آشنایی با موزه تماشاگه زمان تهران

موزه زمان از جاذبه های متفاوت تهران به شمار می رود که آثار جالب و خاصی با موضوع زمان در آن جای گرفته است. این موزه به عنوان نخستین موزه ساعت در ایران، در یکی از خانه های قدیمی تهران با معماری و تزیینات بسیار جالب قرار دارد.

فضای زیبا و آرامش بخش حاکم بر این محل به شما امکان می دهد که گردشی جذاب و دلنشین در تاریخ و زمان داشته باشید. ضمن اینکه به لطف وجود یک کافه رستوران مشهور در موزه می توانید خستگی را از تن به در کنید و از محیط زیبای آن نهایت لذت را ببرید.

موزه زمان یا موزه تماشاگه زمان، اولین موزه ابزار سنجش و نمایش زمان در ایران است که به عنوان یکی از جاهای دیدنی تهران در سال ۱۳۷۸ هجری شمسی افتتاح شد. در این موزه با انواع و اقسام ساعت های قدیمی ایرانی و خارجی از کشورهای فرانسه، سوئیس، انگلیس و آلمان آشنا خواهید شد.

ساعت های اهدایی، ساعت رجل سیاسی، ساعت های لوکس و دکوری قدیمی، ساعت های مکانیکی دیواری، رومیزی، جیبی و مچی و غیره در این موزه حسابی خودنمایی می کنند. در میان این ساعت های ارزشمند می توان به ساعت «پروفسور محمود حسابی» و ساعت آفتابی «ناصرالدین شاه» اشاره کرد. همچنین ابزارهای تعمیر ساعت، ابزار و اسناد گاه شماری و تقویم های ایرانی در معرض دید عموم قرار دارند.حیاط این موزه نیز در نوع خود جذاب و دیدنی است؛ به خصوص به خاطر وجود ساعت آفتابی، ساعت شنی، ساعت آبی و ساعت سوختی از دوره های مختلف تاریخی که لذت گردش در محوطه را دوچندان می کنند.با این همه، شاید آنچه در نگاه اول چشم هر بیننده ای را به خود خیره می کند، جلوه های زیبای هنر و معماری ایرانی نظیر گچبری های نقوش اسلیمی، آجرکاری و مقرنس کاری، معرق کاری های روی دیوارها، گره چینی پنجره ها و درها و... است. این خانه و موزه زیبا در سال ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. موزه زمان دارای امکاناتی همچون کافه رستوران، سرویس بهداشتی، نمازخانه و گالری زمان (برای خرید آثار هنرمندان) است. ضمن اینکه می توانید به راحتی از محوطه و داخل موزه عکاسی کنید.

چرا موزه تماشاگه زمان؟

• نخستین موزه ساعت در ایران است و از متفاوت ترین جاهای دیدنی تهران به حساب می آید.
• آثار جالب و خاصی را با موضوع زمان می توانید در این موزه ببینید.
• ساختمان موزه یکی از خانه های قدیمی تهران به شمار می رود و معماری و تزیینات آن بسیار جالب توجه است.
• فضای زیبا و آرامش بخشی دارد و محلی مناسب برای گذراندن ساعاتی خوش است.
• کافه رستوران مشهوری در آن دایر است که فرصت یک خوشمزه گردی متفاوت را در اختیارتان می گذارد.

خانه حسین خداداد، ساختمان موزه زمان در تهران

شاید برایتان سوال پیش بیاید که ساختمان موزه زمان در خیابان زعفرانیه تهران متعلق به چه دوره ای است و مال چه کسی بوده است! از همین رو ما به دنبال تاریخ چه این موزه رفتیم و متوجه شدیم که قدمت این ساختمان به دوره قاجاریه باز می گردد و متعلق به دوره ی حکومت محمدشاه و ناصرالدین شاه قاجار می باشد. این ساختمان خانه حسین خداداد بازرگان، صنعتگر و کارآفرین ایرانی است و از وقوع انقلاب اسلامی تاکنون در اختیار بنیاد مستضعفان قرار دارد. ساختمان موزه ۷۰۰ متر زیربنا دارد و در محوطه ای زیبا به مساحت ۶۰۰ هزار مترمربع قرار گرفته است.

ساختمان موزه زمان در تهران یا همان خانه حسین خداداد دارای قدمتی بیش از ۸۰ سال است و در زمان قاجاریه ساخته شده است. باغی که این ساختمان در آن قرار دارد از اراضی باغ فردوس بود که در اختیار معیرالممالک داماد ناصرالدین شاه نیز قرار داشته اما پس از مرگ وی پسرش صاحب آن شد، با توجه به این که علاقه ای به باغ نداشت درختان آن را یک به یک قطع کرد و در کوره های تهران از آن به عنوان هیزم استفاده کرد. حدود سال ۱۳۴۶ تا ۱۳۴۷ حسین خداداد این ملک را خرید و در آن زمان ساختمان داخل باغ عمارتی یک طبقه و از خشت و گل بود و اسکلتی چوبی داشت. خداد دستور داد تا از اسکلت آهنی به جای اسکلت چوبی در ساختمان استفاده شود و این تغییرات حدود ۱۰ سال طول کشید. حسین خداد با مقاوم سازی ساختمان و احداث یک طبقه روی همکف تغییرات قابل توجهی را در این ساختمان پدید آورد و همینطور از بهترین استادان گچ بری ایران درخواست کرد تا برای تزئین دیوارهای خانه ی وی اقداماتی را انجام دهند. استاد کاشی به عنوان معمار بنا، مهندس ابتکار به عنوان مشاور ساختمان انتخاب شد و حاج رمضان عباسیان نیز کارهایی بر روی آن انجام داد. طراحان بنام گچ بری همچون حاج عبدالکریم نوید تهرانی، استاد فرهاد یحیی پور و حاج علی شیخی نیز بر روی خانه کار کردند.

تقریبا ۱۲ سال گچ بری خانه ی حسین خداداد طول کشید تا تمام شود و در نهایت این خانه در سال ۱۳۵۶ به شکل یک اثر هنری در آمد. معماری داخلی این خانه ترکیبی از سبک های ایرانی و خارجی است و در سردرها و حاشیه ها می توانید ترکیبی از سبک قاجاریه را مشاهده کنید.

جالب است بدانید که پس از همه سال تلاش برای ساخت این خانه حسین خداداد تنها ۱ سال در آن زندگی کرد و پیش از انقلات به آمریکا رفت. این ساختمان به طول تمام و کمال توسط بنیاد مستضعفان مصادره شد و در خرداد ۱۳۷۸ با عنوان اولین موزه زمان ایران آغاز به فعالیت نمود.

دیدنی های موزه تماشاگه زمان

ابزارهای زمان سنجی در این موزه در چند بخش به نمایش درآمده اند که عبارتند از ساعت های ابتدایی، ساعت های مکانیکی وزنه ای و کوکی و ساعت های قابل حمل (جیبی و مچی) و ابزار گاه شماری. در موزه تماشاگه زمان می توانید سفری متفاوت در تاریخ داشته باشید. این سفر متفاوت دقیقا از زمانی آغاز می شود که پای تان را به درون باغ موزه زمان می گذارید... موزه در یک باغ قرار دارد و فضایی جالب را پیش روی تان قرار می دهد. پیش از آنکه وارد ساختمان موزه شوید می توانید اشیای زیر را ببینید.

ساعت آفتابی

ساعت های آفتابی ابزارهایی برای سنجش زمان بودند که حدود 5500 سال پیش اختراع شدند. در این نوع ساعت ها، چوبی عمودی به نام شاخص وجود دارد. تابش آفتاب به شاخص، سایه ای را بر روی سطح افقی می اندازد که اندازه آن زمان را مشخص می کند. ساعت های آفتابی تا قرن 18 میلادی در اروپا استفاده می شدند و هنوز هم نمونه های آنها بر دیوار کلیساها و خانه های قدیمی دیده می شوند؛ جالب آنکه ساعت های کوچک آفتابی نیز برای سفر وجود داشتند.

ساعت آبی

ساعت آبی یا ساعت آبکی بویژه نوع کاربردی در ایران با نام پنگان ابزاری ساده و در عین حال بسیار دقیق، کارآمد و همیشگی بوده عملکرد این ساعت با استفاده از جریان یکنواخت آب بود. در گذشته یک ظرف درجه بندی شده را آب می کردند. این آب قطره قطره از سوراخ پایینی ظرف خارج می شد و سطح آب باقی مانده، زمان را مشخص می کرد. در مصر باستان این ساعت را برای اندازه گیری زمان صحبت در دادگاه به کار می بردند.

ساعت آبی مکانیکی

پس از آنکه استفاده از ساعت های آبی در یونان مرسوم شد، پیشرفت هایی نیز در آنها به وجود آمد و ساعت های آبی مکانیکی پدید آمدند. در این نوع ساعت ها آب از مخزن بالایی به مخزن پایینی می ریخت و در نتیجه سطح آب در مخزن پایینی بالا می آمد. چوبی دندانه دار را در این مخزن قرار می دادند که در انتهای آن چوب پنبه ای قرار داشت. با بالا آمدن سطح آب، چوب پنبه به سمت بالا کشیده می شد و چوب دندانه دار نیز به بالا می آمد. دندانه های چوب با چرخ دنده درگیر می شدند و عقربه برای نشان دادن زمان به حرکت در می آمد.

ساعت روغنی

ساعت روغنی یکی از ابزار هایی بوده که در گذشته گذر زمان با آن سنجیده می شد. ساعت روغنی، مخزن مدرجی دارد که در آن روغن مخصوصی می ریختند. فیتیله ای در این ساعت قرار داشت که پس از روشن شدن، از روغن موجود در مخزن به عنوان سوخت استفاده می کرد و زمان با توجه به میزان روغن باقی مانده و توسط درجه های روی مخزن سنجیده می شد. این وسیله، هم، زمان را نشان می داد و هم در طول شب باعث روشنایی می شد.

قایق اژدها

با شنیدن نام قایق اژدها ممکن است به هر چیزی فکر کنید به جز ساعت. شاید هم تصور کنید اشتباهی در این میان رخ داده است. نه! هیچ اشتباهی در کار نیست و این عنوان به یک نوع ساعت سوختی مخصوص چینی ها اشاره دارد که شبیه یک قایق است. در قسمت میانی این قایق شمعی به صورت خوابیده قرار می دادند و در راستای قایق نیز با فاصله معین وزنه هایی از ریسمان ها آویزان بودند. با سوختن شمع و نزدیک شدن شعله به هر ریسمان و سوختن، آن وزنه ها به درون ظرف فلزی زیر قایق می افتادند و صدای دنگ دنگ ایجاد می کردند. تعداد وزنه ها و صدای دنگ دنگ زمان را برای افراد مشخص می کرد.

موزه زمان کجاست؟

موزه زمان در خیابان زعفرانیه تهران قرار دارد. دسترسی به موزه از طریق بی آر تی های راه آهن - تجریش به سمت میدان تجریش امکان پذیر است. برای این منظور باید در ایستگاه زعفرانیه پیاده شوید و از خیابان زعفرانیه با پنج دقیقه پیاده روی به طرف چهارراه پرزین بغدادی، به موزه زمان برسید. در صورتی که بخواهید با مترو خود را به موزه زمان برسانید، در ایستگاه مترو تجریش از قطار پیاده شوید و سپس با تاکسی یا بی آر تی های تجریش - راه آهن به ابتدای خیابان زعفرانیه بروید و از آنجا با کمی پیاده روی راهی موزه شوید.

• آدرس: تهران، خیابان زعفرانیه، نبش خیابان پرزین بغدادی، موزه زمان

اطلاعات بازدید از موزه ساعت تهران

• بازدید از در شش ماه اول سال، روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹:00 صبح تا ۱۹:00 عصر. همچنین بازدید در روزهای پنج شنبه، جمعه و روزهای تعطیل از ساعت ۱۰ صبح تا 7 عصر برقرار است.
• شش ماه دوم سال، روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ صبح تا 17:00عصر. همچنین بازدید در روزهای پنج شنبه، جمعه و روزهای تعطیل از ساعت ۱۰ صبح تا 5 عصر ممکن است.

آشنایی با باغ نگارستان تهران