چاشنی ها و سبزی ها راز خوشمزگی غذاهای ایرانی است، اما در زمان بارداری باید در مورد مصرف آنها بیشتر دقت کنیم. مصرف زیاد برخی از چاشنی ها و سبزی ها در دوران بارداری ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی برای شما و جنین شود. بهتر است هنگام بارداری در خصوص چاشنی های مضر از پزشک خود سؤال کنید و مطمئن شوید غذایی که مصرف می کنید، هیچ خطری برای شما و جنین در دوران بارداری ایجاد نمی کند. مصرف کم چاشنی ها و سبزی ها در غذا معمولاً خطری ایجاد نمی کند، اما باید توجه داشت که استفاده از روغن یا دم نوش آنها ممکن است خطرهای جدی برای سلامت شما و جنینتان ایجاد کند. در ادامه مقاله ادویه های مجاز و غیر مجاز در بارداری را بررسی می کنیم.
ادویه ها چه هستند؟
ادویه ها برای آشپزی کردن خیلی ضروری اند. ادویه جات شامل سبزیجات، میوه ها، ریشه گیاهان، پوست و دانه های خشک شده می باشند که می توانند به غذا طعم و عطر خاصی بدهند. همچنین می توان از ادویه به عنوان رنگ دهنده و مواد نگهدارنده برای مواد غذایی استفاده کرد.
ادویه های مجاز و بی خطر در دوران بارداری
خوشبختانه تعداد غذاها و ادویه های مضر در دوران بارداری بسیار کمتر از ادویه های مجاز در دوران بارداری است و شما هنوز هم می توانید از طعم و بوی ادویه ها و خواص درمانی آن ها بهره مند شوید. در این قسمت از مقاله قصد داریم تعدادی از ادویه های مناسب بارداری را به شما معرفی کنیم؛ پس با ما همراه باشید.
1. زردچوبه
مصرف زردچوبه در دوران بارداری می تواند بسیار مفید باشد زیرا ارزش مواد مغذی آن به عنوان یک داروی ضد درد و مفید برای پوست شناخته شده است. زردچوبه حاوی مواد طبیعی سم زدا بوده و کبد را از آسیب های مصرف الکل، مواد شیمیایی و برخی از دارو ها محافظت می کند.همچنین به کاهش استرس اکسیداتیو ( استرس اکسیداتیو باعث ضعف سیستم ایمنی بدن و در نتیجه انواع بیماری ها مثل سرطان می شود ) کمک می کند. حداکثر مقدار مجاز روزانه زردچوبه 8 گرم می باشد.
2. پیازچه
پیازچه تازه منبع غنی و طبیعی از فولات است. یک زن باردار برای رشد مغز جنین ، تقسیم سلولی و سنتز DNA به اسید فولیک نیاز دارد. سطح کافی فولات در رژیم غذایی می تواند از نقایص لوله عصبی در نوزاد جلوگیری کند.
3. زنجبیل
مصرف زنجبیل در بارداری بدون خطر بوده و یک داروی خانگی مناسب برای درمان ویار، تهوع و استفراغ در دوران بارداری محسوب می شود. زنان مبتلا به ویار می توانند روزانه یک گرم زنجبیل را به مدت چهار روز متوالی برای تسکین فوری مصرف کنند.
4. فلفل سیاه
فلفل سیاه برای زنان باردار مفید است زیرا یک منبع غنی از کروم بوده که برای یک زن باردار مورد نیاز می باشد. سطح پایینی از کروم می تواند سطح قند خون و کلسترول را افزایش داده و منجر به بیماری دیابت یا بیماری قلبی شود.بر اساس مطالعات، زنانی که به دیابت بارداری مبتلا هستند چنان چه رژیم غذایی منظمی از کروم داشته باشند قند خون آنان کاهش میابد. توصیه می شود روزانه 30 گرم از فلفل سیاه مصرف شود.
5. هل
هل برای ویار و حالت تهوع بارداری مناسب است و می توان از عطر آن در چای نیز بهره برد.
ادویه های مضر و غیرمجاز در دوران بارداری
ادویه های ممنوع در دوران بارداری کدام ها هستند؟ چرا خانم های باردار باید بعضی از ادویه جات را کمتر مصرف کنند؟ غذاهای تند برای خانم های باردار مضر هستند؟ اینها سوالاتی هستند که ممکن است ذهن خانم های باردار را به خودش مشغول کرده باشد. اگر می خواهید ادویه های ممنوع در دوران بارداری را بهتر بشناسید ادامه مطلب را بخوانید.
1. شنبلیله
دانه شنبلیله اثر محرکی بر رحم دارد. بنابراین برای زنان باردار توصیه نمی شود. همچنین مصرف خوراکی آن می تواند باعث التهاب، نفخ و اسهال شده و مصرف یک دوز اضافه از شنبلیله می تواند سبب تضعیف رشد جنین شود.
2. آنغوزه
مصرف این ادویه در بارداری خطرناک است زیرا ممکن است باعث سقط جنین شود. از این ادویه به عنوان دارویی ضد بارداری استفاده شده و سبب خونریزی خواهد شد.
3. سیر
مصرف سیر در بارداری توصیه نمی شود زیرا حاوی مقادیر زیادی از مواد سمی است که برای یک زن باردار ممنوع است. همچنین اگر سیر به مقدار زیاد مصرف شود باعث سوزش سر دل و خونریزی خواهد شد.
4. گلپر
گلپر ادویه ای است که باعث رقیق شدن خون می شود و از این رو مصرف آن در دوران بارداری توصیه نمی شود.
5. نعنا فلفلی
چای نعنا فلفلی سبب شل شدن رحم شده و می تواند باعث سقط جنین شود. همچنین استفاده از روغن نعناع فلفلی می تواند باعث قاعدگی شود بنابراین استفاده از نعناع فلفلی در طول بارداری در هر شکلی ممکن است خطرآفرین باشد.
عوارض ادویه های ممنوع در دوران بارداری
بعضی از مهمترین عوارض مصرف ادویه های ممنوع در دوران بارداری عبارتند از:
- زایمان زودرس
- سقط جنین
- انقباضات رحم
- مشکلات جنینی
ممکن است یک ادویه فقط با بروز یکی از این مشکلات در ارتباط باشد یا در اثر مصرف ادویه دیگری دو یا چند مشکل دیگر هم در خانم های باردار دیده شود. لذا بهتر است ادویه های ممنوع در دوران بارداری و عوارض احتمالی آنها را بهتر بشناسید.
ادویه هایی که در مصرف آنها باید دقت کرد
استفاده از ادویه های مجاز در بارداری نه تنها بی خطر است بلکه فواید بیشماری هم برای مادر و جنین دارد. اما بعضی از همین ادویه ها هم اگرچه جزو ادویه های مجاز در دوران بارداری هستند، اما به دلیل اینکه در مقادیر بالا باعث تشدید برخی از عوارض بارداری می شوند، نباید در دوران بارداری در مصرف آنها زیاده روی شود
دارچین
دارچین یکی از ادویه های محبوب است که به صورت چوب دارچین یا روغن دارچین استفاده می شود. اگرچه دارچین خواص زیادی دارد اما در دوران بارداری برای استفاده از آن باید دقت بیشتری کرد، زیرا مصرف زیاد دارچین در دوران بارداری ممکن است باعث افزایش انقباضات رحم شود. در صورت شدت این انقباضات احتمال زایمان زودرس یا سقط جنین وجود خواهد داشت. اگر پیش از بارداری مقدار زیادی دارچین مصرف می کردید، بهتر است در دوران بارداری مقدار مصرف آن را کاهش دهید. مصرف دارچین به صورت قرص دارچین و دم نوش نیز در دوران بارداری ممنوع است.
زرشک
زرشک حاوی بربرین است. این ماده می تواند از طریق خون و جفت به جنین منتقل شود و مشکلاتی را برای جنین ایجاد کند. به همین دلیل پزشکان توصیه می کنند که زنان در دوران بارداری از مصرف زیاد زرشک خودداری کنند. مصرف آب زرشک نیز در دوران بارداری ممنوع است.
زعفران
در دوران بارداری از مصرف زیاد زعفران پرهیز کنید. اگر قبل از بارداری از زعفران در غذاها استفاده می کردید و در دوران بارداری نیز اصرار به استفاده از آن دارید، می توانید مصرف کم آن را ادامه دهید. اما توجه داشته باشید که از زعفران به عنوان دم نوش استفاده نکنید و مصرف زعفران در غذا را نیز به صورت کنترل شده و کم ادامه دهید. استفاده از زعفران ممکن است انقباضات رحم و سقط جنین را به دنبال داشته باشد. به زنان باردار توصیه می شود تا حد امکان زعفران مصرف نکنند.
آویشن
آویشن هم به صورت ادویه و هم به صورت دم نوش استفاده می شود. مصرف مقدار کم آن در غذا به عنوان ادویه مشکلی ایجاد نخواهد کرد، اما مصرف مقدار زیادی پودر آویشن روی غذا و همچنین مصرف آن به صورت دم نوش در دوران بارداری توصیه نمی شود.
ترخون
ترخون از سبزی هایی است که به عنوان طعم دهنده استفاده می شود. مصرف کم ترخون در زنان باردار مانعی ندارد اما باید توجه کرد که این سبزی نباید به عنوان دارو، دم نوش یا به میزان زیاد در کنار غذا و در سبزی خوردن استفاده شود. ترخون به علت خاصیتی که در رقیق کردن خون دارد، ممکن است مشکلاتی را در دوران بارداری برای شما به وجود آورد.
جعفری
استفاده از جعفری به عنوان طعم دهنده در غذاها مجاز است، اما استفادۀ آن به عنوان سبزی در کنار غذا توصیه نمی شود. استفادۀ بیش از اندازۀ جعفری باعث افزایش احتمال سقط جنین و خونریزی می شود و مصرف زیاد آن در سه ماهه اول بارداری، خطر وجود نقص های هنگام تولد را افزایش می دهد. به همین دلیل بهتر است در سه ماهۀ اول جعفری را از رژیم غذایی خود حذف کنید یا مقدار آن را خیلی کم کنید.
پونه
پونه از خانواده نعناع است و یک سبزی طعم دهنده است. پونه در زنان باعث شروع عادت ماهانه می شود. به همین دلیل در زنان باردار می تواند خطر سقط جنین را به همراه داشته باشد. مصرف پونه در غذا، در کنار غذا یا به صورت قرص و دم نوش در دوران بارداری توصیه نمی شود.
زیره
در برخی از شهرهای ایران از زیره برای طعم دادن به غذاهایی مثل پلو و نان استفاده می شود. زیره برای نفخ و مشکلات گوارشی خیلی مؤثر است. مصرف زیره در غذا به مقدار کم مشکلی ندارد، اما مصرف زیره به صورت روغن یا نوشیدنی که کاربرد درمانی دارد در دوران بارداری توصیه نمی شود.
نکات مهم برای مصرف غذاهای تند و پر ادویه در بارداری
برای اطمینان از اینکه از خطرات غذاهای تند و پر ادویه دور هستید باید به شیوه مناسبی آن ها را مصرف کنید.
- اگر ادویه های جدیدی را امتحان می کنید یا از همان هایی که با آن ها آشنایی دارید استفاده می کنید، در مصرف خود اعتدال به خرج بدهید. ادویه های تازه بخرید و خودتان در خانه آن ها را آسیاب کنید.
- از ادویه های بدون بسته بندی مناسب استفاده نکنید چراکه ممکن است خالص نباشد.
- ادویه هایی را خریداری کنید که ثبت شده است و سازمان های بهداشت آن ها را تایید کرده اند.
- به بسته بندی و تاریخ مصرف توجه کنید.
آیا خوردن چیلی ها (نوعی ادویه تند) در دوران بارداری مجاز است؟
کپسایسین که ماده ای شیمیایی در چیلی است از تشکیل سلول های سرطانی جلوگیری می کند. اگر بعد از مصرف غذاهای حاوی چیلی احساس ناراحتی نمی کنید استفاده از آن ها خوب است و می توانید به میزان محدود به مصرف آن ها ادامه بدهید.استفاده بیش از حد می تواند منجر به زخم و سوزش معده شود. همچنین چیلی مقدار فیبرین خون را کم می کند و تمایل خون به لخته شدن را کاهش می دهد. این می تواند منجر به خونریزی بیشتر در زمان زایمان شود.
آیا خوردن ترشی تند در بارداری مجاز است؟
درمورد تمامی افراد از خانم های باردار گرفته تا افرادی که باردار نیستند، اگر فرد به انواع ناراحتی های معده مبتلا است، توصیه می شود که از مصرف ترشی های تند پرهیز کند. رعایت این نکته در دوران بارداری که مسائلی همانند سوزش سر دل، معده درد و ... مادر را آزار می دهد، بیش از پیش اهمیت پیدا می کند. درصورت مصرف لازم است حتما همراه با غذا میل شود تا احتمال بروز درد و ناراحتی در معده کاهش یابد.