زنان جاودانه تاریخ/ یک عکس قدیمی یک روایت؛ آذر اندامی، بانوی ایرانی که تمام جهانیان مدیونش هستند/ تنها ایرانی که نامش روی سیاره زهره ماندگار شد 

به گزارش سرویس تاریخ ساعد نیوز، نام زنده یاد «آذر اندامی» - پزشک و پژوهشگر - به عنوان تنها زن ایرانی در میان 997 زن مشهور جهان بر سیاره «زهره» ثبت شده است. انجمن بین‌المللی نجوم AIU که از سال 1919 تا کنون پیشگام نامگذاری در سیارات بوده است در سال 1371 یکی از گودال‌های سیاره زهره را به قطر 30 کیلومتر در طول جغرافیایی 55/26 و عرض جغرافیایی 45/17 این سیاره به پاس تلاش‌های علمی دکتر اندامی به نام وی نام‌گذاری کرده است.

آذر اندامی در سال 1305 در محله ساغریسازان شهر رشت به دنیا آمد. دوره دبستان را چهار ساله تمام کرد. آذر ادامه تحصیلش را به دلیل مشکلات زندگی همراه با خیاطی و سوزن­‌دوزی و کمک در تأمین هزینه‌های زندگی سپری کرد.

با پایان دوره اول متوسطه در دبیرستان فروغ رشت، به دانشسرای این شهر رفت و در سال 1324 با موفقیت دانشسرا را به پایان رساند. در سال 1325 به استخدام رسمی وزارت آموزش و پرورش درآمد. طی همین سال‌ها دوباره به تحصیل مشغول شده و دیپلم طبیعی گرفت و به عنوان دانشجوی رشته پزشکی وارد دانشگاه تهران شد.

هم­زمان در مدارس جنوب شهر تهران به تدریس ادامه داد. دکترای پزشکی خود را در سال 1337 دریافت و بلافاصله در دوره تخصصی زنان و مامایی مشغول به تحصیل شد. در تمام این مدت در بنگاه حمایت مادران و نوزادان فعال بود. در سال 1339 با دکتر منصور خلعتبری ازدواج کرد. حاصل این ازدواج سه فرزند به نام‌های آذرمیدخت (کارشناس ژئوفیزیک)، میترا (پرستار) و آرش (مهندس معمار) است.

وی در پایان دوره تحصیل به وزارت بهداشت منتقل شده و در انستیتو پاستور مشغول به کار شد. کار در انستیتو پاستور باعث شد چند طرح تحقیقاتی در زمینه باکتریولوژی و عفونت­‌های بیمارستانی انجام داده و نتایج آن را در مجلات معتبر پزشکی به چاپ برساند.

با شیوع وبا در ایران و سختی خرید واکسن آن از خارج از کشور، اندامی در انستیتو پاستور اقدام به تولید انبوه این واکسن نمود به طوری که علاوه بر تأمین نیاز داخل به کشورهای همسایه نیز فرستاده شد. آذر اندامی به پاس فعالیت‌های مؤثرش به سمت معاونت بخش میکروب‌شناسی و پس از آن به ریاست بخش وبا و دیفتری منصوب شد و به پاس تلاش‌­های علمی­‌اش نشان علمی به او اعطا شد.

در ادامه فعالیت در انستیتو پاستور موفق شد با استفاده از بورس تحصیلی این مرکز به پاریس برود و در سال 1346 گواهینامه باکتریولوژی را دریافت کند. پس از بازگشت به ایران با گذراندن دوره تخصصی آزمایشگاهی بالینی در دانشگاه تهران، دانشنامه تخصصی علوم آزمایشگاهی بالینی را اخذ کرد. وی در سال 1357 بازنشسته شد.

شرکت در کنفرانس‌های علمی بین­‌المللی و سخنرانی در مورد دستاوردهای پژوهشی خود از دیگر فعالیت‌های علمی آذر اندامی بود.

در مراسم بازنشستگی خود گفت: «من از شروع خدمت دولتی پایانی این چنین را آرزو می‌کردم و چون به منظور رسیده­‌ام خدا را شکر می­‌گویم و احساس شادی و غرور می­‌کنم.»

آذر اندامی در سال 1363 به تومور مغزی مبتلا شده و بر اثر آمبولی ریه که از عواقب بیماری او بود، به دیار باقی شتافت.