به گزارش سرویس طلا و جواهرات پایگاه خبری ساعدنیوز، یاقوت، یکی از گرانقیمتترین و محبوبترین سنگهای قیمتی جهان است که بهویژه در جواهرسازی و سنگدرمانی کاربرد فراوان دارد. اما همانند بسیاری از سنگهای قیمتی دیگر، بازار پر از نمونههای بدل، سنتتیک و حتی پلاستیکی شده که شباهت زیادی به یاقوت طبیعی دارند. تشخیص یاقوت اصل از بدل نهتنها از نظر اقتصادی اهمیت دارد، بلکه برای افراد علاقهمند به انرژیدرمانی و خواص ماورایی سنگها نیز حیاتی است. اگر به دنبال خرید یاقوت هستید یا جواهری با سنگ یاقوت دارید و از اصالت آن مطمئن نیستید، این مقاله راهنمای کاملی برایتان خواهد بود.
یکی از بارزترین راههای تشخیص یاقوت اصل، بررسی رنگ آن است. یاقوت طبیعی معمولاً دارای رنگ قرمز تیره تا زرشکی است. اگرچه نمونههایی با رنگ صورتی یا بنفش هم دیده میشود، اما یاقوت اصل اغلب درخششی خاص و عمقی در رنگ خود دارد که نمونههای بدل از آن بیبهرهاند.
از طرفی، شفافیت یاقوت نیز میتواند به شما کمک کند. یاقوت طبیعی ممکن است دارای ناخالصیهای بسیار جزئی و خطوط رشد باشد، درحالیکه نمونههای سنتتیک معمولاً بیش از حد شفاف، یکنواخت و بدون هیچگونه نقصی هستند. یاقوتهای بیش از حد براق و بدون کوچکترین ناخالصی، احتمالاً ساختگی هستند.
همچنین اگر رنگ یاقوت زیر نور تغییر زیادی نکند و حالت رنگی یکدست و طبیعی داشته باشد، احتمال اصل بودن آن بیشتر است.

یکی از روشهای رایج جواهرشناسان برای تشخیص اصالت یاقوت، استفاده از ذرهبین 10 برابری (لوپ) است. با این ابزار میتوان بهراحتی ساختار داخلی سنگ را مشاهده کرد. یاقوت طبیعی معمولاً دارای اینکلوژنهایی مانند خطوط رشد، ترکهای داخلی یا حبابهای کوچک است.
در مقابل، یاقوتهای سنتتیک یا شیمیایی معمولاً دارای حبابهای گاز منظم، ساختار شبکهای مصنوعی یا حتی هیچگونه ناخالصی قابل مشاهدهای نیستند. بررسی این نشانهها بهویژه توسط یک گوهرشناس باتجربه میتواند بهسرعت اصالت یا بدل بودن سنگ را مشخص کند.
اگر به لوپ دسترسی ندارید، میتوانید از فروشنده بخواهید سنگ را تحت بررسی میکروسکوپی قرار دهد؛ فروشگاههای معتبر این سرویس را ارائه میدهند.
یاقوت در مقیاس سختی موس، درجه 9 دارد که تنها الماس سختتر از آن است. این ویژگی به شما اجازه میدهد تا با استفاده از مواد نرمتر مانند شیشه یا کوارتز، آزمایش سختی انجام دهید. به این صورت که اگر یاقوت بتواند سطح شیشه را خراش دهد ولی خودش آسیبی نبیند، احتمال زیادی وجود دارد که اصل باشد.
با این حال، توجه داشته باشید که انجام این آزمایش باید با دقت بالا صورت گیرد، زیرا برخی یاقوتهای تقویتشده یا حرارتدیده ممکن است ظاهری مشابه اصل داشته ولی سختی کمتری داشته باشند. همچنین برخی نمونههای سنتتیک نیز به سختی بسیار بالا ساخته میشوند.
برای اطمینان کامل، آزمایش سختی بهتر است توسط کارشناس انجام شود.
یکی از روشهای پیشرفتهتر اما کاربردی، استفاده از نور UV برای تشخیص یاقوت اصل است. یاقوت طبیعی معمولاً تحت نور فرابنفش واکنش خاصی نشان نمیدهد یا کمی به رنگ قرمز روشن درخشش مییابد، درحالیکه برخی از نمونههای بدل ممکن است نورهای آبی، سبز یا حتی بنفش از خود ساطع کنند.
همچنین بررسی واکنش سنگ در برابر نور طبیعی و لامپهای LED نیز مفید است. یاقوت طبیعی در نورهای مختلف، حالت رنگی طبیعی خود را حفظ کرده و درخششی داخلی دارد که به اصطلاح "شعله درونی" گفته میشود. این درخشش، نشانهای از انرژی طبیعی سنگ است که نمونههای مصنوعی فاقد آن هستند.

یکی از مهمترین راههای اطمینان از اصل بودن یاقوت، مراجعه به گوهرشناس معتبر یا آزمایشگاه سنگهای قیمتی است. آنها میتوانند با دستگاههای تخصصی مانند طیفسنج، پولاریسکوپ و رفرکتومتر ساختار شیمیایی و فیزیکی سنگ را دقیقاً بررسی کنند.
اگر قصد خرید یاقوت با ارزش دارید، حتماً از فروشنده بخواهید گواهی یا شناسنامه معتبر گوهر از مراکز معتبری مانند GIA یا IGI را به شما ارائه دهد. این شناسنامهها شامل اطلاعات دقیقی از رنگ، سختی، نوع برش، محل استخراج و اصالت سنگ هستند و خیال شما را از خریدی مطمئن راحت میکنند.
تشخیص یاقوت اصل از بدل نیازمند دقت بالا و بررسی دقیق ویژگیهای ظاهری و فیزیکی سنگ است. از رنگ و شفافیت گرفته تا واکنش به نور UV و سختی، همه این عوامل میتوانند در شناسایی یاقوت واقعی کمککننده باشند. اما در نهایت، دریافت نظر متخصص گوهرشناس و دریافت شناسنامه معتبر، مطمئنترین راه برای اطمینان از اصالت یاقوت است. اگر بهدنبال خرید یاقوت ارزشمند هستید، هرگز تنها به ظاهر سنگ اکتفا نکنید و با آگاهی خرید کنید.
برای مشاهده سایر مطالب مرتبط با طلا و جواهرات اینجا کلیک کنید