به گزارش سرویس مجله خودرو پایگاه خبری ساعدنیوز، فصل زمستان با تمام زیباییهایش، چالشهای جدی برای رانندگان به همراه دارد. یکی از بزرگترین و ترسناکترین این چالشها، عمل نکردن صحیح سیستم ترمز در جادههای برفی و یخبندان است. لحظهای را تصور کنید که پدال ترمز را فشار میدهید، اما خودرو با همان سرعت به لغزیدن خود ادامه میدهد. این تجربه ناگوار که میتواند منجر به حوادث جبرانناپذیری شود، دلایل فنی مشخصی دارد. درک این دلایل و آگاهی از راهکارهای پیشگیرانه و عملی، تفاوت میان یک رانندگی ایمن و یک فاجعه را رقم میزند. در این مقاله به صورت جامع به بررسی علل ترمز نگرفتن خودرو در هوای سرد و ارائه راه حلهای کاربردی برای مقابله با این مشکل میپردازیم.
برخلاف تصور عمومی، مشکل همیشه از خود سیستم ترمز نیست. در بسیاری از موارد، شرایط محیطی و نحوه تعامل خودرو با سطح لغزنده جاده، عامل اصلی این پدیده است. در ادامه به مهمترین دلایل فنی میپردازیم.
مهمترین و شایعترین علت ترمز نگرفتن در زمستان، نه نقص در سیستم ترمز، بلکه از دست رفتن چسبندگی و اصطکاک میان لاستیک و سطح جاده است. لایهی نازکی از برف فشرده شده یا یخ، مانند یک مانع عمل کرده و تماس مستقیم آجهای لاستیک با آسفالت را غیرممکن میسازد. در این حالت، حتی اگر سیستم ترمز چرخها را به طور کامل قفل کند، خودرو به دلیل نبود اصطکاک کافی، به سر خوردن ادامه خواهد داد.
تأثیر لاستیکهای نامناسب: لاستیکهای چهار فصل یا تابستانی در دمای پایین سفت و شکننده میشوند و کارایی خود را از دست میدهند.
روغن ترمز خاصیت جذب رطوبت دارد. با گذشت زمان، میزان آب موجود در روغن ترمز افزایش مییابد. در دماهای انجماد، این ذرات آب یخ زده و کریستالهای کوچکی را در لولههای ترمز تشکیل میدهند. این کریستالها میتوانند مسیر حرکت روغن را مسدود کرده و مانع از رسیدن فشار هیدرولیکی لازم به کلیپرها و لنتها شوند. نتیجه این اتفاق، احساس نرمی یا خالی شدن پدال ترمز و کاهش شدید قدرت ترمزگیری است.
برف و گلولای یخزده میتواند روی اجزای حیاتی سیستم ترمز مانند دیسکها، لنتها و کلیپرها انباشته شود. این لایه یخزده مانع از تماس کامل لنت با دیسک شده و قدرت ترمزگیری را به شدت کاهش میدهد. این مشکل به خصوص پس از پارک کردن خودرو در یک شب سرد و برفی شایع است.
مواد به کار رفته در برخی از لنتهای ترمز در دماهای بسیار پایین، کارایی بهینه خود را از دست میدهند. سرما باعث سفت شدن بیش از حد این مواد شده و ضریب اصطکاک آنها را کاهش میدهد که این امر به معنی نیاز به فشار بیشتر بر پدال برای رسیدن به همان قدرت ترمزگیری سابق است.

با رعایت نکات و انجام سرویسهای به موقع، میتوان تا حد زیادی از بروز مشکلات ترمز در فصل سرما جلوگیری کرد.
مؤثرترین راه حل برای مقابله با مشکل اصطکاک، استفاده از لاستیکهای مخصوص زمستان است. این لاستیکها با طراحی آجهای عمیقتر و ترکیبات سیلیکای نرم، حتی در دماهای بسیار پایین نیز انعطافپذیری خود را حفظ کرده و چسبندگی فوقالعادهای روی برف و یخ ایجاد میکنند.
برای جلوگیری از یخزدگی در سیستم هیدرولیک، ضروری است که روغن ترمز خودروی خود را طبق توصیهی شرکت سازنده (معمولاً هر دو سال یکبار) تعویض کنید. استفاده از روغن ترمز نو و باکیفیت، احتمال وجود رطوبت در سیستم را به حداقل میرساند.
قبل از شروع فصل سرما، حتماً سیستم ترمز خود را توسط یک مکانیک مجرب بررسی کنید. این بازدید باید شامل موارد زیر باشد:
بررسی ضخامت لنتها و سلامت دیسکها: لنتها و دیسکهای فرسوده، قدرت ترمزگیری را حتی در شرایط عادی نیز کاهش میدهند.
اطمینان از عملکرد صحیح کلیپرها: کلیپرها باید به راحتی حرکت کنند تا فشار یکنواختی به لنتها وارد آورند.
تمیزکاری قطعات: پاک کردن هرگونه گلولای و آلودگی از روی اجزای ترمز میتواند از یخزدگی آنها جلوگیری کند.
در خودروهای مجهز به ABS: در مواقع اضطراری، پدال ترمز را با تمام قدرت و به صورت ممتد فشار دهید و نگه دارید. سیستم ABS به صورت خودکار از قفل شدن چرخها جلوگیری کرده و به شما اجازه میدهد تا حدی خودرو را هدایت کنید.
در خودروهای فاقد ABS: از ترمزگیری ناگهانی و شدید خودداری کنید. به جای آن، پدال ترمز را به صورت منقطع و پمپی فشار دهید (چند بار پشت سر هم فشار داده و رها کنید). این کار شبیه به عملکرد سیستم ABS عمل کرده و از قفل شدن چرخها و سر خوردن کامل خودرو جلوگیری میکند.
سادهترین و حیاتیترین قانون رانندگی در زمستان، کاهش سرعت و افزایش فاصله با خودروی جلویی است. در شرایط یخبندان، مسافت توقف خودرو میتواند تا 10 برابر افزایش یابد. بنابراین، با سرعتی برانید که برای واکنش و توقف کامل، زمان و فضای کافی داشته باشید.
مشکل ترمز نگرفتن خودرو در زمستان یک پدیده چندوجهی است که از کاهش اصطکاک لاستیکها تا نقص فنی در سیستم ترمز را شامل میشود. همانطور که دیدیم، بخش بزرگی از راهحل در دستان خود راننده است. تجهیز خودرو به لاستیکهای زمستانی، سرویس دورهای و تعویض به موقع روغن ترمز، و از همه مهمتر، اتخاذ سبک رانندگی محتاطانه شامل کاهش سرعت و حفظ فاصله ایمن، بهترین سپر دفاعی شما در برابر خطرات جادههای لغزنده است. با آمادگی و رعایت این اصول، میتوانید با اطمینان و ایمنی از رانندگی در فصل زیبای زمستان لذت ببرید.
برای مشاهده سایر مطالب مربوط به مجله خودرو اینجا کلیک کنید