به گزارش سرویس فرهنگ و هنر ساعدنیوز، بهاءالدین محمد بن عزالدین حسین بن عبدالصمد بن شمس الدین محمد بن حسن بن عاملی جبعی (جباعی) (18 فوریه 1547 در بعلبک، لبنان – 1 سپتامبر 1621 در اصفهان) معروف به شیخ بهایی، همهچیزدان، حکیم، علامهٔ فقیه، معمار، عارف، اخترشناس، ریاضیدان، شاعر، ادیب، تاریخنگار و دانشمند شیعهٔ ایرانی عربتبار از بعلبک در لبنان کنونی قرون دهم و یازدهم هجری بود که در دانشهای فلسفه، منطق، هیئت و ریاضیات دانایی داشت، در حدود 96 کتاب و رساله از او در سیاست، حدیث، ریاضی، اخلاق، نجوم، عرفان، فقه، مهندسی، هنر و فیزیک بر جای مانده است.
به پاس خدمات او به علم ستارهشناسی، یونسکو سال 2009 که مصادف با سال نجوم میبوده نام شیخ بهایی را در لیست مفاخر ایران و لبنان ثبت کرد. او طومار شیخ بهایی را تدوین کرده است. بهائی یکی از نخستین اخترشناسانی در جهان اسلام بود که امکان حرکت زمین را پیش از انتشار نظریه کوپرنیک مطرح کرد. از او 123 رساله و مقاله و کتاب بهجامانده است. او همچنین بنیانگذار حلواشکری، نان سنگک و فرنی بوده است.
شب های هجر را گذراندیم و زنده ایم
ما را به سخت جانی خود این گمان نبود
ای غایب از دو دیده چنان در دل منی
کز لب گشودنت به من آزار میرسد
یکسر مو دلت سفید نگشت
هیچ مو در تنت سیاه نماند
ای حسن توبه آن گهی کردی
که تو را قوت گناه نماند
شیخ بهایی
ما شبهای جدایی را تحمل کردیم و هنوز زندهایم، خودمان هم فکر نمیکردیم که اینقدر سرسخت باشیم. ای محبوبی که از چشمهایم دوری، اما چنان در دل و جان من حضور داری که حتی صحبت کردن از تو برایم رنجآور است.تمام موهای دلت به سفیدی درآمد و هیچ قسمتی از موهای بدنت سیاه نماند. ای حسن، تو زمانی توبه کردی که دیگر توان انجام گناه را نداشتی.