به گزارش پایگاه خبری ساعدنیوز به نقل از سی بی اس، نتایج یک فراتحلیل علمی جدید نشان میدهد که برداشتن حتی تعداد نسبتاً کمتری از گامهای روزانه از آنچه پیشتر توصیه میشد، میتواند به طور قابل توجهی خطر مرگ زودرس و ابتلا به بیماریهای مزمن را کاهش دهد. این یافته برخلاف تصور رایج مبنی بر لزوم رسیدن به عدد جادویی 10 هزار قدم در روز است و حاکی از آن است که حتی فعالیت بدنی ملایم اما مداوم، برای حفظ سلامت طولانیمدت کافی است.
پژوهش مورد نظر که توسط گروهی از متخصصان بهداشت عمومی و اپیدمیولوژی در اروپا انجام شده، دادههای حاصل از بیش از 20 مطالعه بینالمللی را که مجموعاً میلیونها نفر را در بر میگیرد، تحلیل کرده است. نتایج این تحلیل نشان میدهد که حتی با روزانه تنها 4000 تا 5000 قدم، میتوان کاهش محسوسی در خطر مرگومیر ناشی از همه علل مشاهده کرد. در این سطح، احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی، سکته، دیابت نوع 2 و برخی انواع سرطان نیز کاهش مییابد.
نکته قابل توجه در این پژوهش آن است که هیچ آستانه دقیقی برای آغاز فواید مشاهده نشده و عملاً، حتی مقادیر اندکی افزایش در فعالیت بدنی روزانه نیز تأثیر مثبت دارد. بهعبارت دیگر، اگر فردی کاملاً بیتحرک باشد، تنها با افزودن 1000 قدم در روز به الگوی رفتاری خود، میتواند به میزان ملموسی سلامت عمومیاش را بهبود بخشد. این پیام بسیار امیدوارکنندهای برای میلیونها نفر در سراسر جهان است که به دلایل شغلی، جسمی یا روانی، توانایی انجام ورزشهای شدید یا برنامهریزیشده را ندارند.
یکی از اعضای تیم پژوهش، دکتر ماچی موزیلوفسکی، در گفتوگو با رسانهها تأکید کرده است که اگرچه حرکت بیشتر همیشه بهتر است، اما حتی حداقل تحرک نیز ارزشمند است. او میگوید: «ما اغلب دچار کمالگرایی در سلامت میشویم. فکر میکنیم اگر نمیتوانیم روزانه 10 هزار قدم برداریم یا یک ساعت بدویم، پس بهتر است هیچ کاری نکنیم. اما علم میگوید همین که از پشت میز بلند شوید و چند بار در طول روز قدم بزنید، تفاوت بزرگی در آینده شما رقم میزند.»
این مطالعه در زمانی منتشر میشود که نرخ بیتحرکی جهانی به شکل نگرانکنندهای در حال افزایش است. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، بیش از 25 درصد از بزرگسالان در جهان به سطح فعالیت بدنی توصیهشده دست نمییابند. در کشورهای صنعتی، این رقم حتی بالاتر است و سبک زندگی ماشینی، استفاده از خودرو، نشستن طولانیمدت پشت کامپیوتر و سرگرمیهای دیجیتال، سهم بزرگی در کاهش حرکت انسانها داشتهاند.
یافتههای این تحلیل نشان میدهد که هر چه تعداد قدمهای روزانه افزایش یابد، مزایای سلامتی نیز بیشتر میشود؛ با این حال، بیشترین بازدهی نسبی در گامهای ابتدایی بهدست میآید. برای مثال، تفاوت ریسک مرگ بین کسی که روزانه 2 هزار قدم برمیدارد با فردی که 5 هزار قدم طی میکند، بسیار چشمگیرتر از تفاوت بین کسی است که 9 هزار قدم برمیدارد در مقایسه با فردی که به 12 هزار قدم میرسد. به این ترتیب، فواید فعالیت بدنی تابع یک رابطه نزولی است؛ بیشترین سود در گامهای اولیه حاصل میشود.
یکی دیگر از نکات مهم این پژوهش، نقش مثبت راه رفتن بهعنوان سادهترین شکل فعالیت بدنی است. برخلاف بسیاری از ورزشهای ساختارمند که نیازمند تجهیزات، مکان خاص یا برنامه مشخص هستند، پیادهروی را میتوان در هر مکان و زمانی انجام داد. به همین دلیل، گامشمارهای تلفن همراه یا ساعتهای هوشمند که تعداد قدمها را ثبت میکنند، به ابزار مؤثری برای آگاهیبخشی و انگیزهبخشی تبدیل شدهاند. به گفته محققان، تنها آگاهی از تعداد قدمهای روزانه، خود میتواند رفتار افراد را به سمت سبک زندگی فعالتر سوق دهد.
از سوی دیگر، این یافتهها پیام مهمی برای سیاستگذاران سلامت عمومی دارد. به جای تمرکز بر عدد 10 هزار قدم که از نظر علمی الزاماً نقطهی بحرانی نیست، باید تلاشها بر تشویق مردم برای تحرک بیشتر، حتی در حد کم، متمرکز شود. تبلیغ پیامهای سادهای مانند «از پله استفاده کن»، «یک ایستگاه زودتر از اتوبوس پیاده شو»، یا «در محل کار چند بار قدم بزن» میتواند بیش از تبلیغات پیچیده و برنامههای سنگین ورزشی مؤثر باشد.
البته، متخصصان تأکید دارند که قدمزدن جای همه انواع فعالیتهای بدنی را نمیگیرد. فعالیتهای هوازی متوسط تا شدید، تمرینهای مقاومتی برای حفظ عضلات و ورزشهای تعادلی برای افراد مسن، همچنان نقش حیاتی در سلامت کلی دارند. اما پیادهروی روزانه میتواند نقطه شروعی آسان و قابل دسترس برای افرادی باشد که هنوز سبک زندگی فعالی ندارند یا در مرحله گذار بهسوی آن هستند.
در بخش دیگری از گزارش، به تفاوت نتایج بر اساس سن، جنس و شرایط جسمی افراد نیز اشاره شده است. برای مثال، سالمندان با 3500 تا 4500 قدم در روز، بهبود چشمگیری در کاهش خطر مرگ نشان میدهند، در حالیکه در افراد جوانتر، ممکن است نیاز به گامهای بیشتری باشد تا همین اثر مشاهده شود. همچنین، پیادهروی در فضای باز که با نور خورشید، تنفس هوای تازه و ارتباط با محیط طبیعی همراه است، مزایای روانی مضاعفی نیز به همراه دارد که در سلامت عمومی افراد نقشآفرین است.
در نهایت، این تحلیل مهمترین پیام ممکن را برای سبک زندگی مدرن به همراه دارد: تحرک، حتی کم، بهتر از بیتحرکی است. دیگر لازم نیست نگران نرسیدن به یک عدد خاص باشید یا خود را با ورزشکاران حرفهای مقایسه کنید. فقط کافیست هر روز قدمی هر چند کوچک برای سلامتی خود بردارید — قدمهایی که شاید به ظاهر ساده باشند، اما در مجموع میتوانند سالها به عمر شما اضافه کنند.
برای پیگیری اخبارعلمی اینجا کلیک کنید.
