بیوگرافی احمد کایا خواننده اهل ترکیه

چکیده ای از بیوگرافی احمد کایا

• نام: احمد کایا
• تاریخ تولد: ۲۸ اکتبر ۱۹۵۷
• محل تولد: ملاطیه، ترکیه
• تاریخ در گذشت: ۱۶ نوامبر ۲۰۰۰
• محل درگذشت: پاریس، فرانسه
• ملیت: ترکیه
• نژاد: کرد

زندگی و کار احمد کایا

احمد کایا خوانندهٔ اهل ترکیه در سال ۱۹۵۷ در شهر ملاطیه ترکیه به دنیا آمد. او از پدری کُرد و مادری ترک در شهر عمدتاً علوی نشین ملاطیه به دنیا آمد و در زمان نوجوانی به خاطر شرایط دشوار زندگی پدر، به همراه خانواده به شهر استانبول نقل مکان کردند. پدر وی که قبلاً در یک کارخانهٔ نساجی کار می کرد در استانبول در نمایشگاهی به پادویی مشغول شد. خود در وصف این وضعیت می گفت: «هر روز که از مدرسه به سوی خانه می رفتم پدر را می دیدم که مشغول شستشوی اتومبیل است و همه گاه پیش خود می گفتم هنگامی که بزرگ شدم برای پدر نمایشگاهی خواهم خرید تا ارباب خود باشد.» اما این رؤیائی بیش نبود چرا که اندکی بعد پدر با مرگ خود، خانواده را تنها گذاشت. او که کوچکترین عضو خانواده بود در شرایط بسیار دشوار و سخت گذران زندگی می کرد. خود می گفت: «روزهائی بود حتی قادر به تهیه بلیط برای استفاده از اتوبوس شهری نبودم.»

جوانی احمد کایا

دوران جوانی کایا برابر شد با کودتای کنان اورن و خفقان شدیدی که بر فضای سیاسی جامعه ترکیه تحمیل گردید. او که به شدت مخالف وضع موجود بود در سال ۱۹۸۵ به کمک دوستان خود آلبومی از ترانه هایش را منتشر کرد که به گفته اش هیچ امیدی به استقبال آن از طرف مردم نداشت و تنها در پی آن بود که بوسیلهٔ ترانه هایش اعتراض خود را را به شرایط حاکم اعلام دارد. چند روز پس از عرضه آلبوم مأموران قضایی ترکیه کاست او را به دلیل وجود چند ترانهٔ سیاسی جمع آوری نمودند. پس از اعتراض فراوان، در نهایت فروش کاست او آزاد اعلام شد. همین فعل و انفعالات سبب شهرت نام کایا گشت و کاست او با استقبال نسبتاً خوبی مواجه شد. آلبوم دوم او ترانهٔ شفق نام داشت. وجود شعری به همین نام از ﴿اولکو تامر﴾ که به دلیل داشتن افکار سیاسی در انتظار اعدام بود، موجب آوازهٔ هر چه بیشتر کایا شد. اما کایا در سال ۱۹۸۷ در پی آشنایی با یوسف هایال اوغلو فصل جدیدی را در زندگی هنری خود آغاز کرد. آلبوم به پا می خیزیم که بیشتر شعرهایش از هایال اوغلو بود در شرایط انسداد شدید سیاسی ترکیه، او را در زمرهٔ خوانندگان برتر و معترض ترکیه قرار داد. کایا در تمام سالهای خوانندگی با شعرای بزرگ ترکیه همکاری کرد. علاوه بر هایال اوغلو، بزرگانی همچون آتیلا ایلهان و اورهان کوتان ازجمله شعرایی بودند که کایا از شعرهای آن ها استفاده می کرد. لقب کایا «دموکرات خسته» بود که برگرفته از آلبومی به همین نام از او بود. حضور او در هر مکانی مشکلاتی را به وجود می آورد چرا که با سخنانش مخالفان آزادی در ترکیه را آزار می داد. به همین جهت، کایا سال ها از اجرای کنسرت در داخل ترکیه محروم شده بود. خود می گفت کاری خواهد کرد که هیچ گاه از ذهن مخالفانش پاک نگردد و همه گاه آن ها را خواهد آزرد. یک بار در برنامه ای تلویزیونی اعلام کرد کفن خویش را هر زمان با خود حمل می کند و هر لحظه آمادهٔ مرگ در راه آزادی است. کایا در سال ۱۹۹۹ در مراسم اهدای جایزهٔ سال به برترینهای ترکیه جوایز انجمن روزنامه نگاران اعلام کرد که در آلبوم جدید خود ترانه ای کُردی اجرا خواهد کرد و سپس کانال های رسانه ای ترکیه را مخاطب قرار داد و گفت: من مطمئن هستم که ترکیه کانال هایی پر دل و جرئت دارد که بتواند این ویدیوی مرا پخش کند. همین مسئله موجب گردید که مخالفان کردهای ترکیه که همان ملی گرایان افراطی آن کشور بودند، اعتراض وسیعی به او نمایند. به دلیل وقوع درگیری هایی در آن مراسم، روز بعد دادگاه امنیتی ترکیه کایا را احضار نموده و بازداشت کرد. ساعاتی بعد، پس از اعتراض وکلای کایا، او را به قرار وثیقه آزاد کردند. کایا متهم بود که سال ها قبل در چند کشور اروپایی از جمله بلژیک و آلمان کنسرت هایی به حمایت از حزب پ.ک.ک برگزار کرده است. چند ماه بعد از این ماجرا، کایا به قصد برگزاری کنسرت راهی فرانسه شد و به دلیل جو نامناسب ترکیه بر اثر غوغای رسانه های گروهی علیهش، تصمیم به اقامت در آن کشور گرفت. او به کمک همسر فرانسوا میتران رئیس جمهور فقید فرانسه، توانست اقامتی یکساله دریافت کند. در همین حال کایا در دادگاه ترکیه به ده سال حبس به صورت غیابی محکوم گردید.

اولین فعالیت های حرفه ای احمد کایا

این خواننده توانا بعد از کوشش های زیاد و گذشتن از مشکلات در سال ۱۹۸۴، نخستین آلبوم موسیقی خود به نام گریه نکن فرزندم را منتشر کرد. یک سال بعد از آن هم احمد، آلبوم دوم خود را منتشر کرد. آلبومی با نام زندگی با درد ها . این آلبوم به وسیله استودیویی به مدیریت سزر باغجان منتشر گردید. مدیر و صاحبی که دلیل آشنایی احمد با گلتن هایال اوغلو گردید. احمد که به علت مشکلات زیاد اقتصادی از همسر اولش جدا شده بود، بعد از انتشار آلبوم دومش با گلتن ازدواج کرد. ازدواجی که باعث آلبوم سوم احمد کایا گردید. گلتن اشعاری از نوزات چلیک را به احمد داد و آلبوم قطعه شفق با شعرهای نوزات و قطعات احمد در سال ۱۹۸۶ منتشر گردید. در همان سال آلبوم لحظه ای می رسد (An Gelir) هم به وسیله این دو هنرمند ساخته شد.

مرگ احمد کایا

چند ماه پس از این وقایع، در صبحگاه ۱۶ نوامبر ۲۰۰۰ در سن ۴۳ سالگی به سبب حمله قلبی در شهر پاریس درگذشت. البته به گفتهٔ دولتمردان ترکیه و روزنامه های آن کشور این مرگ، یک مرگ طبیعی بود، اما عدهٔ زیادی بر این عقیده بوده و هستند که احمد کایا را از طریق مسمومیت ترور کرده اند، البته تا به امروز طرفداران تلویزیونی و روزنامه ای احمد کایا پیگیر این مسئله بوده و هر از چند گاهی مطالبی در این مورد پخش و چاپ می کنند. پیکر او را در گورستان پرلاشز در قطعه شماره ۷۱ به خاک سپرده شده است. همسر او گؤلتن کایا هایال اوغلو با بازگرداندن جنازه اش به ترکیه مخالفت نمود و اعلام کرد که «ترکیه کنونی شایستگی آن را ندارد که مرد بزرگی چون او در خاک آن دفن گردد و تا زمانی که ترکیه به یک کشور آزاد و دموکراتیک تبدیل نگردیده، اجازۀ بازگرداندن جنازه اش به ترکیه را نخواهد داد.»

تخریب سنگ مزار

در ۱۳ نوامبر ۲۰۲۱ تنها سه روز قبل از بیست و یکمین سالروز درگذشت احمد کایا چند نفر از دوستداران وی که برای دیدن مزارش به گورستان پرلاشز پاریس رفته بودند با انتشار ویدئویی خبر تخریب سنگ مزار او را منتشر کردند. هویت عاملان و زمان دقیق تخریب سنگ مزار احمد کایا مشخص نیست، اما در ویدئوی منتشرشده مشخص است که زمان زیادی از شکسته شدن سنگ نگذشته است.

بیوگرافی رامی عیاش یکی از خوانندگان معروف عرب