وظایف متولی چیست؟ و نحوه ی واگذاری آن به دیگری چگونه است؟

مال وقفی یک مال اهدایی از واقف برای استفاده در راستای هدف مشخصی است. عقد وقف ، برای شکل گیری ارکانی دارد که باید آنها را رعایت کرد . یکی از این ارکان ، واقف است که برای اداره امور مربوط به موقوفه ، متولی تعیین می کند . شیوه های انتخاب متولی متفاوت است . مثلا در یک شیوه اداره مال موقوفه توسط چند متولی صورت می گیرد . با این همه ، متولیان وظایف مشترکی دارند که باید به آنها بپردازند. گاهی عدم انجام این وظایف منجر به عزل متولی می شود . از این رو در این محتوا به بررسی وظایف متولی و واگذاری وظایف متولی به دیگری می پردازیم .

متولی کیست؟

قبل از توضیح مفهوم متولی، باید دانست که در اصل نظارت و اداره امور اموال موقوفه به عهده واقف است. اما واقف می تواند این مسئولیت را از خود سلب کرده و اختیار آن را به شخص دیگری بدهد به صورتی که موقوفات خاص متولی مشخصی دارند، یعنی دولت متولی آن ها نیست و موقوفات عام هم توسط سازمان اوقاف و امور خیریه مدیریت می شوند. برای مثال در موقوفات خاص، متولیان خاص تولیت را به عهده دارند، در موقوفات عام، اداره اوقاف و در موقوفات آستان قدس، تشکیلات مربوطه اداره آن را بر عهده دارند. با کلیک روی لینک متولیان آستان رضوی می توانید تولیت این آستان مقدس را در دوره های مختلف مطالعه نمایید. بنابر این به شخصی که اداره و تولیت امور املاک وقفی را بر عهده می گیرد، متولی می گویند. تعیین متولی باید هنگام انجام شدن وقف باشد و در غیر این صورت حق تعیین تولیت پس از آن برای واقف وجود ندارد. امر تولیت می تواند توسط شخص متولی و یا با همکاری و مشارکت دیگر اعضا انجام پذیرد و دستمزدی که از این امر نصیب متولی می شود از منافع اموال موقوفه برداشت شده و یا واقف برای او اجرت خاصی معین می کند.

ماده قانونی

ماده 75 قانون مدنی: واقف می تواند تولیت یعنی اداره کردن امور موقوفه را تا زمانی که در حیات است یا در مدت معینی برای خود قرار دهد و یا می تواند متولی دیگری معین کند که مستقلاً یا مجتمعا با خود واقف اداره کند. تولیت اموال موقوفه ممکن است به یک یا چند نفر دیگر، غیراز خود واقف واگذار شود که هر یک مستقلاً یا منضماً اداره کنند و همچنین واقف می تواند شرط کند که خود او یا متولی که معین شده است نصب متولی کند و یا در این موضوع هر ترتیبی را که مقتضی بداند قرار دهد.

وظایف متولی

متولی موظف به قبول تولیت نیست اما اگر قبول کرد دیگر نمی تواند آن را از بین ببرد . پس اولین وظیفه متولی ، انجام وظایف در صورت قبول تولیت است. متولی موظف است به همان ترتیبی که واقف مشخص کرده است به انجام امور بپردازد . البته در صورتی که واقف وظایف را مشخص نکرده باشد ، وظیفه متولی همان امور رایج است مثل گرفتن اجرت ، تقسیم اجرت بین موقوف علیهم و مواردی از این دست. مورد بعدی از وظایف متولی این است که طبق مقتضای عقد وقف عمل کند ؛ یعنی متولی حق ندارد کاری بر خلاف مصالح موقوفه انجام دهد. وظیفه دیگر متولی محدودیت او در عزل سایر متولیان است . اگر چند نفر متولی در انجام امری باشند ، هیچ کدام از آنها نمی توانند دیگری را عزل کنند . تنها در حالتی اجازه انجام این کار رادارند که واقف در عقد وقف این اختیار را داده باشد .

واگذاری وظایف متولی به دیگری

مسئله ای که در اینجا بوجود می آید این است که آیا متولی می تواند ، وظیفه تولیت و اداره کردن امور را به فرد دیگری واگذار کند ؟ طبق ماده 83 قانون مدنی متولی نمی تواند این وظیفه را واگذار کند ؛ در واقع تنها زمانی متولی می تواند وظایف تولیت را به دیگری واگذار کند که واقف در عقد وقف اجازه واگذاری تولیت به دیگری را به او داده باشد. اما اگر در عقد وقف ، واقف مباشرت را شرط نکرده باشد ، یعنی اگر واقف شرط نکرده باشد که متولی باید به تنهایی به انجام اداره کردن مال موقوفه بپردازد ، متولی می تواند وکیل بگیرد ، اما نمی تواند وظایف تولیت را واگذار کند .

امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .

اداره ی مال موقوفه توسط چند متولی چگونه است؟