روغن موتورها همچون لایه‌ایی محافظ اطراف اجزاء موتور را می‌پوشانند و حاوی افزودنی‌های خاصی هستند که بین سطوح متحرک جای گرفته، مانع از تماس آنها، موجب کاهش اصطکاک و در نهایت پیشگیری از تغییر شکل اجزاء می‌شوند. همین امر به موتور کمک می‌کند تا کیفیت و کارایی روز اول ترخیص از کارخانه را حفظ نماید.
با توجه به اهمیت روغن موتور، بدیهی است که هنگام تعویض روغن باید از نوع روغن مناسب برای موتور و با کیفیت که توسط سازنده خودرو تایید شده، استفاده کنید. اما اگر روغن موتور اشتباه به خودرو بریزیم چه اتفاقی می افتد؟
استفاده از روغن مصنوعی در خودروهای قدیمی به جای روغن موتور معمولی یک مشکل دیگر را نیز به همراه دارد. استفاده از روغن موتور مصنوعی در این نوع خودروها می‌تواند سر و صدا موتور را بیشتر کند، زیرا روانکاری به خوبی انجام نشده و قطعات در برخورد با یکدیگر، ضربه وارد می‌کنند. حتی در برخی موارد نیز ممکن است از خودرو صدای شلیک بشنوید که صدای بسیار بلندی خواهد بود. ایجاد بروز صدای شلیک به این دلیل است که روغن موتور مصنوعی، در مقایسه با روغن موتور معمولی سریع‌تر وارد فضای خالی موتور می‌شود.
استفاده از روغن موتور با ویسکوزیته بالاتر (روغن بسیار غلیظ) باعث کاهش بازدهی کلی سوخت خودرو می‌شود. این امر به این دلیل رخ می‌دهد که غلظت روغن موتور اجازه نمی‌دهد که روغن به آسانی در جریان باشد و مقاومتی را به وجود می‌آورد. در این بین، پیستون‌های نیز باید انرژی بیشتری برای ایجاد تحریق به وجود آورد تا روغن رسانی به خوبی انجام بگیرد، بنابراین از سوخت بیشتری برای انجام این کار استفاده می‌کند. با توجه به این موضوع می‌توان گفت که انتخاب یک روغن موتور مناسب و باکیفیت از به وجود آمدن هزینه‌هایی زیادی جلوگیری خواهد کرد.
یکی از آسیب‌هایی که استفاده از روغن موتور اشتباه به خودرو وارد می‌کند، روشن نشدن این وسیله نقلیه در سرما است. چندین عامل وجود دارد که در نوع و کاربرد روغن موتور تاثیر گذار است. از این عوامل می‌توان به ویسکوزیته، درجه بندی SAE و استاندارد API اشاره کرد. ویسکوزیته به رقیق و یا غلیظ بودن روغن موتور مربوط است. اگر عدد درج شدن بر روی بسته بندی روغن پایین باشد (5W-20)، روغن موتور نیز رقیق خواهد بود. همچنین اگر مقدار ویسکوزیته بالا باشد (20W-50)، غلظت روغن موتور نیز بالاتر خواهد بود. از آنجا که در اکثر خودروها روغن موتور رقیق استفاده می‌شود، بهتر است که در انتخاب خود دقت کنید.
این بدان معناست که اگر روغن موتور موتور خودروی شما بسیار غلیظ باشد، نمی‌تواند به درستی اجزای موتور را روغن کاری کرده و باعث مقاومت بیشتر هنگام راه اندازی ماشین شود. حتی در فصل سرما که روغن موتور غلظت بیشتری پیدا می‌کند، احتمال روشن نشدن خودرو نیز بیشتر می‌شود. به عبارت دیگر، در صورت استفاده از روغن موتور با ویسکوزیته اشتباه، اگر خودرو روشن شود، احتمالاً زمان زیادی طول می‌کشد که در آن سرما موتور گرم شود. البته که این موضوع بسیار بد است و سریعا برای رفع آن باید اقدام کرد.
دیگر موردی که استفاده از روغن نامناسب به همراه دارد، بوی سوختگی در اتاقک خودرو است. همانطور که می‌دانید، روغن موتور با ویسکوزیته بالا در هوای سرد خوب عمل نمی‌کند و همچنین روغن موتور با ویسکوزیته پایین نیز در شرایط بسیار گرم شروع به تجزیه می‌کند. در نتیجه، قدرت روانکاری خود را از دست داده و تقریبا مانند آب در سیستم روغن رسانی عمل می‌کند. همین امر باعث می‌شود که قطعاتی که نیاز به روانکاری دارند، به درستی کار خود را انجام نداده و عملکرد روغن را دچار اختلال کنند.
در این بین اصطکاک بین قطعات نیز افزایش یافته و تحریق موتور باعث سوزاندن روغن موتور می‌شود که در نهایت بوی سوختگی ایجاد خواهد شد. در صورتی که با مواجه شدن با این اتفاق، برای جلوگیری از آن اقدامی نکنید، در بلندمدت باید خرج زیادی را برای تعمیر آن محتمل شوید.
نکته جالب به توجهی که درباره روغن‌ها وجود دارد، این است که اگر به جای روغن موتور معمولی از روغن مصنوعی در خودروهای قدیمی استفاده کنید، حتی اگر نسبت ویسکوزیته روغن و موتور یکسان باشد، احتمالا ممکن است نشتی روغن شروع شود. نشتی روغن به این دلیل رخ می‌دهد که روغن‌های مصنوعی دارای ویژگی‌های جریانی متفاوتی نسبت به روغن موتورهای معمولی هستند و می‌توانند نسبت به روغن معمولی در فضاهای بسته، فشردگی بیشتری داشته باشند. توجه داشته باشید که نشتی روغن همیشه مضر نیست و در برخی موارد روغن به دلیل زیادی بودن از محفظه خود خارج می‌شود تا در سیستم روغن رسانی، فضای بیشتر به وجود بیاید و جریان روغن روان‌تر باشد.
اگر هنوز در مورد نوع روغن، ویسکوزیته یا وزنی که باید استفاده کنید سردرگم هستید، به دفترچه راهنمای مالک خود مراجعه کنید. سازنده خودروی شما بهترین منبع برای تعیین بهترین روغن موتور برای وسیله نقلیه شما است.اگر در آب و هوای بسیار گرم یا سرد زندگی می‌کنید، ممکن است نیاز به استفاده از روغن کمی غلیظ‌تر یا رقیق‌تر داشته باشید، اما برای اکثر مالکان، به آنچه توصیه می‌شود پایبند باشید.
