به گزارش سرویس روانشناسی پایگاه خبری ساعدنیوز، زندگی زناشویی مانند یک باغچه است؛ برای سرسبز ماندن و به بار نشستن، نیاز به مراقبت مداوم، توجه و از بین بردن آفتها دارد. بسیاری از زوجها در ابتدای مسیر، سرشار از عشق و امید هستند، اما بهمرور زمان، برخی عادتها و رفتارهای مخرب مانند علفهای هرز، ریشههای رابطه را سست کرده و آن را به سمت نابودی میکشانند. این «دشمنان پنهان» اغلب بهآرامی و بیصدا وارد زندگی میشوند و تا زمانی که آسیب جدی وارد نکنند، نادیده گرفته میشوند. شناخت این آسیب های زندگی مشترک از دیدگاه روانشناسی، کلیدیترین گام برای مقابله با آنها و تلاش برای بهبود روابط زناشویی است. در ادامه، 9 مورد از بزرگترین دشمنان زندگی زناشویی را معرفی و بررسی میکنیم.
انتقاد سازنده با انتقادگری مخرب تفاوت دارد. انتقاد سالم بر روی یک رفتار خاص تمرکز دارد، اما انتقاد مخرب، شخصیت فرد را هدف قرار میدهد. جملاتی که با «تو همیشه...» یا «تو هیچوقت...» شروع میشوند، نمونه بارز این دشمن خطرناک هستند. از دیدگاه روانشناسی، انتقاد مداوم باعث میشود فرد احساس کند ارزشمند نیست و شخصیتش زیر سؤال رفته است. این حس، پایههای احترام متقابل را از بین میبرد.
بهجای انتقاد: از «بیان احساس» استفاده کنید. مثلاً بهجای «تو هیچوقت در کارهای خانه کمک نمیکنی»، بگویید: «وقتی خسته از سر کار برمیگردم و میبینم ظرفها شسته نشده، احساس خستگی و تنهایی میکنم.»
دکتر جان گاتمن، روانشناس برجسته در حوزه روابط، تحقیر را اسیدیترین و خطرناکترین دشمن زندگی زناشویی میداند. تحقیر شامل هرگونه رفتاری است که حس برتری و انزجار را به طرف مقابل منتقل کند؛ مانند طعنه زدن، مسخره کردن، چشمغره رفتن یا استفاده از کلمات توهینآمیز. این رفتار، عشق و احترام را بهطور کامل نابود کرده و فضایی مسموم ایجاد میکند.
وقتی یکی از طرفین بهطور مداوم مورد انتقاد قرار میگیرد، طبیعی است که حالت تدافعی به خود بگیرد. فرد تدافعی، بهجای شنیدن حرف شریک زندگیاش و پذیرش مسئولیت (حتی بخشی از آن)، تلاش میکند خود را قربانی جلوه دهد یا تقصیر را به گردن دیگری بیندازد. این رفتار، مانع از حل هرگونه مشکلات زناشویی میشود، زیرا مکالمه را به یک بازی «مقصر کیست؟» تبدیل میکند.
این دشمن زمانی ظاهر میشود که یکی از زوجین در پاسخ به تعارض، بهطور کامل از گفتگو خارج میشود. او از نظر فیزیکی حضور دارد، اما از نظر عاطفی و کلامی غایب است. سکوت کردن، نادیده گرفتن و ترک کردن محل بحث، نمونههایی از این رفتار است. این کار پیامی واضح به شریک زندگی میدهد: «تو و مشکلاتت برای من اهمیتی ندارید.» این حس طردشدگی، صمیمیت را به شدت تخریب میکند.
اعتماد، ستون فقرات یک رابطه سالم است. دروغهای کوچک، پنهانکاریهای مالی یا پنهان کردن ارتباطات با دیگران، بهمرور زمان این ستون را میشکند. حتی اگر حقیقت هرگز فاش نشود، بار سنگین پنهانکاری و انرژیای که صرف آن میشود، صمیمیت و آرامش را از بین میبرد. بازیابی اعتماد از دست رفته، یکی از سختترین چالشها در مسیر بهبود روابط زناشویی است.
نگه داشتن کینهها و اشتباهات گذشته مانند حمل کردن یک کولهپشتی پر از سنگ است؛ سنگین، خستهکننده و مانع از حرکت رو به جلو. نبخشیدن شریک زندگی به خاطر اشتباهاتش، باعث میشود زخمهای قدیمی همیشه تازه بمانند و در هر بحث جدیدی سر باز کنند. روانشناسی تأکید دارد که بخشش به معنای فراموش کردن یا تأیید یک رفتار اشتباه نیست، بلکه به معنای رها کردن بار عاطفی منفی آن برای حفظ سلامت روان خود و رابطه است.
زندگی پرمشغله، استرسهای روزمره و عدم توجه میتواند بهتدریج فاصله عاطفی و فیزیکی بین زوجین ایجاد کند. صمیمیت فقط به معنای رابطه جنسی نیست؛ بلکه شامل گفتگوهای عمیق، در آغوش گرفتن، قدردانی کلامی و وقت گذاشتن برای یکدیگر نیز میشود. وقتی این ارتباطات کمرنگ شوند، زوجین احساس تنهایی و بیگانگی میکنند و شبیه به دو همخانه زندگی خواهند کرد تا یک زوج عاشق.
اختلاف نظر بر سر مسائل مالی یکی از رایجترین آسیب های زندگی مشترک است. اما مشکل اصلی خود پول نیست، بلکه عدم شفافیت، اختلاف در ارزشها (مانند پسانداز در مقابل خرج کردن) و تصمیمگیریهای یکطرفه است. وقتی زوجین نتوانند بهعنوان یک تیم در مورد مسائل مالی گفتگو و برنامهریزی کنند، استرس و بیاعتمادی به سایر بخشهای زندگی نیز نفوذ میکند.
یک رابطه سالم، پیوند دو فرد کامل است، نه ادغام دو فرد ناقص. هر یک از زوجین باید فضای لازم برای دنبال کردن علایق، اهداف و رویاهای شخصی خود را داشته باشد. زمانی که یکی از طرفین دیگری را از رشد فردی باز میدارد یا اهداف او را مسخره و بیاهمیت جلوه میدهد، حس سرخوردگی و از خودبیگانگی ایجاد میشود. حمایت از رشد فردی یکدیگر، رابطه را قویتر و پویاتر میکند.
شناخت این 9 دشمن، نیمی از مسیر مبارزه است. هیچ رابطهای کامل نیست و بروز مشکلات زناشویی امری طبیعی است. تفاوت بین زوجهای موفق و ناموفق در نحوه رویارویی با این چالشهاست. زوجهای موفق این دشمنان را میشناسند، با شجاعت در مورد آنها گفتگو میکنند و با تعهد دوجانبه برای بهبود روابط زناشویی خود تلاش میکنند. به یاد داشته باشید که عشق یک فعل است، نه فقط یک احساس. این تلاش آگاهانه برای از بین بردن این آفتهاست که باغچه زندگی مشترک شما را برای سالیان سال، سرسبز و پرثمر نگه میدارد.
برای مشاهده سایر مطالب مرتبط با روانشناسی اینجا کلیک کنید
