فرایند بتن ریزی ستون ها نیز همانند بتن ریزی سقف است، با این تفاوت که بتن ریزی سقف به حجم کمتری از بتن نیاز دارد و بهتر است چند ستون را آماده کنید و از کارخانه بتن آماده بتن مورد نیاز خود را سفارش دهید. زمانی که آرماتور و قالب ها را برای بتن محیا کردید، زمان تزریق بتن می رسد. بتن ریزی ستون ها با توجه به اندازه آنها ممکن است به صورت دستی یا پمپاژ صورت گیرد.
بتن ریزی ستون
بتن ریزی ستون یکی دیگر از مراحل اجرای سازه های بتنی است که به مرور زمان و بعد از بتن ریزی فونداسیون اجرا می شود. بتن ریزی فونداسیون می تواند استحکام سازه را در برابر شرایط محیطی تضمین کند، اما بدنه اصلی ساختمان و بخش های تزئینی و ظریف کاری آن توسط ستون ها حمل می شود. بنابراین، فرایند ساخت و بتن ریزی ستون از اهمیت ویژه ای برخوردار است و مهندسین سازه با در نظر گرفتن آن اقدام به طراحی و ساخت یک ساختمان می کنند.
نکات مهم در بتن ریزی ستون
- اگر ارتفاع دیوار یا قالب ستون به میزان قابل توجهی زیاد نباشد، باید از بالای قالب ها بتن ریخته شود.
- برای تعیین ضخامت لایه های بتنی باید به ابعاد قالب، فاصله میلگردها از یکدیگر، روش فشرده سازی بتن و شکل قالب توجه شود.
- نکته بسیار مهم در فرآیند بتن ریزی انجام مداوم آن است و زمانی که لایه قبلی هنوز سفت نشده است باید لایه جدید ریخته شود. دلیل این اقدام ایجاد پیوستگی درست بین لایه های بتن ریزی و عدم ایجاد صفحات ضعیف در بتن ریزی ستون می باشد.
- فاصله بین لایه های متوالی بتنی در شرایط عادی بتن ریزی نباید بیشتر از نیم ساعت و در شرایط آب و هوای گرم 20 دقیقه باشد. در مورد شرایط بتن ریزی در هوای گرم چه می دانید؟
- از دیگر نکات مهم در فرایند بتن ریزی ستون، این است که بتن ها تمامی زاویه های قالب و اطراف میلگردها به طور کامل پوشش دهند.
- اگر ارتفاع ستون زیاد باشد، بتن را در لایه هایی با ضخامت بین 30 تا 50 سانتی متر بریزید.
- گاهی اوقات، ممکن است از مواد کندکننده گیرش روی سطح بتن استفاده شود تا گیرش آن را به تأخیر بیندازند و با بتن بعدی پیوند خوبی ایجاد کنند. شکر می تواند زمان گیرش بتن را تا چهار ساعت به تاخیر بیاندازد. لایه بعدی بتن باید نازک تر از لایه های قبلی باشد و لرزش باید به لایه های قبلی گسترش یابد.
- نکته: زمان گیرش بتن در هوای سرد کاهش می یابد و هوای خیلی گرم، زمان گیرش را افزایش می دهد.
حداکثر ارتفاع بتن ریزی ستون
بتن ریزی ستون در دو مرحله انجام می شود. حداکثر ارتفاع مجاز بتن ریزی ستون مطابق یا مبحث نهم مقررات ملی ساختمان مصوب 92، 1.2 متر است تا دانه ها از خمیر سیمان جدا نشوند. البته معمولاً این قانون به دلیل اجرایی نبودن رعایت نمی شود زیرا برای بتن ریزی ستون ها معمولاً از پمپ هوایی برای سهولت در جابجایی و توقف بتن ریزی استفاده می شود اما لوله در ابتدای پمپ نمی تواند وارد ستون هایی که دارای سنجاق هستند، بشود بنابراین معمولاً ارتفاع بتن حدوداً 3 متر می شود. این قانون در مبحث نهم مقررات ملی ساختمان 99 حذف شده است و پیمانکاران باید به گونه ای بتن ریزی ستون را انجام بدهند تا دانه ها از خمیر سیمان جدا نشوند.
در بتن ریزی ستون ها به چه مواردی باید توجه شود؟
- بدون مشورت با مهندس ناظر از افزودن آب به بتن های حمل شده (بتن های آورده شده با میکسر) پرهیز نمایید. این کار گرچه موجب روانی بیشتر بتن شده، اما باعث کاهش مقاومت آن می گردد.
- دانه بندی بخشی از بتن که در ابتدای تخلیه از میکسر خارج می شود کمی نامناسب است. به همین دلیل پیشنهاد می شود از آن استفاده نکنید.
- قبل از بتن ریزی ستون، داخل قالب های فونداسیون و آرماتورگذاری شده، کاملا پاکسازی شود به گونه ای که خاک های ریزشی و نخاله های ساختمانی در آن نباشد.
- با توجه به الزامی بودن استفاده از دستگاه ویبره در زمان بتن ریزی، بررسی سلامت دستگاه ویبره قبل از آغاز بتن ریزی نیاز است. از ویبراتور برای خارج کردن هوای بتن و بالا بردن مقاومت آن استفاده می شود.
- برای جلوگیری از خروج آب بتن توسط بستر، بهتر است قبل از آغاز بتن ریزی ستون، بستر را مرطوب کرد. البته در نظر داشته باشید که آب در کف پی جمع نشود و فقط رطوبت باشد.
- بهتر است بتن ریزی در نزدیک ترین فاصله با محل نهایی انجام شود تا با این روش از انباشته شدن بتن در یک نقطه جلوگیری شود. عدم رعایت این نکته باعث می شود بتن از هم جدا شده و کیفیت مطلوب را نداشته باشد.
تذکر:
بعد از فرآیند بتن ریزی و متراکم سازی، یعنی در مرحله ای که بتن در حال سفت شدن است، هرگز به میلگردهایی که باقی مانده اند، ضربه ای وارد نشود. این کار باعث جدا شدن میلگردها ازبتن هایی که آن ها را احاطه کرده است، می شود همچنین نیاز است بعد از اتمام بتن ریزی ستون تا زمانی که بتن ها کاملا سفت شوند، صبر کرد و سپس قالب ها را از بتن جدا کرد.
در پایان
با توجه به اینکه ستون ها نقش اصلی در استواری سازه را دارند، توجه به تک تک مراحل بتن ریزی ستون ها اعم از آرماتور بندی، قالب گذاری، بتن ریزی و استفاده از بتن با کیفیت برای بتن ریزی الزامیست.