در این میان افرادی که بنا به اقتضای شغلشان ساعاتی طولانی در خودرو به سر می برند، از کولر خودروی خود برای ساعات طولانی استفاده می کنند. بر این اساس آغاز ماه های گرم سال برای بسیاری از رانندگان با خرابی کولر ماشین هایشان همراه است که کارشناسان عامل موثر در این زمینه را بی توجهی مالکان خودرو به مباحث موثر بر کارایی بخش های فنی کولر خودرو می دانند. بنابراین در این مطلب نکاتی درخصوص نحوه نگهداری کولر خودرو عنوان می شود تا ضمن استفاده از کولر، هزینه کمتری متوجه مالکان خودرو شود.
کولر خودرو و نحوه کار آن
کولر یا همان سیستم تهویه مطبوع یکی از ابزار های بسیار کاربردی است. همه کولر هایی که بر روی خودرو های مختلف قرار دارند، دارای یک پمپ هستند که به میل لنگ پیشرانه به صورت مستقیم متصل است. کمپرسور و گاز خنک کننده در قسمت ابتدایی مدار تهویه قرار دارند. گاز خنک کننده با ورود به کمپرسور فشرده شده و به قسمت بعد حرکت می کند.گازی که متراکم شده است به کندانسور رفته و گاز به حالت مایع تبدیل می شود و سبب از دست رفتن گرما می شود. بدین صورت فضا در کندانسور خنک می شود و هوایی که به سمت کابین خودرو حرکت می کند، با دمایی پایین است.از طرفی قطعه دیگر به نام خشک کننده وارد کار می شود و با فناوری های مختلف یا مواد شیمیایی رطوبت هوا را می گیرد و در مراحل بعد گاز فشرده شده دوباره به گاز کم فشار تبدیل می شود.البته با توجه به نوع خودرو، قطعات مختلفی در آن وجود دارد که برای کاهش دما یا تغییرات مواد به همدیگر از آن ها استفاده می شود و مدار کولر خودرو را کامل می کند.
لزوم روشن کردن کولر خودرو در زمستان
یکی از اشتباهات رایجی که بسیاری از مالکان خودرو مرتکب می شوند، این است که کولر خود را از ابتدای ماه های سرد سال خاموش می کنند و تا زمانی که گرمای هوا به اوج خود نرسد، هیچ گونه استفاده ای از کولر ندارند. در این حالت مدت زمانی بین ۶ تا ۷ ماه کولر خودرو بدون استفاده باقی می ماند که این موجب خرابی کولر خودرو می شود. بنابراین کارشناسان توصیه می کنند که در فصول سرد سال ماهی یک بار کولر خودرو را به مدت چند دقیقه جهت مخلوط شدن گاز با روغن مخصوص آن و جلوگیری از فاسد شدن آن روشن کنید. رعایت این امر حتی در فصولی مثل زمستان که استفاده از سیستم اصلا ضروری به نظر نمی رسد نیز لازم است. این عمل باعث می شود تا روغن موجود در داخل سیستم به گردش درآید. درواقع با این عمل شما واشرها، لوله ها و قطعات سیستم را روغن کاری می کنید . رعایت این موضوع احتمال نشت گاز و به وجودآمدن خشکی در واشر ها را کاهش می دهد.
همچنین مالکان خودرو باید در ابتدای فصل گرما از سالم بودن کولر خودرو و کافی بودن فشار گاز آن مطمئن شوند. زیرا در صورت خروج گاز، ذرات گرد و غبار، آلاینده ها و مواد اسیدی به مدار سیستم کولر وارد می شوند و موجب خروج کولر از مدار می شوند. بنابراین توصیه دیگری که بسیاری از کارشناسان فنی خودرو بر آن تأکید دارند این است که تمامی قطعات خودرو باید توسط تعمیرکار ماهر مورد شست وشو قرار بگیرد. همچنین کولر خودرو فضایی مناسب برای رشد باکتری ها و قارچ هاست، بنابراین تمیز یا تعویض کردن فیلترهای تصفیه هوای سیستم تهویه، هم برای کاهش ابتلا به مشکلات ریوی و پوستی و هم بهره گیری بیشتر از سرمای کولر ضروری است. به خصوص آنکه، استفاده از کولر در فضای داخلی خودرو میزان قارچ ها و آلودگی هوا را تا ۸۰ درصد کاهش می دهد. در این میان برخی کارشناسان تأکید دارند قبل از این که تنها به فکر استفاده از کولر باشیم، باید به فکر نگهداری از آن بود تا در مواقع لازم بتوان از آن استفاده کرد.
چند نکته درباره کولر خودرو
- خنک شدن در هوای گرم تابستان ، خلاص شدن از کلافگی و خواب آلودگی ناشی از گرما و بهبود تنفس و گردش خون از فواید استفاده از کولر در فصل گرم است ، اما کولر خودرو خطراتی هم می تواند برای سلامت شما داشته باشد که با رعایت برخی مسایل می توانید از آن ها پیش گیری کنید .
- استفاده از کولر در حضور کودکان به ویژه در هوای گرم و سفرهای طولانی مدت ضروری است ، زیرا مانع گرما زدگی آن ها می شود . اگر دریچه های کولر شما جلوی خودرو قرار گرفته و کودکان روی صندلی عقب هستند ، حتما به گونه ای دریچه را تنظیم کنید که هوای خنک به عقب خودرو هم برسد . اما اگر در عقب خودرو هم برای هر فرد دریچه ای تعبیه شده می توانید دریچه را به گونه ای تنظیم کنید که باد شدید به گردن و صورت کودکان نخورد و سبب گرفتگی ماهیچه های آن ها نشود .
- استفاده از کولر و دستگاه تهویه در تونل فقط در شرایطی مناسب است که هوا امکان ورود از بیرون را نداشته باشد . در فضای تونل ها دود و ذرات معلق جمع می شوند و در صورتی که دستگاه تهویه روی حالت گردش داخلی نباشد ، آن را به داخل اتاق می کشاند . هرچند تونل های شهری تهران و برخی از تونل های بین شهری دارای سیستم های تهویه قوی مانند جت فن ها هستند ، اما توصیه می شود در هوای آلوده ، سیستم تهویه را در حالت گردش داخلی هوا قرار دهید .
- در فضای شهری به ویژه در ترافیک ها نیز روشن کردن کولر در حالت ورود هوا از بیرون ، سبب ورود ذرات و دود به داخل می شود ، پس ترجیحا در هنگام توقف یا سرعت پایین کولر را در صورت مناسب بودن دما خاموش کنید یا دست کم در حالت گردش داخلی قرار دهید . اگر کولر خودرو شما مانند 206 تیپ پنج و شش از نوع اتوماتیک بوده و دستگاه تنظیم دما دارد ، بهتر است آن را روی دمای دلخواه خود تنظیم کنید تا به طور اتوماتیک روشن و خاموش شود .
- خاموش نگه داشتن کولر از نظر بسیاری افراد راه حل مناسبی برای صرفه جویی در مصرف بنزین است اما حقیقت چیز دیگری است . اگر در حین توقف یا سرعت پایین از کولر استفاده کنید ، بنزین بیش تری مصرف می شود اما استفاده از آن در بزرگ راه ها با سرعت بالا بنزین بسیار کمی مصرف می کند ، چرا که اگر در همان حالت ، به جای روشن کردن کولر ، شیشه ها را پایین بکشید ، به دلیل برهم خوردن وضعیت آیرودینامیکی خودرو ، مقداری به مصرف سوخت افزوده خواهد شد .
- رطوبت سبب می شود فیلترها مکان مناسبی برای رشد قارچ و کپک ها باشند . گاهی پیش می آید که با روشن کردن کولر خودرو بوی نا مطبوعی در هوا می پیچد . این به آن معنی است که یا خودروی شما فیلتر ندارد ( مثل تندر 90 که می توان با تهیه فیلتر از بازار آزاد این مشکل را حل کرد ) ، یا فیلتر کثیف و پر از قارچ و میکرب شده و نیاز به پاک شدن یا تعویض دارد .
- کولر حداقل هر ماه یک بار به مدت سی دقیقه یعنی حتی در فصول سرد سال باید روشن و کمپرسور درگیر شود تا گاز خنک کننده به اصطلاح رسوب نکند ، چون در این صورت ناگزیر خواهید بود چند ده هزار تومان برای شارژ گاز کولر هزینه کنید .
- در فصول سرد سال که معمولا داخل اتاق و شیشه ها بخار می گیرد ، اگر روشن کردن بخاری و ورود هوا از بیرون به داخل هم افاقه نکرد ، به عنوان آخرین راه ، باید در حین روشن بودن بخاری و ورود هوای گرم ، دکمه کولر را روشن کنید تا کمپرسور نیز درگیر شود . از آن جا که یکی از خاصیت های کولر ، جذب رطوبت محیط است ، این کار ضمن ادامه کار بخاری و گرم کردن کابین ، باعث کاهش رطوبت داخل شده و به بخارزدایی شیشه ها کمک خواهد کرد .