنند یا تمرکز شدید روی وظایفی به غیر از مرتب کردن میز باشد. در هر صورت این تصور غلط است که باهوش ترین آدم ها منظم ترین آدم ها هستند.
۲. از ناسزا استفاده می کنند
البته که نباید تصور کنید هرکسی که از ناسزا استفاده می کند خیلی باهوش است، اما پژوهشگران پی برده اند کسانی که مکررا فحش می دهند ممکن است نسبت به کسانی که فحش نمی دهند دامنه ی واژگان گسترده تری داشته باشند. دلیلی وجود دارد که باور کنیم آدم های فحاش در کل از مهارت های واژگانی خود اطمینان بیش تری دارند. این یعنی استفاده از این نوع واژه ها روش مطمئنی برای قضاوت درباره ی هوش یک فرد نیست. با این حال به یاد داشته باشید برخی از آدم های خیلی کودن نیز از واژه های ناسزا استفاده می کنند. برای تایید هوش یک فرد، مطمئن شوید به همراه این خصوصیت، خصوصیات دیگر این فهرست نیز در فرد وجود دارد.
۳. وفق پذیر هستند
باهوش ها به آسانی خودشان را با شرایط و محیط های جدید وفق می دهند. حتی وقتی قواعد، وظایف و محیط کار مرتبا تغییر می کند کارشان را به بهترین نحو انجام می دهند. یک ویژگی افرادباهوش این است که آنها آدم هایی نیستند که کارهای تکراری را ترجیح دهند و نتوانند از پس تغییر بر بیایند. احتمال این که آدم های خیلی باهوش محدودیت های جدید را درک کنند و روش هایی برای اصلاح محیط شان پیدا کنند، خیلی بیش تر است. این افراد به اندازه ی کافی انعطاف پذیر هستند که وقتی برنامه ها در آخرین دقیقه تغییر می کند یا لغو می شود با جریان هم گام شوند، چون درک می کنند که در درازمدت این تغییرات کوچک اهمیتی ندارد. اگر این تغییرات جواب ندهد، آنها می توانند فرصت های دیگری را بسازند.
۴. محدودیت ها را درک می کنند
آدم های باهوش نخستین کسانی هستند که می گویند: “نمی دانم”. آدم هایی که هوش کم تری دارند سعی می کنند از این عبارت اجتناب کنند چون احساس می کنند دیگران آنها را خرفت یا ناآگاه قلمداد خواهندکرد. آدم های خیلی باهوش می دانند امکان ندارد همه چیز را درباره ی همه چیز بدانند. حتی این که درباره ی موضوعات معدود اطلاعات خیلی زیادی داشته باشیم یک خیال واهی است. این افراد درک می کنند که درباره ی هرچیزی دنیایی از اطلاعات وجود دارد و حتی برای دانستن مقدار کمی از این اطلاعات باید خیلی خوش شانس باشند. وقتی از این آدم ها سوالی پرسیده می شود که جوابش را نمی دانند، شاید بگویند: “نمی دانم”. با این حال به احتمال خیلی زیاد در صورت لزوم جواب را پیدا خواهندکرد.
۵. عاشق یادگیری هستند
غالب آدم ها، استیو جابز مشهور را، که یکی از بنیان گذاران اپل است، فردی بسیار باهوش قلمداد می کنند، اگر بسیاری از صفت های نه چندان خوشایند دیگر او را به حساب نیاوریم. به هر حال او توانست صنعت رایانه شخصی را متحول کند و کمک کرد آیپد به وجود بیاید. جابز مشهور بود به این که عاشق یادگیری است، با وجود این که از دانشگاه اخراج شد. او به کارمندان جوان تر می گفت اگر می خواهند پیشرفت کنند مهم است یادگیری را خارج از کلاس درس ادامه دهند. جابز و بسیاری دیگر از رهبران کسب و کار فهمیده اند که آدم های باهوش عاشق یادگیری هستند، حتی اگر هیچ ارتباطی با اعتبار و دانشگاه نداشته باشد. آدم های خیلی باهوش برای یادگیری هایی که به ایده های جدید و درک دنیای اطراف شان می انجامد، ارزش قائل هستند.
6. ویژگی افراد باهوش؛ شوخ طبعی دارند
باهوش ها معمولا در مقایسه با کسانی که هوش کم تری دارند شوخ طبعی بیش تری دارند، هرچند گاهی جوک هایشان برای افرادی با هوش متوسط چندان بامزه نیست. از آن جا که آدم های باهوش بهتر می توانند مسائل را بفهمند و اوضاع اجتماعی را درک کنند، می توانند به سرعت و به خوبی طنزپردازی کنند. شوخ طبعی یک ویژگی شخصیتی است که با مهارت های ارتباط کلامی پیوند دارد. بنابراین آدم های باهوش قادر خواهندبود کسانی را که بیش تر روی برقراری ارتباط کلامی اتکا می کنند و این مهارت ها را به خوبی پرورش داده اند، بخندانند.
7. دارای درک شهودی هستند
آدم هایی که هوش بالایی دارند نسبت به آدم های دیگر درک شهودی بهتری دارند. معنی اش این نیست که آنها قابلیت های روانی خاصی دارند (هرچند شاید برخی آدم ها به طور اتفاقی داشته باشند). آنها در اصل با احساسات و رفتارهای آدم های اطراف شان سازگاری بیش تری دارند. این آدم ها به سرعت متوجه می شوند چه وقت یک فرد نیاز به صحبت کردن دارد یا روحیه و نگرش او، مثلا بعد از یک تماس تلفنی، ناگهان عوض می شود. این باعث می شود آدم های باهوش بهترین دوستان برای حمایت، گوش کردن باشند و برای مشکلات راهکارهای عالی پیشنهاد کنند. آدم های خیلی باهوش به سرعت متوجه تغییر حالات یا منش کلی تان می شوند حتی اگر درباره اش چیزی به شما نگویند.
۸. می دانند که شانس وجود ندارد
آدم های خیلی باهوش واقعا به مفهوم کلی شانس اعتقادی ندارند. چون آنها ساز و کار دنیا را بهتر از بیشتر آدم ها درک می کنند، اغلب باور دارند که شانس یک افسانه است. در عوض خوش شانسی احتمالا نتیجه سخت کوشی، برنامه ریزی استراتژیک، حسن تصادف، و نیز آمادگی برای استفاده از فرصت های فوق العاده ای است که سر راه شان قرار می گیرد. برای مثال آدم های خیلی باهوش که می خواهند یک کسب و کار را آغاز کنند برای یافتن معاملات کاری جدید جست و جو می کنند. آنها منتظر دوستان و خانواده نمی مانند تا به کمک شان بیایند. آنها به این شیوه شانس خوب خود را می سازند.
۹. شب زنده دار هستند
بله شب زنده داری هم ویژگی افراد باهوش است. آدم هایی که تا دیروقت بیدار می مانند و دیرتر می خوابند احتمالا خیلی باهوش تر از کسانی هستند که ساعت خواب منظمی دارند. احتمالا این جمله شعار تمام دانشجویانی است که بعد از یک شب جشن و پایکوبی، می خواهند کمی بیش تر بخوابند. پژوهشگران باور دارند کسانی که دیرتر بیدار می شوند، کم تر احتمال دارد به سرعت کسی که با کمک زنگ ساعت خیلی زود بیدار می شود، خسته شوند. شاید خستگی ناشی از کم خوابی یکی دلایل این باشد که کسانی که تا دیروقت بیدار می مانند معمولا پول بیش تری هم در می آورند.
۱۰. کنجکاو هستند
باهوش ها به طور طبیعی کنجکاو هستند. آنها می خواهند درباره ی دنیای اطراف شان بیش تر بدانند و به اکتشاف ادامه دهند. این کار آنها را باهوش تر می کند، چون دانش شان درباره ی موضوعات مورد علاقه شان بیش تر می شود. اگر کسی را ملاقات کردید که سوالات زیادی می پرسد و واقعا به چیزهایی که می گویید علاقه دارد، به این فکر کنید که شاید آدم کنجکاوی باشد. آدم های خیلی باهوش اغلب می خواهند بیش تر بدانند و شاید سوال بپرسند، کتاب بخوانند، به موزه بروند، یا با متخصصان صحبت کنند تا درباره ی هرچیزی که درحال حاضر نسبت آن کنجکاو هستند به سطح جدیدی از درک برسند.
۱۱. به خودشان مسلط هستند
آیا در مورد آزمایش تسلط بر خود در موش ها چیزی شنیده باشید؟ در این آزمایش دانشمندان به موش ها یک خوراکی کوچک برای اکنون پیشنهاد می کنند، اگر موش ها بتوانند کمی صبر کنند دو خوراکی به موش ها پیشنهاد می کنند، این آزمون تسلط بر خود در موش ها است. در موش ها و انسان ها، آن دسته از افرادی که می توانند بلندمدت را ببینند و برای پاداش بهتر صبر می کنند، نظم و تسلط بیش تری روی خودشان دارند. این نشانه ی یک فرد (یا موش) بسیار باهوش است که می تواند تمایلات آنی خود را برای هدف بزرگ تر کنار بگذارد. متاسفانه، بیشتر موش ها و انسان ها نمی توانند برای پاداش بهتر صبر کنند.
۱۲. اهل ریسک هستند
ریسک پذیری دیگر ویژگی افراد باهوش است. آدم های خیلی باهوش ریسک می کنند، اما این ریسک ها بسیار حساب شده است. مثلا، تصور کنید دو طراح گرافیک با هم برای شرکتی کار می کنند که هر دو از آن نفرت دارند. طراحی که هوش کم تری دارد ممکن است فقط در شغل خود باقی بماند و درباره ی میزان نفرت خود حرف های بدی بزند. اما طراح خیلی باهوش ممکن است طرحی برای ترک کار و شروع کار خودش برنامه ریزی کند. چون او درباره ی این طرح خیلی فکر می کند، این یک ریسک حساب شده است و واقعا ممکن است موفق شود.
13. کارها را به تعویق می اندازند
آدم های خیلی باهوش غالبا مستعد به تعویق انداختن کارها هستند. شاید آنها عاشق این هیجان هستند که کاری را در آخرین لحظه به پایان برسانند یا بی نهایت مطمئن هستند که می توانند این کار را بکنند. این احتمال هم وجود دارد که آنها کاری را که برایشان کسل کننده است عقب می اندازند تا زمانی که دیگر نمی توانند آن را عقب بیندازند. پژوهشگران فکر می کنند به تعویق انداختن کارها می تواند به نوآوری و فکر کردن در لحظه ی آخر بینجامد، که فکر بیش از حد نیست. افرادی که کارها را به تعویق می اندازند به جای این که کارهایشان را زودتر به اتمام برسانند، ممکن است وقت شان را صرف فکر کردن به نوآوری یا ایده ی جدید بعدی بکنند. لازم به ذکر است همه ی کسانی که کارها را به تعویق می اندازند خیلی باهوش نیستند. برخی از آنها فقط تنبل هستند.
۱۴. اعتماد به نفس کاذب ندارند
باهوش ها به هوش خود امتیازی کم تر از واقعیت می دهند، در حالی که آدم هایی با هوش کم تر به هوش خود امتیازی بالاتر از واقعیت می دهند. این اثر دانینگ – کروگر نامیده می شود. شما قبلا تجربه کرده اید که فردی باور دارد در چیزی واقعا فوق العاده است در حالی که اصلا در آن سررشته ندارد. مثل وقتی که یک شخص سالخورده فکر می کند مهارت فوق العاده ای در کار با آیفون دارد، حتی وقتی واقعا نمی داند چگونه سیستم GPS گوشی هوشمند را تنظیم کند تا جهت یابی را برای او انجام دهد. این ویژگی افراد باهوش است که محدودیت های خود را تشخیص می دهند و می دانند هنوز چه چیزهایی برای یادگیری وجود دارد. این باعث می شود در تعامل هایشان اعتماد به نفس کاذب نداشته باشند.