به گزارش سرویس بارداری و زایمان پایگاه خبری ساعدنیوز، تعیین جنسیت جنین همیشه یکی از دغدغههای والدین در مراحل پیش از بارداری بوده است. بسیاری از خانوادهها به دلایل فرهنگی، روانی یا شخصی علاقه دارند که جنسیت نوزاد آینده خود را از پیش بدانند یا حتی در آن دخالت کنند. در سالهای اخیر، روشهای خانگی تعیین جنسیت جنین، بهخصوص در جوامع آسیایی و خاورمیانهای، مورد توجه قرار گرفتهاند. اما سوال اینجاست که این روشها چقدر علمی هستند و آیا میتوان به آنها اعتماد کرد؟
با وجود اینکه روشهای پزشکی مانند IVF یا تعیین جنسیت با PGD در مراکز ناباروری بهطور قطعی میتوانند جنسیت جنین را مشخص کنند، بسیاری از والدین به دلایل مختلف به دنبال راهکارهای سادهتر و طبیعیتری هستند. در این مقاله به بررسی محبوبترین روشهای خانگی تعیین جنسیت جنین میپردازیم و آنها را از نظر علمی تحلیل میکنیم.
یکی از رایجترین توصیهها برای تعیین جنسیت جنین در خانه، پیروی از یک رژیم غذایی خاص برای مادر قبل از لقاح است. طبق باور عمومی، مصرف غذاهای قلیایی (مانند موز، سیبزمینی، کاهو و گوشت) به پسردار شدن کمک میکند، در حالی که غذاهای اسیدی (مانند لبنیات، تخممرغ، پرتقال و شکلات) احتمال دختردار شدن را افزایش میدهند.
در برخی مطالعات مشاهدهای، تأثیر رژیم غذایی مادر بر جنسیت جنین مورد بررسی قرار گرفته است. بهعنوان مثال، پژوهشی در مجله Proceedings of the Royal Society B نشان داد که زنانی که کالری بیشتری در وعده صبحانه مصرف میکردند، احتمال پسردار شدن بیشتری داشتند. اما باید توجه داشت که این شواهد قطعی نیستند و نیاز به تحقیقات کنترلشده و دقیقتری دارند.
با این حال، پیروی از رژیم غذایی سالم و متعادل در دوران پیش از بارداری همیشه توصیه میشود، چرا که بر سلامت تخمک و محیط رحمی تاثیر مستقیم دارد.

یکی دیگر از روشهای خانگی تعیین جنسیت جنین، تعیین زمان رابطه جنسی نسبت به زمان تخمکگذاری است. طبق نظریه شتلز (Shettles Method)، اسپرمهای حامل کروموزوم Y (پسر) سریعتر اما ضعیفترند و اسپرمهای X (دختر) آهستهتر ولی مقاومتر هستند. بنابراین، اگر رابطه جنسی درست در روز تخمکگذاری انجام شود، شانس پسردار شدن بیشتر است و اگر چند روز قبل از تخمکگذاری باشد، احتمال دختردار شدن افزایش مییابد.
برای پیادهسازی این روش، مادر باید زمان دقیق تخمکگذاری خود را با استفاده از کیتهای LH، دماسنجهای پایه (BBT) یا اپلیکیشنهای تخصصی تشخیص دهد. دقت در زمانبندی اهمیت زیادی دارد و ممکن است تحت تأثیر استرس یا نامنظمی دوره قاعدگی قرار گیرد.
اگرچه برخی مطالعات از این فرضیه حمایت کردهاند، جامعه علمی هنوز درباره اثربخشی قطعی این روش به توافق نرسیده است.
در برخی منابع طب سنتی و فرهنگ عامه، آمده است که موقعیت دخول و عمق آن نیز میتواند در تعیین جنسیت نقش داشته باشد. باور بر این است که دخول عمیق و ارگاسم زن باعث قلیایی شدن محیط واژن میشود و این شرایط برای اسپرمهای Y (پسر) مناسبتر است. در حالی که دخول سطحی بدون ارگاسم محیطی اسیدیتر و مناسب اسپرمهای X (دختر) ایجاد میکند.
شواهد علمی برای تأیید این ادعا بسیار محدود هستند. اما از نظر فیزیولوژیکی، محیط واژن و سطح pH آن میتواند بر بقای اسپرمها تأثیر بگذارد. بنابراین، احتمال دارد این نظریه پایهای منطقی داشته باشد، هرچند که اثبات نشده است.
در هر صورت، انتخاب موقعیتهای جنسی متنوع و مطلوب برای هر دو شریک، به سلامت رابطه جنسی و عاطفی کمک میکند.
در گذشته، برخی زنان برای تغییر pH واژن از دوشهای اسیدی یا قلیایی (مانند سرکه یا جوششیرین) پیش از رابطه جنسی استفاده میکردند. هدف از این کار، ایجاد محیطی مناسبتر برای نوع خاصی از اسپرم بود.
امروزه متخصصان زنان این روش را نهتنها مؤثر نمیدانند، بلکه آن را برای سلامت واژن خطرناک میدانند. شستشو با مواد اسیدی یا قلیایی میتواند تعادل فلور طبیعی واژن را بر هم بزند و زمینه عفونتهای باکتریایی و قارچی را فراهم کند.
بنابراین، این روش نهتنها از نظر علمی تأیید نشده، بلکه بهشدت توصیه نمیشود.
برخی منابع طب سنتی معتقدند که ارگاسم زنانه میتواند محیط رحم را قلیایی کند و این شرایط، احتمال پسردار شدن را بالا میبرد. این نظریه در راستای همان فرضیه شتلز قرار دارد که میگوید محیط قلیایی برای اسپرمهای Y مساعدتر است.
هرچند مطالعات علمی دقیقی در این زمینه محدود است، اما ارگاسم در زنان میتواند انقباضات رحمی ایجاد کند که به ورود سریعتر اسپرم کمک میکند. به همین دلیل برخی متخصصان احتمال اثر غیرمستقیم ارگاسم در تعیین جنسیت را مطرح کردهاند.
با این حال، ارگاسم در زنان برای بهبود کیفیت رابطه جنسی، رضایت زناشویی و سلامت روانی بسیار مهم است، فارغ از نتیجهای که بر جنسیت جنین داشته باشد.
در حال حاضر، روشهای خانگی تعیین جنسیت جنین از نظر علمی قابل تأیید قطعی نیستند. بسیاری از آنها بر پایه تجربیات فردی یا باورهای فرهنگی شکل گرفتهاند. اگرچه برخی فرضیات منطقی به نظر میرسند، اما تاکنون شواهد علمی کافی برای اثبات اثربخشی آنها وجود ندارد.
برای والدینی که علاقهمند به تعیین دقیق جنسیت جنین هستند، مشاوره با پزشک و استفاده از روشهای تخصصی مانند IVF و PGD پیشنهاد میشود. در عین حال، پیروی از سبک زندگی سالم، تغذیه مناسب و حفظ آرامش روانی، نقش مؤثرتری در سلامت بارداری و رشد جنین ایفا میکنند تا انتخاب جنسیت.
برای مشاهده مطالب مرتبط با بارداری و زایمان اینجا کلیک کنید