از جمله تکالیف و وظایف شهروندی در کشور ما، که البته اختصاص به آقایان داشته، گذراندن دوره خدمت وظیفه عمومی یا همان سربازی می باشد. بر اساس قانون خدمت وظیفه عمومی، کلیه مردانی که به سن 18 سالگی رسیده اند، موظف به گذراندن دوره اجباری سربازی می باشند. در غیر این صورت، افراد مشمول، از برخی از خدمات دولتی، محروم شده که دریافت پاسپورت و مجوز خروج از کشور، از جمله این خدمات می باشد. با این وجود، از آنجا که در موارد خاصی، این اشخص نیاز به خروج از کشور داشته، سازمان نظام وظیفه، ترتیبی را تعیین نموده است که به موجب آن، مشمولین می توانند، برای یک دوره زمانی معین، از کشور خارج شوند. کسب مجوز خروج از کشور، با سپردن وتیقه ای انجام می گیرد که وثیقه خروج از کشور نامیده شده و دارای انواع، میزان، مدت اعتبار و نحوه سپردن متفاوت از وثیقه سایر افراد ممنوع الخروج می باشد.
وثیقه خروج از کشور
همانطور که دولت، موظف است تا خدمات مرد نیاز شهروندان را برای آن ها فراهم کرده و زمینه رفاه حد اکثری آن ها را ایجاد نماید، شهروندانی که در داخل مرزهای یک کشور نیز زندگی کرده، تکالیفی را در برابر کشور خود بر عهده دارند. رعایت قوانین و مقررات ارهنمایی و رانندگی، پرداخت مالیات ها و عوارض و شرکت در انتخابات، از جمله وظایف شهروندانی بوده که در داخل مرزهای یک کشور زندگی کرده و از خدمات عمومی آن، استفاده می کنند. یکی از وظایف شهروندان در کشور ما، که البته اختصاص به آقایان داشته، گذراندن دوره خدمت وظیفه عمومی یا همان سربازی می باشد. بر اساس قانون خدمت وظیفه عمومی، کلیه مردانی که به سن 18 سالگی رسیده اند، موظف به گذراندن دوره اجباری سربازی می باشند. با این توضیح که بر اساس معافیت یا عدم معافیت تحصیلی، آغاز این دوره، متفاوت بوده که طبق توضیحات زیر می باشد:
- افرادی که پیش از 18 سالگی، فارغ التحصیل شده یا ترک تحصیل کرده اند، تا حداکثر 6 ماه پس از رسیدن به 18 سالگی، موظف به دریافت دفترچه خدمت و معرفی خود می باشند.
- افرادی که پس از رسیدن به سن 18 سالگی، به تحصیل اشتغال داشته، اعم از دانش آموزان، دانشجویان و طلاب، تا پایان دوره تحصیلی خود، معاف از خدمت نظام وظیفه می باشند. این افراد، پس از فارغ التحصیلی یا انصراف یا اخراج از دوره آموزشی مربوطه، موظف هستند که ظرف حداکثر، یک سال، خود را به سازمان نظام وظیفه معرفی نمایند.
- ضمنا حداکثر مدت زمان معافیت تحصیلی، در مورد دانش آموزان، تا 20 سالگی و برای مقاطع تحصیلی کاردانی 5/2 سال، کارشناسی ناپیوسته و کارشناسی ارشد ناپیوسته 3 سال، کارشناسی پیوسته 5 سال، کارشناسی ارشد پیوسته 6 سال، دکترای پزشکی پیوسته 8 سال و دکترای تخصصی 6 سال می باشد.
- مطابق قانون خدمت نظام وظیفه، مشمولینی که از معرفی خود، طبق تاریخ های مقرر که توضیح داده شد، خودداری نمایند، از برخی از خدمات دولتی، محروم خواهند شد که این خدمات عبارتند از: دریافت گواهینامه، دریافت وام از بانک ها و موسسات دولتی، کاندید شدن برای انتخابات، ثبت نام پروانه کسب و دریافت آن و استخدام در نهادهای دولتی و موسسات دولتی.
- یکی از خدمات دولتی که مشمولان غایب، از آن، محروم می شوند، صدور گذرنامه یا پاسپورت، برای این اشخاص بوده و به این ترتیب، با نبود پاسپورت، به عنوان مجوز خروج از کشور، این افراد، حق خروج از کشور را نخواهند داشت.
- با این وجود، از آنجا که در موارد خاصی، این اشخاص نیاز به خروج از کشور داشته، سازمان نظام وظیفه، ترتیبی را تعیین نموده است که به موجب آن، مشمولان می توانند با سپردن مبلغی وجه، برای یک دوره زمانی معین، از کشور خارج شوند. این وجه در اصطلاح، وثیقه خروج از کشور، نامیده شده که تضمین بازگشت فرد به کشور و گذراندن خدمت وظیفه عمومی می باشد.
- در پایان این بخش، لازم به ذکر است که اگرچه شایع ترین فرض سپردن وثیقه خروج از کشور، مربوط به مشولان سربازی یا خدمت نظام وظیفه بوده، اما سپردن وثیقه خروج از کشور، اختصاص به مشمولان خدمت وظیفه نداشته و کلیه اشخاصی که به هر دلیل، ممنوع از خروج از کشور بوده، تحت شرایط خاص و با سپردن وثیقه خروج از کشور، به میزان لازم، می توانند برای دریافت گذرنامه و مجوز خروج از مرزهای کشور، اقدم نمایند.
- بر اساس اعلام سازمان وظیفه عمومی فراجا، مشمولان نظام وظیفه، در صورتی که فاقد غیبت غیر موجه باشند، می توانند، بدون نیاز به پرداخت وثیقه خروج از کشور، برای خارج شدن از مرزها، جهت زیارت عتبات عالیات، اقدام نمایند. بدین منظور، متقاضیان واجد شرایط، فرصت داشته تا از 8 مرداد تا 5 مهر ماه سال اخیر، با مراجعه به سامانه سخا پلیس، به آدرس sakha.epolice.ir، درخواست خروج از کشور خود را ثبت نمایند.
انواع وثیقه خروج از کشور
یکی از دغدغه هایی که در رابطه با وثیقه خروج از کشور، برای مشمولین خدمت وظیفه یا همان سربازی مطرح می گردد، این مساله بوده که نوع وثیقه ای که می توانند برای گذاشتن آن و خروج از کشور اقدام نمایند، چه بوده و برای چه موارد و چه نوع سفرهایی می توان اقدام به گذاشتن وثیقه خروج از کشور نمود؟ در پاسخ به سوال فوق، باید گفت، طبق اعلام سازمان نظام وظیفه عمومی، در حال حاضر، وثیقه خروج از کشور، به صورت وجه نقد می بایست پرداخت شده و به حساب بانکی اعلام شده از سوی سازمان نظام وظیفه پرداخت گردد؛ یا اینکه ضمانت نامه بانکی، تحویل آن سازمان گردد.
- خروج از کشور به منظور سفرهای زیارتی
- خروج از کشور به منظور سفرهای علمی
- خروج از کشور به منظور سفر سیاحتی (غیر علمی، غیر زیارتی)
- خروج از کشور به منظور سفر ورزشی
- خروج از کشور به منظور سفرهای مطالعاتی
- خروج از کشور به منظور سفر کاری / ماموریتی – دوره های مشترک
- خروج از کشور به منظور پیگیری درمان و مداوای بیماری
- خروج از کشور متعهدین خدمت به سازمان ها
هزینه و میزان وثیقه خروج از کشور
شاید به جرات بتوان گفت که مهم ترین مساله مرتبط با وثیقه خروج از کشور، برای متقاضیان آن، مساله مالی آن و میزان این وثیقه می باشد. به همین دلیل، همواره این سوال از سوی متقاضیان مطرح می گردد، میزان وثیقه خروج از کشور، چقدر می باشد؟ در پاسخ به این سوال که میزان وثیقه خروج از کشور، چقدر می باشد؟ باید گفت، دولت، هر ساله، میزان وثیقه خروج از کشور، را تعیین و اعلام می کند و مشمولین نظام وظیفه، به منظور انجام مراحل ثبت نام گذرنامه اینترنتی، برای دریافت پاسپورت یا گذرنامه و مجوز خروج ا زکشور، می بایست برای سپردن آن میزان وثیقه خروج از کشور و واریز آن به حساب بانکی، اقدام نمایند. بر این اساس، میزان وثیقه خروج از کشور، برای سال اخیر، مطابق اطلاعات جدول زیر می باشد:
میزان وثیقه خروج از کشور سال اخیر | ||
نوع سفر | هدف | میزان وثیقه |
علمی | شرکت در کنفرانس ها، همایش های علمی، انجام سفر های مطالعاتی و تحصیل در مقاطع تکمیلی | 80 میلیون ریال وجه نقد یا ضمانت نامه بانکی |
زیارتی | زیارت عتبات عالیات، در کشورهایی نظیر عراق و سوریه یا انجام مناسک حج، در کشور عربستان | 30 میلیون ریال وجه نقد یا ضمانت نامه بانکی |
سیاحتی | سیاحت، گردش و ملاقات اقوام ساکن در خارج از کشور | 150 میلیون ریال وجه نقد یا ضمانت نامه بانکی |
مطالعاتی | انجام تحقیق یا آزمایش، به منظور پیشرفت تحصیلی (مخصوص دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری) | 80 میلیون ریال وجه نقد یا ضمانت نامه بانکی (برای دوره های مشترک 150 میلیون ریال) |
ورزشی | حضور دراردوهای تدارکاتی تیم های باشگاهی و ملی و مسابقات رسمی برگزار شده در خارج از کشور | تضمین مراجعت مشمول به مبلغ 150 میلیون ریال از سوی وزارت ورزش و جوانان |
پیگیری درمان | معالجه بیماری | - |
مدت مجاز وثیقه خروج از کشور
علاوه بر میزان وثیقه خروج از کشور، که مطابق اعلام دولت، هر ساله، تعیین و مشخص شده و جدول آن نیز در بخش قبل مقاله، ارائه گردید، مساله مهم دیگری که در رابطه با این وثیقه، باید به آن توجه نمود، بحث مدت مجاز وثیقه خروج از کشور، می باشد. با این توضیح که، هنگامی که وجه نقد یا ضمانت نامه بانکی، به عنوان وثیقه خروج از کشور، سپرده می شود، این وثیقه تا مدت محدودی، دارای اعتبار بوده و پس از گذشت آن مدت و عدم بازگشت مشمولان به کشور، وثیقه از سوی سازمان نظام وظیفه، ضبط خواهد شد که بر خلاف اعتراض به دستور ضبط وثیقه قضایی، قابل اعتراض نمی باشد. لذا در این بخش، به توضیح مدت مجاز وثیقه خروج از کشور، در رابطه با انوع سفرهای علمی، زیارتی، سیاحتی، مطالعاتی، ورزشی و درمانی پرداخته که مدت اعتبار آن در سال اخیر، مطابق جدول ارائه شده در ذیل می باشد:
مدت مجاز وثیقه خروج از کشور سال اخیر | ||
نوع سفر | هدف | مدت مجاز وثیقه |
علمی | شرکت در کنفرانس ها، همایش های علمی، انجام سفر های مطالعاتی و تحصیل در مقاطع تکمیلی | حداکثر 30 روز (جهت مقالات و کنفرانس ها) |
حداکثر 45 روز (جهت کارگاه ها و دوره های آموزشی) | ||
زیارتی | زیارت عتبات عالیات، در کشورهایی نظیر عراق و سوریه یا انجام مناسک حج، در کشور عربستان | حداکثر 180 روز (مخصوص اساتید و مبلغین) |
حداکثر 30 روز (مخصوص دانشجویان و طلاب علوم دینی) | ||
حداکثر 60 روز (مخصوص کاروان های زیارتی) | ||
سیاحتی | سیاحت، گردش و ملاقات اقوام ساکن در خارج از کشور | حداکثر 20 روز(برای دانشجویان 30 روز) |
مطالعاتی | انجام تحقیق یا آزمایش، به منظور پیشرفت تحصیلی (مخصوص دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری) | شش ماه (کارشناسی ارشد) |
یک سال (دکتری) | ||
ورزشی | حضور دراردوهای تدارکاتی تیم های باشگای و ملی، مسابقات رسمی برگزار شده در خارج از کشور | مهلت قانونی، با در نظر گرفتن شرایط مسابقات ورزشی |
پیگیری درمان | معالجه بیماری | با توجه به میزان طول درمان (قابل تمدید می باشد) |
سایت وثیقه خروج از کشور
با ورود اینترنت و پیشرفت آن، در سال های گذشته، علاوه بر افراد که نحوه انجام بسیاری از کارهای خود را از شکل حضوری، به شکل اینترنتی، تغییر داده اند، دولت و بخش های مختلف آن نیز سعی کرده، تا با استفاده از این تکنولوژی مفید، خدمات خود را هر چه بیشتر از حالت حضوری، خارج کرده و به شکل اینترنتی و الکترونیکی، به متقاضیان، ارائه نمایند. لذا، به منظور تحقق این هدف، دولت، اقدام به تاسیس و راه اندازی سامانه ها و سایت های اینترنتی متعددی کرده و افراد متقاضی خدمات دولتی، می توانند با مراجعه به این سامانه ها و سایت ها و با انجام مراحل ثبت نام، برای دریافت خدمات مورد نیاز خود، به شکل غیر حضوری اقدام نمایند. سامانه ثنا، سایت پلیس راهور 120 و سامانه سماس، نمونه ای از این سایت ها و سامانه های دولتی می باشند. یکی از سایت هایی که در سال های اخیر و با اینترنتی شدن خدمات دولتی، تاسیس و راه اندازی شده، سایت سامانه سخا پلیس، به آدرس اینترنتی sakha.epolice.ir می باشد. این سایت، خدمات متعددی را به کاربران خود ارائه داده که از جمله آن ها می توان به استعلام تخلفات رانندگی، درخواست گواهینامه پایه سوم، شماره گذاری وسایل نقلیه و ثبت نام سربازی اشاره نمود. یکی از خدماتی که در سامانه سخا پلیس sakha.epolice.ir به متقاضیان ارائه گردیده، درخواست سپردن وثیقه خروج از کشور می باشد. به این ترتیب، متقاضیان سپردن وثیقه خروج از کشور، می توانند با مراجعه به این سایت و انجام مراحل ثبت نام، پس از ورود به سامانه، طبق مراحل مقرر، درخواست خود را برای سپردن وثیقه خروج از کشور، ثبت نمایند که در بخش بعد، به توضیح این مراحل می پردازیم. لازم به ذکر است که این سامانه، اختصاص به وثیقه خروج از کشور مشمولان خدمت نظام وظیفه داشته و بقیه اشخاص ممنوع از خروج از کشور، برای سپردن. وثیقه، باید به مرجع مربوطه که آنها را ممنوع الخروج کرده، مراجعه نمایند. مانند اینکه اشخاص ممنوع الخروج به موجب دستور اجرای احکام دادگاه حقوقی، باید به اجرای احکام مربوطه، مراجعه کنند.
نحوه سپردن وثیقه خروج از کشور
متقاضیان خروج از کشور که می بایست جهت اخذ گذرنامه و مجوز خروج از کشور، اقدام به سپردن وثیقه نمایند، می توانند با مراجعه به سامانه سخا پلیس، جهت سپردن وثیقه خروج از کشور، ثبت نام کرده و وجه لازم را پرداخت کنند. لذا، در این بخش، به توضیح مراحل و نحوه سپردن وثیقه خروج از کشور، پرداخته که مطابق راهنمای تصویری زیر می باشد. مرورگر دستگاه خود را باز کرده و آدرس سامانه سخا پلیس، یعنی sakha.epolice.ir را جست و جو نمایید تا مطابق تصویر زیر، وارد صفحه اصلی سامانه شوید.
- به منظور ورود به سامانه و پرداخت وثیقه خروج از کشور، نام کاربری( کد ملی) و رمز عبور خود را در کادرهای مربوطه وارد کرده و پس از وارد کردن عدد تصویر امنیتی، دکمه ورود را کلیک کنید.
- لازم به ذکر است که چنانچه، دارای نام کاربری و رمز عبور نمی باشید، ابتدا باید با کلیک بر روی دکمه ثبت نام، برای انجام مراحل ثبت نام و دریافت نام کاربری و کلمه عبور، اقدام نمایید.
- وارد حساب کاربری خود شده اید. برای ثبت درخواست سپردن وثیقه خروج از کشور، بر روی گزینه خروج از کشور وظیفه عمومی، کلیک کرده و از زیر منو، گزینه درخواست مجوز خروج از کشور را انتخاب نمایید
- چنانچه، در صفحه جدید، اطلاعات هویتی خود را مشاهده نمی کنید، ابتدا باید برای ثبت نام، به یکی از دفاتر پلیس+10 که همچون دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، دارای شعب در سطح کشور بوده، مراجعه کرده و ثبت اطلاعات هویتی نمایید.
- در کادر مشخص شده برای ثبت درخواست سپردن وثیقه خروج از کشور، ابتدا، از منوی کشویی، علت درخواست را انتخاب کرده و پس از مشخص نمودن مقصد، اطلاعات مربوط به تاریخ سفر خود را نیز وارد نموده و در پایان، دکمه ثبت درخواست را بزنید.
- اکنون می توانید، بر اساس نوع سفری که در بخش قبل، انتخاب کرده اید، میزان وثیقه خروج از کشور تعیین شده را به طور اینترنتی پرداخت کرده و با دریافت شماره رهگیری، برای درخواست گذرنامه و مجوز خروج از کشور اقدام نمایید.
وثیقه خروج از کشور مشمولان غایب اخیر
اما یکی از گروه های مشمول خدمت نظام وظیفه، افرادی هستند که می بایست در گذشته، برای ثبت نام سربازی و معرفی خود اقدام می کرده، اما به دلیل تعلل در ثبت نام، اکنون، غایب محسوب می شوند. لذا، ممکن است این سوال مطرح گردد که شرایط وثیقه خروج از کشور مشمولان غایب اخیر به چه صورت می باشد؟ در پاسخ به این سوال که وثیقه خروج از کشور مشمولان غایب اخیر به چه صورت می باشد، باید گفت که مطابق مقررات قانون خدمت نظام وظیفه، مشمولین سربازی با خدمت نظام وظیفه، که غایب بوده و دارای غیبت غیر موجه می باشند، حق خروج از کشور را نداشته و بنابراین، نمی توانند برای درخواست سپردن وثیقه خروج از کشور و دریافت مجوز اقدام نمایند.
میزان وثیقه خروج از کشور مشمولین سربازی
علاوه بر روش ذکر شده، یک روش دیگر نیز برای تعهد دادن جهت بازگشت مشمولین به کشور وجود دارد. به طور کلی این دو روش را در زیر بررسی کرده ایم.
- از موارد دیگر نحوه پرداخت وثیقه خروج از کشور این است که مشمولین در بانک قوامین حسابی افتتاح کنند و مبلغ وثیقه تعیین شده را به صورت نقدی و سپرده گذاری در حساب بانکی واریز نمایند و یک ضمانت نامه از بانک دریافت نمایند. مشمولین این ضمانت نامه را می بایست به سازمان نظام وظیفه ارائه دهند.
- افراد مشمول می توانند با ارائه سند ملک و یا سفته به عنوان یکی از اصلی ترین مدارک لازم برای وثیقه خروج از کشور، این مجوز را دریافت نمایند. در این روش به جای واریز کردن مبلغ نقدی وثیقه، سفته و یا سند ملک را می توانند به بانک ارائه کرده و ضمانت نامه بانکی را دریافت نمایند.
- مبلغی که به عنوان وثیقه پرداخت شده است با توجه به سیستم های مرزی دقیق، با ورود فرد به کشور و اتمام سفر او تا 48 ساعت بعد به حساب او بازگشت داده می شود. در بخش های گذشته به این مطلب اشاره شد که میزان وثیقه خروج از کشور مشمولین سربازی به نسبت مدرک تحصیلی و یا سفر آن ها تفاوت هایی دارد. در ادامه به مبلغ هر یک از این موارد مطابق جدول اشاره شده است.
بنابراین وثیقه خروج از کشور، میزان تعیین شده وجه نقد یا ضمانت نامه بانکی بوده که مشمولان خدمت نظام وظیفه عمومی، باید به منظور اخذ مجوز خروج از کشور، برای سپردن آن اقدام نمایند. ثبت نام و سپردن این وثیقه، از طریق سامانه سخا پلیس، انجام گرفته و سپردن آن، برای مشمولان غایب در سال اخیر امکان پذیر نمی باشد. امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .