به گزارش سرویس فرهنگ و هنر ساعدنیوز، حکیم ابوالفتح عمربن ابراهیم الخیامی مشهور به «خیام» فیلسوف و ریاضیدان و منجم و شاعر ایرانی در سال 439 هجری قمری در نیشابور زاده شد. وی در ترتیب رصد ملکشاهی و اصلاح تقویم جلالی همکاری داشت. وی اشعاری به زبان پارسی و تازی و کتابهایی نیز به هر دو زبان دارد. از آثار او در ریاضی و جبر و مقابله رساله فی شرح ما اشکل من مصادرات کتاب اقلیدس، رساله فی الاحتیال لمعرفه مقداری الذهب و الفضه فی جسم مرکب منهما، و لوازم الامکنه را میتوان نام برد. وی به سال 526 هجری قمری درگذشت. رباعیات او شهرت جهانی دارد.
مرغی دیدم نشسته بر باره طوس
در پیش نهاده کله کیکاووس
با کله همیگفت که افسوس افسوس
کو بانگ جرسها و کجا ناله کوس؟
در این شعر، مرغی بر باره طوس نشسته و در برابر خود کله کیکاووس را قرار داده است. آن مرغ در حال ناله و افسوس خوردن است و از فقدان بانگ جرسها و ناله کوسها که مثلاً نماد شادی یا زندگی هستند، غمگین است. این تصویر حاکی از یک حس تأسف و یادآوری لحظات خوش گذشته است.