وکالت تام الاختیار، یعنی، شخصی، به موجب یک وکالت نامه، در انجام تمام امور مربوط به یک موضوع، نظیر فروش مال یا طلاق، نایب و نماینده فرد دیگر شود و برای انجام آن ها، اختیار کامل داشته باشد. از شرایط اعطای این وکالت، آن است که وکیل، اهلیت انجام اموری که در خصوص آن ها، اعطای وکالت شده را داشته باشد و موکل در دفترخانه، هزینه تنظیم سند وکالت نامه تام الاختیار که 100 تا 150 هزار تومان می باشد را بپردازد. اعطای وکالت به دیگری که به موجب عقد وکالت، صورت می گیرد، یعنی، یک نفر، شخص دیگری را برای انجام برخی کارها، اعم از کارهای قضایی یا اداری و خرید و فروش، نایب و نماینده خود کند. بر خلاف وکالتی که برای انجام کار یا خرید و فروش داده می شود، شخصی که برای انجام کارهای دادگستری و قضایی، وکیل دیگری می گردد، حتما باید، وکیل پایه یک دادگستری باشد. بر همین مبنا، یعنی، با توجه به تفاوت شرایط و قواعد هر یک از مسائلی که در خصوص آن ها، اعطای وکالت می گردد، قانون گذار، شرایط و انواع مختلفی را برای اعطای وکالت به دیگری، پیش بینی کرده است که وکالت تام الاختیار، یکی از انواع آن، می باشد. با توجه به رواج اعطای وکالت، به دیگری، به صورت تام الاختیار و خساراتی که ممکن در اعطای این نوع از وکالت، به موکل و اموال وی، وارد شود، ضروری است از قواعد و شرایط آن، آگاه بود. از این رو، در این مقاله، قصد داریم، درباره این موضوع، صحبت کنیم که وکالت تام الاختیار چیست؟ شرایط و مدارک لازم، همچنین، هزینه مورد نیاز، برای اعطای آن، چگونه است.
وکالت تام الاختیار چیست؟
برای توضیح این پرسش که وکالت تام الاختیار چیست و هزینه تنظیم وکالت نامه آن، چقدر است؟ ابتدا باید، با مفهوم عقد وکالت، از منظر قانون مدنی، آشنا شویم و توضیح دهیم که اعطای وکالت، به دیگری، به چند شکل صورت می گیرد و در چه حوزه هایی، امکان پذیر است؛ پس از آن، به این پرسش که وکالت تام الاختیار چیست؟ پاسخ دهیم.
تعریف عقد وکالت، در ماده 656 قانون مدنی، آمده است. این ماده، در تعریف عقد وکالت، مقرر می دارد: "وکالت، عقدی است که به موجب آن، یکی از طرفین، طرف دیگر را برای انجام امری، نایب خود می نماید." بر اساس این ماده، هرگاه شخصی، بخواهد، یک نفر را برای انجام امری، نایب خود کند، می تواند از عقد وکالت، استفاده نماید.
وکالت، می تواند برای انجام امور مختلفی، نظیر انجام یک کار اداری یا خرید و فروش، همچنین، انجام امور قضایی و دادگستری، داده شود. شایان ذکر است، اعطای وکالت در امور دادگستری، صرفا، به وکیل پایه یک، یعنی کسی که مدرک حقوق داشته و در آزمون وکالت، پذیرفته شده و پروانه دارد، امکان پذیر می باشد.
بر اساس ماده 660 قانون مدنی، اعطای وکالت به دیگری، می تواند به دو صورت مطلق و یا مقید صورت گیرد. این ماده، در این خصوص، مقرر می دارد: "وکالت، ممکن است به طور مطلق و برای تمام امور موکل باشد یا مقید و برای امر یا امور خاصی."
با توجه به ماده 660، هر شخصی، می تواند صرفا، برای انجام برخی کارها و در مواردی مشخص، به دیگری، اعطای وکالت کند یا اینکه دیگری را برای انجام تمام امورش و به طور مطلق، به موجب عقد وکالت، نایب خود نماید که وکالتی که به طور مطلق داده می شود، بر اساس ماده 661، برای اداره کردن اموال موکل خواهد بود.
یک نوع دیگر از اعطای وکالت به دیگری، اعطای وکالت، به صورت تام الاختیار است که در آن، موکل، به موجب عقد وکالت، دیگری را در انجام تمام امور، اعم از مالی و اداری مربوط به یک موضوع، نایب خود می نماید. اعطای این نوع از وکالت، می تواند، با یک وکالتنامه عادی، صورت گیرد یا بر اساس یک وکالتنامه رسمی که در محضر، تنظیم شده است که برای مراجعه به ادارت و مراجع مختلف، صرفا وکالتنامه رسمی، پذیرفته می شود.
البته، در خصوص اعطای وکالت تام الاختیار، بر اساس ماده 662 قانون مدنی که مقرر می دارد: "وکالت، باید، در امری داده شود که خود موکل، بتواند آن را بجا آورد؛ وکیل هم باید کسی باشد که برای انجام آن امر، اهلیت داشته باشد." باید گفت، حتی در وکالت تام الاختیار، اعطای وکالت، باید در اموری، صورت گیرد که خود موکل نیز شخصا، قادر به انجام آن ها می باشد.
با توجه به توضیحات فوق، در پاسخ به این پرسش که وکالت تام الاختیار چیست؟ باید گفت، وکالت تام الاختیار، یعنی، شخصی، دیگری را در انجام تمام امور، اعم از مالی و اداری مربوط به یک موضوع، به موجب عقد وکالت، نایب و نماینده قانونی خود کند تا وکیل بتواند، در انجام امور، به نیابت از موکل خود، بدون هیچ نیازی به او، اقدام کرده و با رعایت مصلحت و غبطه موکل، برای انجام امور او، کارهای لازم را انجام دهد؛ مانند اعطای وکالت تام الاختیار در فروش مال، انجام امور طلاق و یا پیگیری امور وراثت و تقسیم ترکه.
شرایط وکالت تام الاختیار
انجام تمام عقود، در قانون مدنی، شرایط و قواعد مخصوص به خود را دارد و وکالت نیز که یکی از عقود معین بوده، از این قاعده، مستثنی نیست. از این رو، در این بخش از مقاله، قصد داریم، درباره شرایط وکالت تام الاختیار، صحبت کرده و به این پرسش که شرایط اعطای وکالت تام الاختیار چیست؟ پاسخ دهیم. شرایط اعطای، این نوع از وکالت، عبارتند از:
- اهلیت موکل، برای اعطای وکالت، به دیگری که بدین معنا می باشد که موکل، محجور نبوده و عاقل و بالغ باشد.
- اهلیت وکیل و قبول وکالت از سمت او که بدین معنا بوده که وکیل نیز همانند موکل، باید از عقل و بلوغ، بر خوردار باشد و مورد وکالت را قبول کند.
- قابل انجام بودی اموری که موکل، در خصوص آن ها، اعطای وکالت می کند، توسط شخص خود او.
- وجود قصد و رضا در اعطای وکالت و قبول آن که بدین معنا می باشد که طرفین، با میل قلبی و با نیت مشخص ایجاد عقد وکالت تام الاختیار، نسبت به این امر، اقدام کنند.
- مشروعیت جهت و معین بودن موضوع عقد وکالت تام الاختیار که بدین معنا می باشد که هدفی که برای انجام آن، اعطای وکالت تام الاختیار می شود، قانونی و شرعی باشد و موضوع وکالت تام الاختیار نیز معین و مشخص باشد.
- پس از توضیح اینکه شرایط وکالت تام الاختیار چیست، در ادامه، در خصوص مدارکی که برای اعطای این نوع از وکالت، لازم می باشد، صحبت خواهیم کرد.
مدارک لازم برای وکالت تام الاختیار
همانطور که اعطای وکالت خرید و فروش خودرو یا اعطای وکالت تعویض پلاک، نیازمند پرداخت هزینه و داشتن مدارک بخصوصی است، برای اعطای وکالت تام الاختیار نیز، طرفین، باید هزینه این امر را بپردازند و از مدارکی، برخوردار باشند تا دفترخانه، اقدام به تنظیم وکالت نامه وکالت تام الاختیار نماید. از این رو، در این بخش، قصد داریم، بگوییم که مدارک لازم، برای تنظیم وکالت نامه وکالت تام الاختیار چیست. این مدارک، عبارتند از:
- مدارک هویتی مربوط به موکل، یعنی کسی که قصد اعطای وکالت تام الاختیار را دارد.
- مدارک هویتی مربوط به وکیل، یعنی کسی که قصد قبول وکالت تام الاختیار را دارد.
- سند ازدواج، چنانچه، موکل، قصد داشته باشد، در انجام امور طلاق، به دیگری، وکالت تام الاختیار دهد.
- مدارک مثبت مالکیت موکل، چنانچه، قصد داشته باشد، در فروش مواردی نظیر ملک و خودرو، به دیگری، وکالت تام الاختیار دهد. یکی از پرسش های رایج، این است که آیا، شخص، می تواند، برای بعد از مرگ خود، به دیگری، وکالت تام الاختیار دهد یا خیر؟
هزینه وکالت تام الاختیار در سال اخیر
از آنجا که تمامی ادارات و مراجع، صرفا، وکالت نامه های رسمی ای که در دفاتر اسناد رسمی، تنظیم شده اند را به رسمیت می شناسند و صرفا، این نوع از وکالت نامه را جهت انجام امور موکل، می پذیرند، افراد، در اعطای وکالت تام الاختیار، باید، به دفاتر اسناد رسمی، مراجعه کرده و پس از ارائه مدارک و پرداخت هزینه، وکالت نامه خود را تنظیم کنند. از این رو، در این بخش، قصد داریم، با در نظر گرفتن تعرفه حق التحریر دفاتر اسناد رسمی که در هر سال، تغییر می کند، در خصوص هزینه وکالت نامه تام الاختیار ، صحبت کرده و بگوییم که هزینه آن، در سال اخیر چقدر است. در خصوص هزینه وکالت نامه تام الاختیار، با در نظر گرفتن حق التحریر دفاتر اسناد رسمی، باید گفت، هزینه تنظیم وکالت نامه تام الاختیار فروش یا انتقال و به طور کلی، امور مالی، مبلغ 150 هزار تومان، خواهد بود و هزینه تنظیم وکالت نامه تام الاختیار امور اداری و کاری، یعنی امور غیر مالی، 100 هزار تومان می باشد. حقوق وکیل در وکالت تام الاختیار، به توافق طرفین، بستگی دارد.
تفاوت وکالت تام الاختیار و وکالت بلاعزل
همانطور که وکالت، می تواند، به صورت تام الاختیار، داده شود، می تواند، به صورت بلاعزل نیز به وکیل، اعطا گردد. از این رو، در این بخش از مقاله، قصد داریم، در خصوص تفاوت وکالت بلاعزل و تام الاختیار، صحبت کنیم. برای اینکه بتوانیم بگوییم، تفاوت وکالت بلاعزل با وکالت تام الاختیار چیست، ابتدا باید، وکالت بلاعزل را تعریف کنیم. وکالت، عقدی جایز است که با فوت و جنون و سفه طرفین عقد، منفسخ می شود و از بین می رود. همچنین، هر یک از طرفین، هر زمان که بخواهند، می توانند اقدام به فسخ و برهم زدن یک طرفه آن، نمایند. وکالت بلاعزل، یعنی، موکل، حق عزل وکیل را از خود، سلب و ساقط می کند و بدین ترتیب، دیگر به راحتی، نمی تواند وکیل را از وکالت، برکنار کند، مگر اینکه وکیل، مصلحت موکل را رعایت نکرده یا از اختیاراتش، سوء استفاده کند و موکل، این امر را در دادگاه، اثبات نماید. تفاوت وکالت بلاعزل و وکالت تام الاختیاری که به صورت بلاعزل، به دیگری، داده نشده، در این است که در وکالت تام الاختیار، موکل، هر زمان که بخواهد، بدون نیاز به دلیل، می تواند وکیل را بر کنار کرده و عقد را برهم زند، اما، در وکالت بلاعزل، بر هم زدن عقد وکالت، صرفا در صورت حجر، جنون و سفه موکل و وکیل یا فوت آن ها یا در صورتی که هر دو طرف، با هم، وکالت را به توافق، بر هم بزنند و یا در صورتی که وکیل، از اختیارتش، به ضرر موکل، سوء استفاده کند و این امر، در محکمه ثابت شود، ممکن خواهد بود.
وکالت تام الاختیار چگونه باطل می شود
پس از توضیح در این خصوص که وکالت تام الاختیار چیست و چه تفاوتی، با وکالت بلاعزل دارد. در این بخش از مقاله، قصد داریم، به این پرسش، پاسخ دهیم که وکالت تام الاختیار، چگونه باطل می شود و شیوه فسخ این عقد وکالت، چگونه است. نحوه ابطال وکالت تام الاختیار، با حجر و جنون و سفه موکل و وکیل(در امور مالی) یا فوت آن ها، همچنین، اعلام اراده یکی از طرفین عقد وکالت، یعنی، وکیل یا موکل، مبنی بر برهم زدن عقد، یا استعفا و عزل، می باشد. البته، برهم زدن عقد وکالت تام الاختیاری که به صورت بلاعزل داده شده باشد، با اعلام اراده یک طرفه موکل، ممکن نیست و موکل، باید بتواند خیانت یا سوء استفاده وکیل، از اختیاراتش را به محکمه، ثابت کند و یا وکیل و موکل با یکدیگر، به توافق، به دفاتر اسناد رسمی، رفته و وکالت را برهم بزنند. ذکر این نکته ضروری است که ابطال وکالت تام الاختیاری که به صورت بلاعزل، داده شده، با فوت و جنون و سفه طرفین عقد وکالت، امکان پذیر خواهد بود.
امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .