در هفته‌های اخیر بحث ممنوعیت واردات آیفون 14 به کشور، حسابی داغ است و بخشنامه ممنوعیت واردات سری جدید گوشی اپل (آیفون 14) که توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران صادر شده بود، مجددا تمدید شده و همین موضوع نظرات و انتقادات زیادی را به همراه داشته است.
در این میان، محمدرضا عالیان، دبیر کنگره موبایل ایران اخیرا درباره این بخشنامه گفته:« با فرا رسیدن موعد ابلاغیه قبلی، سازمان توسعه تجارت، در مورد ممنوعیت ورود آیفون 14 که از ابتدای مهرماه اعمال شده بود، از گمرک استعلام گرفت و گمرک مجددا این ممنوعیت را تائید کرد.»
در بیانیه منتشره در این باره آمده است:«از تاریخ 01/12/1401 گوشی تلفن همراه با نشان تجاری APPLE مدل 14 و کلیه مدل‌های بعد از آن، جزء لیست کالاهای مجاز همراه مسافر و پستی ورودی به کشور نمی‌باشد. دستور فرمائید موارد ذیل مد نظر قرار گرفته و مراتب به کلیه دوایر ذیربط ابلاغ گردد:
1- از ثبت اطلاعات گوشی‌های وارده در سامانه مسافری و پستی از تاریخ مذکور خودداری گردد.
2- مراتب در مبادی ورودی و خروجی مسافری به کشور از طریق نصب بنر و سایر وسائل ارتباط جمعی اطلاع رسانی گردد.»
در شرایطی که مسئولان توضیح روشنی در این رابطه ارائه نکرده‌اند، گمانه‌زنی‌های مختلفی در این باره به گوش می‌رسد.
اما طبق تصمیم جدید دولت، واردات آیفون 14 چه به‌صورت مسافری و چه به‌صورت پستی از ابتدای اسفند ممنوع اعلام شده و این در حالی است که واردات رسمی گوشی‌های آیفون از همان ابتدا هم نیز ممنوع بوده و تمام گوشی‌های آیفون موجود در بازار، از طریق مسافران وارد کشور می‌شدند. اما دلایل احتمالی این موضوع چه می‌تواند باشد؟
در حالی که صحبت بر سر دلایل ممنوعیت ورود ایفون به کشور ادامه دارد یادآوری سخنان مطروحه در نشست‌های کمیسیون اصل نود در اردیبهشت ماه ضروری است . در این دوره زمانی بود که اعلام گردید واردات کالاهای لوکس به دلیل شرایط ارزبری ممنوع است.
علی خضریان در همین دوره زمانی در خصوص موضوع ممنوعیت واردات کالاهای لوکس در کمیسیون اصل نود مجلس گفت: در شرایطی که درگیر جنگ اقتصادی و کمبود منابع ارزی هستیم و برای تامین ارز مورد نیاز کالاهای اساسی و دارو دچار مشکلاتی هستیم، منطقی نیست که ما برای واردات کالاها و ازجمله گوشی‌های لوکس ارز نیمایی مصرف کنیم.
وی افزود: سال گذشته حدود سه میلیارد دلار برای دارو ارز اختصاص پیدا کرده است. در حالی که تنها برای واردات گوشی‌های لوکس نزدیک یک میلیارد دلار ارز نیمایی مصرف شده و حتما اختصاص این حجم ارز برای کالاهای لوکس به نفع کشور نیست و در این جهت وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز سال گذشته به کمیسیون دعوت شد.
نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس ادامه داد: وزیر صمت در این جلسه وعده داده است که این موضوع را بررسی و در ستاد تنظیم بازار تصمیم لازم را اتخاذ کنند. آنچه مطالبه کمیسیون اصل نود است عدم اختصاص ارز نیمایی به کالاهای لوکس در مرحله اول و سپس بررسی ضرورت ورود اینگونه کالاها حتی با ارز غیر دولتی در شرایط کمبود ارز است.
عضو هیات رییسه کمیسیون اصل نود تصریح کرد: موضوع ممانعت از اختصاص ارز نیمایی به کالاهای لوکس و همچنین گوشی‌های لوکس، مختص یک کالا یا نشان خاص نیست؛ بلکه در هر شرکتی می‌تواند بخشی از محصولات لوکس و بخشی غیر لوکس باشد که می‌بایست مصادیق آن توسط دولت با معیارهای دقیق و شفاف تعیین شود.
به این ترتیب به نظر می‌رسد ستاد تظنیم بازار ممنوعیت ورود این گوشی‌ها را در دستور کار قرار داده و تا زمانی که این تصمیم در ستاد تغییر نکند، روند ادامه خواهد داشت.
هر چند برخی افراد نیز قیمت بالای آیفون 14 و لوکس بودن این موبایل را دلیلی برای این ممنوعیت عنوان کرده‌اند که با وجود گوشی‌هایی درهمین رنج قیمت در بازار، این بهانه نیز بی‌معنا به نظر می‌رسد.
عالیان، دبیر کنگره موبایل ایران در پاسخ به این نکته که ممنوعیت واردات فقط مربوط به آیفون 14 است و قیمت نیز نمی‌تواند دلیل این ممنوعیت باشد گفت:« آیفون14 نمی‌تواند کالای لوکس باشد؛ چون پرچمداران سایر برندها نیز حدودا همین قیمت را دارند. تقاضای آیفون در میان گوشی‌های پرچمدار، بالاتر از سایر برندهاست. این موضوع که دلیل ممنوعیت آیفون 14 چیست، مطالبه بخش خصوصی هم هست. اما همچنان پاسخی به آن داده نشده است.»
حالا این سوال مطرح می‌شود که آیا ماجرای ممنوعیت به اتصال این گوشی به سرویس ماهواره‌ای برمی‌گردد؟ برای روشن شدن موضوع باید ابتدا به این سئوال پاسخ داد که سرویس ماهواره‌ای چیست و به چه معناست؟
طبق گزارش بیزنس اینسایدر، یک سرویس اشتراک جدید برای مالکان آیفون 14 این امکان را فراهم خواهد کرد که حتی در شرایطی که به اینترنت یا سرویس موبایل دسترسی ندارند، بتوانند تماس‌های اورژانسی برقرار کنند. این امکان به لطف اتصال به ماهواره‌هایی که بالای سر ما در حال پرواز هستند، فراهم می‌شود. این ماهواره‌ها موقعیت شما را به مراکز خدمات اضطراری در روی کره زمین اعلام می‌کنند.
به محض اتصال، آیفون 14تان از شما سوالاتی در مورد شرایط‌تان می‌پرسد: آیا گم شده‌اید؟ صدمه دیده‌اید؟ آیا تنها هستید یا کسی با شماست؟ همه این سوالات به این دلیل پرسیده می‌شوند تا آیفون بتواند با مرکز سرویس‌دهی و خدمات مناسب تماس گرفته و طلب کمک کند.
شما می‌توانید از این سرویس در شرایط غیر اضطراری هم بهره ببرید. یعنی اگر در منطقه‌ای هستید که پوشش سرویس موبایل و اینترنت ندارید، می‌توانید با بهره‌گیری از ماهواره‌ها، موقعیت خود را به اشتراک بگذارید تا اعضای لیست تماس‌هایتان بدانند که کجا هستید.
سرویس ماهواره‌ای برای دو سال اول، برای تمام کسانی که آیفون 14 را خریداری کرده‌اند رایگان است و مشخص نیست که هزینه اشتراکش بعد از اتمام این دو سال چقدر خواهد بود.
حال یکی از گمانه‌زنی‌ها درباره ممنوعیت واردات آیفون14 ، اتصال این دستگاه به اینترنت ماهواره‌ای است. دبیر کنگره موبایل ایران دراین باره گفته:«در دنیای تکنولوژی، وقتی یک کمپانی ویژگی جدیدی را در قالب محصول دیجیتالش عرضه می‌کند، سایر کمپانی‌ها نیز به آن دسترسی پیدا می‌کنند. با این تفاسیر به‌نظر نمی‌رسد دلیلش این باشد. چون در این صورت نهادهای مربوطه مجبور می‌شوند واردات تمام پرچمداران جدید را ممنوع اعلام کنند.»
او ادامه داد:« اگر دلیل ممنوعیت آیفون14 اتصال به اینترنت ماهواره‌ای باشد، یکی از تبعاتش این است که مردم از تکنولوژی روز دنیا دور می‌شوند. تکنولوژی در هر صورت راه خودش را پیدا می‌کند. اگر راه قانونی‌اش بسته شود از راه غیرقانونی وارد کشور می‌شود.»
